Associated Press

Χιλιάδες οι διαδηλωτές χτες στην κηδεία του δωδεκάχρονου Ναμπίλ

Για ενδεικτικό σημάδι των περαιτέρω εξελίξεων μίλησαν πολλοί. Ως δείγμα μεγάλης έντασης το εξήγησαν κάποιοι άλλοι. Το γεγονός, πάντως, είναι ότι η κατάπαυση του πυρός που επιτεύχθηκε, μετά από ολονύχτιες διαπραγματεύσεις, κατέρρευσε μετά από, μόνο, λίγες ώρες. Συγκρούσεις ξέσπασαν σε διάφορα σημεία των αυτόνομων περιοχών, διαδηλωτές Παλαιστίνιοι έπεσαν και πάλι νεκροί. Υπό το βάρος και αυτής της κατάρρευσης, ο Ισραηλινός πρωθυπουργός και ο Παλαιστίνιος ηγέτης συναντιούνται, σήμερα, υπό την «επίβλεψη» της Αμερικανίδας υπουργού Εξωτερικών στο Παρίσι και αύριο υπό την αιγίδα του Αιγύπτιου Προέδρου στο Σαρμ ελ Σέικ.

Την εντολή αναδίπλωσης όλων των ισραηλινών στρατιωτικών δυνάμεων και του συνόλου του εξοπλισμού τους διατείνονται Ισραηλινοί αξιωματικοί ότι άρχισαν να θέτουν σε εφαρμογή από τις πρώτες πρωινές ώρες χθες. Οπως δήλωνε στο αμερικανικό τηλεοπτικό δίκτυο CNN ο στρατηγός Γκαλ Χιρς, διοικητής των ισραηλινών δυνάμεων της Δυτικής Οχθης, οι δυνάμεις του υποχωρούσαν «για λίγα μέτρα» από τις θέσεις, όπου είχαν αναπτυχθεί στην περίμετρο των αυτόνομων περιοχών, «προκειμένου να μη συμβάλουν με την παρουσία τους στην παράταση της έντασης». Εντούτοις, ο ραδιοφωνικός σταθμός «Voice of Palestine» υποστήριζε ότι καμία υποχώρηση δεν τέθηκε σε εφαρμογή, ενώ πάνω από τα αυτόνομα εδάφη πραγματοποιούσαν διαρκείς περιπολίες ελικόπτερα του ισραηλινού στρατού.

Οι ισχυρισμοί του παλαιστινιακού σταθμού επιβεβαιώθηκαν, λίγες ώρες αργότερα, όταν αναζωπυρώθηκαν οι συγκρούσεις ανάμεσα στον ισραηλινό στρατό και σε Παλαιστίνιους διαδηλωτές, αλλά και ενόπλους σε διάφορα σημεία των αυτόνομων περιοχών. Οι σφοδρότερες μάχες διεξήχθησαν στην περιοχή γύρω από τον εβραϊκό οικισμό Νετζαρίμ, στη Λωρίδα της Γάζας, όπου και σκοτώθηκαν από αληθινά πυρά 2 Παλαιστίνιοι διαδηλωτές. Μάλιστα, σύμφωνα με δημοσιογραφικές πληροφορίες, ο ισραηλινός στρατός χρησιμοποίησε, στις επιχειρήσεις του και χθες, στρατιωτικά ελικόπτερα. Ανταλλαγή πυρών σημειώθηκε και στην πόλη Νάμπλους, όπου σε διαδήλωση μετατράπηκε η κηδεία ενός 15χρονου Παλαιστινίου. Επεισόδια σημειώθηκαν, επίσης, στη βόρεια έξοδο της Ραμάλα, στη Βηθλεέμ, στην Τζενίν, στη Χεβρώνα.

Σύμφωνα με το, μέχρι στιγμής, συνολικό απολογισμό, οι συγκρούσεις που μαίνονταν, χθες, για 6η συνεχόμενη ημέρα έχουν στοιχίσει τη ζωή σε 50 ανθρώπους, εκ των οποίων οι 39 είναι Παλαιστίνιοι, οι 8 είναι Ισραηλινοί αραβικής καταγωγής και οι 3 Ισραηλινοί, ενώ εκτιμάται ότι ο αριθμός των τραυματιών έχει ξεπεράσει τους 1.500. Μετά την Ιορδανία, και το Κατάρ έστησε αερογέφυρα με τα αυτόνομα εδάφη, προκειμένου να μεταφερθούν αρκετοί Παλαιστίνιοι τραυματίες στα νοσοκομεία του, ενώ ο Αιγύπτιος υπουργός Υγείας, Ισμαήλ Σαλάμ, ανακοίνωσε την αποστολή έκτακτης ιατρικής βοήθειας προς τα παλαιστινιακά εδάφη.

Η κατάρρευση της εκεχειρίας, παρά το γεγονός ότι οι χθεσινές συγκρούσεις ήταν σαφώς πιο περιορισμένες σε σύγκριση με αυτές των προηγούμενων ημερών, φαίνεται ότι μειώνει τις, ήδη, ελάχιστες ελπίδες που είχαν δημιουργηθεί από την ανακοίνωση της σημερινής συνάντησης των Γιάσερ Αραφάτ και Εχούντ Μπάρακ. Οι δύο άνδρες ανταποκρίθηκαν στην πρόσκληση της Μαντλίν Ολμπράιτ, την οποία και θα συναντήσουν ξεχωριστά (τουλάχιστον αυτό μόνο έχει ανακοινωθεί), σήμερα, στο Παρίσι. Οι Αραφάτ και Μπάρακ ανταποκρίθηκαν θετικά και στην πρόσκληση του Χόσνι Μουμπάρακ να μεταβούν την Πέμπτη στο αιγυπτιακό θέρετρο Σαρμ ελ Σέικ, προκειμένου «να επανατεθούν οι βάσεις μιας γερής συνεργασίας».

Ο Αιγύπτιος Πρόεδρος, πάντως, ανακοινώνοντας τη συνάντηση, δεν παρέλειψε να επαναλάβει ότι η επίσκεψη Σαρόν, στο προαύλιο του Αλ Ακσά, ήταν πρόκληση για όλο τον αραβικό και ισλαμικό κόσμο, και εξέφρασε την ελπίδα οι συνέπειές της να μην είναι τραγικές. Ο Μουμπάρακ, επίσης, δεν έκρυψε τη δυσαρέσκειά του για την «τουλάχιστον αποτυχημένη», όπως είπε, προσπάθεια του ισραηλινού στρατού να «καλύψει» την εν ψυχρώ δολοφονία του 12χρονου Παλαιστινίου και το σοβαρό τραυματισμό του πατέρα του, το Σάββατο, έξω από τον οικισμό Νετζαρίμ, που έκανε το γύρο του κόσμου. Ο υπαρχηγός του ισραηλινού στρατιωτικού γενικού επιτελείου, στρατηγός Μοσέ Γιααλόν, εξέφρασε τη βαθιά του θλίψη και δήλωσε ότι «κάποιος Ισραηλινός ελεύθερος σκοπευτής μπέρδεψε τον 12χρονο με ένοπλο Παλαιστίνιο»!

Ο Μοσέ Γιααλόν, πάντως, δεν έκρυψε τη βαθιά ανησυχία του για τη νέα έκρηξη βίας και δε δίστασε να εκτιμήσει ότι «πιθανότατα δε θα υπάρξει αποκλιμάκωση, αλλά μάλλον το αντίθετο». Με τη γνώμη του Γιααλόν τείνουν να συμφωνήσουν και αρκετοί αναλυτές, αλλά και δημοσιογράφοι που βρίσκονται στα αυτόνομα εδάφη και υπογράμμιζαν ότι η πλειοψηφία του παλαιστινιακού λαού μοιάζει να μην έχει άλλα όρια υπομονής. Χαρακτηριστικά, τα ειδησεογραφικά πρακτορεία μετέφεραν δηλώσεις Παλαιστινίων πολιτών που εξέφραζαν τη βεβαιότητά τους ότι «οι διαπραγματεύσεις δε θα μας δώσουν τίποτε περισσότερο από ό,τι έχουμε κερδίσει μέχρι σήμερα, γι' αυτό μοναδική λύση είναι ο αγώνας», ενώ δεν έλειπαν οι παρατηρήσεις ότι «η εκεχειρία είναι για τον Αραφάτ και τον Μπάρακ, για εμάς δεν υπάρχει άλλο περιθώριο».

Αναβρασμός συνεχίζει να επικρατεί στις άλλες αραβικές χώρες, καθώς η ένταση παραμένει οξυμένη στα αυτόνομα παλαιστινιακά εδάφη. Στο Λίβανο χιλιάδες Παλαιστίνιοι και Λιβανέζοι διαδηλωτές κατέκλυσαν τους δρόμους της Βηρυτού. Μία πορεία οργανώθηκε από το «Λαϊκό Μέτωπο για την Απελευθέρωση της Παλαιστίνης» και τη «Χαμάς» και άλλη μία από το Κομμουνιστικό Κόμμα Λιβάνου, οι οποίες ένωσαν τις δυνάμεις τους μπροστά από τα γραφεία του ΟΗΕ. Ο Πρόεδρος του Λιβάνου Εμίλ Λαχούντ μίλησε για «συνεχιζόμενο έγκλημα του Ισραήλ από το 1948» και τόνισε ότι ο μοναδικός τρόπος οριστικής ειρήνευσης είναι η αποχώρηση των ισραηλινών δυνάμεων από τα κατεχόμενα αραβικά εδάφη.

Μαζικές διαδηλώσεις πραγματοποιήθηκαν στο Αμμάν της Ιορδανίας, στη Λιβύη, στην Αίγυπτο και στο Ιράκ. Η τουρκική ηγεσία, από την πλευρά της, ανακοίνωσε την ακύρωση της προγραμματισμένης, για σήμερα, τριήμερης επίσκεψης στην Αγκυρα του αρχηγού του Γενικού Επιτελείου Στρατού του Ισραήλ, στρατηγού Σαούλ Μοφάζ, αναφέροντας, μόνο, ότι «αιτία της ακύρωσης είναι η έκρυθμη κατάσταση που επικρατεί στα αυτόνομα εδάφη». Μετά τη «Χαμάς», εκπρόσωπος και της οργάνωσης «Λαϊκό Μέτωπο για την Απελευθέρωση της Παλαιστίνης» κάλεσε, από τη Δαμασκό, τον Γιάσερ Αραφάτ να «μην παρέμβει, να μην επιτρέψει στις ΗΠΑ και στο Ισραήλ, να καταστείλουν και αυτήν την εξέγερση του παλαιστινιακού λαού».

Την αδυναμία του να προχωρήσει έστω και σε μία ανακοίνωση επιβεβαίωσε, στο μεταξύ, το Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ. Τα 15 μέλη του Συμβουλίου, μετά από πεντάωρη συνεδρίαση, δεν κατάφεραν να συμφωνήσουν σε ένα κείμενο απόφασης, καθώς οι ΗΠΑ απέρριψαν ένα προτεινόμενο ψήφισμα ως «υπερβολικά σκληρό για το Ισραήλ» και η Μαλαισία (εκπρόσωπος των Αδεσμεύτων) και η Τυνησία (εκπρόσωπος των αραβικών χωρών) απέρριψαν την αμερικανική πρόταση ως «υπερβολικά επιεική για το Ισραήλ». Σε ευχολόγια αρκέστηκε και ο ύπατος εκπρόσωπος της ΕΕ για την εξωτερική πολιτική και την ασφάλεια, Χαβιέ Σολάνα, ο οποίος απηύθυνε έκκληση για επανέναρξη των συνομιλιών, «χωρίς να εξετάσει κανείς ποιος ευθύνεται για το κύμα βίας».

Ο Ισραηλινός πρωθυπουργός, από την πλευρά του, έδειχνε, χθες, να είναι βαθιά προβληματισμένος από τις σφοδρές συγκρούσεις που σημειώθηκαν στο εσωτερικό της χώρας, στη βόρεια περιοχή της Γαλιλαίας, όπου κατοικεί η πλειοψηφία των Ισραηλινών αραβικής καταγωγής. Τα επεισόδια, που στοίχισαν τη ζωή σε 8 Ισραηλινούς αραβικής καταγωγής, είναι τα χειρότερα που έζησε ποτέ το Ισραήλ, εδώ και 52 χρόνια, και προκάλεσαν έντονη ανησυχία.

Πολιτικοί αναλυτές, αλλά και αξιωματούχοι της ισραηλινής κυβέρνησης εκτιμούσαν ότι τα επεισόδια σημειώθηκαν με αφορμή τις εξελίξεις στα αυτόνομα εδάφη, ενώ η βαθύτερη αιτία τους είναι η συνεχιζόμενη πολιτική διακρίσεων της ισραηλινής πολιτείας απέναντι στο 1/6 του πληθυσμού της, το οποίο βυθίζεται ολοένα και περισσότερο στην ανεργία και στην εξαθλίωση. Εκτιμώντας ως κρισιμότατη την κατάσταση, ο Μπάρακ προχώρησε στη σύσταση ειδικής κυβερνητικής επιτροπής, που θα εξετάσει τα προβλήματα των Ισραηλινών Αράβων και είχε, χθες, επείγουσα συνάντηση με όλους τους Αραβες δημάρχους.