Στις 27 Μαϊου 1947 άνοιξε τις πύλες της η Μακρόνησος ως στρατόπεδο στο οποίο μεταφέρθηκαν για "αναμόρφωση" κομμουνιστές, αριστεροί και δημοκρατικοί φαντάροι, οι οποίοι δεν ενέπνεαν εμπιστοσύνη στην ντόπια ολιγαρχία και τους ξένους προστάτες της, τον αγγλοαμερικάνικο ιμπεριαλισμό. Ετσι, σιγά - σιγά δημιουργήθηκαν τρία Ειδικά Τάγματα Οπλιτών (Α' ΕΤΟ, Β' ΕΤΟ και Γ' ΕΤΟ) ενώ οι ύποπτοι για το καθεστώς έφεδροι αξιωματικοί και υπαξιωματικοί σχημάτισαν ξεχωριστό τάγμα. Στη συνέχεια μεταφέρθηκαν εκεί και οι Στρατιωτικές Φυλακές Αθηνών (ΣΦΑ) όπου κρατούνταν οι υπόδικοι στρατοδικείων, οι αξιωματικοί του ΕΛΑΣ, καθώς και οι αξιωματικοί που έλαβαν μέρος στο κίνημα της Μέσης Ανατολής. Βαθμηδόν η Μακρόνησος έγινε το υπ' αριθμόν 1 κέντρο μέσα από το οποίο το μοναρχοφασιστικό καθεστώς επιχειρούσε με πρωτοφανή βασανιστήρια να σπάσει το ηθικό των δεσμωτών αγωνιστών και να τους επιβάλει να αποκηρύξουν το ΚΚΕ και την Εθνικής Αντίσταση, να τους μετατρέψει, όπου ήταν δυνατόν, σε πειθήνια όργανά του, να τους εξοντώσει ηθικά και σωματικά. Ετσι από τον Ιούλιο του 1948 άρχισαν να μεταφέρονται στη Μακρόνησο και πολιτικοί εξόριστοι που κρατούνταν στα νησιά του Αιγαίου. Εστάλησαν ακόμη - κι αυτό αποτελεί μέγιστο έγκλημα - και νέοι έφηβοι, ανήλικοι τρόφιμοι αναμορφωτηρίων όπως αυτού της Κηφισιάς.
Είναι δύσκολο να πει κανείς με ακρίβεια πόσοι πέρασαν από αυτό το κολαστήριο. Κι ακόμη πιο δύσκολο είναι να περιγράψει τα βασανιστήρια που υπέστησαν όσοι βρέθηκαν εκεί. Αναμφισβήτητα όμως, επρόκειτο για ένα στρατόπεδο συγκέντρωσης που δεν είχε σε τίποτα να ζηλέψει απ' αυτά των ναζί για τα οποία ακόμη τρέμει κανείς αναλογιζόμενος ότι υπήρξαν. Το πιο φρικιαστικό όμως είναι ότι οι ναζί ουδέποτε ύμνησαν τα δικά τους στρατόπεδα συγκέντρωσης, το Νταχάου, το Αουσβιτς κλπ., σε αντίθεση με τους Ελληνες μαθητές τους που ύμνησαν τη Μακρόνησο κι όσα διαπράχθηκαν εκεί.
Εθνική κολυμβήθρα και σύγχρονος Παρθενώνας ονομάστηκε η Μακρόνησος από την ντόπια αντίδραση. "Το έργον της Μακρονήσου - έλεγε ο Παναγιώτης Κανελλόπουλος - αναγνωριζόμενον ήδη διεθνώς ως παράδειγμα και πρότυπον άξιον μιμήσεως εις όλας τας ελευθέρας χώρας του κόσμου, αποτελεί τίτλο τιμής δι' όλους οι οποίοι συνέβαλαν και συμβάλλουν εις την πραγματοποίησίν του". Στον ίδιο άνθρωπο ανήκει επίσης η δήλωση ότι "στο ξερονήσι αυτό εβλάστησε η Ελλάς ωραιοτέρα από κάθε άλλη φορά". Κι ο Κ. Τσάτσος σημείωνε: "Το έργο που συντελείται εκεί, όσο και αν έχη επαινεθή, δε νομίζομεν ότι έχει κατανοηθή εις όλην του την έκτασιν και δε νομίζομεν ότι έχει βοηθηθή, όσο θα έπρεπε, διά να αποδώσει ακόμη περισσότερα απ' όσα αποδίδει. Χρειάζεται και υλική βοήθεια, χρειάζεται και βοήθεια ηθική, ιδία από μέρους της πνευματικής ηγεσίας του τόπου".
Ιδού τι έλεγε ένας από τους πνευματικούς ηγέτες του τόπου, ο καθηγητής του πανεπιστημίου Β. Φάβης: "Καθώς η Ηρα κατά τον αρχαίον μύθον λουομένη εις τα ύδατα του Κανάθου ανέκτα παρθενικήν ακμήν και κάλλος, ούτω και οι εισερχόμενοι εις το Εθνικόν Παιδευτήριον της Μακρονήσου αποκαθαίρονται από παντός πνευματικού ρύπου και ψυχικής σκωρίας και ανακτούν νέαν άλκην και ρώμην". Ο κατάλογος των υμνητών της Μακρονήσου δεν έχει τελειωμό. Είναι όμως αρκετά διδακτικός να τον ξεφυλλίζει κανείς.
Σήμερα, 50 χρόνια μετά το άνοιγμα του ελληνικού Νταχάου, φυλλομετρώντας τις εφημερίδες της εποχής, θα επιχειρήσουμε να δώσουμε μια συνοπτική εικόνα για το πώς ο Τύπος αντιμετώπισε αυτό το κολαστήριο στο ξεκίνημά του. Είναι μια προσπάθεια μνήμης, από την οποία ο Τύπος δε γίνεται να εξαιρεθεί, αφού ως τέταρτη εξουσία - όπως συνήθως τον αποκαλούν - έχει τις δικές του ευθύνες και στα θετικά και στα εγκλήματα της ιστορίας. Στις μέρες μας φυσικά δεν υπάρχει ουσιαστικά διχογνωμία για το τι ήταν πραγματικά η Μακρόνησος. Αυτό όμως δε σημαίνει ότι η λήθη είναι ή πρέπει να είναι το αποτέλεσμα μιας συμφωνίας για το παρελθόν. Ισως αυτό να συνέφερε όσους συνεχίζουν να υπηρετούν τα ίδια συμφέροντα που οδήγησαν στον - τότε - αποκαλούμενο νέο Παρθενώνα. Κι ίσως ακριβώς γι' αυτό το λόγο οι νέες γενιές πρέπει να μαθαίνουν. Διότι η Μακρόνησος όντως υπήρξε ένας Παρθενώνας. Απ' την ανάποδη όμως. Γιατί αν ο Παρθενώνας είναι το κόσμημα του ανθρώπινου πολιτισμού, η Μακρόνησος είναι η ντροπή και η καταισχύνη του.
Feeds
Ανεργία - φτώχεια - εξαθλίωση η εικόνα της "νέας τάξης" 
