Με επιστολή του και προς αποκατάσταση της ιστορικής αλήθειας για το αντιδικτατορικό Κίνημα του Πολεμικού Ναυτικού του Μαΐου του 1973, ο ναύαρχος ε.α., επίτιμος Α/ΓΕΝ Ευάγγελος Λαγαράς, απέστειλε στο «Ρ» επιστολή με την απάντηση 41 ανωτάτων και ανωτέρων αξιωματικών του ΠΝ για όσα αναφέρονται, σχετικά, στον τόμο ΙΣΤ της «Ιστορίας του Ελληνικού Εθνους» της «Εκδοτικής Αθηνών ΑΕ», που κυκλοφόρησε πρόσφατα.

«Οι υπογράφοντες ανώτατοι και ανώτεροι αξιωματικοί του ΠΝ είχαμε συμμετοχή, συλληφθέντες και φυλακισθέντες από την ΕΣΑ όταν απεκαλύφθη (και) αισθανθήκαμε την ανάγκη να σας απευθύνουμε (στην "Εκδοτική Αθηνών ΑΕ") την παρούσα επιστολή για αποκατάσταση της ιστορικής αλήθειας που παραποιείται», αναφέρεται και τονίζεται, σχετικά:

«Πιο συγκεκριμένα, στις σελίδες 277 και 278, διαβάζουμε: "Μεγάλος αριθμός αξιωματικών του Πολεμικού Ναυτικού (πρωτίστως βασιλοφρόνων αντιπλοιάρχων, που ανήκαν στην ίδια σειρά της σχολής Ναυτικών Δοκίμων και είχαν συμπήξει "ομάδα" αντιδικτατορικών προσανατολισμών ήδη από την επαύριο της αποτυχίας του βασιλικού αντικινήματος του Δεκεμβρίου του 1967), είχαν αποφασίσει να κινηθούν εναντίον του καθεστώτος την άνοιξη του 1973. Και την απόφαση αυτή των αξιωματικών του Ναυτικού, ...ασφαλώς την ευνόησαν οι μαζικότατες αντικαθεστωτικές λαϊκές εκδηλώσεις της περιόδου. Διότι τους δημιουργούσαν την έντονη φοβία πως την αντιδημοτικότητα της δικτατορίας θα την εισέπρατταν μακροπρόθεσμα οι Ενοπλες Δυνάμεις συνολικά, την "τιμή" των οποίων, μεταξύ άλλων, επιδίωξαν να σώσουν και να αποκαταστήσουν οι αντιχουντικοί και "ευπατρίδες" αντιπλοίαρχοι.

Πράγματι, ...οι βασιλόφρονες στη συντριπτική τους πλειοψηφία "αντεπαναστάτες" ...φαίνεται ότι είχαν διασφαλίσει τις βασιλικές ευλογίες για το κίνημα".

Και περαιτέρω: "Τέλος, οι επίδοξοι κινηματίες είχαν φροντίσει - μέσω, κυρίως, του βιομηχάνου Χρ. Στράτου - για τη διασφάλιση των κεφαλαίων που θα ήταν αναγκαία για τη συντήρηση των οικογενειών των εμπλεκομένων σε περίπτωση αποτυχίας του κινήματος και απόταξής τους".

Με τα ανωτέρω αναφερόμενα, που διαστρεβλώνουν την αλήθεια, και ως εκ τούτου παραποιούν την ιστορία, νομίζουμε ότι:

α. "Χρωματίζεται" η κίνηση εκείνη του Ναυτικού μας σαν μία υπόθεση συντεχνιακού χαρακτήρα, βασιλικής αποχρώσεως, που κατ' ακολουθίαν ευλόγως θα μπορούσε να υποτεθεί από τον αναγνώστη ότι είχε ιδιοτελή κίνητρα και στόχους περιορισμένου ορίζοντος (βασιλόφρονες, υποκινούμενοι από την ιδεολογία τους και διακατεχόμενοι από έντονη φοβία για την τιμή του επαγγέλματός τους, την οποίαν θέλουν να περισώσουν).

β. Προσάπτεται στους αξιωματικούς του ΠΝ, που συμμετείχαν στην κίνηση, η μομφή ότι εφρόντισαν για την περίπτωση αποτυχίας του κινήματος και απόταξής τους να εξασφαλίσουν τρόπον τινά σύνταξη μέσω κυρίως του βιομηχάνου Χρ. Στράτου για τη συντήρηση των οικογενειών τους.

γ. Δίδεται η εντύπωση ότι η μεγάλη μάζα, αν όχι όλοι των κινηματιών αξιωματικών ήσαν του βαθμού του αντιπλοιάρχου και μάλιστα από την ίδια σειρά της Σχολής Ναυτικών Δοκίμων.

...Ομως, ως συμμετασχόντες σ' εκείνη την προσπάθεια του Πολεμικού μας Ναυτικού, γνωρίζουμε ότι η αλήθεια σε σχέση με τα προαναφερθέντα έχει ως εξής:

α. Ουδέποτε μας απασχόλησε το τι πρέσβευε πολιτικά, κάθε ένας από εκείνους τους συναδέλφους που προσχωρούσαν στην υπόθεση, διότι πίστη μας ήταν ότι αποτελεί δημοκρατικό δικαίωμα του κάθε ελευθέρου ανθρώπου να πρεσβεύει πολιτικά, ό,τι βούλεται. Ετσι, οι πολιτικές πεποιθήσεις των αξιωματικών που εμυήθησαν εποίκιλαν μέσα στο προ της δικτατορίας πολιτικό φάσμα. Το μόνο που μας ενδιέφερε και μας συνέδεε ως ομάδα, συνωμοτικά, αν θέλετε, ήταν η αλληλοεκτίμηση και η κοινή πεποίθησή μας ότι, εκτός από ντροπή, ήταν και επικίνδυνο η πατρίδα μας να κυβερνάται από ένα απαράδεκτο καθεστώς ερήμην της βουλήσεως του ελληνικού λαού. Και από το καθεστώς εκείνο πιστεύαμε ότι έπρεπε ν' απαλλαγούμε το ταχύτερο.

Κατόπιν αυτών, θέσαμε εαυτούς με αυταπάρνηση στην αληθή έννοια του καθήκοντος προς την πατρίδα και πέραν αυτού ουδέν.

Σε καμία συνάντηση και σε καμία συζήτηση κατά την προετοιμασία του κινήματος δεν τέθηκε θέμα υποστηρίξεως ή προωθήσεως της μίας ή της άλλης πολιτικής ιδεολογίας ή του ενός ή άλλου θεσμού.

Το κίνημα αποτελούσε καθαρή πρωτοβουλία των αξιωματικών του Πολεμικού Ναυτικού, με αποκλειστικούς στόχους την πτώση της δικτατορίας, την επαναφορά της συνταγματικής τάξεως στη χώρα και τη λειτουργία της δημοκρατίας χωρίς καμία προκατάληψη ή ιδιοτέλεια.

Και υπ' αυτήν την έννοια, το κίνημα υπήρξε αγνό και άδολο.

Αξίζει να υπογραμμίσουμε στο προκείμενο ότι οι ανακριτές μας στο ΕΑΤ/ΕΣΑ προσπαθούσαν επίμονα, για τους δικούς τους βεβαίως λόγους, να αναδείξουν από την "ανάκριση" ότι το κίνημα είχε φιλοβασιλικά κίνητρα.

Ενδιαφέρων, αλήθεια, παραλληλισμός με την άποψη του συντάκτου σας!

β. Για το τι θα γίνει με τη συντήρηση των οικογενειών μας στην περίπτωση αποτυχίας του κινήματος και απόταξής μας ημών των μεμυημένων αξιωματικών δεν είχε τεθεί θέμα. Εξυπακούετο και γνωρίζαμε όλοι ότι σ' αυτήν την περίπτωση θα αντιμετωπίσουμε σοβαρές κυρώσεις με τις ανάλογες συνέπειες και τελικώς ο καθένας εάν και όταν θα επαναλειτουργήσει στις νέες συνθήκες, κάτω από τις οποίες θα βρεθεί, θα πορευτεί όπως μπορέσει. Εκείνο, που είχε τεθεί και για το οποίο έγινε προσπάθεια διασφαλίσεως κεφαλαίων, ήταν το θέμα της αρχικής συντηρήσεως, μέχρι δηλαδή σταθεροποιήσεως της καταστάσεως, των οικογενειών των μη μυημένων από τα πληρώματα των πλοίων, που επρόκειτο να κινηθούν, κατά κύριο λόγο των υπαξιωματικών, επειδή αυτοί, άνευ προειδοποιήσεως, θα ευρίσκοντο εξαίφνης για κάποιο χρονικό διάστημα μακράν των οικογενειών τους, όταν θα εξεδηλώνετο το κίνημα.

Η ιστορία απέδειξε τα όσα αναφέρουμε στο προκείμενο. Οταν, δηλαδή, μετά τη σύλληψή μας και τις ταλαιπωρίες της κρατήσεως στην ΕΣΑ, τελικώς απετάχθημεν, δεν ανέλαβε τη συντήρηση των οικογενειών μας κάποιος επιχειρηματίας. Απλά, όπως ξέραμε ότι θα γίνει, προσπαθήσαμε να βρούμε μία δουλιά για να επιβιώσει η οικογένειά μας. Αρκετοί δεν το κατόρθωσαν, μέχρι την επαναφορά τους στο Ναυτικό ευθύς μετά την αποκατάσταση της Δημοκρατίας, που δεν άργησε να έλθει, δυστυχώς μέσω της τραγωδίας της Κύπρου.

γ. Αναφορικά με τους βαθμούς των μυημένων, εν ενεργεία αξιωματικών, αυτοί εποίκιλαν από το βαθμό του ανθυποπλοιάρχου μέχρι και το βαθμό του πλοιάρχου με τη μεγάλη μάζα στο βαθμό του πλωτάρχου. Αξίζει να σημειωθεί ότι οι μυημένοι ήσαν πολύ περισσότεροι των συλληφθέντων, σε σημείο που η χούντα εξαναγκάσθηκε να σταματήσει τις συλλήψεις για ευνόητους λόγους. Μεταξύ των αντιπλοιάρχων, περιελαμβάνοντο οι περισσότεροι από τους πρωτεργάτες του κινήματος.

Μετά από τα εκτεθέντα, απορούμε, αληθώς, πού βρήκε ο κ. καθηγητής εκείνα τα οποία γράφει στην έκδοσή σας, τα οποία ευλόγως μας προκαλούν αγανάκτηση»....

Την επιστολή υπογράφουν οι ακόλουθοι σε αποστρατεία αξιωματικοί του Πολεμικού Ναυτικού: Ναύαρχοι Σπ. Κονοφάος, Ευ. Λαγάρας, Ι. Στάγκας, Ηρ. Δρίκος, Χρ. Λυμπέρης, αντιναύαρχοι Κ. Κουσουρής, Παν. Μάλιαρης, Αθ. Γκιόκεζας, Γ. Σίδερης, Κ. Καταγάς, Ι. Μανιάτης, Ν. Μανταδάκης, Τιμόθεος Μασούρας, Ευ. Σακελλαρίου, Αθ. Βέννης, Κ. Δημητριάδης, Ι. Θεοφιλόπουλος, Ι. Παλούμπης, Αγγ. Χρυσικόπουλος, Γρ. Δεμέστιχας, Ν. Θεμελίδης, Εμμ. Ζαρόκωστας, υποναύαρχοι Μιλτ. Παπαθανασίου (Μ), Αθ. Σέκερης (Μ), Παναγιωταρέας Πιέρρος (Μ), Γ. Καραμήτσος, Εμμ. Ησαΐας (Μ), Μ. Μανουσόπουλος, Αγγ. Αργυρόπουλος (Μ), Δ. Τομαράς (Μ), Ι. Βουραζέρης, Π. Παπαδόπουλος (Μ), Β. Γιαννακάκος, αρχιπλοίαρχοι Ευστρ. Αργυρόπουλος (Μ), Γ. Γκίνης, αντιπλοίαρχοι, Σ. Σωτηρόπουλος, Ι. Σταθόπουλος, Ν. Ηλιόπουλος, Δ. Κασιμάτης (Π.Τ.) και οι πλοίαρχοι Α. Δεσύλλας, Ι. Ζωγράφος.