Κυριακή 13 Γενάρη 2002
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
Σελίδα 9
ΕΝΘΕΤΗ ΕΚΔΟΣΗ: "7 ΜΕΡΕΣ ΜΑΖΙ"
ΙΔΕΟΛΟΓΙΑ
Με αφορμή τις εξελίξεις στην Αργεντινή

Οι εξελίξεις στην Αργεντινή, έχουν προκαλέσει την παγκόσμια προσοχή και όχι άδικα. Η κρίση που χτυπά την καπιταλιστική οικονομία αυτής της χώρας αντικειμενικά αποκτά ενδιαφέρον ως προς την αντιμετώπισή της. Οι καπιταλιστές μπροστά στο αναπόφευκτο φαινόμενο που μαστίζει αθεράπευτα την κοινωνία τους, επιδιώκουν να διασώσουν το σύστημα με τις λιγότερες δυνατές απώλειες για το κεφάλαιο. Απ' αυτή την άποψη η προσέγγιση της υπόθεσης από τους καπιταλιστές εστιάζεται στην εκτόνωση της λαϊκής εξέγερσης, σε συνδυασμό με την ανάκαμψη της οικονομίας τους. Το γεγονός ότι μέσα σε δυο βδομάδες σχηματίστηκαν πέντε κυβερνήσεις χωρίς αποτέλεσμα, ενώ και η τελευταία κυβέρνηση προσπαθεί στην ίδια αβεβαιότητα, φανερώνει πραγματικά το μέγεθος του προβλήματος για τον καπιταλισμό σ' αυτή τη χώρα. Αυτή βεβαίως είναι η καπιταλιστική σκοπιά προσέγγισης των εξελίξεων.

Υπάρχει όμως και αυτή των λαών. που στην πάλη των εργατών και των άλλων καταπιεσμένων στην Αργεντινή, μπορούν να δουν την τύχη που επιφυλάσσει το παρασαπισμένο σύστημα της εκμετάλλευσης, και προσδοκούν σε μια καλύτερη τύχη του συγκεκριμένου αγώνα.

Αρα η προσέγγιση των εξελίξεων στην Αργεντινή μπορεί να προκαλεί το παγκόσμιο ενδιαφέρον, αλλά οι προσεγγίσεις έχουν εντελώς διαφορετική οπτική, αφού στη συγκεκριμένη πραγματικότητα εστιάζονται εντελώς διαφορετικά ταξικά συμφέροντα ή, πιο σωστά, εντελώς αντίθετα ταξικά συμφέροντα. Αλλωστε η ίδια η πάλη στη συγκεκριμένη χώρα είναι ταξική σύγκρουση κάτω από την όξυνση των κοινωνικών αντιθέσεων, της διεύρυνσης των κοινωνικών ανισοτήτων, το βάθεμα της διαφοράς του πλούτου και της φτώχειας και βεβαίως το χτύπημα από τις συνέπειες της οικονομικής κρίσης, που ωθεί την αστική τάξη στην πάλη για τη σωτηρία της, τη σωτηρία της ατομικής ιδιοκτησίας και την εργατική τάξη με τους συμμάχους της στον αγώνα για το δικό τους μέλλον.

Οι κινητοποιήσεις στην Αργεντινή χαρακτηρίστηκαν ως λαϊκή εξέγερση και όχι άδικα. Οι κινητοποιήσεις πήραν πανεθνικό χαρακτήρα. Εστιάστηκαν ενάντια στην πολιτική των καπιταλιστικών αναδιαρθρώσεων η οποία επιδίωκε αφ' ενός την αντιμετώπιση της οικονομικής κρίσης η οποία χτυπά τη χώρα για δεύτερη φορά μέσα στη δεκαετία του 1990. Η προηγούμενη κρίση εκδηλώθηκε το 1989, ενώ η τωρινή το 1997. Αφ' ετέρου η συγκεκριμένη πολιτική επιδίωκε την ισχυροποίηση της καπιταλιστικής οικονομίας της Αργεντινής σε συνθήκες εντεινόμενου διεθνούς ανταγωνισμού μιας οικονομίας με ισχυρή διαπλοκή με το αμερικάνικο κεφάλαιο. Η αντιμετώπιση της κρίσης δεν έχει άλλο δρόμο από το να μεταφέρει τις συνέπειές της στις πλάτες της εργατικής τάξης, των άλλων καταπιεσμένων. Αυτά τα δεδομένα αντικειμενικά σημαίνουν άκρατη ένταση της εκμετάλλευσης, σε συνδυασμό με όλα τα στοιχεία της κρίσης, (καταστροφή παραγωγικών δυνάμεων, ραγδαία άνοδο της ανεργίας και της φτώχειας, εξαθλίωση κλπ). Το γεγονός ότι αγκαλιάζει ολόκληρη την οικονομία, ότι υπάρχει αδυναμία αναπαραγωγής του κεφαλαίου, οδηγεί σε απότομη όξυνση των ταξικών αντιθέσεων και αντικειμενικά σε άνοδο της λαϊκής δράσης. Αλλά δεν είναι αυτό το μόνο χαρακτηριστικό. Το κύριο είναι ότι η συγκεκριμένη δράση, αγκάλιασε τη συντριπτική πλειοψηφία του λαού, που, απαιτώντας άλλη πολιτική, οδήγησε σε παραίτηση την κυβέρνηση και ταυτόχρονα σε αδυναμία για δυο βδομάδες σχηματισμού κυβέρνησης. Αυτά τα στοιχεία, φανερώνουν πραγματικά αυτό που ο Λένιν χαρακτήριζε πανεθνική κρίση και επαναστατική κατάσταση.

Σύμφωνα με τη λενινιστική διδασκαλία είναι αδύνατο να γίνει επανάσταση δίχως επαναστατική κατάσταση, τα γνωρίσματα της οποίας είναι:

1. Η αδυναμία των κυρίαρχων τάξεων να διατηρήσουν σε αναλλοίωτη μορφή την κυριαρχία τους. Συνήθως για να ξεσπάσει η επανάσταση δεν είναι αρκετό τα «κάτω στρώματα» να μη θέλουν, μα χρειάζεται ακόμα και οι «κορυφές να μην μπορούν» να ζήσουν όπως παλιά.

2. Επιδείνωση απότομη και μεγαλύτερη από τη συνηθισμένη, της ανέχειας και της αθλιότητας των καταπιεζόμενων τάξεων.

3. Σημαντικό ανέβασμα για τους παραπάνω λόγους της δραστηριότητας των μαζών, που σε «ειρηνική εποχή» αφήνουν να τις ληστεύουν ήσυχα, ενώ σε καιρούς θύελλας τραβιούνται τόσο από όλες τις συνθήκες της κρίσης, όσο και από τις ίδιες τις «κορυφές» σε αυτοτελή ιστορική δράση.

Αυτή η πραγματικότητα σηματοδοτεί τις αντικειμενικές συνθήκες οι οποίες μπορεί να οδηγήσουν, κάτω από προϋποθέσεις, στο επαναστατικό πέρασμα από ένα κοινωνικοοικονομικό σύστημα σε ένα άλλο. Συνθήκες οι οποίες διαμορφώνονται πέρα και έξω από τη θέληση των ανθρώπων και πάντως πέρα και έξω από τη θέληση του υποκειμενικού παράγοντα της επανάστασης. Δε σημαίνει, βεβαίως, πώς κάθε τέτοια κατάσταση οδηγεί σε επαναστατική δράση της εργατικής τάξης και των συμμάχων της, με την έννοια του κύριου στην ταξική πάλη και μάλιστα στην ανώτερη μορφή της την πολιτική πάλη, που είναι το κράτος. Γι' αυτό χρειάζονται και μια σειρά άλλες προϋποθέσεις που έχουν σχέση με το συσχετισμό δυνάμεων, γενικότερα με τον υποκειμενικό παράγοντα, όχι μόνο στη χώρα που προκύπτει πανεθνική κρίση, αλλά και διεθνώς, την παράλυση του κράτους κλπ. Επίσης η άρχουσα τάξη βρίσκει μορφές σωτηρίας και διάσωσης του συστήματος σε συνθήκες ευνοϊκού ή σχετικά ευνοϊκού συσχετισμού για την ίδια. Ο συσχετισμός μπορεί να διαμορφώνεται ακόμη πιο αποφασιστικά υπέρ της άρχουσας τάξης μιας χώρας και λόγω της εξωτερικής στήριξης από τον ιμπεριαλισμό, ο οποίος δεν πρόκειται να την αφήσει στο έλεος της αδυναμίας της και το κυριότερο στην προοπτική ανατροπής της κάτω από την επαναστατική πάλη των λαών μαζών. Η ίδια η άρχουσα τάξη δεν πρόκειται να αφήσει την εξουσία της κάτω από την αδυναμία να κυβερνά όπως πριν, αλλά και κάτω από το γεγονός ότι οι λαϊκές μάζες δεν ανέχονται να τις κυβερνούν όπως πριν, ακόμη και αν βρίσκονται σε εξέγερση. Καταφεύγει στη βία ενάντιά τους. Στην Αργεντινή η εξέγερση είχε νεκρούς από την κρατική κατασταλτική βία.

Είναι γεγονός ότι και κάτω από παράγοντες που μπορεί να οδηγήσουν σε καταστάσεις όπως αυτή της Αργεντινής, (παρόμοια ζήσαμε και το 1995 στην Αλβανία, που με αφορμή τις «πυραμίδες», δηλαδή το μηχανισμό που έκανε αφαίμαξη στις πενιχρές αποταμιεύσεις των απλών ανθρώπων του μόχθου, ξέσπασε λαϊκή εξέγερση), το κίνημα αναπτύσσεται, φουντώνει απότομα. Στην προκειμένη περίπτωση ο υποκειμενικός παράγοντας, δηλαδή η εργατική τάξη με επικεφαλής το κόμμα της και σε συμμαχία με τ' άλλα λαϊκά στρώματα, βρίσκονται στο προσκήνιο της πολιτικής δράσης και μάλιστα μπορεί να γίνουν ο αποφασιστικός παράγοντας των παραπέρα εξελίξεων.

Απ' αυτή την άποψη η πραγματικότητα που διαμορφώνεται στην Αργεντινή, δίνει πολύτιμη πείρα στο επαναστατικό κίνημα, (όχι μόνο γιατί διδάσκει αυτό που θεωρητικά ο Λένιν προσδιόρισε σαν πανεθνική κρίση και επαναστατική κατάσταση, άλλωστε ο ίδιος μελετώντας την πείρα της ρώσικης επανάστασης του 1905 διατύπωσε θεωρητικά την αναγκαιότητα ύπαρξης των αντικειμενικών συνθηκών για το επαναστατικό πέρασμα και το γεγονός ότι αυτές εμφανίζονται πέρα και έξω από τη θέληση του υποκειμενικού παράγοντα), αλλά γιατί αποκαλύπτει στις συγκεκριμένες συνθήκες του καπιταλισμού το πώς μπορούν να δημιουργηθούν και να εκφραστούν αυτές οι συνθήκες. Δηλαδή η απότομη όξυνση των κοινωνικών αντιθέσεων, η δύναμη που εκλύεται απ' αυτή την όξυνση και εκφράζεται με τη δράση της εργατικής τάξης και των συμμάχων της, η απότομη όξυνση της ταξικής πάλης, το γεγονός της πολιτικοποίησης των λαϊκών μαζών, αλλά και την αντίδραση της αστικής τάξης και των κρατικών κατασταλτικών μηχανισμών μπροστά στην παλλαϊκή δράση και την εξέγερση. Και απ' όλες αυτές τις απόψεις τα διδάγματα για την προετοιμασία του υποκειμενικού παράγοντα σε κάθε χώρα και στην Ελλάδα μπροστά στην απότομη ανάπτυξη της ταξικής πάλης και της προοπτικής της, δηλαδή για την αξιοποίηση των αντικειμενικών προϋποθέσεων από το εργατικό κίνημα για να ωθεί την πάλη προς το πέρασμα στο σοσιαλισμό, είναι σημαντικά.

Στο πρόγραμμα του ΚΚΕ αναφέρεται ότι: «Η ωρίμανση των προϋποθέσεων για τη σοσιαλιστική επαναστατική αλλαγή δε θα είναι έργο μιας πράξης, αλλά αποτέλεσμα μιας διαδικασίας με ανοδικές και καθοδικές στιγμές και φάσεις, στροφές και καμπές, οι οποίες θα καθορίζονται: Από το συσχετισμό των δυνάμεων, την ετοιμότητα και τη θέληση της μεγάλης πλειοψηφίας της εργατικής τάξης και των άλλων λαϊκών στρωμάτων, την ιδεολογική, πολιτική και οργανωτική προετοιμασία, τη δύναμη και την ετοιμότητα του ΚΚΕ, το βαθμό αναζωογόνησης των ιδανικών του σοσιαλισμού και του κομμουνισμού». Επομένως όλη η πολιτική δράση του Κόμματος που υποτάσσεται στο καθήκον της συγκρότησης του αντιιμπεριαλιστικού αντιμονοπωλιακού δημοκρατικού μετώπου πάλης για το σοσιαλισμό, αποσκοπεί και στην προετοιμασία του υποκειμενικού παράγοντα, ώστε να εκμεταλλευτεί και να αξιοποιήσει συνθήκες πανεθνικής κρίσης, όταν εμφανιστούν, και επαναστατικής κατάστασης, ώστε να τραβήξει το οργανωμένο εργατικό επαναστατικό κίνημα τις εξελίξεις προς τα μπρος.


Σ.Κ.

ΠΑΡΟΜΟΙΑ ΘΕΜΑΤΑ
«Οι μπολσεβίκοι μπορούν και πρέπει να πάρουν την εξουσία» (2017-10-08 00:00:00.0)
Για τις Θέσεις της ΚΕ (2013-03-21 00:00:00.0)
Σπρώχνει στην οριστική επίλυση της βασικής αντίθεσης του καπιταλισμού (2009-01-27 00:00:00.0)
Για την ανάπτυξη επαναστατικής συνείδησης σε μη επαναστατικές συνθήκες* (2007-03-11 00:00:00.0)
Για το χαρακτήρα της επανάστασης στην Ελλάδα (2003-03-09 00:00:00.0)
Η σημασία του γεγονότος (1996-07-17 00:00:00.0)

Κορυφή σελίδας
Ευρωεκλογές Ιούνη 2024
Μνημεία & Μουσεία Αγώνων του Λαού
Ο καθημερινός ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ 1 ευρώ