Από το διάστημα της προκήρυξης των εκλογών, μέχρι και την ψηφοφορία της 1ης του Μάη, το εκλεκτορικό σώμα της Βρετανίας πρέπει να αποφασίσει μέσα στη γενική σύγχυση των προγραμμάτων των δύο κομμάτων, τι κάθε κόμμα υπόσχεται ότι δε θα κάνει.

Το Συντηρητικό Κόμμα προσπαθεί να αποχρωματίσει την εκστρατεία του από τις κατηγορίες της διαφθοράς και να εκφοβίσει τους ψηφοφόρους με την απειλή των εργατικών συνδικάτων και τη σχέση που έχουν με το Εργατικό Κόμμα. Οι Εργατικοί, στο μεταξύ, κάνουν ό,τι μπορούν - και το κάνουν καλά αν κρίνει κανείς το ρεύμα που έχει διαμορφωθεί υπέρ τους - να πείσουν ότι είναι έτοιμοι να υπηρετήσουν το θατσερικό μοντέλο.

Το ρεύμα που έχει διαμορφωθεί και καταδεικνύεται κυρίως μέσα από τις δημοσκοπήσεις, φανερώνει μια εντυπωσιακή μετατόπιση του εκλογικού σώματος. Οι Εργατικοί εμφανίζονται ως το αδιαφιλονίκητο φαβορί, αν και, εκπλήξεις της τελευταίας στιγμής δεν είναι άγνωστες στη βρετανική πολιτική σκηνή. Εκτός από τις δημοσκοπήσεις, άλλοι παράγοντες που ενισχύουν αυτές τις προβλέψεις, είναι οι πρόσφατες εκλογές των τοπικών συμβουλίων που έδειξαν εξασθένιση των Συντηρητικών.

Το προεκλογικό κλίμα θα μπορούσε να το χαρακτηρίσει κανείς αρκετά παράδοξο και αντιφατικό. Η παραδοξότητα έγκειται στο γεγονός ότι η Βρετανία βρίσκεται στο καλύτερο δυνατό "οικονομικό επίπεδο" και μετά από δύο υφέσεις που συνέβησαν σε μία εικοσαετία, η χώρα διαθέτει την ταχύτερα αναπτυσσόμενη οικονομία στην Ευρώπη. Η Βρετανία είναι σε καλύτερη οικονομική θέση από τους Ευρωπαίους εταίρους της, με πληθωρισμό κάτω του 3 % και το μικρότερο αριθμό ανέργων. Παρ' όλα αυτά, η μετατόπιση είναι δεδομένη.

Το Νέο Εργατικό Κόμμα, δεν προτείνει κάποιες αλλαγές ή νέες ιδέες, απλώς προτείνει νέα πρόσωπα. Αυτή η προσέγγιση έχει θετικά αποτελέσματα, γιατί εκμεταλλεύεται το αίσθημα ανασφάλειας που διακατέχει τα μεσαία στρώματα που αντιμετωπίζουν μια πιθανή απώλεια θέσεων εργασίας και τη φυσιολογική φθορά του κυβερνώντος κόμματος μετά από 18 χρόνια παραμονής στην εξουσία. Μια φθορά που συνοδεύεται από τις καταγγελίες για παρακμή και διαφθορά και τις εσωτερικές διαμάχες στο κόμμα. Ακόμα, τη διάχυτη έλλειψη εμπιστοσύνης στελεχών των Συντηρητικών, στο πρόσωπο του πρωθυπουργού.

Ο ηγέτης του κόμματος, Τόνι Μπλερ, κήρυξε την έναρξη της προεκλογικής εκστρατείας με κεντρικό σύνθημα "Δεν υποσχόμαστε μια επανάσταση".Το σύνθημα αυτό συμπυκνώνει τη συντηρητική μεταστροφή των Εργατικών και τη μετατόπισή τους προς το κέντρο. Οι πρώτες ενδείξεις αυτής της μεταστροφής ήρθαν αμέσως μετά την εκλογή του στην ηγεσία του κόμματος το 1994 και την απαλοιφή του άρθρου 4 του Καταστατικού του κόμματος, που εντάχθηκε στο Καταστατικό το 1918 και αφορούσε τις εθνικοποιήσεις των μεγάλων μέσων παραγωγής. Ενα χρόνο αργότερα, ο Τ. Μπλερ θα δηλώσει: "Ο σοσιαλισμός δε σήμαινε ποτέ εθνικοποίηση της κρατικής εξουσίας, αλλά ηθικός τρόπος ζωής".Η συντηρητική στροφή θα ολοκληρωθεί με τη δημοσιοποίηση την προηγούμενη βδομάδα του Μανιφέστου των Εργατικών, που το ονόμασαν "Συμβόλαιο με το λαό".Το συμβόλαιο αυτό, είναι ένας δεκάλογος που καταπιάνεται με τα βασικά προβλήματα, που σύμφωνα με τους Εργατικούς απασχολούν τη βρετανική κοινωνία. Προτείνει μέτρα για τον εκσυγχρονισμό της παιδείας, της υγείας, της απασχόλησης και για την καταπολέμηση της εγκληματικότητας. Στον οικονομικό τομέα, προτείνει την εισαγωγή του κατώτερου μισθού, το πάγωμα της φορολογίας, αλλά και των δαπανών του προϋπολογισμού για τα επόμενα δύο χρόνια. Ο ίδιος ο Τ. Μπλερ θα το χαρακτηρίσει ένα μανιφέστο που κινείται στο κέντρο, "ένα ριζοσπαστικό κέντρο, το σύγχρονο, που κοιτάζει μπροστά και εναρμονίζεται με τους καιρούς και τα ένστικτα της σημερινής Βρετανίας".

Κατά τη διάρκεια των τριών βδομάδων που διεξάγεται ο προεκλογικός αγώνας, ο Τ. Μπλερ είχε την ευκαιρία να αποσαφηνίσει ακόμα περισσότερο τις θέσεις του. Καθησυχάζοντας τους οικονομικούς και χρηματιστηριακούς παράγοντες, εξέφρασε τη συμφωνία του τόσο στην υλοποίηση του προγράμματος των ιδιωτικοποιήσεων, όσο και στη νομοθεσία που αφορά το συνδικαλιστικό, που θέσπισαν οι Συντηρητικοί τη δεκαετία του '80 και είναι η σκληρότερη σε όλη τη δυτική Ευρώπη. Ιδιαίτερα για το συνδικαλιστικό, σε περίπτωση που κερδίσουν τις εκλογές, προκειμένου να μην επαναληφθούν οι επαναλαμβανόμενες απεργίες που συγκλόνισαν τη χώρα τη δεκαετία του '70, προτίθενται να επαναφέρουν το μέτρο της αντιπροσώπευσης των εργατών στις συνομιλίες για τις συμβάσεις που αφορούν τις αμοιβές και τις συνθήκες εργασίας, σε εκείνες τις επιχειρήσεις των οποίων οι εργαζόμενοι θα αποφασίσουν την αντιπροσώπευσή τους κατόπιν ψηφοφορίας και κατόπιν πλειοψηφίας του 50%. Το μέτρο αυτό - πάντα κατά τον Μπλερ - αποτελεί ένα καλύτερα οργανωμένο τρόπο διεκδίκησης και οι εργαζόμενοι δε θα χρειάζεται να καταφεύγουν πλέον στο μοναδικό μέσο που διαθέτουν, την απεργία!

Το 1983, ενόψει και πάλι των βρετανικών εκλογών, το Εργατικό Κόμμα είχε δημοσιοποιήσει ένα Μανιφέστο, όπου ανάμεσα στις διακηρύξεις του υπήρχε η δέσμευση να αγωνιστεί για τη "σοσιαλιστική αναδιάρθρωση" της κοινωνίας. Το κόμμα υποσχόταν να παλέψει για την αναβάθμιση της εργατικής τάξης και να βοηθηθούν πρωτίστως αυτοί που πραγματικά είχαν ανάγκη, δηλαδή οι φτωχοί και οι κατατρεγμένοι. Για το λόγο αυτό, υπήρχε η πρόβλεψη για τη δημιουργία και τη χρηματοδότηση ενός επείγοντος προγράμματος δράσης για την αντιμετώπιση της ανεργίας. Στο μανιφέστο αυτό περιλαμβάνονταν ακόμα οι δεσμεύσεις για την αποχώρηση από την Ευρωπαϊκή Κοινότητα και τον πυρηνικό αφοπλισμό.

Οι αλλεπάλληλες εκλογικές ήττες που μεσολάβησαν τα 14 αυτά χρόνια, οδήγησαν στον "εκσυγχρονισμό" του κόμματος για να μπορέσει να διεκδικήσει επί ίσης όροις την εξουσία. Η Αριστερά πλέον θεωρείται αναχρονιστική, οι σοσιαλιστικές ιδέες εγκαταλείφθηκαν και αντικαταστάθηκαν από την ελεύθερη αγορά και τον αυστηρό έλεγχο των δημοσίων δαπανών. Οσο για την ΕΕ, ο Μπλερ προσδοκά έναν ηγετικό ρόλο της Βρετανίας στα πλαίσια της Ενωσης και κατηγορεί του Συντηρητικούς για ευρωσκεπτικισμό.

Τώρα οι νέοι Εργατικοί επικεντρώνουν την προσοχή τους στο να βοηθήσουν τους φτωχούς να βοηθηθούν μόνοι τους. Η αναδιανομή του εισοδήματος μέσω της βαριάς φορολογίας των πλουσίων και των κατεχόντων έχει εξοβελιστεί από το πρόγραμμα και τώρα οι οικονομικά ισχυροί είναι καλοδεχούμενοι ως άνθρωποι που δίνουν δουλιά στον πληθυσμό.

Αρκετά στελέχη του κόμματος υποστηρίζουν ότι το κόμμα υιοθέτησε τις θέσεις των Συντηρητικών για να προσελκύσει τα μεσαία στρώματα και θυσίασε τις ανάγκες και την υποστήριξη του τμήματος εκείνου του πληθυσμού, την προστασία του οποίου είχαν αναλάβει με την ιδρυτική τους διακήρυξη το 1900. "Η πολιτική ήττα της εργατική τάξης, είναι η προϋπόθεση του Νέου Εργατικού κόμματος", υποστηρίζουν και από ό,τι φαίνεται, θα χρειαστούν καιρό να συνέλθουν από το γεγονός ότι ένα ιδρυτικό μέλος της Σοσιαλιστικής Διεθνούς ζει άνετα στη δημιουργία της οικονομίας της αγοράς.

Το όραμα του Μπλερ μοιάζει υπερβολικά με το όραμα του Μπιλ Κλίντον. Εχει υιοθετήσει μάλιστα κι ανάλογα συνθήματα, όπως το "Η Βρετανία αξίζει κάτι καλύτερο". Πιστός στις οδηγίες των Αμερικανών συμβούλων, υπόσχεται πολλά χωρίς να δεσμεύεται, επικεντρώνεται σε ζητήματα που αφορούν το μέλλον, όπως η εξειδίκευση, η καλύτερη εκπαίδευση, οι καινοτομίες. Ρίχνει το βάρος του στην εμφάνιση και όχι στο περιεχόμενο και αποφεύγει συστηματικά να αντιπαρατεθεί με τον Τζον Μέιτζορ.

Ισχυρίζεται ότι μόνο το Νέο Εργατικό Κόμμα μπορεί να συνεχίσει και να εξελίξει το "οικονομικό και κοινωνικό έργο" της Μάργκαρετ Θάτσερ και δηλώνει ότι η "Σιδηρά Κυρία" είναι το πρότυπό του. Μια πρώτη απάντηση πήρε από την ίδια τη Θάτσερ που δήλωσε: "Η μίμηση αποτελεί την πλέον ειλικρινή μορφή κολακείας, δεν είναι όμως λιγότερο ψεύτικη".

Χριστίνα ΜΑΥΡΟΠΟΥΛΟΥ