Αμνηστία ή όχι σε πρώην πολίτες της ΓΛΔ;

Την πέτρα για να αναταραχτούν τα λιμνάζοντα νερά γύρω από το θέμα του τερματισμού της συνεχιζόμενης δίωξης κατοίκων της πρώην ΓΛΔ την έριξε προς το τέλος του περασμένου χρόνου η βουλευτίνα του ΚΟΔΗΣΟ στο Μπούντεσταγκ και δικηγορίνα κυρία Κέντζλερ. Απαίτησε από την ομοσπονδιακή Βουλή να χορηγηθεί γενική αμνηστία σε κατηγορούμενους και διωκόμενους Ανατολικογερμανούς και επιπλέον πρότεινε να αποζημιωθούν όσοι έχουν καταδικαστεί και εκτίουν ποινές. Αυτή η πρόταση της βουλευτίνας στηρίζεται στα νομικά επιχειρήματα των κατοίκων της πρώην ΓΛΔ ότι οι διώξεις και καταδίκες έχουν πολιτικό χαρακτήρα και ότι σύμφωνα με τους νόμους της ΓΛΔ - που έπρεπε να εφαρμοστούν από τα δικαστήρια - οι πράξεις των κατοίκων του σοσιαλιστικού κράτους δεν ήταν παράνομες.

Μπορεί να αντιληφθεί κανείς ότι τα κόμματα του παλιού κυβερνητικού συνασπισμού του πρώην καγκελαρίου Χέλμουτ Κολ ξεσήκωσαν αμέσως θόρυβο, απέκρουσαν "με αγανάκτηση" την πρόταση, τη χαρακτήρισαν "αυθάδη" και απόδειξη ότι είναι σωστή η γνώμη τους για το ΚΟΔΗΣΟ πως αποτελεί διάδοχο κόμμα του "αμαρτωλού" σοσιαλιστικού κόμματος της ΓΛΔ, του Ενιαίου Σοσιαλιστικού Κόμματος Γερμανίας. Γι' αυτό και πρέπει το κόμμα αυτό - το ΚΟΔΗΣΟ - να απομονωθεί αυστηρά. Ενας σημαίνων Βαυαρός πολιτικός πρότεινε μάλιστα να σταματήσει ή να περιοριστεί κατά πολύ η οικονομική βοήθεια προς τα κρατίδια της Ανατολικής Γερμανίας, γιατί οι κάτοικοί της σε αρκετό βαθμό ψηφίζουν το ΚΟΔΗΣΟ. Αλλοι πολιτικοί της συντηρητικής παράταξης βρήκαν την ευκαιρία να κατηγορήσουν συνολικά το SPD, που σε δύο ανατολικογερμανικά κρατίδια ή υποστηρίζεται από το ΚΟΔΗΣΟ (στη Σαξωνία - Ανχάλτη) ή συγκυβερνά μαζί του (στο κρατίδιο του Μεκλεμβούργου - Πρόσω Πομερανίας).

Αλλά και οι σοσιαλδημοκράτες δεν είναι ομόφωνοι τόσο στο θέμα των σχέσεων με το ΚΟΔΗΣΟ όσο και της χορήγησης αμνηστίας. Τα θεωρούν καυτά ζητήματα που πρέπει να αντιμετωπίζονται από "περίπτωση σε περίπτωση" και φυσικά ανάλογα και με τα κομματικά συμφέροντα του SPD. Μερικοί γνωστοί σοσιαλδημοκράτες πολιτικοί μάλιστα σχημάτισαν "κύκλο εργασίας" με τον τίτλο "Νέο Κέντρο", που απαιτεί από το κόμμα τους "αποστασιοποίηση από το ΚΟΔΗΣΟ και κριτική παρακολούθησή του". Αυτοί είναι κατά της αμνηστίας. Αλλά και ο σοσιαλδημοκράτης πρωθυπουργός της Σαξωνίας - Ανχάλτης, που η κυβέρνησή του υποστηρίζεται κοινοβουλευτικά από το ΚΟΔΗΣΟ, θεωρεί άστοχο ότι το ζήτημα της αμνηστίας ανακινήθηκε από το ΚΟΔΗΣΟ. Ωστόσο είναι της γνώμης ότι δεν επιτρέπεται να παρατείνεται διαρκώς η παραγραφή "αδικημάτων" Ανατολικογερμανών, τη στιγμή που παρόμοια αδικήματα Δυτικογερμανών θα είχαν παραγραφεί προ πολλού. Με αυτό τον τρόπο και με τη μειονεκτική θέση στην οποία έχουν περιέλθει οι Ανατολικογερμανοί δεν πρόκειται να επέλθει η εσωτερική ενότητα, υποστηρίζει και τάσσεται υπέρ ενός "τελικού νόμου" διακανονισμού του θέματος, χωρίς να κάνει λόγο για αμνηστία.

Αλλά αυτό που είναι περίεργο είναι ότι στο ίδιο το ΚΟΔΗΣΟ δεν υπάρχει ενιαία επεξεργασμένη γραμμή. Η κομματική βάση, ή τουλάχιστον ένα μέρος της, όπως γράφει ο Τύπος, διερωτάται για ποιο λόγο να δοθεί αμνηστία. Αμνηστία δίνεται για εγκλήματα, αλλά οι κάτοικοι του σοσιαλιστικού κράτους δε διαπράξανε εγκλήματα.

Ο πρόεδρος του ΚΟΔΗΣΟ, Λόταρ Μπίσκι, απάντησε σε σχετική ερώτηση της εφημερίδας "Tagespiegel": "Επιδιώκουμε ένα νόμο τερματισμού της ποινικής δίωξης. Κάτι τέτοιο απορρίφθηκε μια φορά από το Μπούντεσταγκ. Η κοινοβουλευτική ομάδα το διατυπώνει τώρα επακριβώς και θα το επαναφέρει. Αν απορριφθεί και πάλι, τότε η αμνηστία θα ήταν κατά τη γνώμη μου λογική λύση. Αλλά αυτό είναι αμφισβητούμενο στο ΚΟΔΗΣΟ. Δεν έχει διαπιστωθεί ακόμα πλειοψηφία (στο κόμμα). Αλλά το ερώτημα μένει: Πρέπει οι άνθρωποι που ενέργησαν στη ΓΛΔ κυριαρχικά να μείνουν αιώνια αποκλεισμένοι από την κοινωνία;".

Αλλα στελέχη, όπως ο Αντρέ Μπρι και μια ομάδα βουλευτών θεωρούν ότι άλλα ζητήματα έχουν προτεραιότητα και όχι το θέμα της αμνηστίας. Δεν αποκλείεται οι διαφορές αυτές να βρουν την αντανάκλασή τους και στο συνέδριο του ΚΟΔΗΣΟ που συνέρχεται στις 15 και 16 Γενάρη στο Βερολίνο.

Β. ΒΟΡΕΙΟΣ