Τα πράγματα είναι δύσκολα. Δεν είναι θέμα περιγραφής πια το τι βιώνει ο καθένας. Ξέρει αυτός καλύτερα απ' όλους τους αναλυτές.

Τα πράγματα είναι ακόμα πιο δύσκολα, όταν πρέπει να απαντηθεί η ερώτηση «τι να κάνουμε;».

Και γίνονται ακόμα πιο δύσκολα, όταν η απάντηση που προκύπτει είναι μονόδρομος.

Πώς το 'πε χτες η Γραμματέας του Κόμματος; Να κατανοήσει ο λαός ότι δεν είναι Δαβίδ, αλλά και ότι ο Δαβίδ νίκησε τον Γολιάθ;

Απλό και δύσκολο. Αυτοί που παράγουν δεν είναι μικροί κι αδύναμοι. Είναι τα πάντα. Αλλά ακόμα κι αν νιώθουν μικροί κι αδύναμοι μπορούν να νικήσουν το παγόνι που εμφανίζεται ως Γολιάθ. Αλίμονο την ώρα - κι ευχή ταυτόχρονα - τότε που οι από κάτω θα κατανοήσουν πως είναι πήλινα τα πόδια του γίγαντα κι - αντίθετα - ακατανίκητη η δική τους δύναμη.

Πόσο μάλλον, που οι νομοτέλειες υπάρχουν για να ανατρέπονται από τις επόμενες νομοτέλειες. Οι νομοτέλειες της καπιταλιστικής ανάπτυξης παύουν να υπάρχουν μαζί με τους νόμους λειτουργίας αυτού του συστήματος.

Απλό και δύσκολο. Σημαίνει ότι βάζεις πλώρη για άλλο σύστημα. Δε θα γίνει ξυπνώντας ένα πρωί και λέγοντας «πάω σοσιαλισμό». Αλλά θα πας σίγουρα εκεί, αν τώρα, από τώρα, κάθε στιγμή, αμφισβητείς στην πράξη - με οργανωμένο τον αγώνα ως τάξη ενάντια σε τάξη - τα καπιταλιστικά κέρδη και το πολιτικό σύστημα που τα στηρίζει. Σημαίνει αυτό - εκτός των άλλων και... - πως όταν κάποιος «Παπασύριζα» σε καλεί σε δημοκρατικό αγώνα για να γίνει δίκαιος ο καπιταλισμός πρέπει αυτόματα και σ' αυτόν να αναγνωρίζεις τον αντίπαλο.

Πάμε γι' άλλα, παραμένοντας «επί τα αυτά»: Με τον ένα ή τον άλλο τρόπο, πληθαίνουν τα δημοσιεύματα, που είτε ως καταγραφή, είτε ως σχόλιο περιγράφουν το κλάμα που πέφτει μεταξύ των λεγόμενων baby losers, τα παιδιά υποτίθεται των baby boomers, για το ζόρι που τραβάνε. Προς τι το κλάμα; Οταν έχεις καβαλήσει καλάμι και επιμένεις πως πρόκειται για καθαρόαιμο αραβικό άτι, την ώρα που σπας τα μούτρα σου δεν υπάρχει κανείς να στρέψει το βλέμμα πάνω σου. Μπορείς να ελπίζεις μόνο στον διπλανό καβαλημένο σαν κι εσένα. Για να ενώσετε το κλάμα σας και μόνο.

Η όλη φιλολογία περί γονιών που ανήκαν στους κερδισμένους χτες και των χαμένων σήμερα παιδιών τους εκφράζει μόνο μια αμερικανιά στη σκέψη. Επειδή στις ΗΠΑ - που για πολλούς έχουν εδραιωθεί ως ιδεολογική μητρόπολή τους - έχει περάσει η άποψη πως όποιος έχει μεροκάματο είναι μεσαία τάξη, δε σημαίνει πως κάθε οικονομολόγος πρέπει να σκίσει τα πτυχία του για να ασπαστεί μια άποψη που έχει πάρει προ πολλού διαζύγιο με την επιστήμη και υπηρετεί μόνο την προπαγάνδα του κέρδους.

Δε χρειάζεται να πας εκεί, στη μητρόπολη. Ούτε καν αναλύσεις να διαβάσεις. Ταινίες και, μάλιστα, χαζοταινίες να βλέπεις από τη μητρόπολη, σου φτάνει για να δεις αυτό που οι αναλύσεις δεν ομολογούν. Οτι και οι μεσαίοι και οι απόβλητοι βράζουν σ' ένα καζάνι. Οτι το κέρδος, το πραγματικό κέρδος, ήταν πάντα για πολύ λίγους. Αυτό που αλλάζει σήμερα είναι πως η όλο και ταχύτερη συγκέντρωση του κεφαλαίου αντιστοιχεί σε ένα όλο και πιο εμφανές πέταγμα στο περιθώριο μεγαλύτερων τμημάτων του εργατικού πληθυσμού.

Δεν είναι του παρόντος να αναλύσουμε το ρόλο που έπαιξαν οι διάφορες εκδοχές της σοσιαλδημοκρατίας και του ρεφορμισμού μέχρι τώρα, ώστε να πειστούν οι εργάτες ότι «θα ξημερώσει άσπρη μέρα και για μάς» χωρίς να σπάσουμε αυγά.

Είναι, όμως, του παρόντος να ξαναπούμε ευθέως πως αν ο Αϊνστάιν, που διάφοροι χρησιμοποιούν κατά καιρούς κατά πώς τους βολεύει (ως και θεοφοβούμενο τον παρουσίασαν), ήταν σε θέση το 1949 να πει ευθέως ότι ο καπιταλισμός απαιτείται να αντικατασταθεί από το σοσιαλισμό, και μάλιστα συγκεκριμένα με τα μέσα παραγωγής κοινωνική ιδιοκτησία και την οικονομία κεντρικά σχεδιασμένη, ε, τότε οι επίγονοι δε δικαιούνται να παριστάνουν τον ανήξερο.