Η διαδικασία ολοκληρώνεται σε τρεις φάσεις σύμφωνα με το Βασιλικό Διάταγμα 269/1972 (περί εγκρίσεως του κανονισμού διαλύσεως δημοσίων συναθροίσεων). Τυπικά τα εν λόγω νομοθετήματα ισχύουν μόνο σε όση έκταση συνάδουν με το Σύνταγμα του 1975. Ωστόσο, όπως είδαμε προηγούμενα, ο έλεγχος για τη συνταγματικότητα μιας απόφασης (της Αστυνομίας, του υπουργείου Δημόσιας Τάξης, γενικά της κυβέρνησης), εκείνη την ώρα, την ώρα που σου επιτίθενται για να σε διαλύσουν, είναι πρακτικά αδύνατος. Πρώτα σε χτυπούν, και ακολούθως, αν αντέχεις, τρέχεις στο ΣτΕ ως αρμόδιο να κρίνει το νόμιμο ή όχι.

Ενα - ένα τα βήματα της διάλυσης: Τυπικά ο εκπρόσωπος της Αστυνομικής Αρχής προσκαλεί τους συγκεντρωμένους να απομακρυνθούν από τον τόπο της συνάθροισης και να διαλυθούν ήσυχα. Τους υπενθυμίζει τις ποινικές κυρώσεις που προβλέπουν τα άρθρα 9 και 10 του ΝΔ 794/1971 και του άρθρου 171 παρ. 2 του Ποινικού Κώδικα («θρασύτητα κατά της Αρχής»).

Σε περίπτωση κατά την οποία οι οργανωτές και οι μετέχοντες στην «παράνομη» κατά την Αστυνομική Αρχή συνάθροιση δεν υπακούσουν, ο εκπρόσωπος της Αστυνομικής Αρχής «διατάσσει» τη διάλυση. Η διάλυση ενεργείται με τη χρήση των «πρόσφορων προς τον σκοπό τούτων μέσων». Η επιλογή των «πρόσφορων» μέσων πραγματοποιείται «κατά την κρίσιν» του διατάσσοντος.

Τα μέσα μνημονεύονται ενδεικτικά με την εξής κατάταξη: «1) Βίαιη απώθηση 2) Καταιονισμός με νερό 3) Αστυνομική ράβδος 4)Υποκόπανοι των όπλων 5) Δακρυγόνα 6) Αλλα «συναφή» μέσα. Συνεπώς, τα άλλα μέσα, πρέπει να είναι "συναφή" προς το σκοπό (δηλαδή τη διάλυση χωρίς χρήση όπλων) και τα μέσα που απαριθμεί ο νόμος». Στα «συναφή» μέσα περιλαμβάνονται τα χημικά. Αυτά που χρησιμοποιεί σήμερα η ΕΛ.ΑΣ. διακρίνονται σε καπνογόνα, εμετικά, πταρνιστικά και δακρυγόνα.

Ανθρωποι που γνωρίζουν ποια είναι ακριβώς η διαδικασία αναφέρουν: «Η βία μπορεί να ασκηθεί ως σωματική ή ως ψυχολογική. Σωματική βία συνιστά και η περιαγωγή άλλου σε κατάσταση αναισθησίας ή ανικανότητας για αντίσταση με υπνωτικά ή ναρκωτικά ή άλλα ανάλογα μέσα (βλ. και άρθρο 13 δ', ΠΚ)».

Το άρθρο 133 του ΠΔ 141/1991 («Χρήση των όπλων από τους αστυνομικούς»): α) Παραπέμπει στις περιπτώσεις που προβλέπονται από τις διατάξεις του άρθρου 1 του κατοχικού Νόμου 29/30-4-1943 «περί των περιπτώσεων, καθ' ας επιτρέπεται η χρήσις των όπλων υπό της Δημοσίας Δυνάμεως». β) Επιβάλλει να τηρηθούν οι διατυπώσεις του Κανονισμού διάλυσης δημόσιων συναθροίσεων (ΒΔ 269/1972). γ) Επιτρέπει τη χρήση των οπλών από τους αστυνομικούς στις περιπτώσεις που αυτή συγχωρείται από τις διατάξεις του Ποινικού Κώδικα για την άμυνα και την κατάσταση ανάγκης.

Οπως αναφέρουν γνώστες του αντικειμένου, οι αρχές συνδυάζουν την παρ. β' του ΠΔ 141/91 και του άρθρου 1 παρ. γ' του Νόμου 29/1943, προκειμένου να προσδιορίσουν ως πράξεις βίας: Τις λεηλασίες ή διαρπαγές ή βιαιοπραγίες κατά πολιτών ή καταλήψεις ή φθορές δημοσίων ή ιδιωτικών οικιών ή καταστημάτων ή αποθηκών στις οποίες το πλήθος προβαίνει επί υφισταμένης συνάθροισης ή όταν η συνάθροιση εξετράπει του ειρηνικού της σκοπού σε πράξεις που διαταράσσουν τη δημόσια τάξη. Δηλαδή εδώ εμπίπτει και η κινητοποίηση με τη μορφή κατάληψης, έστω και συμβολικής, «δημόσιας οικίας» όπως π.χ. αυτή του ΠΑΜΕ στο υπουργείο Εργασίας, κατά την κρίση βεβαίως των Αρχών.

Επίσης η χρήση όπλων τυπικά δικαιολογείται αν οι συγκεντρωμένοι «βιαιοπραγούν» κατά των οργάνων της «δημοσίας δυνάμεως». Ομως ποιος κρίνει τι εστί ακριβώς «βιαιοπραγία»; Για να γίνει χρήση όπλων, τυπικά πρέπει να προηγηθεί πρόσκληση, τρεις φορές, εκ μέρους του εκπροσώπου της Αστυνομικής Αρχής για να απομακρυνθούν από τον τόπο της συνάθροισης και να διαλυθούν «ήσυχα». Η πρόσκληση πρέπει να περιλαμβάνει και υπόμνηση προς τους μετέχοντες ότι διαπράττουν ποινικά αδικήματα της στάσης ή της θρασύτητας κατά της Αρχής ή της διατάραξης της κοινής ειρήνης κατά τα άρθρα 170, 171, 189 του Ποινικού Κώδικα, ως και τις κυρώσεις των άρθρων 9 και 10 του χουντικού ΝΔ 794/1971.

Η χρήση των όπλων αρχικά γίνεται ως «εκφοβιστική» βολή στον αέρα. Κατά τους νόμους, η οπλοχρησία πρέπει να γίνεται κατά των προσώπων που διαπράττουν αξιόποινες πράξεις. «Εντούτοις», προειδοποιούν ειδικοί με το αντικείμενο, «η προϋπόθεση αυτή δύσκολα μπορεί να τηρηθεί, ενόψει του πλήθους ανθρώπων που συγκροτεί μια δημόσια συνάθροιση στο ύπαιθρο, και έτσι η "οιαδήποτε" χρήση των όπλων γίνεται νόμιμα κατά όσων δεν έχουν αποσυρθεί. Διότι το γεγονός ότι "μετέχει" ή "συμμετέχει" κάποιος σε παράνομη συνάθροιση αρκεί για να θεωρηθεί ότι "συγχωρείται" η χρήση των όπλων εναντίον του». Για να δικαιολογήσουν τη στάση τους επικαλούνται τη «νομιμοποίηση που τους δίνει το ΒΔ 269/1972 και τα άρθρα 170, 171 και 189 του Ποινικού Κώδικα. Συνεχίζουν: «Η οιαδήποτε χρήση των όπλων δεν έχει την έννοια ότι τα όργανα της δημόσιας δυνάμεως μπορούν να φονεύουν τους μετέχοντες στην παράνομη συνάθροιση, ενώ μπορούν απλώς να τους τραυματίσουν».

Βέβαια, δικαστικοί παραδέχονται ότι «η συνταγματικότητα των διατάξεων του κατοχικού Ν. 29/1943 είναι πολύ αμφίβολη ενόψει μάλιστα της αοριστίας και της ευρύτητας των περιπτώσεων νόμιμης χρήσης όπλων, διότι εκφράζει τη νομοθετική βούληση της τότε (1943) κυβέρνησης που ήταν υποχείρια των Γερμανικών Δυνάμεων κατοχής». Συμπεραίνουν όμως πως «ο κατοχικός Ν. 29/1943 επιτρέπει τη χρήση των όπλων στις περιπτώσεις (άρθρο 1) της επίθεσης (άμυνας, εδ. α'), της υπεράσπισης (άμυνας και κατάστασης ανάγκης, εδ. β'), της άσκησης βίας και της εκτροπής (στάση των πολιτών, εδ. γ'), της άσκησης βίας από κρατουμένους, (εδ. ε'), της απόδρασης και της στάσης κρατουμένων (εδ. στ' και ζ')».

Και εδώ ακριβώς έρχεται να βάλει το «χεράκι» της η κυβέρνηση ΠΑΣΟΚ. Με δικό της πρόσφατο νόμο λύνονται τα χέρια των αστυνομικών να κάνουν χρήση των όπλων, όταν αυτοί αποφασίζουν, ακόμα και σε βάρος διαδηλωτών. Η κυβέρνηση δεν εξαίρεσε ρητά τη χρήση πυροβόλων όπλων στις κοινωνικές και πολιτικές συναθροίσεις.

Οι διατάξεις (για την οπλοφορία και την οπλοχρησία των αστυνομικών) γενικά είναι διατυπωμένες με τη λογική «απαγορεύεται, εκτός αν...», αφήνοντας έτσι ανοιχτό το δρόμο για κάθε αυθαιρεσία. Επιδέξια ο νόμος βαπτίζει ως «κοινωνικό αίτημα» την ευχερέστερη χρήση των όπλων από τους αστυνομικούς. Ομως, η χρήση οδηγεί στην κατάχρηση, και μάλιστα σε περιβάλλον έντασης της αστυνομοκρατίας και του αυταρχισμού.

Ο νόμος επιτρέπει τη χρήση πυροβόλου όπλου για την προστασία εγκαταστάσεων κοινής ωφέλειας από εισβολή ενόπλου, όταν στο νόμο για τα όπλα συμπεριλαμβάνονται και τα ρόπαλα. Δεν μπορούν να «χαρακτηριστούν» ως «ρόπαλα» τα ξύλα, τα κοντάρια των πανό που κρατούν διαδηλωτές; Επίσης αν ο επικεφαλής αστυνομικής δύναμης ερμηνεύσει μια κατάληψη δημόσιου κτιρίου κατά τη διάρκεια κινητοποίησης ως «εισβολή», τότε τι θα συμβεί;

Επιτρέπονται δε εκφοβιστικοί πυροβολισμοί εναντίον ενόπλου πλήθους. «Πλήθος», όμως, στην αστυνομική ορολογία, μπορεί να είναι μια ομάδα διαδηλωτών με πανό και σημαίες, τα κοντάρια των οποίων μπορούν - το είδαμε πριν - να χαρακτηριστούν όπλα!