Επιμένουν Τούρκοι και Τουρκοκύπριοι για ύπαρξη δύο κρατών στην Κύπρο. Μάλιστα, η τουρκοκυπριακή ηγεσία έκανε ένα βήμα παραπέρα στις συνομιλίες που διεξάγονται στη Λευκωσία για το Κυπριακό. Ζητά συνολική επανεξέταση του αμερικανόπνευστου «σχεδίου Ανάν» για επίλυση, προκειμένου να ικανοποιηθούν απόλυτα οι απαιτήσεις της. Οπως και να αποχωρήσουν από τις διαπραγματεύσεις οι εμπειρογνώμονες της ΕΕ που προσφέρουν ακόμα κι αυτήν τη δευτερεύουσα, τεχνική βοήθεια. Στο μεταξύ, η ηγεσία του ΟΗΕ συνεχίζει να παρακολουθεί τις εξελίξεις «ουδέτερα» και οι Βρυξέλλες να ομιλούν για κατοχύρωση της διφορούμενης «διζωνικότητας».

Η προγραμματισμένη για χτες το πρωί, τέταρτη συνάντηση του προέδρου της Κυπριακής Δημοκρατίας Τάσου Παπαδόπουλου με τον κατοχικό ηγέτη Ραούφ Ντενκτάς - στο πλαίσιο των συζητήσεων για επίλυση του Κυπριακού υπό την επίβλεψη του Αλβάρο ντε Σότο (Ειδικός Σύμβουλος του ΓΓ του ΟΗΕ) - αναβλήθηκε. Προηγήθηκε, αργά προχτές το βράδυ, διαβίβαση στην ελληνοκυπριακή κυβέρνηση - μέσω του ΟΗΕ - γραπτών θέσεων του Ντενκτάς επί του σχεδίου επίλυσης. Η ελληνοκυπριακή πλευρά ζήτησε την αναβολή, προκειμένου να μελετήσει τα νέα έγγραφα και να απαντήσει αναλόγως.

Σύμφωνα με δημοσιογραφικές πληροφορίες, οι θέσεις Ντενκτάς βρίσκονται εκτός του πλαισίου διαπραγμάτευσης που έθεσε ο ΟΗΕ. Διπλωματική πηγή δήλωσε χαρακτηριστικά ότι οι θέσεις αυτές θυμίζουν τον παλιό γνωστό Ντενκτάς. Επιδιώκει να επανανοίξει και επανεξετάσει το «σχέδιο Ανάν», παράγραφο προς παράγραφο. Αξιώνει κυριαρχία και μόνιμες και μεγάλης έκτασης παρεκκλίσεις από το λεγόμενο ευρωπαϊκό κεκτημένο.

Ο ίδιος ο Ντενκτάς δήλωσε χτες πως η ΕΕ «δεν έχει θέση στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων για το Κυπριακό», προσθέτοντας ότι αντιτίθεται στην παρουσία εμπειρογνωμόνων της ΕΕ στην αντιπροσωπεία των Ηνωμένων Εθνών που συμμετέχει στις συνομιλίες. Χτες το πρωί, κληθείς να σχολιάσει δημοσιογραφικές πληροφορίες που μεταδόθηκαν ότι αυτός ήθελε να φύγει από τις διαπραγματεύσεις, αφού ήταν κατά της παρουσίας των Ευρωπαίων εμπειρογνωμόνων, ο Ντενκτάς είπε: «Ναι, αυτό έγινε. Η ΕΕ δεν έχει θέση στο διαπραγματευτικό τραπέζι. Κανένας δεν αντιτίθεται στη βοήθεια της ΕΕ, αλλά υπάρχουν τα Ηνωμένα Εθνη και οι δυο πλευρές στο διαπραγματευτικό τραπέζι. Το να φέρουν την ΕΕ στο διαπραγματευτικό τραπέζι δεν είναι σωστό».

Πρόσθεσε ότι «στο σχέδιο Ανάν υπάρχουν κάποια συγκεκριμένα σημεία τα οποία εμείς δεν αποδεχόμαστε, επειδή αν μείνουν ως έχουν τότε σε μικρό χρονικό διάστημα το δικό μας νεοσύστατο κράτος θα χάσει τη σημασία του κρατιδίου των Τουρκοκυπρίων και δημιουργείται τότε ένας κίνδυνος».

Αναφορικά με το θέμα των περιουσιών είπε ότι επιθυμεί αλλαγές: «Το θέμα μελετήθηκε και θέλουμε να συζητήσουμε ή να εναποθέσουμε τις απόψεις μας επί του θέματος αυτού γιατί δε θέλουμε να είμαστε εκτός του σχεδίου». Επανέλαβε τις προχτεσινές του δηλώσεις ότι Ελληνοκύπριοι και Τουρκοκύπριοι, όπου και αν ζουν, να μπορούν να ασκούν το εκλογικό τους δικαίωμα στο δικό τους κρατίδιο. Κατέληξε ότι πρέπει να υπάρχει κατοχύρωση της ταυτότητας των Τουρκοκυπρίων και ξεχωριστή τουρκοκυπριακή οντότητα.

Αλλωστε, και ο Τούρκος πρωθυπουργός Ταγίπ Ερντογάν επανέλαβε χτες ότι τα τρία βασικά σημεία των τουρκικών θέσεων είναι η διζωνικότητα, οι εγγυήσεις και η γραμμή στο χάρτη που «πρέπει να είναι ευθεία».

Μετά την αναβολή της χτεσινής συνάντησης, πραγματοποιήθηκε πολύωρη σύσκεψη της ελληνοκυπριακής διαπραγματευτικής ομάδας υπό τον Πρόεδρο Παπαδόπουλο. Στο προεδρικό μέγαρο μετέβη για μια περίπου ώρα και ο Ελληνας πρέσβης Χρήστος Παναγόπουλος. Αντικείμενο συζήτησης ήταν βέβαια το νέο έγγραφο Ντενκτάς. Πληροφορίες αναφέρουν ότι παραμένουν ανοιχτά όλα τα ενδεχόμενα όσον αφορά στην ελληνοκυπριακή απάντηση. Δηλαδή, η απάντηση θα μπορούσε να είναι:

- Οτι όσα εγείρει ο Ντενκτάς είναι εκτός πλαισίου του «σχεδίου Ανάν» και δε σχολιάζονται.

- Οτι, εφόσον ανοίγονται ξανά οι βασικές πτυχές από τον Ντενκτάς και η ελληνική κυπριακή πλευρά θα κάνει το ίδιο.

Σύμφωνα, επίσης, με τις υπάρχουσες πληροφορίες, μελετάται, αν δοθεί λεπτομερής απάντηση, να απορριφθούν ή να απαντηθούν σημείο προς σημείο όλες οι τουρκικές τοποθετήσεις ή και όλες ταυτόχρονα.

Πάντως, οι συνομιλίες αναμένεται να συνεχιστούν σήμερα το πρωί, ενώ αύριο Σάββατο συνέρχεται το Εθνικό Συμβούλιο της Κυπριακής Δημοκρατίας για να μελετήσει τις εξελίξεις.

«Ενημερωτικό σημείωμα σχετικά με τη διεξαγωγή των ενταξιακών διαπραγματεύσεων» που εξέδωσε η Αντιπροσωπεία της Ευρωπαϊκής Επιτροπής στην Κύπρο σημειώνει ότι η ΕΕ έχει τη βούληση να ενσωματώσει στο κοινοτικό κεκτημένο τους όρους μιας συμφωνίας στο Κυπριακό, κατά τρόπον που να συνάδει με τις ιδρυτικές αρχές της ΕΕ. Επισημαίνει ότι στην πρόθεση αυτή συμπεριλαμβάνεται «η αρχή της διζωνικότητας». Η θέση αυτή εγείρει ερωτηματικά για τη σκοπιμότητά της, καθώς για «διζωνικότητα» ομιλούν και οι κυβερνήσεις Τουρκίας - ψευδοκράτους, εννοώντας την αναγνώριση του δεύτερου από τη διεθνή κοινότητα.

Εξάλλου, τα Ηνωμένα Εθνη διαβίβασαν στην ελληνική κυπριακή πλευρά τις θέσεις του Ραούφ Ντενκτάς χωρίς οποιαδήποτε παρατήρηση ή επισήμανση, όπως ουδέτερα αντιμετωπίζουν το Ντενκτάς και όταν εγείρει απαράδεκτες θέσεις στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων.

Ομως, ο πρόεδρος της Ελληνικής Βουλής Δημήτρης Χριστόφιας εμμέσως πλην σαφώς κάλεσε τον Οργανισμό να πάρει θέση. Αναμένουμε παρέμβαση από τα Ηνωμένα Εθνη, δήλωσε, έτσι ώστε να γίνουν συνομιλίες και όχι απλά ο καθένας να αναλύει το ήδη γνωστό όραμά του. Σημείωσε ότι ο Ντενκτάς παίζει το γνωστό του παιγνίδι και ότι οι θέσεις που κατέθεσε για αλλαγές είναι εκτός των πλαισίων του «σχεδίου Ανάν». Υπογράμμισε ότι η κατάσταση θα πρέπει πρωτίστως να προκαλεί προβληματισμό στον ΓΓ του ΟΗΕ και στους εκπροσώπους του. Τόνισε ότι οι συνομιλίες θα συνεχιστούν, όμως «το θέμα είναι αν θα είναι συνομιλίες ή ομιλίες μεταξύ δύο ή χωριστά από δύο, δηλαδή ο καθένας να αναλύει τις θέσεις του και κανένας άλλος να μην ακούει».