Associated Press

Από τις προετοιμασίες των τουρκικών στρατιωτικών δυνάμεων στην τουρκοϊρακινή μεθόριο

Η συγκέντρωση δεκάδων χιλιάδων στρατιωτών, αρμάτων μάχης, αεροσκαφών και άλλων μέσων στη μεθόριο, για μια πιθανή εισβολή του τουρκικού στρατού (βαθύτερα) στο Βόρειο Ιράκ, ώστε να εξαλειφθούν «στρατόπεδα» του ΡΚΚ, συνεχίζει να διατηρεί ψηλά την ένταση στην περιοχή. Οι επιθέσεις Κούρδων αυτονομιστών, με επτά νεκρούς, στις 4 του Ιούνη, και άλλους δύο στις 7 του Ιούνη, στο τουρκικό έδαφος, αλλά και η επίθεση αυτοκτονίας στην Αγκυρα το Μάη με 8 νεκρούς, που αποδόθηκε από τις τουρκικές αρχές στο ΡΚΚ - παρά τη διάψευση της οργάνωσης -, έδωσαν την αφορμή στο στρατό να κηρύξει τρεις επαρχίες στα νοτιοανατολικά σε κατάσταση έκτακτης ανάγκης.

Ο Μπουγιούκανιτ πιέζει τον Ερντογάν ανηλεώς για το θέμα. Το ερώτημα που θέτει σαφές, να μπει ή να μην μπει; Ο στρατηγός, που είχε υπονοήσει ότι μπορεί να ήταν (;) ο στόχος της επίθεσης στην Αγκυρα (που ούτως ή άλλως ήταν αρκούντως «περίεργη»), θεωρεί πως η εισβολή είναι «αναγκαία» και «χρήσιμη», αν και την Πέμπτη υποστήριξε πως «δεν είμαστε οι νταήδες της περιοχής». Υπέρ της εισβολής δηλώνει και ο επικεφαλής της αντιπολίτευσης, Ντενίζ Μπαϊκάλ. Ο Μπουγιούκανιτ έχει ήδη πάει το πράγμα ακόμη μακρύτερα από την απλή επίθεση στους τουρκικής υπηκοότητας Κούρδους αυτονομιστές. Το έθεσε ως εξής: «Θα κάνουμε κάτι για τον Μπαρζανί;».

Οι Αμερικανοί όμως διαμήνυσαν για πολλοστή φορά - όπως και πέρυσι το φθινόπωρο και σε κάθε ευκαιρία - ότι δε θέλουν σε καμιά περίπτωση «μονομερή» -κατά την αθέλητα ειρωνική διατύπωση του Αμερικανού υπουργού Αμυνας, Ρόμπερτ Γκέιτς - ανάληψη στρατιωτικής δράσης από την Τουρκία, που θα αποσταθεροποιούσε τη μόνη σχετικά ήρεμη περιοχή του Ιράκ. Οι ΗΠΑ εμμένουν στη θέση ότι οι Τούρκοι πρέπει να συνεχίσουν την τριμερή διπλωματική συνεργασία για να αντιμετωπιστεί η «τρομοκρατία», όπως όρισαν Αμερικανοί αξιωματούχοι τη δράση των Κούρδων.

Μια κουρδική πηγή λέει στο περιοδικό «Εκόνομιστ» ότι η ηγεσία του ΡΚΚ πολύ θα ήθελε την τουρκική εισβολή: Διότι «θα προκαλούσε ένοπλη σύγκρουση ανάμεσα στην Τουρκία και την Αμερική» και θα έθετε τέλος στις ευρωπαϊκές φιλοδοξίες της Αγκυρας. Η αυτοκτονική φύση ενός τέτοιου εγχειρήματος μοιάζει προφανής, αλλά οι Τούρκοι επιτελείς, ειδικά ο Μπουγιούκανιτ, κατηγορούν εμμέσως πλην σαφώς τις ΗΠΑ ότι «στηρίζουν την τρομοκρατία», παρέχοντας οπλισμό στο ΡΚΚ, την ώρα που «μας παραδίδουν μαθήματα περί δημοκρατίας». Η εισβολή δύο αμερικανικών F-16 στον τουρκικό εναέριο χώρο, που η Ουάσιγκτον χαρακτήρισε «λάθος», δε βοήθησε. Τι θα κάνουν οι Αμερικανοί για να αναστρέψουν τον όψιμο εθνικιστικό αντιαμερικανισμό στην Τουρκία; Ισως η σύλληψη μερικών ηγετικών στελεχών του ΡΚΚ να βελτίωνε τα πράγματα, λένε αναλυτές.

Ομως, τα πράγματα τείνουν να ξεφύγουν - και πολύ μάλιστα - από το πλαίσιο της διένεξης Τουρκίας-ΗΠΑ. Ενας απόστρατος Τούρκος αντισυνταγματάρχης είπε ότι πλέον η Αγκυρα αντιμετωπίζει όχι μόνο τους Κούρδους εντός της, αλλά και αυτούς «της Συρίας, του Ιράν και του Ιράκ». Οι Ιρακινοί Κούρδοι ηγέτες χρησιμοποιούν στο μεταξύ το «χαρτί» του ΡΚΚ για να αποσπάσουν από την Αγκυρα - με την οποία διατηρούν παρά τις αμοιβαίες απειλές στενές και αμοιβαίως επωφελείς εμπορικές σχέσεις - αναγνώριση του ημιαυτόνομου και πιθανώς μελλοντικά εντελώς αυτόνομου κράτους τους (αν η τριχοτόμηση του μαρτυρικού Ιράκ πραγματωθεί). Οι Τούρκοι εθνικιστές, οι στρατηγοί, το μετακεμαλικό κατεστημένο όμως εξεγείρονται και μόνο στη σκέψη ενός αυτόνομου κουρδικού κράτους στο πλευρό τους. Κατηγορούν τους Κούρδους ότι θέλουν να ενθυλακώσουν το (πλούσιο σε φθηνό πετρέλαιο) Κιρκούκ με το δημοψήφισμα του προσεχούς Δεκέμβρη. Ο Μασούντ Μπαρζανί απείλησε συγκαλυμμένα ότι εάν η Τουρκία αναμειχθεί στις υποθέσεις των Ιρακινών Κούρδων, οι νοτιοανατολικές τουρκικές επαρχίες θα μετατραπούν σε κόλαση. Η δημοτικότητά του στην Τουρκία πλησιάζει εκείνη του Οτζαλάν.

Μετά από δύο δεκαετίες πολέμου, 16 εισβολές στο Ιράκ, 40.000 νεκρούς τουλάχιστον, η τουρκική στρατιωτική και πολιτική ηγεσία θα έπρεπε να ξέρει ότι ο πόλεμος δεν είναι λύση. Μπορεί, αλλά σε καμία περίπτωση δε θέλει να αλλάξει στάση. Οι στρατηγοί πιέζουν επιπλέον τον Ερντογάν ενόψει των πρόωρων εκλογών που τον ανάγκασαν να προκηρύξει. Αποδίδουν τον αναζωπυρωθέντα πόλεμο στους Ιρακινούς, στους Αμερικανούς και στον ίδιο τον Ερντογάν. Το σκεπτικό τους είναι πως κάθε Τούρκος νεκρός στερεί ψήφους από τους ισλαμιστές. Κι έτσι, η εθνικιστική υστερία για την «απειλή» του κουρδικού αλυτρωτισμού καλά κρατεί.

Το εφιαλτικό σενάριο της δημιουργίας «Βαλκανίων πάνω σε πετρελαιοπηγές» ξαναπροβάλλει στον μεσανατολικό ορίζοντα.