Φουντώνουν οι αντεγκλήσεις μεταξύ των διαφόρων μερίδων της πλουτοκρατίας, όπως εκφράζονται και μέσα από τα αντικρουόμενα σενάρια περί εξόδου ή μη της Ελλάδας από την Ευρωζώνη. Την ίδια στιγμή, καταγράφεται η αυξανόμενη ανησυχία της αστικής τάξης για μια ανεξέλεγκτη χρεοκοπία της Ελλάδας, καθώς, αφ' ενός, η εύθραυστη συμφωνία της 21ης Ιούλη συναντά δυσκολίες στην εφαρμογή της, και, αφ' ετέρου, η καπιταλιστική κρίση βαθαίνει, αναδεικνύοντας τις ίδιες τις αντιφάσεις και τα αδιέξοδα του καπιταλιστικού συστήματος.

Σε αυτό το κλίμα, ο πρόεδρος της Κομισιόν, Ζοζέ Μανουέλ Μπαρόζο, μιλώντας στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο σε συζήτηση για την οικονομική κρίση στην Ευρωζώνη, απευθύνει εκ νέου έκκληση στα κράτη - μέλη της Ευρωζώνης να εγκρίνουν τα μέτρα που αποφασίσθηκαν την 21η Ιούλη και στην Ελλάδα να εφαρμόσει τις αντιδραστικές μεταρρυθμίσεις και τις αποκρατικοποιήσεις. Παράλληλα, επιβεβαιώνει ότι «η Κομισιόν θα παρουσιάσει σύντομα τις προτάσεις της για την έκδοση ευρωομολόγων», προσθέτοντας, ωστόσο, ότι η έκδοση ευρωομολόγου «δεν θα φέρει άμεση λύση σε όλα τα προβλήματα», αλλά «θα αποτελέσει μέρος μιας συνολικής προσέγγισης για την περαιτέρω οικονομική και πολιτική ενοποίηση».

Ενδεικτικό των ανταγωνισμών είναι ότι στην ίδια συζήτηση, ο ευρωβουλευτής Ντέρκ Ζαν Επινκ, από την Ομάδα των Ευρωπαίων Συντηρητικών, υποστήριξε ότι η χρεοκοπία της Ελλάδος είναι θέμα χρόνου, ενώ ο Βρετανός ευρωβουλευτής Νάιτζελ Φάρατζ, από την Ομάδα «Ευρώπη Ελευθερίας και Δημοκρατίας», εμφανίστηκε βέβαιος ότι η Ελλάδα θα χρεοκοπήσει και ότι η ημερομηνία πλησιάζει. Την ίδια στιγμή, ο κοινοτικός επίτροπος για Οικονομικές και Νομισματικές Υποθέσεις, Ολι Ρεν, υπογραμμίζει: «Οπως και να το δει κανείς, μια στάση πληρωμών και μια έξοδος της Ελλάδος από την Ευρωζώνη θα είχε δραματικές επιπτώσεις όχι μόνον για την ίδια την Ελλάδα, αλλά και για όλες τις χώρες της Ευρωζώνης».

Πάντως, ο υπουργός Οικονομικών της Ολλανδίας, Γιαν Κέες ντε Γιάγκερ, επιβεβαιώνει δημοσιεύματα που λένε ότι η Ολλανδία προετοιμάζεται για το ενδεχόμενο ελληνικής χρεοκοπίας, σημειώνοντας ότι το υπουργείο προετοιμάζεται για όλα τα πιθανά και απίθανα σενάρια σε συνεργασία με την Κεντρική Τράπεζα της Ολλανδίας και άλλες χώρες. Αντίστοιχα, ο Ράινερ Μπρούντερλε, πρόεδρος της Κοινοβουλευτικής Ομάδας των Φιλελεύθερων, στους οποίους συμμετέχει ο υπουργός Οικονομίας Φίλιπ Ρέσλερ, σημειώνει ότι οι θέσεις του Φ. Ρέσλερ, περί συντεταγμένης πτώχευσης της Ελλάδας, κινούνται στη γραμμή που συζητούν οι υπουργοί Οικονομικών της Ευρωζώνης.

Σε αυτό το κλίμα, ο πρόεδρος της Βουλής της Σλοβακίας και αρχηγός του συγκυβερνώντος νεοφιλελεύθερου κόμματος «Ελευθερία και Αλληλεγγύη», Ρίχαρντ Σούλικ, επαναλαμβάνει ότι «θα πρέπει να αφήσουμε την ήδη χρεοκοπημένη Ελλάδα να χρεοκοπήσει».

Η ανησυχία, πάντως, της πλουτοκρατίας εντοπίζεται στη βιωσιμότητα της Ευρωζώνης, η συνοχή της οποίας κλυδωνίζεται από τους ανταγωνισμούς, που σε περίοδο κρίσης εντείνονται, ενώ η ίδια η κρίση μπορεί να φέρει και ανακατατάξεις σε επίπεδο παγκόσμιας οικονομίας.

Σε αυτό το πλαίσιο, ο υπουργός Οικονομικών της Πολωνίας, Γιάτσεκ Ροστόφσκι, τονίζει ότι «η Ευρώπη βρίσκεται σε κίνδυνο», καθώς «αν η Ευρωζώνη διαρραγεί, η ΕΕ δε θα μπορέσει να επιβιώσει, με όλες τις συνέπειες που μπορεί να φανταστεί κανείς». «Η παρούσα κρίση, αν συνεχιστεί το ίδιο απρόβλεπτα, θα έχει μείζονος σημασίας συνέπειες. Αν η κρίση εξακολουθήσει για ένα ή δύο χρόνια, εμείς οφείλουμε να είμαστε έτοιμοι να αντιμετωπίσουμε ένα ποσοστό ανεργίας που μπορεί να είναι δύο φορές υψηλότερο σε ορισμένες χώρες, συμπεριλαμβανομένων και των πλουσιοτέρων χωρών», υπογραμμίζει.

Δημοσίευμα του πρακτορείου «Reuters» παραθέτει πρόσφατη μελέτη του αμερικανικού ινστιτούτου «Μπρούκινγκς», όπου σημειώνεται ότι «οι οικονομίες της Ευρωζώνης είναι τόσο αλληλένδετες, που η απόσχιση ενός εταίρου από την ομάδα των 17, θα ανοίξει το κουτί της Πανδώρας». Σύμφωνα με το δημοσίευμα, «η Ελλάδα δεν μπορεί να αποπεμφθεί με ένα χειρουργικό τρόπο. Οι αγορές θα στραφούν στην Ιταλία και αν εξαναγκαστεί και αυτή σε αποχώρηση, τότε μπορεί να καταρρεύσουν οι γαλλικές τράπεζες, που είναι εκτεθειμένες στο ιταλικό χρέος».

Από την πλευρά του, ο υπουργός Οικονομικών των ΗΠΑ, Τίμοθι Γκάιτνερ, εκτιμά ότι το ευρώ θα συνεχίσει να υπάρχει σε τρία χρόνια, υπογραμμίζοντας ότι οι ΗΠΑ έχουν συμφέρον να επιλυθεί η κρίση στην Ευρώπη και πως δεν υπάρχει καμία πιθανότητα να αφήσουν οι Ευρωπαίοι τις μεγάλες τράπεζες να κινδυνέψουν.

Σκιαγραφώντας τις αντιθέσεις που υπάρχουν ανάμεσα στις διάφορες μερίδες της πλουτοκρατίας, ακόμα και μέσα σε ένα κράτος, μια ομάδα μελών του κόμματος των Φιλελευθέρων στη Γερμανία, που συμμετέχει στον κυβερνητικό συνασπισμό, προσπαθεί να οργανώσει τη διεξαγωγή ενός δημοψηφίσματος στο κόμμα, με το οποίο θα ζητά την απόρριψη περαιτέρω πακέτων «διάσωσης» στην Ευρωζώνη, καθώς και τη δημιουργία ενός μηχανισμού που θα επιτρέπει την έξοδο χωρών από το ευρώ. Μια τέτοια απόφαση θα δέσμευε τους υπουργούς που προέρχονται από τους Φιλελεύθερους να απορρίπτουν τέτοια σχέδια όταν συμμετέχουν στο υπουργικό συμβούλιο.

Αντίθετα, το στέλεχος των Σοσιαλδημοκρατών Μάρτιν Σουλτς τονίζει ότι «καμία άλλη χώρα δεν επωφελείται περισσότερο από το ευρώ και την Ευρωζώνη όσο η Γερμανία. Η βοήθεια προς την Ελλάδα δεν είναι μια φιλανθρωπική πράξη, αλλά μια πράξη που συμβάλλει στη σταθεροποίηση της δικής μας οικονομικής βάσης». Πάντως, ο διοικητής της «Bundesbank», Γιενς Βάιντμαν, επισημαίνει ότι «βλέπω με κριτικό μάτι έναν ορισμένο αριθμό σημαντικών στοιχείων των μηχανισμών βοήθειας» που δημιουργήθηκαν στη Σύνοδο της 21ης Ιούλη, υπογραμμίζοντας ότι «οι προγραμματισμένες επαναγορές ομολόγων από τη δευτερογενή αγορά θα αποδυνάμωναν ακόμη περισσότερο τα κίνητρα για υγιείς δημοσιονομικές πολιτικές».

Βαθαίνοντας τη διαφωνία των Γερμανών με την πολιτική της ΕΚΤ να αγοράζει ομόλογα κρατών που δεν μπορούν να δανειστούν από τις αγορές, όπως εκφράστηκε και από την παραίτηση του επικεφαλής οικονομολόγου της ΕΚΤ, Γιούργκεν Σταρκ, ο Γ. Βάιντμαν επισημαίνει ότι «δεν είναι καθήκον της νομισματικής πολιτικής» να «απαλλάξει τις κυβερνήσεις των επιβαρύνσεων που σχετίζονται με την υποστήριξη ορισμένων κρατών ή τραπεζών που αντιμετωπίζουν προβλήματα» και καλεί τα κράτη - μέλη να επιλέξουν μεταξύ της επιστροφής στις αρχές της πειθαρχίας που υπαγορεύονται από το Σύμφωνο Σταθερότητας ή στο να «κάνουν το μεγάλο βήμα προς έναν κοινό προϋπολογισμό», δηλαδή στην παραπέρα παραχώρηση κυριαρχικών δικαιωμάτων σε μια «ευρωπαϊκή οικονομική διακυβέρνηση».

Σε αυτό το κλίμα, ο οίκος αξιολόγησης «Moody's» υποβάθμισε κατά μία βαθμίδα την πιστοληπτική ικανότητα των γαλλικών τραπεζών «Credit Agricole» και «Societe Generale», διευκρινίζοντας ότι η απόφασή της βασίζεται στην έκθεση των δυο τραπεζών στο ελληνικό χρέος. Αξίζει να σημειωθεί ότι οι δυο τράπεζες είναι εκτεθειμένες όχι μόνο στο δημόσιο χρέος, αλλά και στο ιδιωτικό, μέσα από δάνεια σε επιχειρήσεις, αλλά και λαϊκά νοικοκυριά. Η «Moody's» διατήρησε το βαθμό της BNP Paribas, η οποία, ωστόσο, παραμένει υπό επιτήρηση με αρνητική προοπτική, γεγονός που σημαίνει ότι δεν έχει διαφύγει τον κίνδυνο της υποβάθμισης.

Πάντως, ο Γάλλος υπουργός Ευρωπαϊκών Υποθέσεων της Γαλλίας, Ζαν Λεονετί, ξεκαθαρίζει ότι «οι γαλλικές τράπεζες δε διατρέχουν κίνδυνο. Εχουν αρκετά κεφαλαιακά αποθέματα για να αντιμετωπίσουν ενδεχομένως το ελληνικό χρέος». Ακόμα, υποστηρίζει ότι «δε θα υπάρξει ούτε χρεοκοπία της Ελλάδας, ούτε έξοδος από την Ευρωζώνη», σημειώνοντας ότι σε περίπτωση εξόδου από το ευρώ, «οι Ελληνες θα έχαναν το 30% της αγοραστικής τους δύναμης (...) η Ευρωζώνη θα βρισκόταν σε ένα παιγνίδι ντόμινο που θα σήμαινε ότι αύριο οι κερδοσκόποι θα επιτίθεντο στην Ισπανία και την Ιταλία, γιατί όχι και στην Πορτογαλία;».

Από την πλευρά του, ο διοικητής της Κεντρικής Τράπεζας της Αργεντινής, Μάριο Μπλέχερ, προτείνει στην Ελλάδα να κάνει παύση πληρωμών, σημειώνοντας ότι «το χρέος είναι ανεξόφλητο (...) Αυτό που συμβαίνει είναι γελοίο. Αν αυτές οι χώρες κάνουν ό,τι συμπεριλαμβάνεται στα προγράμματά τους, μεταρρυθμίσεις και αποκρατικοποιήσεις, στο τέλος του 2012 το ποσοστό του χρέους προς το ΑΕΠ τους θα είναι μεγαλύτερο από το φετινό». Οπως επισημαίνει, μια ελληνική χρεοκοπία θα ωθήσει την Πορτογαλία να κάνει το ίδιο, ενώ θα θέσει την Ιρλανδία «υπό πίεση για μια συμβολική έστω χρεοκοπία».

Η «Rheinische Post» εκτιμά ότι «η Ελλάδα έχει μέλλον μόνον εάν εγκαταλείψει την ΕΕ και το ευρώ (κανείς δεν είναι αναγκαστικά μέλος) και κάνει μέσω ενός "κουρέματος" και της υποτίμησης του νομίσματος ένα νέο ξεκίνημα ως φορολογικός παράδεισος», σημειώνοντας ότι «η σημερινή πορεία είναι απλά κωλυσιεργία της πτώχευσης».

Παράλληλα, η γενική διευθύντρια του ΔΝΤ, Κριστίν Λαγκάρντ, καλεί τις λεγόμενες χώρες BRIC (Βραζιλία, Ρωσία, Ινδία και Κίνα), που εκδήλωσαν ενδιαφέρον να επενδύσουν σε ομόλογα ευρωπαϊκών χωρών, να μην επενδύσουν μόνο σε ομόλογα κρατών όπως η Γερμανία, αλλά να αγοράσουν ομόλογα ευρωπαϊκών χωρών που δυσκολεύονται να δανειστούν από τις αγορές. «Αν πρόκειται για μία μορφή κοινής και συντονισμένης πολιτικής, ελπίζω ότι θα γίνει σε ευρεία κλίμακα και δεν θα περιορισθεί σε επενδύσεις που θεωρούνται από τους επενδυτές πιο ασφαλείς σε σχέση με άλλες», σημειώνει.

Την ίδια στιγμή, μιλώντας στο Παγκόσμιο Οικονομικό Φόρουμ, ο πρωθυπουργός της Κίνας, Ουέν Τζιαμπάο, σημειώνει ότι «σήμερα, η παγκόσμια οικονομία ανακάμπτει αργά, αλλά η αστάθεια και η αβεβαιότητα μεγεθύνονται (...) Τα ποσοστά της ανεργίας στις μεγαλύτερες οικονομίες συνεχίζουν να είναι υψηλά, και οι αναδυόμενες οικονομίες αντιμετωπίζουν εντεινόμενες πληθωριστικές πιέσεις (...) Ολα αυτά δείχνουν ότι η παγκόσμια οικονομική ανάκαμψη θα πάρει πολύ καιρό και θα είναι κοπιώδης και περίπλοκη». Ο ίδιος επαναλαμβάνει ότι η Κίνα προτίθεται να κάνει περισσότερες επενδύσεις σε ευρωπαϊκές χώρες και καλεί τις χώρες της ΕΕ να αναγνωρίσουν την Κίνα ως μια οικονομία της αγοράς.