«Αν και ο ρυθμός μείωσης των μη εξυπηρετούμενων δανείων εμφανίζεται βελτιωμένος, δεν είναι ικανός ώστε να επιτευχθεί σύντομα σημαντική αποκλιμάκωση του αποθέματός τους», επισημαίνει η Τράπεζα της Ελλάδας στην «έκθεση επισκόπησης του εγχώριου χρηματοπιστωτικού συστήματος», που δημοσιοποιήθηκε την Τρίτη, δείχνοντας βέβαια στην κατεύθυνση νέων κρατικών πακέτων στήριξης των εγχώριων τραπεζικών ομίλων.

Σύμφωνα με την Τράπεζα της Ελλάδας, προς αυτήν την κατεύθυνση έχει από καιρό προτείνει «μια συστημική λύση, η οποία προβλέπει τη μεταβίβαση σε Εταιρείες Ειδικού Σκοπού σημαντικού μέρους των μη εξυπηρετούμενων δανείων μαζί με μέρος της αναβαλλόμενης φορολογικής απαίτησης που είναι εγγεγραμμένη στους ισολογισμούς των τραπεζών».

Ο «αναβαλλόμενος φόρος» συνιστά το ήδη κατοχυρωμένο δικαίωμα των τραπεζών στην πλήρη φοροασυλία (μηδενικές καταβολές φόρου) μέχρις ότου αναπληρώσουν τη χασούρα τους από το «κούρεμα» των ελληνικών κρατικών ομολόγων το 2012 (PSI). Μάλιστα, το «δικαίωμα» αυτό, σύμφωνα με τις εξεταζόμενες προτάσεις, θα μεταβιβάζεται στην εταιρεία «ειδικού σκοπού», ουσιαστικά με τη μορφή κρατικής εγγύησης και ως ένα ακόμη κίνητρο για τη διαμόρφωση «δευτερογενούς αγοράς» προβληματικών δανείων, που με τη σειρά της υπόσχεται κέρδη σε επίδοξους «επενδυτές».

Ουσιαστικά πρόκειται για τη σύσταση της λεγόμενης bad bank (κακής τράπεζας), υπό κρατική εγγύηση και με τη συμμετοχή ιδιωτών «επενδυτών», στην οποία θα περιέλθει ένα μεγάλο τμήμα από το «προβληματικό» χαρτοφυλάκιο των τραπεζών, σε συνδυασμό βέβαια με το σχέδιο κλιμάκωσης των πλειστηριασμών απέναντι στη λαϊκή στέγη, συμπεριλαμβανομένης της πρώτης κατοικίας.

Παράλληλα, το Ταμείο Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας ως «εναλλακτικό» σενάριο προετοιμάζει σχέδιο μεταβίβασης προβληματικών δανείων από τις τράπεζες σε νέα εταιρεία, με την παράλληλη έκδοση ομολόγων που μάλιστα θα έχουν την εγγύηση του Δημοσίου, έτσι ώστε να διασφαλίζονται οι «επενδυτές».

Η πλευρά της Ευρωπαϊκής Επιτροπής έχει επισημάνει ότι η κερδοφορία εξακολουθεί να αποτελεί «πηγή ανησυχίας» για τον ελληνικό τραπεζικό τομέα. Αναφορικά με τους σχεδιασμούς της Τράπεζας της Ελλάδας και του Ταμείου Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας για την κρατική στήριξη των τραπεζών στην προσπάθεια μείωσης των «μη εξυπηρετούμενων δανείων», σημειώνεται ότι δεν έχει σημειωθεί πρόοδος στο κατά πόσο θα μπορούσαν να λειτουργήσουν συμπληρωματικά.

Σε αυτό το πλαίσιο, στην πρώτη γραμμή των αντιλαϊκών παρεμβάσεων και των παζαριών της όποιας διάδοχης κυβέρνησης - με δεδομένη πάντα τη συνέχιση των εκβιασμών και των πλειστηριασμών στα λαϊκά νοικοκυριά - θα βρεθεί το ζήτημα της κρατικής στήριξης των εγχώριων τραπεζικών ομίλων, με άξονα τη μεταβίβαση πακέτων «προβληματικών» δανείων από τις τράπεζες σε ειδικό φορέα υπό κρατική εγγύηση, που θα συσταθεί για το σκοπό αυτό, με στόχο την απαλλαγή των τραπεζών από τα «βαρίδια» χωρίς «παρενέργειες» γι' αυτές.

Την ίδια ώρα, στο προσκήνιο έρχονται τα διαχειριστικά ζόρια των τραπεζών για ζητήματα όπως η κεφαλαιακή τους επάρκεια, η δυνατότητα άντλησης «φρέσκων» κεφαλαίων από τις διεθνείς χρηματαγορές, αλλά και για το κατά πόσο θα μπορέσουν να ανεβάσουν τους ρυθμούς χρηματοδότησης σε «βιώσιμες» επιχειρήσεις τα επόμενα χρόνια.

Από την πλευρά του, ο όμιλος της Τράπεζας Πειραιώς ανακοίνωσε χτες ότι «ολοκλήρωσε με επιτυχία την έκδοση ομολόγου μειωμένης εξασφάλισης ύψους 400 εκατ. ευρώ, 10ετούς διάρκειας (...) στη διεθνή αγορά κεφαλαίων, ενισχύοντας τον συνολικό δείκτη κεφαλαιακής επάρκειας».

Την ίδια ώρα, το επιτόκιο του ομολόγου «μειωμένης εξασφάλισης» διαμορφώθηκε στο 9,75%. Να σημειωθεί ότι από τη μια πλευρά το συγκεκριμένο ομόλογο στηρίζει τα κεφάλαια της τράπεζας, ωστόσο βρίσκεται ψηλά στη λίστα για τυχόν «κουρέματα» σε περίπτωση κραδασμών και βέβαια θεωρείται υψηλού ρίσκου από τους «επενδυτές».

Σε κάθε περίπτωση, ο βαθμός «πιστοληπτικής» αξιοπιστίας των τραπεζών από τις διεθνείς χρηματαγορές συνδέεται και με τη διαβάθμιση του κρατικού χρέους, που με τη σειρά του αποτελεί εργαλείο κλιμάκωσης της αντιλαϊκής πολιτικής σε ορίζοντα δεκαετιών.

Στο μεταξύ, επικυρώθηκε και με τη βούλα της κυβέρνησης η μεταβίβαση των Ναυπηγείων Ελευσίνας από τον όμιλο Ταβουλάρη στην εταιρεία αμερικανικών συμφερόντων ΟΝΕΧ, μετά την επικύρωση του ιδιωτικού συμφωνητικού ανάμεσα στους δύο επιχειρηματικούς ομίλους που υπογράφηκε στις 30 Μάη και από την Επιτροπή Συντονισμού για την Ανάπτυξη και τις Επενδύσεις.

Η σχετική πράξη, δηλαδή η επικύρωση του ιδιωτικού συμφωνητικού, έγινε την Τρίτη 18 Ιούνη, με την υπογραφή του προέδρου της Επιτροπής και υπουργού Επικρατείας Αλ. Φλαμπουράρη και του υπουργού Αμυνας Ευ. Αποστολάκη.

Θα πρέπει να επισημανθεί ότι στο ιδιωτικό συμφωνητικό, το οποίο επικυρώθηκε και από την κυβέρνηση, γίνεται λόγος για την απόκτηση «μέρους του ενεργητικού και του παθητικού» των Ναυπηγείων Ελευσίνας από την ΟΝΕΧ, με ό,τι μπορεί να σημαίνει αυτό για τις θέσεις εργασίας των εργαζομένων αλλά και για την ενιαία λειτουργία του ναυπηγείου.

Υπενθυμίζεται ότι η ίδια εταιρεία έχει ήδη εξαγοράσει το Ναυπηγείο Νεωρίου, ενώ ο Αμερικανός πρέσβης στην Ελλάδα, Τζέφρι Πάιατ, έχει επανειλημμένα με παρεμβάσεις του αναδείξει ότι τα ναυπηγεία της χώρας προορίζονται να παίξουν έναν «ιδιαίτερο» ρόλο στα επικίνδυνα στρατιωτικά και άλλα σχέδια των ΗΠΑ στην περιοχή.

Να σημειωθεί, πάντως, όσον αφορά το Ναυπηγείο Σύρου, ότι ενώ η ΟΝΕΧ, που λανσαρίστηκε ως «σωτήρας», κλείνει τη μια δουλειά μετά την άλλη, οι εργαζόμενοι του ναυπηγείου προς το παρόν δεν έχουν δει μεροκάματο. Η εργοδοσία, δηλαδή η ΟΝΕΧ, ακόμα δεν έχει κάνει πρόσληψη εργαζόμενου με μόνιμη σταθερή εργασία με πλήρη εργασιακά δικαιώματα και το ναυπηγείο δουλεύει με εργολαβικούς εργαζόμενους.

Αντίστοιχα, στον «αέρα» είναι οι θέσεις εργασίας και τα εργασιακά δικαιώματα των εργαζομένων στα Ναυπηγεία Ελευσίνας, αφού η κυβέρνηση με νομοθετική ρύθμιση προβλέπει ότι η δουλειά τους στο ναυπηγείο είναι εξασφαλισμένη μόνο μέχρι τον Σεπτέμβρη, που αναμένεται να ολοκληρωθεί και το πρόγραμμα που εκτελείται εκεί του Πολεμικού Ναυτικού. Επιπλέον, ο όμιλος Ταβουλάρη τούς οφείλει 17 εκατ. από δεδουλευμένα, για τα οποία δεν γίνεται κουβέντα ούτε από την κυβέρνηση ούτε από την - παλιά και νέα - εργοδοσία.