Πριν λίγες μέρες η Γραμματεία Αθήνας του ΠΑΜΕ πραγματοποίησε σύσκεψη με τους εργαζόμενους από το Κέντρο Επεξεργασίας Λυμάτων της ΕΥΔΑΠ στη Μεταμόρφωση (ΚΕΛΜ) για τα προβλήματά τους. Μέσα από τη συζήτηση φάνηκε ότι οι εργαζόμενοι δουλεύουν κάτω από εξαιρετικά επικίνδυνες για την υγεία τους συνθήκες εργασίας. Ομως, τα λόγια δε φθάνουν για να περιγράψουν το τι πραγματικά συμβαίνει. Αποφασίζεται να γίνει επίσκεψη στο χώρο δουλιάς. Και έτσι έγινε. Προχτές την Τρίτη μέλη της Γραμματείας Αθήνας του ΠΑΜΕ βρέθηκαν στο ΚΕΛΜ. Μαζί τους και ο «Ρ».

Δεν έγινε καμιά συγκέντρωση, ούτε ομιλία. Ηταν απλώς μια «ξενάγηση» σε ένα χώρο δουλιάς, όπου ο όρος «άθλιες» δε φθάνει για να περιγράψει τις συνθήκες εργασίας. Ο αέρας βαρύς και πηχτός, ανυπόφορος από τις επικίνδυνες αναθυμιάσεις λυμάτων. Την ώρα που εμείς προσπαθούμε να κρατήσουμε την ανάσα μας οι εργαζόμενοι μας λένε: «Ακόμα δεν έχετε δει τίποτα». Αξίζει να σημειωθεί ότι αρκετοί από τους εργαζόμενους αυτούς άλλοτε παίρνουν και άλλοτε όχι επίδομα ανθυγιεινής εργασίας!

Το Κέντρο Επεξεργασίας Λυμάτων, λέει ο εργαζόμενος Σπύρος Τσαλίκης, φτιάχτηκε το 1984 και επεξεργάζεται 14.000 κυβικά μέτρα αστικά λύματα των βορείων προαστίων κάθε μέρα και 9.400 κυβικά μέτρα βοθρολύματα ολόκληρης της Αττικής. Από την πρώτη μέρα η ΕΥΔΑΠ έχει αναθέσει τη λειτουργία του Κέντρου σε ιδιώτες εργολάβους.

Στη συζήτηση μπαίνουν και άλλοι εργαζόμενοι. Ο Αντώνης Κουζούπης τονίζει ότι η κατάσταση είναι ανυπόφορη. Δεν τηρείται κανένα μέτρο υγιεινής και ασφάλειας. Αναπνέουμε καθημερινά δηλητήρια. Κανείς δεν έχει έρθει ποτέ να μας ενημερώσει τι πρέπει να κάνουμε. Ποια είναι τα μέτρα που πρέπει να ληφθούν, για να προστατεύσουμε την υγεία μας. Για να συμπληρώσει ο Σπύρος ότι όλα αυτά τα χρόνια που δουλεύει στο Κέντρο μια φορά ήρθε το ΚΕΠΕΚ (υπηρεσία του Σώματος Επιθεωρητών Εργασίας που ελέγχει τις συνθήκες υγιεινής και ασφάλειας) και δεν έκανε τίποτα. Ηρθε, είδε και έφυγε...

Η περιοδεία ξεκινά. Πηγαίνουμε στα αποδυτήρια. Περίπου δεκαπέντε τετραγωνικά για πάνω από τριάντα εργαζόμενους. Κατεβαίνουμε περίπου είκοσι μέτρα κάτω από τη γη. Μια τρύπα στον τοίχο οδηγεί σε μια τεράστια κλειστή δεξαμενή όπου εκτελούνται εργασίες συντήρησής της. Από αυτή την τρύπα μπαίνουν οι εργαζόμενοι - σαν να είναι ποντίκια - για να καθαρίσουν τη δεξαμενή. Πατούν πάνω σε μαδέρια, χωρίς, ουσιαστικά, κανένα μέτρο προστασίας. Τις μάσκες, λέει ο Σπύρος, τις δώσανε μόλις τον τελευταίο χρόνο και αυτές ουσιαστικά είναι άχρηστες. «Μετά από λίγη ώρα χρήσης μπουκώνουν και δεν μπορείς να αναπνεύσεις».

Φεύγουμε από το χώρο της δεξαμενής και νομίζουμε ότι είδαμε τα χειρότερα. Ομως γελιόμαστε. Πηγαίνουμε σε ένα άλλο κτίριο. Ο Σπύρος μάς δείχνει ένα δοχείο όπου οι εργαζόμενοι το γεμίζουν με καυστική σόδα για να αντιμετωπιστεί η δυσωδία των αποβλήτων. Αυτή η διαδικασία, λέει, πρέπει να είναι αυτοματοποιημένη. Οποιαδήποτε στιγμή μπορεί να γίνει πολύ σοβαρό εργατικό ατύχημα.

Μεταβαίνουμε σε άλλο χώρο στο ίδιο κτίριο. Οι αναθυμιάσεις από υδρόθειο κάνουν την παραμονή μας αδύνατη. Και όμως σε αυτό το χώρο οι εργαζόμενοι δουλεύουν και, μάλιστα, κάποιοι για ώρες. Εξω από το κτίριο υπάρχει εγκατεστημένος ένα φάρος συναγερμού που όταν τα όρια υδροθείου είναι πάνω από τα κανονικά, αναβοσβήνει. Από τότε που έβαλαν αυτό το φως μας λέει ένας εργαζόμενος είναι μονίμως αναμμένο...

Η κατάσταση γίνεται ακόμα χειρότερη καθώς, όπως μας καταγγέλλουν οι εργαζόμενοι, βυτιοφόρα ρίχνουν παρανόμως στο ΚΕΛΜ βιομηχανικά και τοξικά απόβλητα. Μερικά από αυτά εύφλεκτα. Περίπου πριν ένα χρόνο οι εργαζόμενοι έκαναν εργασίες ηλεκτροσυγκόλλησης. Ενας σπινθήρας πήγε στα λύματα και πήραν φωτιά.

Βγαίνοντας έξω από το κτίριο αντικρίζουμε τα κανάλια μεταφοράς των λυμάτων. Είναι μικρά και υπερχειλίζουν, τα λύματα φεύγουν ανεξέλεγκτα. Οι ανοιχτές δεξαμενές όπου καταλήγουν τα επεξεργασμένα λύματα βρίσκονται σε κατάσταση εγκατάλειψης. Είναι φανερό ότι δεν έχει γίνει η απαραίτητη συντήρηση. Το μπετόν των δεξαμενών είναι φαγωμένο. Τα σίδερα έχουν αποκαλυφθεί σε πολλά σημεία.

Προχωράμε προς τις δεξαμενές όπου κανονικά θα έπρεπε να γίνεται η χλωρίωση του νερού για την απολύμανσή του. Ομως το σύστημα χλωρίωσης λειτουργεί πλημμελώς και σποραδικά. Απλώς το νερό ρίχνεται στο ρέμα της Πύρνας που καταλήγει στον Κηφισό ή χρησιμοποιείται από τους εργαζόμενους για να πλυθεί ο περιβάλλοντας χώρος..! Εδώ μας λέει ο Σπύρος ένας συνάδελφος πήγε να ανοίξει μια ημέρα την αίθουσα όπου υπάρχουν οι μεγάλες φιάλες χλωρίου και υπήρχε διαρροή. Το αποτέλεσμα ήταν να βρεθεί για δύο ημέρες στο νοσοκομείο με πολύ σοβαρά αναπνευστικά προβλήματα.

Και ενώ συμβαίνουν όλα αυτά κανένας δεν έχει ενδιαφερθεί για τις συνθήκες εργασίας και την υγεία αυτών των εργαζομένων και ας πρόκειται για μονάδα που ανήκει στην ΕΥΔΑΠ, μια επιχείρηση που το μεγαλύτερο μέρος της βρίσκεται ακόμα στο Δημόσιο. Δεν υπάρχει γιατρός Εργασίας. Δεν υπάρχει καμιά μελέτη εκτίμησης επαγγελματικού κινδύνου. Δεν υπάρχει κανονισμός υγιεινής και ασφάλειας ούτε σχέδιο έκτακτης ανάγκης για την περίπτωση εμφάνισης κινδύνου. Απλά έχουν βάλει τους εργαζόμενους να δουλεύουν παίζοντας με την υγεία τους και τις ζωές τους.

Ο Γιάννης Φασουλάς, επικεφαλής της ΕΣΚ ΕΥΔΑΠ και μέλος στο ΔΣ της Ομοσπονδίας Εργαζομένων ΕΥΔΑΠ, σε δηλώσεις προς το «Ρ» χαρακτηρίζοντας απαράδεκτες τις συνθήκες εργασίας στο ΚΕΛΜ, τονίζει την ανάγκη να ληφθούν άμεσα μέτρα υγιεινής και ασφάλειας. Ενώ, σημειώνει, το γεγονός ότι η λειτουργία του Κέντρου έχει ανατεθεί από την πρώτη στιγμή ίδρυσής του σε ιδιώτες εργολάβους που παραβιάζουν την εργατική νομοθεσία - τουλάχιστον σχετικά με υγιεινή και ασφάλεια - δείχνει και το τι συνθήκες εργασίας θα επικρατήσουν εάν προχωρήσει συνολικά η διαδικασία ιδιωτικοποίησης της ΕΥΔΑΠ. Οι ίδιες συνθήκες, συνεχίζει, επικρατούν και στο εργοστάσιο βιολογικού καθαρισμού της Ψυττάλειας, που και αυτό έχει ανατεθεί σε εργολάβο από την αρχή.