Τι είναι το Ευρωσύνταγμα;

ΕΙΝΑΙ ΜΙΑ ΑΚΟΜΗ Συνθήκη της ΕΕ, η οποία ενσωματώνει όλες τις έως τώρα αντιδραστικές συνθήκες, ξεκινώντας από τη Συνθήκη του Μάαστριχτ. Η λογική του είναι να ενισχυθεί η EE με μηχανισμούς που θα διαμορφώνουν και θα επιβάλλουν την ενιαία οικονομική πολιτική έτσι που να εξυπηρετεί τα ισχυρά καπιταλιστικά κράτη. Για τις μορφές των μηχανισμών, αλλά και τη σχέση εθνοκρατικού - ευρωενωσιακού κέντρου άσκησης της οικονομικής πολιτικής, αναπτύσσεται διαπάλη εντός της EE. H διαπάλη αυτή σχετίζεται με τα ιδιαίτερα συμφέροντα των πιο ισχυρών κρατών - μελών της EE, με τον έλεγχο που έχουν στα υπάρχοντα ευρωενωσιακά όργανα, τις συμμαχίες που διαμορφώνουν μέσα σ' αυτά με τα πιο αδύναμα κράτη - μέλη.

ΤΟ ΠΡΩΤΟ ΘΕΜΕΛΙΩΔΕΣ χαρακτηριστικό του σχεδίου Ευρωσυντάγματος είναι ότι επαναβεβαιώνεται με συνεχείς, ποικίλες και επίμονες αναφορές σε διάφορα άρθρα (ιδίως άρθρα 3,4,12) ότι θεμέλιο της ΕΕ είναι η ελευθερία του κεφαλαίου, η ελεύθερη αγορά, η ασυδοσία δηλαδή των πολυεθνικών, του μεγάλου κεφαλαίου. Επίσης, επαναβεβαιώνεται και κατοχυρώνεται όλη η πολιτική που σχετίζεται με την Οικονομική και Νομισματική Ενοποίηση (ΟΝΕ). Κατοχυρώνονται, δηλαδή, οι ανατροπές στις εργασιακές σχέσεις, στην Κοινωνική Ασφάλιση, οι ιδιωτικοποιήσεις, το ξήλωμα των κοινωνικών κατακτήσεων, η εξάπλωση της φτώχειας για τα λαϊκά στρώματα.

ΜΕ ΤΟ ΣΧΕΔΙΟ Ευρωσυντάγματος αποδυναμώνεται παραπέρα η εθνική κυριαρχία των κρατών. Ιδιαίτερα, αυτό γίνεται με την υιοθέτηση νομικής προσωπικότητας της ΕΕ και της ευρωπαϊκής ιθαγένειας (άρθρα 6, 8). Με τις ρυθμίσεις αυτές, διεθνείς συμφωνίες όπως π.χ. η συμφωνία έκδοσης ΕΕ - ΗΠΑ, δε θα κυρώνονται από τα εθνικά Κοινοβούλια. Σύμφωνα με το άρθρο 10, «το Σύνταγμα και οι κανόνες Δικαίου που θεσπίζονται από τα όργανα της Ενωσης υπερέχουν του Δικαίου των κρατών - μελών», κάποιοι, μάλιστα, ερμηνεύουν τη διάταξη αυτή ότι υπερέχουν και των Συνταγμάτων των κρατών - μελών.

ΤΟ ΣΧΕΔΙΟ ΕΥΡΩΣΥΝΤΑΓΜΑΤΟΣ ενισχύει ακόμη παραπέρα, και θεσμικά, το ρόλο των ισχυρών κρατών. Αυτό γίνεται με την επέκταση της εφαρμογής της ειδικής πλειοψηφίας για τη λήψη αποφάσεων. Βήματα σε αυτή την κατεύθυνση είχαν γίνει και πρωτύτερα, ιδίως με τη Συνθήκη της Νίκαιας. Ανεξάρτητα από τις έως τώρα διαφωνίες που εκφράζουν τις ενδοκαπιταλιστικές αντιθέσεις εντός της ΕΕ, όλοι συμφωνούν σ' αυτή την κατεύθυνση.

ΑΚΟΜΗ, με το σχέδιο του Ευρωπαϊκού Συντάγματος καταργείται η εκ περιτροπής, ανά εξάμηνο, προεδρία. Τώρα, ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου (δηλαδή, του Συμβουλίου των αρχηγών κρατών) θα εκλέγεται για 2,5 χρόνια.

ΑΛΛΑΖΕΙ η σύνθεση της Επιτροπής (Κομισιόν) σε βάρος της αντιπροσώπευσης των μικρότερων χωρών. Η Επιτροπή θα έχει 15 μέλη. Δηλαδή, από τις 25, μόνο 13 χώρες θα αντιπροσωπεύονται στην Επιτροπή συν ο πρόεδρος της Επιτροπής, συν ο υπουργός Εξωτερικών της ΕΕ. Παράλληλα, η κάθε χώρα δε θα επιλέγει μόνη τους επιτρόπους της. Ο πρόεδρος της Επιτροπής θα επιλέγει, σε τελική ανάλυση, τους Επιτρόπους από κατάλογο που θα παρουσιάζει η κάθε χώρα.

ΠΡΟΚΕΙΤΑΙ, λοιπόν, για σχέδιο ενίσχυσης της εξουσίας των ευρωενωσιακών μονοπωλίων, στην ένταση της υπερεκμετάλλευσης και καταλήστευσης των εργαζομένων. Αυτό φαίνεται και από την αναφορά στην εξωτερική πολιτική και την πολιτική ασφάλειας που θα δούμε στο επόμενο θέμα.