Για άλλη μια χρονιά, όπως μας έχουν συνηθίσει τα τελευταία χρόνια, η Ρωσία και η Ουκρανία δεν μπόρεσαν να επιλύσουν το ζήτημα τόσο των ουκρανικών οφειλών, όσο και αυτό της τιμής με την οποία η Ουκρανία θα αγοράζει το φυσικό αέριο το 2009, καθώς και το ποσό που θα καταβάλει η Ρωσία για τη διέλευση του φυσικού αερίου από το ουκρανικό έδαφος.

Το σενάριο, όπως εξελίχθηκε μέχρι αυτή την ώρα, έχει ως εξής: Η ρωσική «Γκαζπρόμ» ανακοίνωσε χτες, 2 του Γενάρη, πως σταματά την τροφοδοσία της Ουκρανίας με φυσικό αέριο, εξαιτίας της οφειλής της ουκρανικής πλευράς. Ακολούθησε η ανακοίνωση της ουκρανικής «Ναφτογκάζ» πως παρακρατά 21 εκατ. κυβικά μέτρα ρωσικού φυσικού αερίου τη μέρα, από αυτά, που μέσω του ουκρανικού δικτύου, θα έπρεπε να εξαχθούν σε άλλες χώρες της Δυτικής Ευρώπης. Στη συνέχεια η ρωσική πλευρά κατηγόρησε την ουκρανική εταιρεία για «κλοπή φυσικού αερίου» και ανακοίνωσε πως αυξάνει την ποσότητα που θα εξάγει προς τη Δύση μέσω του λευκορωσικού αγωγού.

Τις δύο πλευρές χωρίζει ένα ποσό άνω των 2 δισεκατομμυρίων δολαρίων. Η ουκρανική εταιρεία ισχυρίζεται πως μέσα στις γιορτές (30/12) κατέβαλε 1,5 δισ. δολάρια για τις ποσότητες του φυσικού αερίου που αγόρασε, αλλά δεν προτίθεται να πληρώσει 614 εκατ. δολάρια για πρόστιμα, που της έχουν επιβληθεί λόγω των καθυστερήσεων στις πληρωμές.

Από τη μεριά της η «Γκαζπρόμ», λόγω των ρωσικών χριστουγεννιάτικων γιορτών που διαρκούν έως τις 10 του Γενάρη, δηλώνει πως μπορεί να επιβεβαιώσει αυτές τις καταθέσεις μόνο στις 11 του Γενάρη, όταν θα δουλέψει το τραπεζικό σύστημα της χώρας. Σε κάθε όμως περίπτωση αφαιρεί από το συγκεκριμένο ποσό πρώτα τα πρόστιμα των 614 εκατ. δολαρίων και θεωρεί πως η Ουκρανία εξακολουθεί να έχει ανάλογες οφειλές στην αποπληρωμή του χρέους της.

Επίσης, σε ό,τι αφορά στις τιμές του 2009 για το φυσικό αέριο, η Μόσχα δίνει στην Ουκρανία τα 1.000 κυβικά μέτρα προς 250 δολάρια (το 2008 η τιμή ήταν 179,5 δολάρια), ενώ το Κίεβο απαντά ότι μπορεί να καταβάλει μέχρι 201 δολάρια. Σε ανταπάντηση η Μόσχα προβάλλει το επιχείρημα πως η «ευρωπαϊκή τιμή» είναι 418 δολάρια.

Ακόμη ανοιχτό παραμένει το ζήτημα της πληρωμής για τη διέλευση του ρωσικού φυσικού αερίου από την Ουκρανία. Σήμερα η «Γκαζπρόμ» πληρώνει 1,7 δολάρια για τη μεταφορά 1.000 κυβικών μέτρων σε κάθε εκατό χιλιόμετρα. Η Ουκρανία θεωρεί πως αυτή η τιμή πρέπει να αυξηθεί αναλόγως με την αύξηση που θα γίνει στην τιμή με την οποία αγοράζει το φυσικό αέριο και, στη χειρότερη περίπτωση, θεωρεί πως δεν μπορεί να είναι χαμηλότερη των 2 δολαρίων.

Οι συνομιλίες ανάμεσα στις δύο πλευρές έχουν διακοπεί και όλο κι ενεργότερη εμπλοκή έχουν πλέον άλλες δυνάμεις. Η ΕΕ απηύθυνε έκκληση για περαιτέρω διαπραγματεύσεις, όπως και οι ΗΠΑ. Ουκρανική διπλωματική αντιπροσωπεία ανέλαβε να ενημερώσει άλλες χώρες για τη διένεξη με τη Ρωσία, επισκεπτόμενη αρχικά την Πράγα (η Τσεχία ανέλαβε την Προεδρία της ΕΕ) και την Μπρατισλάβα. Ανάλογη ετοιμότητα εξέφρασε και η ρωσική πλευρά, που μάλιστα κάλεσε την ΕΕ να διοργανώσει έκτακτη συνεδρίαση του Ευρωκοινοβουλίου, στην οποία να καταθέσει τις δικές της απόψεις για το θέμα.