Μεταφορέας του Υμνου των προλετάριων (τον οποίο μελοποίησε ο Ντεζετέ (1848 - 1932) και ακούστηκε για πρώτη φορά από τη χορωδία των εργατών της γαλλικής πόλης Λιλ, στο καφενείο της οδού Βινιέτ στον αριθμό 21, στις 23 Ιούνη του 1888 (ένα χρόνο μετά το θάνατο του Ποτιέ), στην απομονωμένη αυτή περιοχή της Τουρκίας είναι, σύμφωνα με τους Τούρκους δημιουργούς Σιρί Σουργιά Εντέρ & Μουχαρέμ Γκιλμέζ, ένας νεαρός Τούρκος κομμουνιστής φοιτητής. Στη διάδοση του Υμνου βοήθησαν οι τοπικοί λαϊκοί οργανοπαίκτες και η νεαρή αγαπημένη τού φοιτητή, η πανέμορφη Γκουλεντάμ. Ο φοιτητής, τελικά, πλήρωσε με τη ζωή του αυτό το πολιτικό εγχείρημα. Ενας ακόμα νεκρός τραγουδιστής της «Διεθνούς».

Ποιος στ' αλήθεια μπορεί να μετρήσει τους θανάτους των «κολασμένων»; Εκατομμύρια! Από την παρισινή κομμούνα μέχρι τις μέρες μας και τις μέρες του μέλλοντος μέχρι να επικρατήσει ο κομμουνισμός και η ελευθερία, μέχρι να νιώσουν οι εχθροί «...τη γροθιά μας και της ψυχής μας τη φωτιά» ο αριθμός θα μεγαλώνει, θα μεγαλώνει... Ωστόσο, αυτό το όμορφο ταξίδι της «Διεθνούς» κάθε μέρα θα βρίσκει νέους αγωνιστές για να την τραγουδήσουν με το αίμα τους και νέους αφοσιωμένους στην εργατική τάξη καλλιτέχνες για να τη διαδίδουν και αυτοί με το αίμα τους! Να τη διαδίδουν σε άγονες περιοχές, όπως αυτή της τουρκικής Ανατολίας. Σε άγονα μυαλά όπως αυτά των αναλφάβητων και των πολιτικά αναλφάβητων ολόκληρης της Γης!

Βρισκόμαστε στα 1982. Η χούντα του Εβρέν έχει επιβάλει τη θέλησή της από το 1980. Οι πρώτοι που πλήρωσαν ήταν οι κομμουνιστές και οι άλλοι αριστεροί αγωνιστές. Στις μεγάλες πόλεις, βέβαια, η αντίσταση δε σταμάτησε ποτέ. Ο φόβος είχε διεξόδους. Στην επαρχία, όμως, και ιδιαίτερα στις απομονωμένες περιοχές, όπως αυτή της Ανατολίας, ο στρατός είχε σκορπίσει τον πανικό και είχε καταφέρει να γίνει κυρίαρχος. Ομως, και κάτω από αυτήν την απόλυτη φασιστική κυριαρχία ο λαός, με τον τρόπο του, είχε καταφέρει να μην υποκύψει, να μην ηττηθεί πραγματικά και ψυχολογικά.

«Η Διεθνής» με έξυπνο και δημιουργικό τρόπο εξετάζει ακριβώς αυτόν τον αγώνα του τούρκικου λαού. Τον αγώνα των απλών ανθρώπων να μην υποκύψουν. Η χούντα, ανάμεσα στα άλλα, έχει απαγορεύσει και τα λαϊκά τραγούδια και τις λαϊκές μουσικές. Στο φόρτε τους τα στρατιωτικά εμβατήρια. Οι τοπικοί μουσικοί, όμως, και οργανοπαίχτες, ο λαός τελικά, δεν είναι, φυσικά, διατεθειμένοι να σιωπήσουν. Σκαρφίζονται χιλιάδες τρόπους για να μη βουλώσουν το στόμα τους, για να μην σκουριάσουν τα μουσικά όργανά τους. Ο στρατός, από την άλλη, μεριά θέλοντας να τους ελέγχει προσπαθεί να τους ενσωματώσει. Τους συγκεντρώνει και προσπαθεί να τους κάνει «ορχήστρα». Ορχήστρα, η οποία θα παίζει τους δικού του ρυθμούς. Και αυτό θα μπορούσε, ίσως, να συμβεί! Ομως, για καλή τους τύχη, στη μικρή τους πόλη, έφτασε η «Διεθνής». Η «Λύρα των Εργαζόμενων», όπως ονομάστηκε στο καφενείο της Λιλ στη γιορτή των εφημεριδοπωλών που πρωτοτραγουδίστηκε, έφτασε στο χωριό κρυφά από τον κομμουνιστή φοιτητή, ο οποίος ήταν ενσωματωμένος μαζί της. Ο Υμνος των προλετάριων άρεσε στους μουσικούς. Στην αγωνία τους να βρουν καινούριους ήχους να εκφράσουν τα αισθήματά τους έπεσαν πάνω στη «Διεθνή» που τους αναστάτωσε. Αμέσως την ενέταξαν στο ρεπερτόριό τους, την έκαναν το τραγούδι τους. Ηταν τέτοια η εκτίμηση που είχαν στη μελωδία που αποφάσισαν και με την παρότρυνση του κομμουνιστή φοιτητή και της νεαρής αγαπημένης του να την παίξουν στην κεντρική γιορτή του στρατού. Και την έπαιξαν! Και γράφηκε μια ακόμα ηρωική σελίδα, προστέθηκε ένας ακόμα ματωμένος στίχος στους ματωμένους, αλλά αισιόδοξους, στίχους της «Διεθνούς».

Η ταινία δεν είναι το ...«Μπεν Χουρ». Είναι μια απλή ταινία καθαρή στους στόχους της και στην αισθητική της. Το περιεχόμενό της είναι απόλυτα προοδευτικό, χωρίς υπεκφυγές ή αναστολές. Αγαπάει το λαό, αγαπάει τη «Διεθνή». Θεωρεί πως ετούτα τα δυο, λαός και «Διεθνής» και ό,τι αυτή συνεπάγεται, πάνε μαζί. Πως όταν αυτά τα δυο «στοιχεία» ανταμώσουν, η χημεία που θα προκληθεί από αυτή την ένωση θα γεννήσει ηρωικές και μεγάλες πράξεις. «Τι είναι αυτή η μουσική»; ρωτάει ο γέρος μουσικός την κόρη του Γκουλεντάμ. «Μουσική, πατέρα, κλασική». «Σε τι αναφέρεται, παιδί μου»; «Στον ερχομό της άνοιξης, πατέρα»! Και εκείνος, γερό μουσικό αυτί, έτσι είχε καταλάβει τον ήχο της. Μια αναγγελία ενός μεγάλου ερχομού.

Το ίδιο ποιητική με τους διαλόγους της είναι και η εικόνα της ταινίας. Η οποία δεν έχει πολυτέλειες. Εχει, ίσως, ατέλειες. Ομως, το τελικό αποτέλεσμα, για το οποίο βοήθησαν οι χώροι και τα κοστούμια, αλλά και άλλες «μικρές λεπτομέρειες», είναι μια μικρή λαϊκή όπερα. Μια μικρή λαϊκή όπερα με χρώματα, με μουσικές και με τραγούδια. Με γέλιο και πόνο. Με χιούμορ και με σοβαρότητα. Πολύ κοντά στα πρώτα θεατρικά έργα του Ιάκωβου Καμπανέλλη, για να σας δώσω μια βοήθεια. Μιλάμε για καθαρά λαϊκό κινηματογράφο. Κινηματογράφο φιλικά προσκείμενο στον Μπρεχτ.

Παίζουν: Τσεσμί Μπασκίν, Αμούτ Κουρτ, Ουζκού Ναμάλ, Ναζμί Κιρίκ, Μπαχρί Μπεγιάτ, κ.ά.

(Αποκλειστικά στον κινηματογράφο «Φιλίπ»).