Ζουν στο Ανατολικό Ζαϊρ τα τελευταία 200 χρόνια και είναι μέλη της φυλής των Τούτσι. Μέσα σ' αυτούς τους δύο αιώνες απασχολήθηκαν κύρια στα ορυχεία χαλκού της περιοχής και έκαναν μικρές αλλά προσοδοφόρες επιχειρήσεις. Η βελτιωμένη οικονομική τους κατάσταση - σαφώς καλύτερη σε σχέση με τους αυτόχθονες πληθυσμούς του Ανατολικού Ζαϊρ - χρησιμοποιήθηκε από τη δικτατορική κυβέρνηση του Μομπούτου, για να ανάψουν τα εθνικιστικά μίση. Αυτό τους ανάγκασε να εξοπλιστούν (ορισμένοι, μάλιστα, εκπαιδεύτηκαν στρατιωτικά από το ρουαντέζικο στρατό)...

Το 1981, ο περιφερειακός κυβερνήτης της επαρχίας Κίβου τούς στέρησε το δικαίωμα ψήφου. Οι μαζικές προσελεύσεις Ρουαντέζων και Μπουρουντιανών προσφύγων Χούτου μετά τις γενοκτονίες της Ρουάντα το 1994 τούς περιόρισαν και "εδαφικά" και "οικονομικά". Στις αρχές του Σεπτέμβρη, η ζαϊρινή κυβέρνηση τους ανακοίνωσε - δίνοντας προθεσμία μιας βδομάδας - ότι θα πρέπει να φύγουν από το Ανατολικό Ζαϊρ, για να μεταβούν στη Ρουάντα ή σε κάποια άλλη γειτονική χώρα. Στις 17 Οκτώβρη οι Μπαγιανμουλένγκε εξεγέρθηκαν κατά του ζαϊρινού στρατού και μέχρι τις αρχές Νοέμβρη είχαν καταλάβει - σε συνεργασία με άλλες ανταρτικές οργανώσεις - τις στρατηγικής θέσεως πόλεις Μπουκάβου, Ουβίρα και Γκόμα.

Οι συγκρούσεις δεν είναι εθνικιστικές, ούτε φυλετικές. Πολεμάμε για την ανατροπή της κυβέρνησης του δικτάτορα Μομπούτου Σέσε Σέκο. Αρκετοί από μας συμμετείχαμε στις λαϊκές εξεγέρσεις της δεκαετίας του '60. Η "Συμμαχία Δημοκρατικών Δυνάμεων" έχει στους κόλπους της πολλές οργανώσεις ακόμη και πρώην στρατιώτες του Ζαϊρ!

Λόρεντ Ντεζίρε Καλίμπα, ηγετικό στέλεχος της "Συμμαχίας Δημοκρατικών Δυνάμεων"

Οι πληροφορίες που δημοσιεύονται σχετικά με την πραγματική ταυτότητα αυτής της ανταρτικής οργάνωσης δεν είναι πολλές. Ωστόσο, από δηλώσεις που έκανε πρόσφατα ο Λόρεντ Ντεζίρε Καλίμπα, ηγετικό στέλεχος της "Συμμαχίας Δημοκρατικών Δυνάμεων", προκύπτει ότι η οργάνωση αυτή είναι αποτέλεσμα μιας πλειάδας ομάδων, που δεν αποτελείται μόνον από Τούτσι - Μπαγιαμουλένγκε, αλλά και από στελέχη δημοκρατικών εξεγέρσεων της δεκαετίας του '60, ακόμη και από στρατιώτες που εγκατέλειψαν για διάφορους λόγους τις Ενοπλες Δυνάμεις του Ζαϊρ.

Ο 51χρονος Λόρεντ Ντεζίρε Καλίμπα (ανήκει στη φυλή Λούμπα της νοτιοανατολικής ζαϊρινής περιοχής Σάμπα), δήλωσε στο CNN ότι οι αντάρτες δεν είναι διόλου "της φυλής των Τούτσι", αλλά περιλαμβάνουν μία ευρεία συμμαχία οργανώσεων, εκ των οποίων ορισμένες σχηματίστηκαν στις αρχές της δεκαετίας του 1960, οπότε η τότε Δημοκρατία του Κογκό κήρυξε την ανεξαρτησία της, προσπαθώντας να απαλλαγεί από τα δεινά της βελγικής αποικιοκρατίας.

"Δεν πρόκειται για εθνικιστική σύρραξη", διευκρίνισε ο Καλίμπα, προσθέτοντας ότι ο ίδιος είχε συμμετάσχει σε προηγούμενες εξεγέρσεις στο Ανατολικό Ζαϊρ, το 1964 και το 1968. Και οι δύο εξεγέρσεις κατεστάλησαν από τους ξένους μισθοφόρους και τα βελγικά στρατεύματα...

Ελλιπέστατα εκπαιδευμένος και εξοπλισμένος. Η κυβέρνηση χρωστάει μισθούς πολλών μηνών. Χιλιάδες από αυτούς αντιμετωπίζουν έντονο πρόβλημα επιβίωσης. Οι στρατιώτες υποσιτίζονται, ενώ είναι και μη δημοφιλείς στον περισσότερο πληθυσμό της χώρας, καθώς η πείνα και η ανέχεια τούς αναγκάζει να λεηλατούν συχνά τις περιουσίες και τα τρόφιμα των πολιτών...

Πολιτικοί αναλυτές εκτιμούν ότι ο Μομπούτου Σέσε Σέκο, ηθελημένα, άφησε το στρατό σ' αυτή την οικτρή κατάσταση, για να παρουσιάζονται κάθε τόσο ταραχές και να αποφεύγει τις αντιδράσεις του λαού, που στη μεγάλη πλειοψηφία υποφέρει από τη φτώχεια και τις επιδημίες.

Φυλή που μετανάστευσε πριν 2.000 χρόνια από χώρες τις Δυτικής Αφρικής. Μιλούν τη διάλεκτο Μπαντούι και αποτελούν το 85% του πληθυσμού της Ρουάντα και του Μπουρούντι. Κύρια απασχόλησή τους η γεωργία. Μετά τη γενοκτονία στη Ρουάντα, εκατοντάδες χιλιάδες από αυτούς αναζήτησαν καταφύγιο στα προσφυγικά στρατόπεδα του Ανατολικού Ζαϊρ.

Αποτελούν τη μειοψηφία του πληθυσμού σε Μπουρούντι και Ρουάντα (περίπου 14%). Νομαδική φυλή κτηνοτρόφων πριν τετρακόσια χρόνια που είχε "αποκλειστικό" προνόμιο τα πλούσια βοσκοτόπια της Ρουάντα. Βασίλεψαν επί αιώνες σε βάρος της πλειοψηφίας της αγροτικής φυλής των Χούτου, με τους οποίους τους χωρίζουν διαφορές αιώνων. Ωστόσο, η έχθρα μεταξύ Χούτου και Τούτσι φούντωσε επί αποικιοκρατίας. Οι Βέλγοι αποικιοκράτες έδωσαν διοικητικά αξιώματα στη φυλή των Τούτσι σε βάρος της πλειοψηφίας του πληθυσμού, που αποτελούνταν από τη φυλή των Χούτου. Μετά τη γενοκτονία του 1994, η κυβέρνηση της Ρουάντα και του Μπουρούντι ελέγχεται από αξιωματούχους της φυλής Τούτσι.

Κατηγορείται ότι εκπαίδευσε στρατιωτικά τους αντάρτες Μπαγιαμουλένγκε. Ο Ρουαντέζος αντιπρόεδρος και υπουργός Αμυνας, Φιρμίν Καγκάμε, παραδέχτηκε, στις αρχές Νοέμβρη, ότι έστειλε έναν "ικανό αριθμό στρατιωτών του" στο Ζαϊρ "ως αντίποινα για τις επιθέσεις Ζαϊρινών στρατιωτών στις μεθοριακές περιοχές της χώρας του". Μετά από αυτές τις δηλώσεις και μαρτυρίες προσφύγων, η εμπλοκή του ρουαντέζικου στρατού στις δραματικές εξελίξεις του Ανατολικού Ζαϊρ θεωρείται δεδομένη.

Υπολογίζεται ότι ξεπερνούν το ένα εκατομμύριο. Χιλιάδες απ' αυτούς έχουν χάσει κάθε επαφή με τα προσφυγικά στρατόπεδα του ΟΗΕ και των οργανώσεων αρωγής, καθώς περιπλανώνται στα δάση αναζητώντας καταφύγιο. Ο αριθμός των προσφύγων, που έχασαν τη ζωή τους ή τραυματίστηκαν στη διάρκεια των σφοδρών συγκρούσεων, είναι άγνωστος. Η διεθνής οργάνωση "Γιατροί Χωρίς Σύνορα" εκτιμά ότι έχουν χάσει τη ζωή τους από τα πυρά του πολέμου, από την πείνα, τις κακουχίες, ακόμη και από αφυδάτωση, πάνω από 14.000 πρόσφυγες! Προέβλεψε, επίσης, ότι κάθε 24ωρο που περνά χάνουν τη ζωή τους περίπου 1.200 άτομα. Ο εκπρόσωπος Τύπου της Υπατης Αρμοστείας του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες, Πάνος Μουμτζής, μιλώντας στο "Ριζοσπάστη", εκτίμησε ως ορατό τον κίνδυνο γενίκευσης των συγκρούσεων και της δραματικής αύξησης του αριθμού των θυμάτων, εξαιτίας της εκδήλωσης επιδημιών(χολέρα κλπ.). Στις 11 του Νοέμβρη, μετά από έντονες διεθνείς και εσωτερικές πιέσεις ο Ζαϊρινός πρωθυπουργός, Κένγκο Ουαντόντο, συμφώνησε στην επανέναρξη ανθρωπιστικών αποστολών. Νωρίτερα, ο Λόρεντ Καμπίλα, της "Συμμαχίας Δημοκρατικών Δυνάμεων", ανακοίνωσε στις ανθρωπιστικές οργανώσεις ότι μπορούν να επαναλάβουν τις αποστολές αρωγής, υπό την προϋπόθεση ότι θα έχουν προμηθευτεί ειδικές άδειες από τα αρχηγεία των ανταρτών...

Βόρεια επαρχία Κίβου: Εκτιμάται ότι έχουν βρει, όπως όπως, καταφύγιο περισσότεροι από 715.000 πρόσφυγες της φυλής των Χούτου από τη Ρουάντα. Από το στρατόπεδο Μουγκούνγκα, που θεωρείται το μεγαλύτερο στον κόσμο με 400.000 ψυχές, άρχισαν από προχτές να φεύγουν δεκάδες χιλιάδες πρόσφυγες με κατεύθυνση τη Ρουάντα.

Στη Νότια Επαρχία Κίβου υπάρχουν πάνω από 500.000 Χούτου πρόσφυγες από τη Ρουάντα και χωρικοί του Ζαϊρ, που έχασαν τα σπίτια τους εξαιτίας των τελευταίων συγκρούσεων. Στα στρατόπεδα της Ουβίρα και του Μπουκάβου, πολλοί από τους πρόσφυγες φεύγουν κατά κύματα, αναζητώντας φοβισμένοι καταφύγιο στη Ρουάντα και την Ουγκάντα.

Στο όνομα του ανθρωπισμού και των προσφύγων, η κυβέρνηση του Γάλλου Προέδρου Ζακ Σιράκ αναλαμβάνει πρωτοβουλίες, με ουσιαστικό σκοπό να αποκαταστήσει τον οικονομικό, στρατιωτικό και πολιτικό έλεγχο που ασκεί στις γαλλόφωνες χώρες των "Μεγάλων Λιμνών". Δεν είναι, επομένως, ανεξήγητο που ήταν η πρώτη χώρα της Δύσης, η οποία τάχθηκε εξαρχής υπέρ της πραγματοποίησης στρατιωτικής επέμβασης στο Ανατολικό Ζαϊρ. Οι πωλήσεις όπλων και πολεμικού υλικού στη Ρουάντα, και λιγότερο στο Μπουρούντι και στις αντικυβερνητικές οργανώσεις του Ανατολικού Ζαϊρ, εκτιμώνται σε εκατομμύρια γαλλικά φράγκα! Περιττό να αναφερθούν τα τεράστια οικονομικά συμφέροντα που υπάρχουν στις περιοχές των συγκρούσεων! Το Ζαϊρ (ιδιαίτερα οι περιοχές Κασάι και Σάμπα), έχει το 74% των παγκόσμιων αποθεμάτων διαμαντιών, κατάλληλων για βιομηχανική χρήση, το 28% των γνωστών αποθεμάτων κοβαλτίου (που χρησιμοποιείται στη μεταλλουργική, διαστημική και πυρηνική βιομηχανία), τεράστια αποθέματα χαλκού, που είναι το κύριο εξαγωγικό προϊόν της χώρας και άλλα μεταλλεύματα τεράστιας οικονομικής και στρατηγικής σημασίας (χρυσός, πετρέλαιο, ουράνιο).

Σύμφωνα με πρόσφατες καταγγελίες του Πιερ Σαν, γενικού γραμματέα της Διεθνούς Αμνηστίας, οι κεντροαφρικανικές χώρες των "Μεγάλων Λιμνών" είναι γεμάτες με όπλα, προερχόμενα από χώρες όπως το Βέλγιο, η Κίνα, η Χιλή, η Αίγυπτος, η Γαλλία, η Γερμανία, το Ισραήλ, η Ρωσία, η Ρουμανία, η Νότια Αφρική, οι ΗΠΑ και η Ομοσπονδία της Ν. Γιουγκοσλαβίας!