ΒΡΥΞΕΛΛΕΣ (του ανταποκριτή μας ΒΗΣ. ΓΚΙΝΙΑ).--

Η Κομισιόν, με αφορμή τις εσωτερικές εξελίξεις στην Τουρκία και την επίσκεψη του Τούρκου υπουργού Εξωτερικών Αμπντουλάχ Γκιουλ στις Βρυξέλλες, εξέφρασε χτες την «ανησυχία» της για «ενδεχόμενες σοβαρές επιπτώσεις στο πολιτικό σύστημα της Τουρκίας», οι οποίες θα απειλούσαν «τη διαδικασία μεταρρυθμίσεων που προωθεί σθεναρά η παρούσα κυβέρνηση», ενώ ο αρμόδιος για τη διεύρυνση Γερμανός επίτροπος Γκίντερ Φερχόιγκεν δήλωσε ότι η έκθεση της Κομισιόν για την Τουρκία, που θα δημοσιευτεί την 5/11/2003 αφορά πολιτική εκτίμηση με «θετικά και ενθαρρυντικά μηνύματα» για την Αγκυρα.

Η καταδίκη του φιλοκουρδικού κόμματος ΝΤΕΧΑΠ από την Αγκυρα απασχολεί την Κομισιόν μόνο όσον αφορά ενδεχόμενη πολιτική αστάθεια και πρόωρες εκλογές στην Τουρκία, γεγονός που εκλαμβάνεται στις Βρυξέλλες ως αντίδραση του στρατιωτικού και πολιτικού (...) κατεστημένου, στις μεταρρυθμίσεις της ισλαμικής κυβέρνησης Ερντογάν, ιδιαίτερα όσες αφορούν στην ευρωπαϊκή πορεία της Τουρκίας. Και είναι χαρακτηριστικές οι χτεσινές δηλώσεις του επιτρόπου Γκ. Φερχόιγκεν, αμέσως μετά την απρόβλεπτα πολύωρη συνάντηση με τον Τούρκο ΥΠΕΞ στην έδρα της Κομισιόν, περί «δυνάμεων που δεν ήθελαν τις μεταρρυθμίσεις» στο εσωτερικό της προηγούμενης κυβέρνησης Ετσεβίτ.

Η Κομισιόν ανησυχεί και για ενδεχόμενη έκτακτη εκλογική αναμέτρηση στην Τουρκία, αλλά και για απώλεια της ειδικής πλειοψηφίας από την κυβέρνηση Ερντογάν που θα απαγόρευε την περαιτέρω αναθεώρηση του Συντάγματος προς την κατεύθυνση των συμπεφωνηθέντων μεταξύ Ευρωπαϊκής Ενωσης και Τουρκίας. Η Κομισιόν δεν ανησυχεί για το Κουρδικό, αλλά για την πολιτική κρίση στην Τουρκία.

Οσον αφορά στην καταδίκη του ΝΤΕΧΑΠ, ο εκπρόσωπος Τύπου του επιτρόπου Γκ. Φερχόιγκεν δήλωσε ότι «αναλύσαμε την κατάσταση επισταμένως, γιατί ενδέχεται να έχει σοβαρές επιπτώσεις σ' ολόκληρο το πολιτικό σύστημα της Τουρκίας, που θα ξεπερνούν το συγκεκριμένο ζήτημα (...) Η Κομισιόν ελπίζει ότι αυτή η απόφαση δε θα θέσει σε κίνδυνο τη διαδικασία μεταρρυθμίσεων στην Τουρκία, την οποία ακολουθεί με σθένος η παρούσα κυβέρνηση (...) Η Κομισιόν υπενθυμίζει ότι πρέπει να καταβληθεί κάθε προσπάθεια, ώστε οι μεταρρυθμίσεις που έχουν ανακοινωθεί να μεταφραστούν σε πράξη». Μετά τη συνάντηση με τον Τούρκο ΥΠΕΞ ο επίτροπος Γκ. Φερχόιγκεν εξέφρασε «ικανοποίηση» για την πορεία της Τουρκίας και ανακοίνωσε ότι η έκθεση της Κομισιόν, την 5η Νοέμβρη 2003, θα εμπεριέχει πολιτική εκτίμηση με «θετικά και ενθαρρυντικά μηνύματα» για την Αγκυρα. Οσον αφορά στην καταδίκη του ΝΤΕΧΑΠ, ο επίτροπος εξέφρασε την «ελπίδα» ότι δε θα 'χει επιπτώσεις «στην πολιτική σταθερότητα». Από την πλευρά του, ο ΥΠΕΞ Αμπντουλάχ Γκιουλ δήλωσε ότι «η Τουρκία διανύει μια κρίσιμη περίοδο».

Ο επίτροπος ρωτήθηκε και για το Κυπριακό, και επανέλαβε τη σημασία του να ξαναρχίσουν οι συνομιλίες «πριν» την ένταξη της Κυπριακής Δημοκρατίας, στην ΕΕ, την 1/5/2004. Αυτό που έχει ιδιαίτερη σημασία είναι η προειδοποίηση του επιτρόπου Γκ. Φερχόιγκεν προς την Αγκυρα να μη συνδέσει τον προσδιορισμό ημερομηνίας προενταξιακών διαπραγματεύσεων της Τουρκίας με την επανάληψη των διαπραγματεύσεων για την επίλυση του Κυπριακού, χαρακτηρίζοντας ως «λάθος» ενδεχόμενες τέτοιου είδους επιδιώξεις εκ μέρους της τουρκικής πλευράς.

Σύμφωνα με διπλωματικές πηγές των Βρυξελλών και το Βέλγιο προσανατολίζεται να αποσυνδέσει την επίλυση του Κυπριακού από την έναρξη προενταξιακών διαπραγματεύσεων με την Τουρκία, εξαναγκάζοντας την Αγκυρα να δεσμευτεί ανεξάρτητα για επίλυση του πολιτικού ζητήματος στη νήσο.

Δύο ζητήματα που θα απασχολήσουν σύντομα, αναδύθηκαν χτες στις Βρυξέλλες: Το πρώτο αφορά στο γεγονός ότι η υφιστάμενη Κομισιόν λήγει τη θητεία της τον Νοέμβρη του 2004, κατά συνέπεια θα 'ναι η νέα Κομισιόν που θ' αποφασίσει, στα τέλη του 2004, για την περαιτέρω ευρωπαϊκή πορεία της Τουρκίας. Και το δεύτερο αφορά στο καθεστώς τέλεσης των ευρωεκλογών τον Ιούνη του 2004 στην Κύπρο, στην περίπτωση που, μέχρι τότε, δε θα 'χει εξευρεθεί λύση στο πολιτικό ζήτημα.