Την επιβολή καθολικού εμπάργκο στις εισαγωγές ρωσικού πετρελαίου στις ΗΠΑ ανακοίνωσε χτες ο Πρόεδρος Τζο Μπάιντεν, καθώς ο πόλεμος στην Ουκρανία λειτουργεί και αξιοποιείται ως «καταλύτης» στους σφοδρούς μονοπωλιακούς ανταγωνισμούς γύρω από την Ενέργεια και τις αντιπαραθέσεις για το ξαναμοίρασμα ενεργειακών αγορών, πηγών και δρόμων μεταφοράς.

Αντίστοιχα, και η Βρετανία ανακοίνωσε χτες ότι θα τερματίσει τις εισαγωγές ρωσικού πετρελαίου και πετρελαϊκών προϊόντων μέχρι τα τέλη του 2022, ενώ αντίθετα η Γερμανία και άλλες ευρωπαϊκές χώρες υπογράμμιζαν ότι αν επιβληθεί καθολικό εμπάργκο στο ρωσικό πετρέλαιο δεν θα μπορεί να διασφαλιστεί η ενεργειακή τροφοδοσία της Ευρώπης.

Σε ένα τέτοιο φόντο, η ΕΕ παρουσίασε χτες ένα σχέδιο απεξάρτησης της Ευρώπης από τους ρωσικούς υδρογονάνθρακες «αρκετά πριν από το 2030»... Σε αυτό το πλαίσιο, αναφέρεται ότι «ενθαρρύνονται» μέτρα για τη μείωση των εισαγωγών ρωσικού φυσικού αερίου στην ΕΕ κατά 2/3 έως το τέλος του 2022.

«Είμαστε ενωμένοι, δεν χρηματοδοτούμε τον πόλεμο του Πούτιν», ανέφερε ο Αμερικανός Πρόεδρος, Τζο Μπάιντεν, ανακοινώνοντας χτες την επιβολή εμπάργκο στο ρωσικό πετρέλαιο.

Αναφερόμενος στην απόφαση ευρωπαϊκών κρατών, όπως η Γερμανία, η Ουγγαρία και η Βουλγαρία, να ταχθούν κατά του εμπάργκο στο ρωσικό πετρέλαιο, ο Μπάιντεν είπε ότι «μπορούμε να κάνουμε ένα βήμα που άλλοι δεν μπορούν» και πρόσθεσε ότι «η ΕΕ πρέπει να μειώσει την ενεργειακή της εξάρτηση από τη Ρωσία».

Παραδεχόμενος ότι η απόφαση θα έχει οικονομικές επιπτώσεις και στις ΗΠΑ, ανέφερε ότι... «η ελευθερία κοστίζει». Το κόστος βέβαια φορτώνεται αποκλειστικά στις πλάτες των λαών που θα πληρώσουν τον ιμπεριαλιστικό πόλεμο και με νέες μεγάλες αυξήσεις τιμών στην Ενέργεια.

Χαρακτηριστικά, ελάχιστη ώρα μετά τις ανακοινώσεις Μπάιντεν, η τιμή της βενζίνης στα πρατήρια των ΗΠΑ ξεπέρασε το ρεκόρ του 2008, με το γαλόνι (περίπου 3,78 λίτρα) να πωλείται 4,173 δολάρια.

Το έδαφος για το αμερικανικό εμπάργκο στο ρωσικό πετρέλαιο είχαν προετοιμάσει προηγουμένως Ρεπουμπλικάνοι και Δημοκρατικοί στο Κογκρέσο, ετοιμάζοντας σχετικό διακομματικό νομοσχέδιο.

Σημειώνεται ότι το ρωσικό πετρέλαιο αντιπροσώπευε περίπου το 3% που έφτασε στις ΗΠΑ το 2020, ενώ συνολικά οι εισαγωγές ρωσικού πετρελαίου και πετρελαϊκών προϊόντων αντιπροσωπεύουν περίπου το 8% στις ΗΠΑ.

Αντίστοιχα με τις ΗΠΑ, η Βρετανία ανακοίνωσε χτες ότι θα τερματίσει τις εισαγωγές ρωσικού πετρελαίου και πετρελαϊκών προϊόντων μέχρι τα τέλη του 2022, ώστε να δοθεί χρόνος στην αγορά και στις επιχειρήσεις για να βρουν εναλλακτικές λύσεις. Οι εισαγωγές ρωσικού πετρελαίου καλύπτουν το 8% της ζήτησης στη Βρετανία.

Ηδη από την Κυριακή, ο Αμερικανός ΥΠΕΞ, Αντ. Μπλίνκεν, παραδέχθηκε πως είχε ξεκινήσει παζάρι με Ευρωπαίους αξιωματούχους για ενεργειακό εμπάργκο σε βάρος της Ρωσίας. Αντιδρώντας τότε, ο αντιπρόεδρος της ρωσικής κυβέρνησης, Αλ. Νόβακ, ανέφερε πως τυχόν απόρριψη του ρωσικού πετρελαίου από τις δυτικές αγορές θα οδηγήσει σε δραματική αύξηση των τιμών, ακόμη και πάνω από 300 δολάρια το βαρέλι. Ο ίδιος εξάλλου ανέφερε ότι μετά το «στοπ» στον αγωγό «Nord Stream 2» και τις άλλες κυρώσεις κατά της Ρωσίας, η χώρα του «διατηρεί κάθε δικαίωμα να λάβει μια αντίστοιχη απόφαση και να επιβάλει εμπάργκο στο αέριο που διακινείται μέσω του αγωγού "Nord Stream 1"», προσθέτοντας πάντως ότι για την ώρα δεν υπάρχει τέτοια απόφαση.

Χαρακτηριστικό είναι εξάλλου ότι αντιπροσωπεία αξιωματούχων των ΗΠΑ ταξίδεψε κρυφά στη Βενεζουέλα το Σαββατοκύριακο, αναζητώντας «ομαλοποίηση» σχέσεων με τη χώρα, προκειμένου να αντικαταστήσουν μέρος του πετρελαίου που αγοράζουν από τη Ρωσία. Ο Πρόεδρος της Βενεζουέλας, Ν. Μαδούρο, η κυβέρνηση του οποίου διατηρεί μέχρι σήμερα στενές σχέσεις με τη Μόσχα, έκανε λόγο για «γεμάτες σεβασμό» και «εγκάρδιες» συνομιλίες.

Οι ΗΠΑ επιχειρούν επίσης να επισπεύσουν τις διαπραγματεύσεις στη Βιέννη για το ιρανικό πυρηνικό πρόγραμμα, με στόχο την επίτευξη συμφωνίας με το Ιράν. Μέσα από μια τέτοια εξέλιξη και με άρση των αμερικανικών κυρώσεων, μπορεί να αναστραφεί ο «εξοστρακισμός» του ιρανικού πετρελαίου από τις διεθνείς αγορές. Ο Ιρανός διαπραγματευτής Αλί Μπαγκερί αναχώρησε τη Δευτέρα από τη Βιέννη για την Τεχεράνη, για περαιτέρω διαβουλεύσεις.

Ηδη πάντως φαίνονται οι «επιπλοκές» και σε αυτό το πεδίο: Η Ρωσία, που συμμετέχει στα παζάρια στη Βιέννη, ανακοίνωσε ότι ζητάει γραπτές εγγυήσεις από τις ΗΠΑ ότι το εμπόριο, οι επενδύσεις και η στρατιωτικο-τεχνολογική συνεργασία της με το Ιράν δεν θα παρεμποδιστούν με κανέναν τρόπο από τις αμερικανικές κυρώσεις. «Μη εποικοδομητικό για τις συνομιλίες της Βιέννης για τα πυρηνικά», χαρακτήρισε το αίτημα της Μόσχας Ιρανός αξιωματούχος μιλώντας ανώνυμα στο πρακτορείο «Ρόιτερς».

Στις αποφάσεις των ΗΠΑ για εμπάργκο στις εισαγωγές ρωσικού φυσικού αερίου και πετρελαίου διαφοροποιούνται η Γερμανία, η Ουγγαρία, η Ολλανδία, η Βουλγαρία κ.ά., καθώς οι ενεργειακές τους ανάγκες καλύπτονται σε πολύ μεγαλύτερο ποσοστό από τη Ρωσία.

Ο Γερμανός καγκελάριος, Ο. Σολτς, χαρακτήρισε «ουσιαστικής σημασίας» τις εισαγωγές Ενέργειας από τη Ρωσία, επιμένοντας ότι ο ενεργειακός ανεφοδιασμός της Ευρώπης «δεν μπορεί αυτήν τη στιγμή να διασφαλιστεί με κανέναν άλλον τρόπο. Δεν υπάρχει άλλος τρόπος για να διασφαλίσουμε τον εφοδιασμό σε Ενέργεια για θέρμανση, μετακίνηση, παροχή ρεύματος και βιομηχανία». Αφησε ωστόσο ανοιχτό ένα τέτοιο ενδεχόμενο στο μέλλον και αφού προηγηθεί η κατάλληλη προετοιμασία.

Παρόμοια στάση τήρησε ο Ούγγρος υπουργός Οικονομικών, Μ. Βάργκα, ξεκαθαρίζοντας ότι η χώρα του δεν θα υποστηρίξει κυρώσεις στη ρωσική Ενέργεια. Πρόσθεσε ότι «όσοι ζητούν την επέκταση των κυρώσεων θέλουν ο ουγγρικός λαός να πληρώσει το τίμημα του πολέμου».

Στο φόντο αυτών των εξελίξεων η ΕΕ επιχειρεί να μειώσει τις εισαγωγές Ενέργειας από τη Ρωσία, επιταχύνοντας μέτρα για μείωση της εξάρτησης και ενθάρρυνση της παραγωγής ηλεκτρικού ρεύματος από Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας (αιολική, ηλιακή, κ.ά.), στο πλαίσιο και της στήριξης των «πράσινων» μπίζνες για τα ευρωπαϊκά μονοπώλια, οι οποίες δρομολογούνταν πολύ πριν από τη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία.

Η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, ο αντιπρόεδρός της, αρμόδιος για την «Πράσινη Συμφωνία», Φρανς Τίμερμανς, και η Ευρωπαία επίτροπος Ενέργειας, Κάντρι Σίμσον, παρουσίασαν χτες τα πρώτα στοιχεία ενός σχεδίου ενεργειακής «απεξάρτησης» από τη Ρωσία, σε συνδυασμό με μέτρα προετοιμασίας για την επόμενη χειμερινή περίοδο.

Πρότειναν μεταξύ άλλων μέχρι 1/10/2022 η αποθήκευση φυσικού αερίου στην ΕΕ να φθάσει το 90% υπό συνθήκες «ρύθμισης της τιμής, με κρατική βοήθεια και φορολογικά μέτρα», που υποτίθεται πως «θα προστατεύσουν τα ευρωπαϊκά νοικοκυριά και επιχειρήσεις από την επίπτωση εξαιρετικά υψηλών τιμών».

Ο Τίμερμανς είπε ότι στο τέλος του 2022 μπορούν να αντικατασταθούν 100 δισ. κυβικά μέτρα ρωσικού φυσικού αερίου με τη διαφοροποίηση πηγών, με εισαγωγές ποσοτήτων LNG ύψους 60 δισ. κυβικών μέτρων από άλλες χώρες, με την παραγωγή βιοαερίου (υπολογίζεται ότι μπορούν να αντικατασταθούν 8 δισ. κυβικά μέτρα ρωσικού αερίου) και με παραγωγή και εισαγωγές 20 εκατομμυρίων τόνων υδρογόνου (αντιστοιχούν σε 50 δισ. κυβικά μέτρα ρωσικού αερίου). Ενθάρρυνε την επιτάχυνση της «πράσινης» μετάβασης και εκτίμησε ότι στο τέλος του χρόνου είναι εφικτό το 25% της ηλεκτροπαραγωγής να παράγεται από φωτοβολταϊκά.

Ο Γάλλος υπουργός Οικονομικών, Μπρούνο Λε Μερ, παραδέχθηκε ότι «η ανεξαρτησία δεν βρίσκεται στο ίδιο επίπεδο σε όλες τις ευρωπαϊκές χώρες», λέγοντας μεταξύ άλλων ότι η Γαλλία είναι εξαρτημένη κατά 20% για την τροφοδοσία της από ρωσικό φυσικό αέριο, ο ευρωπαϊκός μέσος όρος είναι 40%, η Γερμανία είναι στο 55% και ορισμένες χώρες είναι απολύτως εξαρτημένες, όπως η Φινλανδία που εισάγει όλο το φυσικό αέριο από τη Ρωσία.

Παράλληλα επιχειρούνται και άλλα σχέδια, όπως η πιθανή έκδοση ομολόγου για τη χρηματοδότηση Ενέργειας και αμυντικών δαπανών της ΕΕ. Πληροφορίες του πρακτορείου «Bloomberg» ανέφεραν ότι αξιωματούχοι της ΕΕ έχουν ήδη έτοιμο ένα σχέδιο για την έκδοση ενός γιγαντιαίου «ευρωομολόγου» εκατοντάδων δισ. ευρώ από την Κομισιόν, που θα αποδώσει τους πόρους στα κράτη - μέλη για δαπάνες στους τομείς της Ενέργειας και της Αμυνας, το οποίο θα παρουσιαστεί στους ηγέτες των κρατών της ΕΕ που συνεδριάζουν στις Βερσαλλίες την Πέμπτη και την Παρασκευή.

Σε ένα τέτοιο φόντο εξελίξεων στη σκακιέρα της Ενέργειας, τα μονοπώλια ΒΡ και «Shell» που αγόρασαν πριν από λίγες μέρες φθηνό ρωσικό πετρέλαιο, ανακοίνωσαν πως σταματούν την εισαγωγή του.