H επίσκεψη της Αλ. Παπαρήγα και της αντιπροσωπείας του ΚΚΕ στην τουρκική πόλη Τσεσμέ και στη γύρω περιοχή και, πολύ περισσότερο, η εντυπωσιακή υποδοχή που τους επιφύλαξαν οι κάτοικοι και οι τοπικές αρχές των, απέναντι από τη Χίο, παραλίων είναι ένα γεγονός, που δεν μπορεί να περάσει από κανέναν απαρατήρητο. Εκπέμπει ένα μήνυμα με ευρύτερες διαστάσεις. Φωτίζει την αθέατη πλευρά των σχέσεων των δύο λαών και των δύο χωρών. Δείχνει τις δυνατότητες που υπάρχουν για την προώθηση της φιλίας και της αλληλεγγύης μεταξύ του ελληνικού και του τουρκικού λαού, τις δυνατότητες για τη δημιουργία ενός άλλου κλίματος, σε όφελος και των δύο λαών, που θα δίνει, αντί για "γην και ύδωρ", άγονο έδαφος στην πολιτική του "διαίρει και βασίλευε", που προωθούν οι ιμπεριαλιστικές δυνάμεις εις βάρος των λαών.

H προσέγγιση των δύο λαών, η ανάπτυξη της εμπιστοσύνης και η καλλιέργεια της φιλίας ανάμεσά τους - πράγματα, που, όπως έδειξε η επίσκεψη, υπάρχουν σε μεγάλο βαθμό και μπορούν να αναπτυχθούν ακόμα περισσότερο - αποτελούν παράγοντες, που είναι σε θέση να επηρεάζουν ουσιαστικά και τη διαμόρφωση της πολιτικής των δυο κρατών. Δε λειτουργούν μόνο σαν αποτρεπτικοί παράγοντες για όποια επικίνδυνη εκτροπή, δεν αποτελούν μονάχα μια αδιαπέραστη ασπίδα απέναντι στα σχέδια των πολεμοκάπηλων και εθνικιστικών κύκλων και ένα ανάχωμα στους όποιους τυχοδιωκτισμούς, αλλά διαμορφώνουν και τις προϋποθέσεις για την ανάπτυξη σχέσεων συνεργασίας μεταξύ των λαών, από τις οποίες θα ωφεληθούν και οι δύο πλευρές.

Tην υπόθεση αυτή, λοιπόν, μπορεί και είναι αναγκαίο να την πάρουν στα χέρια τους οι ίδιοι οι λαοί και οι τοπικοί παράγοντες. Χαρακτηριστική και παράδειγμα προς μίμηση είναι η περίπτωση της συνεργασίας και της πορείας αδελφοποίησης των δύο γειτονικών δήμων, της Χίου, από την ελληνική όχθη του Αιγαίου και του Τσεσμέ, από την τουρκική όχθη. Δεν είναι ζήτημα της διπλωματίας των Αθηνών και της Αγκυρας. Είναι ζήτημα της διπλωματίας των λαών. Της διπλωματίας, που στηρίζεται στα ανθρώπινα συναισθήματα, όπως της αγάπης, της φιλίας και της αλληλεγγύης και όχι στην ψυχρή λογική των συμφερόντων, πολλές φορές ανομολόγητων, ξένων και κυρίως εχθρικών απέναντι και στους δύο λαούς. Οι λαοί σε τοπικό επίπεδο, παρ' όλα τα εμπόδια και τις προκαταλήψεις, γνωρίζονται τόσο καλά μεταξύ τους, ώστε να έχουν λυμένα πολλά προβλήματα από αυτά που μπορεί για την επίσημη διπλωματία να αποτελούν ανυπέρβλητα εμπόδια.

Mια τέτοια πολιτική αποτελεί απαραίτητη προϋπόθεση για την προώθηση, και σε κρατικό επίπεδο, μιας πολιτικής εθνικής ανεξαρτησίας και προάσπισης της εδαφικής ακεραιότητας της χώρας. Η εξασφάλιση της ειρήνης και η καλλιέργεια της συνεργασίας με τους γειτονικούς λαούς παρέχουν την πιο ασφαλή θωράκιση και των ίδιων των συνόρων της χώρας. Η προσέγγιση των δύο λαών μπορεί να δημιουργήσει μια άλλη κατάσταση, η οποία θα επιβάλει διαφορετική συμπεριφορά και στις κυβερνήσεις και, πάντως, σε κάθε περίπτωση, θα αναγκαστούν να πάρουν υπόψη τα αισθήματα των λαών τους. Μόνο τότε το έδαφος θα είναι άγονο για την προώθηση των σχεδίων της "νέας τάξης" και μόνο τότε οι λαοί δε θα είναι αναλώσιμα υλικά για τα ανά τον κόσμο σχέδια του ιμπεριαλισμού.