Το ΚΚΕ βαδίζει στο 17ο Συνέδριό του, οργανώνοντας την εσωκομματική συζήτηση και το δημόσιο διάλογο, αλλά και την πολύμορφη επαφή των στελεχών και μελών του, με οπαδούς, φίλους συνεργαζομένους με το Κόμμα, προκειμένου να συζητήσουν πάνω στις Θέσεις της Κεντρικής Επιτροπής. Αλλωστε, η προσυνεδριακή διαδικασία για το ΚΚΕ είναι πάντα μια υπόθεση της αμφίδρομης σχέσης του με τους ανθρώπους του μόχθου, προκειμένου να πουν γνώμη, αλλά κυρίως να γίνουν συμμέτοχοι στην προώθηση των αποφάσεων και της πολιτικής του ΚΚΕ. Να τα κάνουν δική τους υπόθεση, να μπουν στους κοινωνικοπολιτικούς αγώνες, να συμβάλουν στην ισχυροποίηση του Κόμματος, να συμβάλουν στη συγκρότηση του Μετώπου για τη λαϊκή εξουσία. Για όλ' αυτά, ο «Ρ» συζητά σήμερα με τον Δημήτρη Αρβανιτάκη, μέλος του ΠΓ της ΚΕ του ΚΚΕ και Γραμματέα της Επιτροπής Πόλης της Κομματικής Οργάνωσης Αθήνας. Ολόκληρη η συνέντευξη έχει ως εξής:

-- Σε ποια φάση της προσυνεδριακής διαδικασίας βρίσκεται η ΚΟΑ; Μπορούμε να βγάλουμε κάποια συμπεράσματα από τη συζήτηση που έχει αναπτυχτεί έως σήμερα;

-- Βρισκόμαστε στη φάση της ετοιμασίας των ΚΟ που συζητάνε οργανωμένα τις Θέσεις της ΚΕ, συζητάνε επίσης με φίλους του Κόμματος. Φαίνεται ότι μπορούν να συμβάλουν αποφασιστικά στην επιτυχία της προσυνεδριακής συζήτησης με βάση και την πείρα που έχουν αποκτήσει. Είναι ενθαρρυντικό και ελπιδοφόρο ότι σ' αυτές τις πρώτες συζητήσεις που έχουμε ανοίξει συμμετέχουν με ιδιαίτερο ενδιαφέρον φίλοι της ΚΝΕ και του Κόμματος, νέοι εργάτες. Επίσης, έχει ανοίξει μια πρώτη συζήτηση με συνεργαζόμενους με το Κόμμα, θετική για την επιτυχία της διαδικασίας που αφορά στο Συνέδριο. Αυτό που μπορούμε να πούμε είναι πως είναι απαραίτητο να συνεχιστεί ακόμα πιο μαχητικά αυτή η δουλιά, η συμμετοχή στη συζήτηση, στον προβληματισμό και στον προσυνεδριακό διάλογο. Ακόμα, είμαστε στην αρχή, η διαδικασία εξελίσσεται, πάντως τα πρώτα συμπεράσματα είναι θετικά.

-- Στις Θέσεις της ΚΕ για το 17ο Συνέδριο καταγράφονται μια σειρά από αδυναμίες που συνυπάρχουν με την εκτίμηση ότι το Κόμμα συνολικά είχε θετική και ανοδική πορεία. Αυτές οι εκτιμήσεις σε ποιο βαθμό αφορούν στην ΚΟΑ, ποια είναι η αρνητική και η θετική της εμπειρία;

-- Τα στελέχη του Κόμματος και τα κομματικά μέλη έχουν φέρει σε πέρας ένα σημαντικό έργο από την ανασυγκρότηση μέχρι σήμερα, αντάξιο της μεγάλης 86χρονης ιστορίας του ΚΚΕ.

Με τη δράση τους, συνέβαλαν να ριζώσουν στο λαό οι προτάσεις του Κόμματος και η αναγκαιότητα του σοσιαλισμού. Σήμερα, πρέπει να ολοκληρωθεί αυτή η προσπάθεια, γι' αυτό συζητάμε να ανέβει η δουλιά μας, η προσφορά μας, να γίνει πιο ισχυρό το Κόμμα στις σημερινές συνθήκες.

Από τη συζήτηση στις ΚΟ επιβεβαιώνονται οι εκτιμήσεις των Θέσεων σε ό,τι αφορά αδυναμίες, καθυστερήσεις, παραλείψεις, αλλά και οι επισημάνσεις για τη θετική ανοδική πορεία του από την ανασυγκρότηση έως σήμερα. Αυτό που απασχολεί ιδιαίτερα τις ΚΟ, σ' αυτή τη φάση της συζήτησης, είναι το πώς το ΚΚΕ θα γίνει πιο ισχυρό, ώστε να γίνει πράξη το κεντρικό σύνθημα του Συνεδρίου, δηλαδή ΚΚΕ ισχυρό, για το λαό, τη λαϊκή συμμαχία, το σοσιαλισμό.

Θα ήθελα να τονίσω ορισμένες πλευρές από την πείρα της ΚΟΑ που επιβεβαιώνουν τα ζητήματα που θέτουν οι Θέσεις ως προς το πώς πρέπει να δουλέψουμε, ώστε πραγματικά το ΚΚΕ να παίξει τον πρωτοπόρο ρόλο του. Η εμπειρία αναδεικνύει ως ανάγκη να εξασφαλίσουμε μια συνολική ιδεολογική αντεπίθεση σε ό,τι αφορά στην υπεράσπιση του σοσιαλισμού και να συζητήσουμε με την εργατική τάξη, με τη φτωχολογιά την αναγκαιότητα και επικαιρότητά του.

Εχουμε στα χέρια μας όπλα. Την τεράστια ιστορική πείρα του εργατικού και επαναστατικού κινήματος από την οικοδόμηση του σοσιαλισμού. Ενα σύστημα που αντικατέστησε τον καπιταλισμό και, παρά τις αδυναμίες, έκανε πράξη αυτό που λέει η θεωρία μας, κατάργησε την ατομική ιδιοκτησία στα μεγάλα συγκεντρωμένα μέσα παραγωγής, ήρθε στην εξουσία η εργατική τάξη με τους συμμάχους της, καταργήθηκε η εκμετάλλευση ανθρώπου από άνθρωπο. Η οικοδόμηση του σοσιαλισμού επέδρασε θετικά παγκόσμια στο εργατικό κίνημα, το αντιιμπεριαλιστικό, τα μαζικά κινήματα των λαϊκών στρωμάτων. Η ιστορική πείρα εξοπλίζει το Κόμμα μας, είναι πολύτιμη.

Ενα δεύτερο όπλο είναι η εμπειρία που αποκτήσαμε την περίοδο από την ανατροπή των σοσιαλιστικών καθεστώτων έως σήμερα. Η πείρα από την ταξική πάλη και τον αγώνα ενάντια στα κόμματα του κεφαλαίου, ενάντια στην επίθεση που έχει εξαπολυθεί με τις καπιταλιστικές αναδιαρθρώσεις, η οποία στοχεύει στο να χτυπήσει το εργατικό κίνημα και να διαιωνίζεται το ιμπεριαλιστικό σύστημα. O καπιταλισμός όμως φέρει μέσα του και το σαράκι που τον κατατρώγει, δηλαδή τις κρίσεις, την όξυνση όλων των αντιθέσεων, οι οποίες δημιουργούν δυνατότητες για το επαναστατικό κίνημα και αναδεικνύουν την επικαιρότητα του σοσιαλισμού ως τη μόνη απάντηση στην καπιταλιστική βαρβαρότητα.

Στο επίπεδο της ΚΟΑ και με την πείρα έχει κατανοηθεί σε ικανοποιητικό βαθμό η ανάγκη σήμερα να εντείνουμε τις προσπάθειές μας στην κατεύθυνση της οικοδόμησης του Αντιιμπεριαλιστικού Αντιμονοπωλιακού Δημοκρατικού Μετώπου. Κατά συνέπεια, όλα τα σφυριά του Κόμματος και της ΚΝΕ πρέπει να χτυπάνε εκεί, σ' αυτή την κατεύθυνση. Να γίνουμε καλύτεροι, να δρούμε ενιαία, επιδιώκοντας αυτό το σκοπό.

Ολα αυτά τα χρόνια η ΚΟΑ, ιδιαίτερα την τελευταία τετραετία, απέκτησε μια τεράστια πείρα απ' αυτή την προσπάθεια οικοδόμησης του λαϊκού μετώπου. Ορισμένες πλευρές αυτής της πείρας:

Πριν δύο χρόνια σχεδιάσαμε την παρέμβασή μας ενάντια στην ΕΕ, στον πόλεμο, στους ιμπεριαλιστικούς οργανισμούς κατά τη διάρκεια της Ελληνικής Προεδρίας στην ΕΕ. Εξοπλίστηκε η οργάνωση με συζήτηση αναλυτική αρκετά έγκαιρα, πριν αρχίσουν οι κινητοποιήσεις, μέσα στις οργανώσεις, καθορίζοντας τι στοχεύουμε, γιατί και πώς. Σχεδιάσαμε τη δουλιά μας, έχοντας κατά νου ότι πιθανά κατά τη διάρκεια της Ελληνικής Προεδρίας να ξεσπάσει ο πόλεμος στο Ιράκ. Χαράξαμε τη γραμμή της κοινής πάλης εργατών, μεσαίων στρωμάτων της πόλης, με τους αγρότες στην επαρχία, με τη νεολαία, επεξεργαστήκαμε συνθήματα ενάντια στην ΕΕ, στο ΝΑΤΟ, αιτήματα που ανταποκρίνονται στις σύγχρονες ανάγκες σε ό,τι αφορά μισθούς και συντάξεις, για να ζήσει ανθρώπινα η φτωχή αγροτιά, ταχτήκαμε αποφασιστικά ενάντια στην ΕΕ και το ΝΑΤΟ και τη συμμετοχή της Ελλάδας στον επικείμενο πόλεμο στο Ιράκ. Ταυτόχρονα, ανοίξαμε τη διαπάλη με τη σοσιαλδημοκρατία, δηλαδή το ΠΑΣΟΚ και την ηγεσία του ΣΥΝ. Το ΠΑΣΟΚ προήδρευε στην ΕΕ και ταυτόχρονα εμφανιζόταν ότι υπερασπίζεται τα λαϊκά συμφέροντα. Μαζί με τον ΣΥΝ κάτω από την ομπρέλα του λεγόμενου Κοινωνικού Φόρουμ, είχαν ένα πλαίσιο πάλης που εξωράιζε την ΕΕ. Χαράξαμε λοιπόν αυτή την πολιτική. Εφερε αποτελέσματα. Χρησιμοποίησαν οι οργανώσεις πολύμορφους τρόπους πάλης. Στη διάρκεια του εξάμηνου έγιναν πάνω από 16 κεντρικά συλλαλητήρια, παρεμβάσεις με εναλλασσόμενες μορφές πάλης, με μαζική συμμετοχή, ανεβασμένες μορφές όπως διαδηλώσεις και την ίδια μέρα καταλήψεις. Προσπαθήσαμε και καταφέραμε το κίνημα να μην ενσωματωθεί στις προσπάθειες που έκανε το ΠΑΣΟΚ και ο ΣΥΝ, που επιδίωκαν να αμβλύνουν τα αιτήματα και να απορροφιέται η λαϊκή δυσαρέσκεια σε μια γραμμή αναποτελεσματική και εξωραϊσμού της ΕΕ. Εάν πηγαίναμε διαφορετικά δε θα συμβάλλαμε στο να γίνουν βήματα στη συνείδηση του λαού. Θα ήταν επιζήμιο και κοροϊδία για το λαό να «διαδηλώναμε» μαζί με την ηγεσία του ΠΑΣΟΚ, του ΣΥΝ. Αυτά είναι μια θετική πείρα από τη δράση μας.

Σε μια ορισμένη φάση, λόγω του ότι δε σχεδιάζουμε να δρούμε με σταθερότητα, ελαττώθηκε η πρωτόβουλη δράση των μαζικών φορέων. Αυτό είναι ένα συμπέρασμα από εκείνη τη δράση, από το πώς δουλεύουμε. Αυτή η τακτική μας υπηρέτησε τη στρατηγική μας και το στόχο μας για την οικοδόμηση του μετώπου, γιατί συσπείρωσε δυνάμεις που αντιστέκονται στα μονοπώλια και στον ιμπεριαλισμό, γιατί βοήθησε να αναπτυχθεί η πάλη. Αλλά, όπως είπα παραπάνω, βγαίνει και η αρνητική εμπειρία της μη σταθερής, επίμονης δράσης.

Επίσης, δεν είναι μόνο η παρέμβαση στο κίνημα που βοηθάει, αλλά και η δράση του Κόμματος.

Για παράδειγμα, βοήθησε το συλλαλητήριο του Κόμματος ενάντια στον Πάουελ και το πανό στην Ακρόπολη.

Το πρόσφατο πανελλαδικό κομματικό συλλαλητήριο, με επεξεργασμένα συνθήματα και αιτήματα, βοήθησε στην ενιαιοποίηση της μετωπικής πάλης. Αυτά τα ζητήματα υπηρετούν το στόχο μας για την οικοδόμηση του μετώπου

Η μάχη των εκλογών, εθνικών και ευρωεκλογών, ανέδειξε, επίσης, θετική εμπειρία. Με την έγκαιρη προετοιμασία, επεξεργασία συνθημάτων, αιτημάτων, βάλαμε με μεγαλύτερη αποφασιστικότητα στο λαό την πρότασή μας για λαϊκή οικονομία και εξουσία. Αυτά τα μέτρα που πήραμε είχαν έκφραση και στο εκλογικό αποτέλεσμα. Βοήθησε να συσπειρωθούν άνθρωποι που είχαν αποτραβηχτεί από τη δράση, επηρεάζονταν από τις θεωρίες του ΣΥΝ και από το ΠΑΣΟΚ, στρατεύτηκαν μαζί μας και στήριξαν το Κόμμα.

Θετική εμπειρία προκύπτει από τη συσπείρωση που επιτεύχθηκε στους ξενοδοχοϋπαλλήλους, ένα χώρο όπου το Κόμμα δεν έχει πολλές δυνάμεις, παρ' όλα αυτά όμως αναπτύχθηκε ένας μακροχρόνιος αγώνας, συσπειρώθηκαν ευρύτερες δυνάμεις γύρω από το πλαίσιο αιτημάτων του ΠΑΜΕ. Οφείλεται αυτό στην επιμονή της Οργάνωσης, των δυνάμεών μας στον κλάδο, στην ανάδειξη της πρότασης του Κόμματος, στη σταθερή δουλιά κατά κλάδο και κατά χώρο, στην προώθηση αιτημάτων που απαντούν στις σύγχρονες ανάγκες των εργαζομένων, στη διαρκή αντιπαράθεση με την εργοδοσία και τις σοσιαλδημοκρατικές συνδικαλιστικές δυνάμεις στον κλάδο. Η εμπειρία αυτή είναι πολύτιμη.

Υπήρξε, βέβαια, και αρνητική εμπειρία. Για παράδειγμα, σε μια περίοδο όπου το σύστημα έχει τη στρατηγική των καπιταλιστικών αναδιαρθρώσεων, δεν ανταποκριθήκαμε πάντα με πληρότητα στην ανάγκη να απαντήσουμε σ' αυτές. Ετσι, ενώ σήμερα είναι αναγκαίο να γράφονται στα συνδικάτα όλοι οι εργαζόμενοι με όποια μορφή εργασιακής σχέσης κι αν δουλεύουν, δύσκολα κατανοήθηκε αυτή η ανάγκη που υπηρετεί το σπουδαίο στόχο για ενότητα της εργατικής τάξης. Ακόμα, φάνηκε η αδυναμία μας πολλές φορές στο να θέτουμε επιθετικά την πολιτική μας. Για παράδειγμα, στο μπαράζ ιδιωτικοποιήσεων σήμερα, η απάντηση φυσικά θα είναι το "όχι στις ιδιωτικοποιήσεις" και η πάλη ενάντιά τους αλλά με επιθετική προβολή των θέσεών μας, με επιμονή στο ότι βασικοί τομείς της οικονομίας πρέπει να γίνουν κρατική λαϊκή περιουσία, να φύγει από τη μέση η ατομική ιδιοκτησία και να αναπτύσσεται η πάλη για μόνιμη σταθερή δουλιά, για αύξηση μισθών, συντάξεων. Ορισμένες φορές, κατανοείται αυτή η ανάγκη σαν κάτι το απόμακρο, που δεν αφορά στο σήμερα και δεν τίθεται με σαφήνεια και ολοκληρωμένα, με συνέπεια η συσπείρωση δυνάμεων να μη βαθαίνει, να μην έχει σταθερότητα.

-- Οι θέσεις για το Συνέδριο θέτουν επιτακτικά το ζήτημα της ολόπλευρης ισχυροποίησης του ΚΚΕ. Από την έως τώρα συζήτηση στις Οργανώσεις πώς φαίνεται να κατανοείται αυτό το ζήτημα;

-- Ναι. Είναι απαραίτητο να δουλεύουμε με βάση το Πρόγραμμα μας και το στρατηγικό στόχο, το σοσιαλισμό. Να επεξεργαζόμαστε συνθήματα, αιτήματα, μορφές πάλης.

Ισχυρό ΚΚΕ στις σημερινές συνθήκες σημαίνει κόμμα ικανό να προωθεί τη συμμαχία της εργατικής τάξης με τη φτωχή αγροτιά, τα άλλα λαϊκά στρώματα. Τα μέτωπα πάλης, την αντιιμπεριαλιστική συσπείρωση, ώστε να οικοδομηθεί το λαϊκό μέτωπο. Κόμμα ικανό να αντιστέκεται, να οργανώνει τις μάζες, να τις εμψυχώνει στην κατεύθυνση της χειραφέτησής τους, για την οικοδόμηση του Μετώπου, για το σοσιαλισμό. Χρειάζεται κόμμα ατσαλωμένο με την ιδεολογία μας, ικανό να αποκρούει κάθε προσπάθεια ενσωμάτωσης, να απαντά στα αστικά ιδεολογήματα και τις θεωρίες των οπορτουνιστών, όπως αυτό ότι έχει ξεπεραστεί το στάδιο του ιμπεριαλισμού, ότι τα μονοπώλια είναι υπεράνω των εθνικών κρατών, και κατά συνέπεια η πάλη πρέπει να περιοριστεί σε μερικές ρυθμίσεις στα πλαίσια ιμπεριαλιστικών οργανισμών όπως ισχυρίζονται ορισμένοι σοσιαλδημοκράτες και οπορτουνιστικές δυνάμεις, αφήνοντας στο απυρόβλητο την αστική τάξη σε κάθε χώρα και το ιμπεριαλιστικό κέντρο όπου ανήκει η κάθε αστική τάξη π.χ. την ΕΕ. Κόμμα που να απαντά στα νέα ιδεολογήματα των οπορτουνιστών, των Φόρουμ και της λεγόμενης αυτοκρατορίας του Τόνι Νέγκρι, που επιδιώκουν να ενσωματώσουν ό,τι αντιιμπεριαλιστικό, ριζοσπαστικό υπάρχει σε κάθε χώρα και παγκόσμια.

Σήμερα, είναι απαραίτητο να ενισχύεται το παγκόσμιο κομμουνιστικό κίνημα, βασισμένο στο μαρξισμό - λενινισμό, στη γραμμή της ανατροπής του ιμπεριαλισμού, για το σοσιαλισμό. Να ενισχύεται το ταξικό παγκόσμιο εργατικό κίνημα με γραμμή ενάντια στο κεφάλαιο. Και, φυσικά, το φιλειρηνικό αντιιμπεριαλιστικό κίνημα.

Ισχυρό ΚΚΕ, επίσης, σημαίνει να δουλέψουμε με προτεραιότητα στην εργατική τάξη, όλες οι οργανώσεις να στρέψουν εκεί τη δράση τους, να βαθαίνουν οι δεσμοί μας με τους εργάτες. Σημαίνει να πρωτοστατήσουμε, για να αναπτυχθεί κίνημα της νεολαίας με αντιιμπεριαλιστικά χαρακτηριστικά, και εδώ χρειάζονται βήματα. Η ΚΝΕ παίζει έναν πρωτοπόρο ρόλο, αλλά και το Κόμμα συνολικά πρέπει να έχει τέτοιον προσανατολισμό. Προσπάθεια, να δημιουργούνται αντιιμπεριαλιστικές συσπειρώσεις, ανάπτυξη των μετώπων πάλης, να ριζώσουν οι ήδη υπάρχουσες συσπειρώσεις. Να δυναμώσει η αντιιμπεριαλιστική γραμμή μέσα στο λαϊκό κίνημα. Να αναπτυχτεί η δουλιά ιδιαίτερα στις γυναίκες, με δεδομένο ότι αποτελούν το 50% περίπου του εργατικού δυναμικού. Συστηματική δουλιά με τους μετανάστες, γιατί αποτελούν τμήμα της εργατικής τάξης.

Η μέχρι τώρα συζήτηση στις ΚΟΒ αναδεικνύει τα παραπάνω και δείχνει ότι τα μέλη του Κόμματος κατανοούν πως σήμερα πρέπει να ισχυροποιηθεί το ΚΚΕ, πατώντας σε όσα έχουμε κατακτήσει. Στο ότι το ΚΚΕ δε διαλύθηκε, άντεξε και προσπάθησε να οργανώσει τον ελληνικό λαό και την πάλη του που έφερε αποτελέσματα, κράτησε ζωντανά ιδανικά και αξίες, αποδείχτηκε η ζωτικότητα της θεωρίας μας. Εχουμε και την πείρα της ιστορίας. Τα μέλη του Κόμματος και οι φίλοι του είναι, σε μεγάλο βαθμό, εξοπλισμένα για τη μάχη.

-- Η ΚΟΑ πραγματοποιεί πλατύ άνοιγμα στους εργαζόμενους της Αθήνας, τι μηνύματα λαμβάνει;

-- Θετικά είναι τα μηνύματα. Από τη συζήτηση με τους εργαζόμενους βγαίνει η απαιτητικότητά τους, ιδιαίτερα από ένα πρωτοπόρο τμήμα τους, να μάθουν την πολιτική μας, το Πρόγραμμα, το στρατηγικό μας στόχο, δηλαδή το σοσιαλισμό, το πώς δουλεύουμε. Αυτή η απαιτητικότητα σηματοδοτεί για μας την ευθύνη του ακόμα πιο πλατιού ανοίγματος. Εγιναν βήματα ιδιαίτερα μετά τις εκλογές, οικοδομήσαμε δεσμούς σε νέους εργασιακούς χώρους, κλάδους, σε εργατογειτονιές της Αθήνας. Είναι ανάγκη να εντείνουμε το άνοιγμα αυτό. Η θετική ανταπόκριση των εργαζομένων μάς βάζει μπροστά σε ακόμα μεγαλύτερες ευθύνες, με μεγαλύτερη αυτοθυσία να δώσουμε τη μάχη του να γίνουμε καλύτεροι, ώστε καλύτερα να προσφέρουμε για την προώθηση των στόχων του Κόμματος. Χρειάζεται και βαδίζοντας προς το Συνέδριο να κατανοηθεί η προσυνεδριακή συζήτηση και δράση ως μια μάχη που πρέπει να την κερδίσουμε, για να γίνει πράξη το κεντρικό σύνθημα του Συνεδρίου, «ΚΚΕ ισχυρό για το λαό τη λαϊκή συμμαχία το σοσιαλισμό».