Μακάρι η ΠΓΔΜ να ήταν το μόνο πρόβλημα ή η μοναδική εστία έντασης στα Βαλκάνια, αλλά όπως όλοι γνωρίζουν δεν είναι...

Η διάλυση της ΠΓΔΜ με τον έναν ή άλλον τρόπο (ιδιαίτερα δε στην περίπτωση επανέναρξης των συγκρούσεων) χτυπά το καμπανάκι του συναγερμού πρώτα για τη νότια σερβική κοιλάδα του Πρέσεβο, όπου υποτίθεται πως τα πράγματα έχουν καταλαγιάσει μετά τη συμφωνία που πέτυχε την περασμένη άνοιξη το... ΝΑΤΟ(!) ανάμεσα στη σερβική κυβέρνηση του Ζόραν Τζίντζιτς και τους εκεί Αλβανούς αυτονομιστές του «UCPMB» («Απελευθερωτικός Στρατός Πρέσεβο, Μεντβέγια, Μπουγιάνοβατς»).

Ομως, το εκεί «ηφαίστειο» δεν έχει καταλαγιάσει. Σιγοβράζει. Ιδιαίτερα μετά τη φονική επίθεση στελεχών του - και εκεί τάχα διαλυμένου - «UCPMB» κατά Σέρβων αστυνομικών (τρεις νεκροί) στις αρχές Αυγούστου. Στις αρχές της περασμένης βδομάδας (20 τρέχοντος) ο Μοχάμεντ Τζεμαΐλι, στέλεχος του «UCPMB» επαναδιατύπωσε τις απειλές του για ανάφλεξη στη Νότια Σερβία (την οποία, σημειωτέον, οι αυτονομιστές αποκαλούν «ανατολικό Κοσσυφοπέδιο») δηλώνοντας: «Αν δεν εφαρμοστεί πλήρως η ειρηνευτική συμφωνία και δε βελτιωθεί η κατάσταση, τότε εμείς δε θα αφήσουμε σε ησυχία τους Σέρβους, θα πάρουμε ξανά τα όπλα».

Δεν είναι μόνον όμως ο «πρώην» «UCPMB», αλλά και το νέο παρακλάδι - ίσως τελικά η «μητρική» οργάνωση - «ομπρέλα» - του «UCK», που ακούει στο όνομα «Εθνικός Αλβανικός Στρατός» (ΑΝΑ). Πριν δύο βδομάδες περίπου, ο ΑΝΑ έκανε την εμφάνισή του κηρύσσοντας πως παίρνει τα όπλα για να διεκδικήσει όχι μόνον την «απελευθέρωση» των αλβανικών εδαφών της ΠΓΔΜ, αλλά και την ένταξή τους σε μία «Μεγάλη Αλβανία». Εάν τώρα κάποιος θυμηθεί - και δεν υποτιμήσει με την πρόφαση του γραφικού ανέκδοτου - το διακηρυγμένο σχηματισμό του λεγόμενου UCC («Απελευθερωτικού Στρατού Τσαμουριάς»), που διεκδικεί την ελληνική Ηπειρο, αντιλαμβάνεται τι θα σήμαινε για την ευρύτερη περιοχή (Βουλγαρία, Ρουμανία, Ελλάδα, Τουρκία) μία νέα και σφοδρότερη ανάφλεξη του πολέμου ταυτόχρονα σε Νότια Σερβία και ΠΓΔΜ..

Πέρα απ' αυτά, δε θα πρέπει κανείς να παραβλέψει αδιάφορα και το πρόσφατο «πολιτικό διαζύγιο» ανάμεσα στο Γιουγκοσλάβο Πρόεδρο Βόγισλαβ Κοστούνιτσα και το Σέρβο πρωθυπουργό Ζόραν Τζίντζιτς, με την αποχώρηση της παράταξης του «Δημοκρατικού Κόμματος Σερβίας» (του Κοστούνιτσα) από τη σερβική κυβέρνηση, το βράδυ της 17ης Αυγούστου, εν μέσω καταγγελιών για διαπλοκή της με τη μαφία, ή κατά το ευγενικότερο την «αδυναμία της να αντιμετωπίσει το οργανωμένο έγκλημα και τη διαφθορά». Αυτή η κρίση δε σημαίνει απαραίτητα πως έρχεται πιο κοντά το ενδεχόμενο πρόωρων (σερβικών και όχι μόνον) εκλογών, αλλά σηματοδοτεί μία γενικότερη αλλαγή στο ταραγμένο πολιτικό προσκήνιο της ΟΔ Γιουγκοσλαβίας.

Και τώρα που είπαμε για ΟΔ Γιουγκοσλαβία... Και αυτή είναι αμφίβολο εάν θα εξακολουθήσει να υπάρχει ως τέτοια και κατ' όνομα και (ιδιαίτερα) επί της ουσίας...

Οχι μόνο λόγω των γνωστών αποσχιστικών προθέσεων του Μαυροβούνιου Προέδρου Μίλο Τζουκάνοβιτς και ενόψει του προγραμματισμένου για το Μάρτη του 2002 δημοψηφίσματος για την ανεξαρτησία, αλλά και επειδή είναι εδώ και καιρό στο Βελιγράδι σε εξέλιξη ένας γύρος διαβουλεύσεων και συνομιλιών για συνταγματικές αλλαγές τόσο σε επίπεδο ΟΔ Γιουγκοσλαβίας (αναφορικά με το «μέλλον» των σχέσεων ανάμεσα σε Μαυροβούνιο -Σερβία) όσο και σε επίπεδο Σερβικής Δημοκρατίας (βλέπε τις προσπάθειες του πρωτοστατούντος, ανάμεσα στους άλλους, Νέναντ Τσάνακ, προέδρου του Κοινοβουλίου της βόρειας επαρχίας της Βοϊβοδίνας, όπου υπάρχει σημαντική ουγγρική μειονότητα). Ηδη φαίνεται πως, παρά τις αρχικές προβλέψεις, έχουν ξεσπάσει διαφωνίες μεταξύ του πολυκομματικού συνασπισμού της DOS (στέλεχος της οποίας είναι και ο Τσάνακ) ακριβώς για το θέμα και τη χρονική συγκυρία για την παροχή καθεστώτος ευρείας αυτονομίας στη Βοϊβοδίνα, η οποία πάντως αναμένεται να δοθεί...

Να ήταν όμως μόνο τα προβλήματα ανάμεσα σε Μαυροβούνιο και Σερβία ή της Σερβίας με το κίνημα των αυτονομιστών της Βοϊβοδίνας... Στο μεταβομβαρδισμένο από το ΝΑΤΟ Κοσσυφοπέδιο, οι θεσμοί μετατροπής της περιοχής από διεθνές προτεκτοράτο σε υβρίδιο «ανεξάρτητου» κρατιδίου τείνουν να ολοκληρωθούν με τη διεξαγωγή στις 17 του ερχόμενου Νοέμβρη γενικών εκλογών για την ανάδειξη κοσσοβάρικης Βουλής και κυβέρνησης, περιορισμένων έστω αρμοδιοτήτων! Αμέσως μετά την εγκαθίδρυση του Ιμπραχήμ Ρουγκόβα (μάλλον απίθανο να αναδειχτεί νικητής ο πρώην αρχηγός του «πρώην» UCK, Χασίμ Θάτσι..) στο κοσσοβάρικο Κοινοβούλιο, έπεται ο σχηματισμός κοσσοβάρικης κυβέρνησης και μετά... Μετά, όπως δήλωσε προ ολίγων ημερών στο «Ρόιτερς» ο Πρόεδρος της Αλβανίας Ρ. Μεϊντάνι, «πρέπει το Κοσσυφοπέδιο να γίνει ανεξάρτητο» ενόψει «της χωρίς σύνορα προοπτικής των Βαλκανίων στην ευρωπαϊκή ολοκλήρωση»...