Καθώς συζητούσαμε για «το ρεαλιστικό της αντίστασης σήμερα» άρχισαν να φτάνουν από το Ιράκ τα τηλεοπτικά πλάνα με τα πυρπολημένα αυτοκίνητα, το χτυπημένο από τις ρουκέτες της αντίστασης ξενοδοχείο όπου έμενε ο Γούλφοβιτς, αλλά και τ' άλλα πλάνα από την ανατίναξη των πολυκατοικιών που έκανε ο στρατός κατοχής του Ισραήλ στην παλαιστινιακή Γάζα. Στο συρτάρι ήδη οι φωτογραφίες από τον εξεγερμένο λαό της Βολιβίας, αλλά και τα ρεπορτάζ που περιγράφουν πώς ο επαναστατημένος λαός της Κούβας κατόρθωσε φυτεύοντας στις αυλές των σπιτιών να αντιμετωπίσει τις επιπτώσεις από το εμπάργκο των Αμερικανών. Κι ύστερα, μια μικρή του δημοτικού που χρεώθηκε να απαγγείλει, στη μαθητική γιορτή για την 28 του Οκτώβρη, στίχους του Μπρεχτ. Κάνει αντίσταση η δασκάλα που επέλεξε το ποίημα; Αυτόματα τα ερωτήματα πολλά. Να οριστεί αρχικά η «αντίσταση» για να μπορούμε να μιλάμε και για το ρεαλιστικό της. Γιατί ως πραγματικότητα είναι ήδη γύρω μας.

Για ένα παιδί το να εξεγείρεται και να αντιστέκεται είναι αυτονόητο. Κι αλίμονο αν δεν ήταν. Δε μιλάμε λοιπόν για αυτό. Οπότε αυτόματα προκύπτει το θέμα με τους προσκυνημένους. Είναι μόνο αυτοί που με πλήρη συνείδηση σκύβουνε τη μέση; Κι όλοι αυτοί που συντηρούν με την ανοχή τους ένα σύστημα βάρβαρο από την κορφή ως τα νύχια; Να που μας προέκυψε ζήτημα ιστορίας. Η συντήρηση ενός μνημείου του Δημοκρατικού Στρατού Ελλάδας, το αφιέρωμα στο «Ρ» για την ισπανική επανάσταση, μια εκδήλωση για τρία παιδιά που έπεσαν στον Υμηττό, είναι πράξεις αντίστασης. Η λήθη είναι υποταγή στους προσωρινούς νικητές. Είναι αντίσταση να καταγράφεις ό,τι κατάκτησε ο σοβιετικός λαός και να το βάζεις σε διαρκή σύγκριση με την καπιταλιστική βαρβαρότητα του σήμερα. Είναι αντίσταση να ενισχύεις επίμονα και βασανιστικά το ιδεολογικό οπλοστάσιο όλων αυτών που τους ανήκει ο κόσμος όλος. Και είναι μάθημα υποταγής η διδαχή του ρεαλιστικού.

Ετσι μας προέκυψε το μπλέξιμο του ρεαλιστικού με την αντίσταση. Με το στίχο για τα παιδιά που τα είπανε αλήτες. Να στέλνει μόνιμα περίπατο το ρεαλισμό της υποταγής. Είναι όμως ρεαλιστική η αντίσταση σήμερα; Επιμένει το ερώτημα. Οχι, δεν είναι για όλους αυτούς που ψόφιοι απ' το φόβο τους σπεύδουν να βρουν κατουρημένες ποδιές. Οχι, δεν είναι για κάτι κουρασμένους «επαναστάτες» που ανακάλυψαν στα γηρατειά τη γοητεία της εξουσίας. Οχι, δεν είναι γι' αυτούς που τα δίπλωσαν και κάνουν σήμερα μαθήματα ρεαλισμού στους κομμουνιστές.

Η αντίσταση είναι ένας τρόπος να ζεις. Καθημερινή πράξη. Επιλογή να στέκεσαι ορθός, να μελετάς και να οργανώνεις το μέλλον. Σε κορυφαίες στιγμές της εκφράζεται και ένοπλα, μα περισσότερο είναι μια καθημερινή «ρουτίνα». Βασανιστικά πανέμορφη. Σαν εκείνα τα κορίτσια που τσακισμένα απ' το 8ωρο συνεχίζουν να μοιράζουν προκηρύξεις στο σχόλασμα, τρέχουν στο σωματείο, κι από κει στη διαδήλωση. Η αντίσταση ως ρεαλισμός δεν έχει δάφνες. Μπορεί να υπάρχει μόνο ως - επιμένω - η ρουτίνα μας. Ο δικός μας ρεαλισμός.