"2. Υστερα από την ανάλυση που προηγήθηκε μπορούμε να απαντήσουμε στο ερώτημα, αν είναι δυνατόν να παραχωρήσουμε τέτοιες εξουσίες που αλλάζουν άρδην σχεδόν όλες τις εκφάνσεις της κοινωνικής και οικονομικής ζωής των πολιτών, συνεκτιμώντας και τους κινδύνους που προαναφέραμε, σε ιδιωτικές επιχειρήσεις, που θα ελέγχουν και θα εκμεταλλεύονται την ψηφιακή τηλεόραση;Είναι δυνατόν ένα κατ' εξοχήν κοινωνικό αγαθό, όπως η πληροφορία και η πληροφόρηση να παραχωρηθεί προς ιδιοποίηση σε μια χούφτα πολυεθνικών;

Η απάντησή μας είναι απερίφραστα όχι.

Ιδιαίτερα, αν λάβουμε υπόψη μας την εμπειρία και τα αποτελέσματα της λειτουργίας της περίφημης ιδιωτικής τηλεόρασης από την εμφάνισή της, χωρίς νομικό πλαίσιο, μέχρι και σήμερα, όταν πλέον υπάρχει νομικό πλαίσιο (ο ν.2328/95).

Οι θιασώτες της ιδιωτικής αναλογικής τηλεόρασης που στήριζαν την άποψή τους στην "πολυφωνία και τον πλουραλισμό" που τάχα θα έφερνε το σπάσιμο του δημόσιου μονοπωλίου της ΕΡΤ στον τηλεοπτικό χώρο, διαψεύστηκαν παταγωδώς και σήμερα οι ίδιοι κάνουν λόγο για αντιμετώπιση της τεράστιας εξουσίας των καναλαρχών, που φτάνει μέχρι του σημείου να επεμβαίνουν στο πολιτικό σύστημα της χώρας.

Τα προγράμματα των ιδιωτικών τηλεοπτικών σταθμών, όπως παραδέχτηκε και ο υπουργός Τύπου, παρουσιάζουν πληκτική ομοιομορφία, αφού μοιάζουν τόσο πολύ μεταξύ τους και έχουν την ίδια ροή και το ίδιο περιεχόμενο στη βάση τους.

Περιεχόμενο, μάλιστα, που, λέμε εμείς, η ποιότητα του είναι τόσο χαμηλή, που πολλές φορές προσβάλλει τη νοημοσύνη, την αισθητική, αλλά και την κουλτούρα και τις αξίες του Ελληνα.

Οι μεγαλοστομίες για ρυθμίσεις του ν.2328/95 που τάχα θα εξασφάλιζαν: α) συνθήκες διαφάνειας (ονομαστικοποίηση μετοχών, "πόθεν έσχες" των μετοχών και έλεγχο του τρόπου απόκτησης των οικονομικών μέσων, ασυμβίβαστο συμμετοχής επιχείρησης μέσων ενημέρωσης σε επιχείρηση με αντικείμενο έργα ή προμήθειες του δημοσίου και του ευρύτερου δημόσιου τομέα) και β) απαγόρευση, αποφυγή συγκεντρώσεων στο χώρο της ιδιωτικής τηλεόρασης, αποδείχτηκαν και στην πράξη φρούδες ελπίδες.

Το νομικό καθεστώς για την ιδιωτική αναλογική τηλεόραση που επέβαλε ο ν. 2328/95, πέρα από το γεγονός ότι ήταν διάτρητο από παράθυρα που αχρήστευαν τις όποιες ρυθμίσεις προς την κατεύθυνση της διαφάνειας και της αποφυγής της συγκέντρωσης καταστρατηγήθηκαν πλήρως, με βαρύτατες κυβερνητικές ευθύνες, από τους καναλάρχες.

Ολιγάριθμα συγκροτήματα ελέγχουν την πληροφόρηση των πολιτών τόσο από τον τύπο όσο και από τη ραδιοτηλεόραση, αλλά και συγχρόνως είναι και οι μεγάλοι προμηθευτές και εργολάβοι του δημοσίου.

Το πρόβλημα είναι ότι η εισήγηση προτείνει την παραχώρηση της εκμετάλλευσης της ψηφιακής τηλεόρασης με τις πολλαπλάσιες εξουσίες, αλλά και τους πολλαπλάσιους κινδύνους για τον πολίτη σε ιδιωτικές επιχειρήσεις, με το ίδιο ή παραπλήσιο αποτυχημένο νομικό καθεστώς του ν.2328/95, σπάζοντας το μονοπώλιο της ΕΡΤ για εκπομπή κωδικοποιημένου τηλεοπτικού σήματος, περίπου με τα ίδια επιχειρήματα που χρησιμοποιήθηκαν για την παραχώρηση σε ιδιωτικές επιχειρήσεις της αναλογικής τηλεόρασης. Διαφωνούμε ριζικά με την παραπάνω επιλογή".

"3. Το Ελληνικό Σύνταγμα, σύμφωνα με τις ρυθμίσεις του άρθρου 15 παρ.2 δεν αποκλείει, ούτε απαγορεύει το μονοπωλιακό ρόλο της Δημόσιας ΕΡΤ στην ανάπτυξη και εκμετάλλευση της ψηφιακής τηλεόρασης. Οπως ακριβώς και δεν απέκλειε και το ίδιο μονοπώλιο στην αναλογική τηλεόραση. Ηταν κυβερνητική επιλογή η ανάπτυξη της ιδιωτικής τηλεόρασης, με τα αρνητικότατα αποτελέσματα που προαναφέραμε.

Τα κριτήρια για τη σκοπιμότητα της ανάπτυξης της νέας τεχνολογίας της ψηφιακής τηλεόρασης πρέπει να είναι η χωρίς διακρίσεις και αποκλεισμούς πρόσβαση του πολίτη στις πληροφορίες και τις υπηρεσίες που μπορεί να προσφέρει η ψηφιακή τηλεόραση, με όσο το δυνατόν μικρότερο κόστος γι' αυτόν, καθώς και η αξιοποίηση των δυνατοτήτων της ψηφιακής τηλεόρασης για την καλυτέρευση και διευκόλυνση της ζωής του, αλλά και για την ποιοτική αναβάθμιση της ψυχαγωγίας, της επιμόρφωσης και της πολιτιστικής του αισθητικής.

Αυτά τα κριτήρια, μόνο μια μονοπωλούσα τον έλεγχο της ψηφιακής τηλεόρασης δημόσια ΕΡΤ, κάτω από συγκεκριμένες προϋποθέσεις που δε θα τη συγκρατούν στον υπάρχοντα εναγκαλισμό με την εκάστοτε κυβέρνηση, μπορεί να τα εξασφαλίσει.

Αλλωστε, η μέχρι τώρα πείρα από τη λειτουργία της αναλογικής τηλεόρασης έδειξε πως, ακόμα και με την υπάρχουσα, μη ρόδινη, κατάσταση της ΕΡΤ, η τελευταία έχει δώσει δείγματα καλής ποιότητας κυρίως πολιτιστικών και επιμορφωτικών εκπομπών, σε σύγκριση με την παντελή σχεδόν ανυπαρξία τέτοιων προγραμμάτων από τα ιδιωτικά κανάλια.

4. Αντίθετα, οι προθέσεις και οι στόχοι της Ευρωπαϊκής Ενωσης για την ανάπτυξη και εκμετάλλευση της νέας ψηφιακής τεχνολογίας, όπως παρά τις κορόνες περί πολιτισμικών αξιών και ελεύθερου δήθεν ανταγωνισμού, μας ανέφερε στη σχετική ακρόαση της Επιτροπής μας ο κ. Σπ. Παππάς, Γεν. Διευθυντής της Επιτροπής Ευρωπαϊκών Υποθέσεων, είναι τα Ευρωπαϊκά μονοπώλια να μπορέσουν μέσα από συνεργασίες με ομοιογενείς κανόνες να ανταγωνιστούν τα αντίστοιχα αμερικανικά στο χώρο της οπτικοακουστικής βιομηχανίας, η οποία παρουσιάζει ένα τεράστιο έλλειμμα σε βάρος της Ευρώπης της τάξης του τεράστιου ποσού των 6 δισ. δολαρίων κάθε χρόνο. Κάθε δράση ακόμα και συμβατή με την εσωτερική, αλλά και την κοινοτική νομοθεσία στον τομέα αυτό, που δεν υπηρετεί όμως αυτή τη λογική, συναντά την αντίθεση και την αποδοκιμασία της Ευρωπαϊκής Επιτροπής".

"5. Το υπάρχον νομικό πλαίσιο (κυρίως άρθρο 1 παρ.5 του ν.2328/95), αν και αρχικά κάνει λόγο για αποκλειστικό δικαίωμα της ΕΡΤ να εκπέμπει κωδικοποιημένο τηλεοπτικό σήμα είτε μέσω επίγειου δικτύου είτε μέσω δορυφόρου, στη συνέχεια προχωράει παραπέρα και οδηγεί ουσιαστικά στην παραχώρηση αυτού του δικαιώματος σε ιδιωτικές επιχειρήσεις, είτε μέσα από τη μορφή της συνεργασίας ιδιωτικών επιχειρήσεων με την ΕΡΤ είτε μέσα από τη μορφή της συμμετοχής της ΕΡΤ μαζί με άλλες ιδιωτικές επιχειρήσεις σε εταιρία που θα αναπτύσσει αυτή η δραστηριότητα.

Αυτό που εξασφαλίζει τελικά στην ΕΡΤ είναι απλώς η δυνατότητα ελέγχου αυτών των ιδιωτικών επιχειρήσεων και η δυνατότητα καταγγελίας της σύμβασης συνεργασίας ή χορήγησης του δικαιώματος εκμετάλλευσης του κωδικοποιημένου σήματος στην εταιρία στην οποία μετέχει με ιδιωτικές επιχειρήσεις.

Αν κάτι πρέπει να αλλάξει, πρέπει να είναι ακριβώς προς την κατεύθυνση της κατάργησης της δυνατότητας της ΕΡΤ να παραχωρεί, με οποιαδήποτε τρόπο, το αποκλειστικό δικαίωμά της στην ανάπτυξη της ψηφιακής τηλεόρασης σε ιδιωτικές επιχειρήσεις.

Ασφαλώς και η ΕΡΤ θα πρέπει να συνεργαστεί με τον ΟΤΕ, αλλά και με ιδιωτικές επιχειρήσεις, όσον αφορά τα προγράμματα, τις παραγωγές, τη μεταφορά τεχνογνωσίας και λοιπά, αλλά με τρόπο που θα εξασφαλίζει σ' αυτήν τον πλήρη έλεγχο της όλης δραστηριότητας. Αντίθετα, οι προτάσεις της εισήγησης, σε συνδυασμό με τις προτάσεις της κυβέρνησης, όπως αυτές προκύπτουν από το προσχέδιο νόμου για τη ρύθμιση του θέματος που μοιράστηκε στα κόμματα, οδηγούν στον εξοβελισμό ουσιαστικά της ΕΡΤ και στην παράδοση της ανάπτυξης και εκμετάλλευσης της ψηφιακής τηλεόρασης, σε ντόπια και ξένα μονοπωλιακά συγκροτήματα.

6. Ετσι εξηγείται και η αδικαιολόγητη καθυστέρηση τόσο της ΕΡΤ όσο και του ΟΤΕ να προχωρήσουν από κοινού στη δημιουργία δημόσιας ψηφιακής πλατφόρμας για την ανάπτυξη της ψηφιακής τηλεόρασης, πράγμα που δεν απέκλειε, αντίθετα, προέβλεψε ως δυνατότητα ο ν.2328/95. Πολύ περισσότερο όταν, όπως μας είπαν, τόσο ο εκπρόσωπος της ΕΡΤ όσο και οι εκπρόσωποι του ΟΤΕ οι δύο αυτοί δημόσιοι οργανισμοί έχουν ήδη την τεχνική υποδομή και δυνατότητα να αναπτύξουν την ψηφιακή τηλεόραση, κάτι μάλιστα που είναι μέσα στις στρατηγικές επιλογές τους.

Η κυβερνητική ευθύνη βρίσκεται στο φρενάρισμα αυτής της προσπάθειας, γιατί ακριβώς αναζητεί αυτά τα τρία χρόνια από την ψήφιση του ν. 2328/95 τη νομική μορφή ώστε, με το λιγότερο πολιτικό κόστος, να παραδώσει την ψηφιακή τηλεόραση στις ιδιωτικές μεγάλες ντόπιες και ξένες επιχειρήσεις".

"7. Η εισήγηση αναφέρεται ακόμη στην αναμόρφωση του θεσμού του Εθνικού Συμβουλίου Ραδιοτηλεόρασης (ΕΣΡ).

Γίνεται μια προσπάθεια να συγκαλυφτούν οι βαρύτατες κυβερνητικές ευθύνες για την αδυναμία του οργάνου αυτού να προβεί και να ολοκληρώσει τους ελέγχους στη δραστηριότητα της ανάπτυξης και εκμετάλλευσης της ιδιωτικής αναλογικής τηλεόρασης, αλλά και να έχει αποφασιστική και έγκαιρη παρέμβαση με την επιβολή κυρώσεων σε βάρος όσων καναλαρχών παραβιάζουν τους σχετικούς νόμους.

Γίνεται προσπάθεια, οι αδυναμίες του οργάνου να μεταπειστούν στη σύνθεσή του ως διακομματικού και προτείνεται η στελέχωση από τεχνοκράτες που τάχα θα είναι κοινής αποδοχής.

Συνειδητά οι προτάσεις αυτές υπονομεύουν τον κοινωνικό και διακομματικό έλεγχο, που εγγυάται μια σύνθεση του ΕΣΡ, που θα αποτελείται από εκπροσώπους των κομμάτων και των κοινωνικών φορέων και αναθέτουν ελεγκτικό ρόλο, με τον μανδύα μάλιστα της δήθεν ανεξαρτησίας, σε τεχνοκράτες που, είναι γνωστό και η εμπειρία από τη λειτουργία άλλων δήθεν ανεξάρτητων αρχών έχει δείξει, ότι υποτάσσονται στην εκάστοτε ή έστω στην πολιτική των δύο μεγάλων κομμάτων ΠΑΣΟΚ και ΝΔ.

Οι προτάσεις της εισήγησης υπονομεύουν το μοναδικό, δηλαδή τον κοινωνικό και διακομματικό έλεγχο που, σε συνδυασμό με την παροχή αποφασιστικών αρμοδιοτήτων στο ΕΣΡ και στελέχωση του οργάνου από εξειδικευμένο επιστημονικό προσωπικό και προμήθειά του με σύγχρονά τεχνικά μέσα, μπορεί να χαλιναγωγήσει την ασυδοσία των καναλαρχών.

Οσον αφορά τον ελεγκτικό ρόλο του ΕΣΡ, στην προτεινόμενη από εμάς, ανάπτυξη της ψηφιακής τηλεόρασης από την ΕΡΤ, εμείς υποστηρίζουμε ότι βεβαίως το όργανο αυτό θα πρέπει να ελέγχει και αυτό θα πρέπει να εξασφαλιστεί και νομοθετικά, τόσο το περιεχόμενο των τηλεοπτικών προγραμμάτων, όσο και των συμφωνιών της ΕΡΤ με τους προμηθευτές παραγωγούς προγραμμάτων, αλλά και με τους φορείς που θα παράγουν τις υπηρεσίες που θα παρέχει η ΕΡΤ μέσω της ψηφιακής τηλεόρασης".