Ασφαλώς το θέμα των σχέσεων των εργαζομένων με τα συνδικάτα τους, ο βαθμός συσπείρωσης σ' αυτά, η συμμετοχή στη λειτουργία και τη δράση τους είναι ένα εξαιρετικά μεγάλο και πολύπλοκο κεφάλαιο, που έχει να κάνει σε μεγάλο βαθμό με το γενικότερο πολιτικό κλίμα, με την κατάσταση της οικονομίας, με την έκταση της ανεργίας, με τις ανατροπές που συντελούνται στις εργασιακές σχέσεις, με την επέκταση της ωρομίσθιας και μερικής απασχόλησης, με το φαινόμενο της "μαύρης εργασίας", με το επίπεδο των δημοκρατικών κατακτήσεων και της λειτουργίας των θεσμών κλπ. Υπάρχουν, ωστόσο, και ορισμένα πολύ συγκεκριμένα πράγματα - αυτό που λέμε "υποκειμενικοί παράγοντες" - από τα οποία πρέπει κανείς να ξεκινήσει όχι απλά για να ερμηνεύσει, αλλά για να θεραπεύσει όσο γίνεται καταστάσεις, οι οποίες στο βαθμό που δεν αντιμετωπίζονται, απειλούν να μετατρέψουν το συνδικαλιστικό κίνημα ή τμήματά του σ' έναν αταξικό, άνευρο, αναποτελεσματικό και αναξιόπιστο γραφειοκρατικό μηχανισμό, ο οποίος μόνο κατ' ευφημισμόν θα συνδέεται με το συλλογικό συμφέρον των εργαζομένων.

***

- Παραμονές του συνεδρίου της ΓΣΕΕ φτάνουν ξανά να ερωτοτροπούν με τα πλέον κραγμένα "απόβλητα" του συνδικαλισμού και να υποδαυλίζουν την... εκλογή νόθων αντιπροσώπων για τη ΓΣΕΕ, προκειμένου να εξαγοράσουν ορισμένα "κουκιά" παραπάνω και να εκπληρώσει ο πρόεδρος της ΓΣΕΕ την... απειλή που πολλές φορές εξαπέλυσε "θα δείτε τι έχει να γίνει στο συνέδριο";

- Οταν, φτάνουν να λένε "ναι" στο σύγχρονο μανιφέστο των πολυεθνικών, στη "Λευκή Βίβλο" και στο πισωγύρισμα των εργασιακών σχέσεων αιώνες πίσω; - Οταν, το "όχι" στις ιδιωτικοποιήσεις των Μητσοτάκη - Μάνου, μεταμορφώνεται σε "ναι" στις μετοχοποιήσεις - ιδιωτικοποιήσεις των Παπανδρέου - Σημίτη - Παπαντωνίου;

- Οταν, υπογράφουν μια διετή συλλογική σύμβαση εργασίας, που συρρικνώνει κι άλλο το εργατικό εισόδημα και χωρίς ντροπή βγαίνουν και δηλώνουν ότι η σύμβαση αυτή "δε δημιουργεί νέες απώλειες";

- Οταν, σε μια περίοδο καλπάζοντος πληθωρισμού εγκαταλείπουν και αυτό ακόμα το αμυντικό σύστημα της Αυτόματης Τιμαριθμικής Αναπροσαρμογής και φτάνουν να υιοθετούν, γι' αυτό, το "επιχείρημα" του Μητσοτάκη ότι η ΑΤΑ "αντιστρατεύεται το θεσμό των ελεύθερων διαπραγματεύσεων";

- Οταν, βρίσκουν καλό και άξιο "αγωνιστικής στήριξης" ένα φορολογικό σύστημα που ξετινάζει τους μισθωτούς και "βγάζει λάδι" τους επιχειρηματίες;

- Οταν, από την πρακτική τους έχουν εξαφανίσει τις πιο δοκιμασμένες μορφές πάλης και συνηγορούν με νύχια και με δόντια, με λόγια και με έργα, στην αναποτελεσματικότητα των αγώνων και στη θεοποίηση των σύγχρονων εκδόσεων της "ταξικής συνεργασίας";

- Οταν, γράφουν στα παλιά τους τα παπούτσια τις αποφάσεις του προηγούμενου συνεδρίου από την επομένη κιόλας της ολοκλήρωσής του, προκειμένου να εμφανιστούν αυτοί οι πλέον επιμελέστεροι υμνωδοί στη χώρα μας του νέου δόγματος Τρούμαν, δηλαδή της Συνθήκης του Μάαστριχτ;

- Οταν, η συναίνεση σε μια πολιτική που καταδικάζεται με συντριπτική πλειοψηφία - όπως κατέγραψε και η δημοσκόπηση της ΓΣΕΕ - εκφράζεται τόσο πολύ σε επίπεδο ΓΣΕΕ, που να έχει εξαλείψει ουσιαστικά τα όρια μεταξύ των τριών παρατάξεων (ΠΑΣΚΕ - ΔΑΚΕ - "ΣΥΝ") που χαράζουν εδώ και αρκετό διάστημα την πορεία της κορυφαίας συνδικαλιστικής οργάνωσης;

***

Μαίρη ΕΥΑΓΓΕΛΟΠΟΥΛΟΥ

Ενώ ορισμένοι εμφανίζονται να "αγωνιούν" επί παντός επιστητού, δε διστάζουν να βγάζουν εντελώς στο "σφυρί" την ήδη χαμένη τιμή τους, για να εξυπηρετήσουν πολύ συγκεκριμένες σκοπιμότητες