Τη «χρυσή τομή» μεταξύ της επιβράβευσης της αυθαίρετης δόμησης για προεκλογικούς και δημαγωγικούς λόγους, της γρήγορης είσπραξης των προστίμων, της εξυπηρέτησης του μεγάλου ασφαλιστικού κεφαλαίου και της μετάθεσης των συνταγματικών της ευθυνών για τον έλεγχο της νομιμότητας και ποιότητας των κατασκευών στους δήμους και στους ιδιώτες μηχανικούς, φαίνεται πως βρήκε η κυβέρνηση με το νέο απαράδεκτο «πολεοδομικό» νομοσχέδιο, που παρουσίασε χτες η υπουργός ΠΕΧΩΔΕ, Β. Παπανδρέου.

Αντί, λοιπόν, η κυβέρνηση να αναζητήσει και να εφαρμόσει ένα πρόγραμμα φτηνής και ποιοτικής λαϊκής κατοικίας, επιχειρεί την εξαπάτηση των κατόχων αυθαιρέτων, οι οποίοι θα κληθούν να πληρώσουν και τα βαριά - έστω και μειωμένα - πρόστιμα, ενώ προσθέτει νέα βάρη σε όλους τους ιδιοκτήτες νέων κατοικιών, αλλά και στους μηχανικούς, καθιερώνοντας την υποχρεωτική ασφάλιση μελετών και ιδιωτικών κατασκευών.

Συγκεκριμένα, με το νομοσχέδιο που ενέκρινε το Υπουργικό Συμβούλιο, επιχειρεί με μια «μαυρογιαλούρεια» και συνήθη προεκλογική τακτική να νομιμοποιήσει την αυθαίρετη δόμηση, προσφέροντας, όμως, στους αυθαιρετούχους τόσο το «καρότο», όσο και το «μαστίγιο».

Το νομοσχέδιο προβλέπει την άμεση σύνδεση με τα δίκτυα ηλεκτρικού και ύδρευσης όλων των αυθαιρέτων που αποτελούν πρώτη κατοικία και έχουν εμβαδόν μέχρι 120 τ.μ. (συν 30 τ.μ. για κάθε μέλος της οικογένειας πέραν των τεσσάρων) ή αν αυτά βρίσκονται σε υπό ένταξη στο σχέδιο πόλης περιοχές. Από το μέτρο αυτό εξαιρούνται όσα αυθαίρετα βρίσκονται σε δάση, αναδασωτέες εκτάσεις, αρχαιολογικούς χώρους, αιγιαλούς και παραλίες και χώνες απολύτου προστασίας, καθώς υπάρχει ρητή συνταγματική απαγόρευση. Η αίτηση των ενδιαφερομένων θα πρέπει να γίνει μέσα σε έξι μήνες από τη δημοσίευση του νόμου, ο οποίος προβλέπεται να ψηφιστεί στο τέλος του χρόνου. Η σύνδεση με τα δίκτυα προβλέπεται να διακόπτεται μετά από τρία χρόνια, ώστε οι κάτοχοι των αυθαιρέτων να βρίσκονται συνεχώς υπό καθεστώς ομηρίας.

Παράλληλα, εκβιάζει όλους τους αυθαιρετούχους να σπεύσουν να πληρώσουν τα μειωμένα βεβαιωμένα πρόστιμα αυθαιρέτου, που θα προβλέπονται με υπουργική απόφαση η οποία βρίσκεται υπό σύνταξη - ή και αυτά που θα σπεύσουν να βεβαιώσουν όσοι δεν έχουν κάνει ακόμη δήλωση αυθαιρέτου - υπό την απειλή του δεκαπλασιασμού των προστίμων για τα νέα αυθαίρετα που καθιερώνει! Ολο αυτό το παιχνίδι αποκαλύπτει και τους εισπρακτικούς λόγους για τους οποίους συντάχτηκε το συγκεκριμένο νομοσχέδιο.

Πιο συγκεκριμένα, με την υπουργική απόφαση που ετοιμάζεται τα πρόστιμα ανέγερσης που έχουν βεβαιωθεί μαζί με τις προσαυξήσεις που επέβαλε σ' αυτά το υπουργείο Οικονομικών για τους παλιννοστούντες ή για όσους έχουν αυθαίρετη κατοικία μέχρι 120 τ.μ. μειώνονται κατά 80%, ενώ σε όλες τις άλλες περιπτώσεις (μεγαλύτερα κτίρια) οι προσαυξήσεις μειώνονται και φτάνουν μέχρι το 100% του αρχικού προστίμου. Αντίστοιχες μειώσεις θα υπάρχουν και για τα πρόστιμα διατήρησης, τα οποία σήμερα προσαυξάνονται κατά 10% το χρόνο. Σημειώνουμε ότι σήμερα για μια κατοικία 100 τ.μ. (οπουδήποτε και αν βρίσκεται) το πρόστιμο ανέγερσης ανέρχεται σε 3.000 ευρώ, ενώ το πρόστιμο διατήρησης ανέρχεται σε 580 ευρώ αυξανόμενο κάθε χρόνο.

Με τη νέα διάταξη και μετά την ισχύ του νόμου θα καθιερωθεί νέος τρόπος υπολογισμού των προστίμων, που θα παίρνει υπόψη την τιμή ζώνης στην οποία βρίσκεται το αυθαίρετο. Ετσι, σύμφωνα με όσα ανέφερε η υπουργός ΠΕΧΩΔΕ, για κατοικία 100 τ.μ. στη Μύκονο το πρόστιμο ανέγερσης θα φτάνει τα 200.000 ευρώ και το πρόστιμο διατήρησης τα 100.000 ευρώ, ενώ στον Ασπρόπυργο τα πρόστιμα θα φτάνουν τις 35.000 ευρώ και 17.500 ευρώ αντίστοιχα...

Με άλλη διάταξη καθιερώνεται η υποχρεωτική ασφάλιση των μελετών ιδιωτικών έργων και των οικοδομών και σπρώχνονται όλοι οι ιδιοκτήτες και μηχανικοί στα νύχια των ασφαλιστικών εταιριών, οι οποίες βέβαια θα αποκομίσουν νέα υπερκέρδη, ενώ δε θα παραλείψουν να επεκτείνουν την ασφάλιση και κατά παντός κινδύνου (σεισμούς, πλημμύρες, πυρκαγιές κλπ.) και κατά την περίοδο λειτουργίας του κτιρίου. Ολο αυτό το κόστος - η υπουργός το ανέβασε στο 1,5% του συνολικού - θα το επιβαρυνθούν φυσικά οι αγοραστές των κατοικιών και οι ενοικιαστές.

Με το νομοσχέδιο μετατίθεται η ευθύνη των μελετών και η ευθύνη καλής εκτέλεσής τους από τις πολεοδομίες, που εγκρίνουν μόνον τους όρους δόμησης που ισχύουν στο ακίνητο, στους ίδιους τους ιδιώτες μηχανικούς. Η πολεοδομία υποχρεώνεται μάλιστα να εκδώσει την άδεια εντός 13 ημερών από την υποβολή των απαραίτητων δικαιολογητικών. Ο ρόλος των σημερινών πολεοδομικών υπηρεσιών υποκαθίσταται από ένα υπό ίδρυση Σώμα Ελεγκτών Επιθεωρητών Δημόσιας Διοίκησης, το οποίο θα κάνει δειγματοληπτικούς ελέγχους από δείγμα που θα καθορίζεται από ειδικούς ...αλγορίθμους. Το Σώμα αυτό θα επιβάλλει αυστηρές ποινές στους μηχανικούς και ιδιοκτήτες για παραβίαση μελετών και κατασκευών που θα φτάνουν τη φυλάκιση από 6 μήνες έως 2 χρόνια και πρόστιμα από 5.000 ευρώ έως 100.000 ευρώ. Ειδικότερα για τους μηχανικούς μπορεί να επιβληθεί ακόμη και άρση της άδειας άσκησης του επαγγέλματος από 1 έως 3 χρόνια και από 3 έως 6 χρόνια σε περίπτωση υποτροπής.

Με άλλη διάταξη του νομοσχεδίου, η ευθύνη για τον έλεγχο της αυθαίρετης δόμησης μετατίθεται πλέον στην Τοπική Αυτοδιοίκηση, ενώ όταν διαπιστώνεται στην περιοχή των δήμων ανέγερση αυθαιρέτου, τότε θα τους επιβάλλεται πρόστιμο ίσο με το τριπλάσιο του προστίμου ανέγερσης. Με τις δύο προηγούμενες διατάξεις η κυβέρνηση απαλλάσσει ουσιαστικά τον εαυτό της και το κράτος από οποιαδήποτε ευθύνη και μέριμνα για τις προδιαγραφές και την ποιότητα των κατασκευών, παρότι γι' αυτά υπάρχει ρητή συνταγματική υποχρέωση...

Ακόμα, καθιερώνεται πάγιο μεταβατικό καθεστώς όταν αλλάζουν οι όροι δόμησης σε κάποια περιοχή, βολεύοντας έτσι όσους έχουν σπεύσει να βγάλουν άδειες με το προηγούμενο καθεστώς σε περιπτώσεις όπως τα Μεσόγεια ή τα νησιά του Αιγαίου, όπου με Προεδρικά Διατάγματα επιχειρήθηκε - έστω και μερικά - να ανατραπεί το καθεστώς πολεοδομικής αναρχίας.

Με πρόσχημα την επιτάχυνση των διαδικασιών ένταξης στα σχέδια πόλης διάφορων περιοχών που καθυστερούν κυρίως λόγω έλλειψης των αναγκαίων πιστώσεων για την ολοκλήρωση των μελετών, αποκλείεται ο έλεγχος των μελετών από το ΣτΕ με το «τρικ» της μετάθεσης των αποφάσεων στους περιφερειάρχες, ενώ πιέζονται ασφυκτικά οι προθεσμίες των ενστάσεων πολιτών και των εγκρίσεων από την Τοπική Αυτοδιοίκηση και το Συμβούλιο Χωροταξίας και Περιβάλλοντος. Επίσης, προκειμένου να επιταχυνθούν οι Πράξεις Εφαρμογής των Σχεδίων Πόλης, επιχειρείται η μείωση των εισφορών σε γη ιδιοκτητών που έχουν διάσπαρτα οικόπεδα σε υπό ένταξη πολεοδομική ενότητα. Αυτό βέβαια θα στοιχίσει σε κοινόχρηστους χώρους και σε ποιότητα περιβάλλοντος.

Τέλος, με άλλη διάταξη αυξάνονται δραστικά οι εισφορές σε γη και χρήμα στις υπό ένταξη περιοχές, αφού πλέον για τον υπολογισμό τους λαμβάνονται οι αντικειμενικές αξίες.