ΓΑΖΑ - ΡΑΦΑ - ΒΗΘΛΕΕΜ - ΙΕΡΟΥΣΑΛΗΜ - ΧΕΒΡΩΝΑ.-

Οι προσπάθειες διατήρησης ισορροπιών για τα «μάτια της κοινής γνώμης», και κυρίως της αραβικής κοινής γνώμης, οδήγησαν, τελικά, τα ισραηλινά στρατεύματα σε αποχώρηση από τα αυτόνομα εδάφη που είχαν καταλάβει την Τρίτη το πρωί. Εντούτοις, η, συγκεκριμένου χαρακτήρα, κινητικότητα δε φαίνεται να λαμβάνει τέλος, καθώς με το γνωστό επιχείρημα της «άμυνας», ο ισραηλινός στρατός εισέβαλε, εκ νέου, χτες, για λίγη ώρα σε παλαιστινιακά εδάφη. Το κλίμα στα αυτόνομα είναι εκρηκτικό, ενώ οι συγκρούσεις συνεχίστηκαν με αμείωτη ένταση. Οι δηλώσεις καταδίκης της ισραηλινής εισβολής που κυριάρχησαν σε διεθνές επίπεδο, για άλλη μια φορά, απέμειναν φραστικές κορόνες και δεν απέδωσαν τίποτε το ουσιαστικό, στο εξαιρετικά επικίνδυνο τοπίο που έχει διαμορφωθεί σε ολόκληρη την περιοχή της Μέσης Ανατολής.

Στην επιλογή του διαρκούς «πήγαινε - έλα» μοιάζει να προσανατολίζεται ο ισραηλινός στρατός μετά τις επικρίσεις που συγκέντρωσε η κίνηση ανακατάληψης μέρους των αυτόνομων περιοχών, την Τρίτη. Τις πρώτες πρωινές ώρες χτες, τα ισραηλινά στρατεύματα, στην πλειοψηφία τους τεθωρακισμένα, οχήματα μεταφοράς προσωπικού και εκσκαφείς, αποχώρησαν από τις θέσεις που είχαν καταλάβει στην περιοχή της Μπέιτ Χανούν, στην ανατολική Λωρίδα της Γάζας, περίπου 2,5 τετραγωνικά χλμ. εντός των αυτόνομων. Αφησαν πίσω τους δεκάδες κατεδαφισμένα σπίτια, λεηλατημένες φτωχικές περιουσίες και κατεστραμμένες καλλιέργειες.

Λίγες, όμως, μόλις ώρες αργότερα, ο ισραηλινός στρατός πραγματοποιούσε μια νέα εισβολή, στη δυτική Γάζα αυτή τη φορά, στην περιοχή ανάμεσα στη Ράφα και στο χωριό Σούκα, κοντά στα αιγυπτιακά σύνορα, λίγα χιλιόμετρα βορείως του διεθνούς αεροδρομίου της Γάζας. Αφορμή για τη νέα εισβολή ήταν η επίθεση με όλμους που πραγματοποιήθηκε εναντίον του εβραϊκού εποικισμού Νέβε Ντεκαλίμ, κοντά στο μεθοριακό φυλάκιο του Ερετζ, χωρίς να υπάρξουν υλικές ή ανθρώπινες απώλειες.

Η εισβολή των τεθωρακισμένων, που και πάλι συνοδεύονταν από εκσκαφείς, ακολουθήθηκε από σφοδρή ανταλλαγή πυρών ανάμεσα σε Ισραηλινούς στρατιώτες και σε Παλαιστίνιους αστυνομικούς και ενόπλους. Τα ισραηλινά στρατεύματα κατέστρεψαν κατά την ολιγόωρη παραμονή τους στα αυτόνομα εδάφη σπίτια, την έδρα της τοπικής παλαιστινιακής αστυνομίας, αλλά και το μνημείο για τους Αιγύπτιους πεσόντες στρατιώτες, κατά τη διάρκεια των ισραηλινό-αιγυπτιακών μαχών στη Ράφα, τη δεκαετία του '50. Εκπρόσωπος του ισραηλινού στρατού δήλωνε λακωνικά και προκλητικά ότι «δεν υπάρχει πρόθεση ανακατάληψης εδαφών. Ηταν μια συνηθισμένη αμυντική επιχείρηση, αφού στόχευε μόνο στην καταστροφή των κτιρίων, από τα οποία δέχεται πυρά ο ισραηλινός στρατός».

Ανταλλαγές πυρών και συγκρούσεις σημειώνονταν και χτες σε όλες, σχεδόν, τις παλαιστινιακές πόλεις. Τα σφοδρότερα επεισόδια έλαβαν χώρα στη Χεβρώνα, όταν ισραηλινά τεθωρακισμένα έπληξαν με ρουκέτες δύο συνοικίες του παλαιστινιακού τομέα της πόλεις, την Αμπού Σνέιχ και τη Χάρατ αλ Σέιχ. Τα ισραηλινά πυρά έπληξαν και το νοσοκομείο της πόλης, προκαλώντας σοβαρές υλικές ζημιές, ενώ προκάλεσαν τον τραυματισμό, τουλάχιστον, 6 πολιτών. Στη σύντομη ανακοίνωσή του ο ισραηλινός στρατός τονίζει ότι η επιχείρηση ήταν αντίποινα για πυρά που δέχτηκε από τις συγκεκριμένες συνοικίες.

Την ίδια στιγμή, στη Γάζα χιλιάδες Παλαιστίνιοι συμμετείχαν στην κηδεία του 14χρονου Παλαιστίνιου που σκοτώθηκε, την Τρίτη, στο εμπορικό πέρασμα Κάρνι. Η κηδεία εξελίχθηκε σε διαδήλωση διαμαρτυρίας ενάντια στη συνεχιζόμενη ισραηλινή κατοχή. Ανάλογες ήταν οι σκηνές και στην κηδεία του 16χρονου Παλαιστίνιου, που έχασε τη ζωή του την Τρίτη στη Βηθλεέμ, όταν πυρά ισραηλινού τεθωρακισμένου έπληξαν το σπίτι του.

Την ικανοποίησή της για την αποχώρηση των ισραηλινών στρατευμάτων από τα παλαιστινιακά εδάφη εξέφρασε με ανακοίνωσή της η Ουάσιγκτον, σπεύδοντας να προειδοποιήσει το Ισραήλ ότι «δεν πρέπει να αντιδράσει υπερβολικά σε κάποια νέα παλαιστινιακή επίθεση». Της αποχώρησης είχε προηγηθεί η γραπτή δήλωση του Αμερικανού υπουργού Εξωτερικών Κόλιν Πάουελ, ο οποίος χαρακτήριζε την ισραηλινή εισβολή ως «δυσανάλογη και ακραία αντίδραση» χωρίς, όμως, να χάνει την ευκαιρία να καλέσει και την παλαιστινιακή πλευρά να ελέγξει τη βία και να επαναλάβει το γνωστό μοτίβο περί «αμοιβαίας αυτοσυγκράτησης».

Κυρίαρχη ήταν η εντύπωση ότι η απόφαση της ισραηλινής ηγεσίας να ανακαλέσει τα στρατεύματά της οφείλεται αποκλειστικά και μόνο στη δυσαρέσκεια που προκλήθηκε στην Ουάσιγκτον. Δυσαρέσκεια όχι για τη γενικότερη ισραηλινή τακτική αλλά για το γεγονός ότι, τα τελευταία 24ωρα, ο Αριέλ Σαρόν φάνηκε να μη δίνει σημασία στις διεθνείς ισορροπίες που η Ουάσιγκτον έχει διαμορφώσει φέρνοντάς τη σε δύσκολη θέση (ασχέτως της σταθερής διπλωματικής στήριξης προς το Ισραήλ) απέναντι στη διεθνή και κυρίως στην αραβική κοινή γνώμη, που πιέζει ολοένα και περισσότερο την ηγεσία της για ευθεία αντιπαράθεση με το Ισραήλ.

Η εντολή αποχώρησης φέρεται να προκάλεσε την οργή της ισραηλινής στρατιωτικής ηγεσίας καθώς αξιωματικοί του ισραηλινού στρατού δήλωναν κατηγορηματικά, λίγες ώρες νωρίτερα, ότι η εισβολή θα διαρκέσει «για μέρες, βδομάδες και μήνες μέχρις ότου αποκατασταθεί πλήρως η ισραηλινή ασφάλεια». Ο υπουργός Αμυνας Μπένιαμιν Μπεν Ελιέζερ προσπαθούσε, χτες, επίμονα να διαβεβαιώσει ότι η απόφαση αποχώρησης είχε ληφθεί πολύ πριν την αμερικανική ανακοίνωση και ότι δεν τίθεται κανένα θέμα αμερικανικής πίεσης, αν και ισραηλινές και αμερικανικές πηγές διέρρεαν το ακριβώς αντίθετο.

Μάλιστα, ο Ισραηλινός πρέσβης στην Ουάσιγκτον λέγεται ότι διαβεβαίωσε το Στέιτ Ντιπάρτμεντ για την αποχώρηση ζητώντας να μην κοινοποιηθεί μια ανακοίνωση σε βάρος του Ισραήλ. Σύμφωνα με τις ίδιες πηγές, η αμερικανική ηγεσία προτίμησε να προβεί στην ανακοίνωση, για να καταστήσει σαφές ότι δε θα πρέπει να γίνονται υπερβολικές κινήσεις που προσβάλλουν το διπλωματικό της γόητρο και να επαναδιαβεβαιώσει ποιος έχει τον τελικό λόγο στα τεκταινόμενα στην περιοχή.

Για να γίνει σαφές, πάντως, πόσο «δυσανάλογη» είναι, ούτως ή άλλως, η τακτική της Ουάσιγκτον, δε χρειάζεται παρά να γίνει γνωστή η στάση του εκπροσώπου της στην ετήσια σύνοδο της 53μελούς Επιτροπής Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, που άρχισε, χθες, στη Γενεύη. Η Επιτροπή ενέκρινε, σχεδόν ομόφωνα, 3 αποφάσεις σχετικά με τη Μέση Ανατολή που επικρίνουν το Ισραήλ για τη στρατιωτική κλιμάκωση, για την εποικιστική πολιτική του, αλλά και για τη συνεχιζόμενη κατοχή των υψωμάτων του Γκολάν.

Η «παραφωνία» ήταν ο Αμερικανός εκπρόσωπος, ο οποίος, μαζί με τον Ισραηλινό που έχει θέση παρατηρητή μόνο, εκτίμησαν ότι οι «αποφάσεις είναι μεροληπτικές και βασίζονται στην προκατάληψη» και γι' αυτό «θα έχουν αρνητικές συνέπειες στην προσπάθεια ειρήνευσης»! Την ίδια στιγμή, ο Αμερικανός υφυπουργός Εξωτερικών, αρμόδιος για θέματα Μέσης Ανατολής, Εντουαρντ Ουόκερ, έφτανε στο Αμμάν, της Ιορδανίας, αρχίζοντας μια μικρή περιοδεία στις αραβικές χώρες, που, για πολλούς, συνδέεται άμεσα με την έκτακτη σύνοδο του Αραβικού Συνδέσμου το Σάββατο, που πραγματοποιείται μέσα σε έντονο κλίμα οργής και αγανάκτησης. Στόχος φαίνεται ότι είναι ο κατευνασμός της αραβικής οργής και η αποφυγή «σκληρών» αποφάσεων.

Οι υπουργοί Εξωτερικών της Γαλλίας και της Βρετανίας, Ιμπέρ Βεντρίν και Ρόμπιν Κουκ αντίστοιχα, χαρακτήρισαν «αδικαιολόγητη και απαράδεκτη» την ισραηλινή εισβολή και κάλεσαν το Ισραήλ να τηρεί τα συμπεφωνημένα, αλλά και τις δύο πλευρές να δείξουν αυτοσυγκράτηση. Ο Βεντρίν εκτίμησε ότι η κατάσταση στη Μέση Ανατολή είναι η χειρότερη των τελευταίων 15 ετών, ενώ ο Κουκ επέμεινε ότι χωρίς προοπτική επανάληψης έστω και των ελάχιστων διαπραγματεύσεων δεν μπορεί να υπάρξει μείωση της βίας.

Παράλληλα, Ευρωπαίοι διπλωμάτες, που τήρησαν την ανωνυμία τους, προσπαθούσαν, χτες, να διασκεδάσουν την εξαιρετικά αρνητική εικόνα της ΕΕ, που εμφανίζεται παντελώς ανίκανη (και απρόθυμη) να αναλάβει κάποιο ενεργότερο ρόλο στα τεκταινόμενα. Υποστήριζαν, λοιπόν, ότι η ΕΕ μπορεί να προχωρήσει σε κάποια υποβάθμιση ή και αναστολή συμβολαίων οικονομικών συμφωνιών που έχουν υπογραφεί με το Ισραήλ, ή ακόμη και να προχωρήσει σε κυρώσεις, προκειμένου να ασκήσει πίεση. Εντούτοις, παραδέχονταν ότι η προοπτική αυτή είναι ιδιαίτερα απίθανη καθώς είναι δύσκολη η επίτευξη συμφωνίας ανάμεσα στις 15 χώρες μέλη, αφήνοντας, έτσι, το περιθώριο στη Γαλλία, μάλλον, να εκμεταλλευτεί τις «παραδοσιακές» σχέσεις της με τον αραβικό κόσμο και να πάρει μονομερή μέτρα.

Η μοναδική ευρωπαϊκή χώρα, εκτός ΕΕ, που καταδίκασε ξεκάθαρα την ισραηλινή τακτική ήταν η Δανία, η οποία εδώ και μέρες έχει προχωρήσει και σε μποϊκοτάζ των ισραηλινών προϊόντων. «Αδικαιολόγητη επίθεση σε ξένο έδαφος και προσβολή της αραβικής κυριαρχίας» χαρακτήρισε την ισραηλινή εισβολή το Πεκίνο.