Τετάρτη 17 Ιούνη 1998
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
Σελίδα 18
ΡΕΠΟΡΤΑΖ
Εδώδιμα - αποικιακά: "Ο δημοδιδάσκαλος"

Ωστε λοιπόν, εάν ο μπακάλης θέλει να προσλάβει υπάλληλο για το μαγαζί του, δε θα κοιτάξει τη ληξιαρχική πράξη γέννησης, αλλά τις ικανότητες του υποψήφιου! Επομένως, γιατί ο μπακάλης - ελληνικό κράτος, όταν θέλει να προσλάβει δασκάλους και καθηγητές, πρέπει να ακολουθεί το "αναχρονιστικό" σύστημα της επετηρίδας και να μην προσλαμβάνει τους καλύτερους;

Στον τόπο του Κοραή, του Ρήγα Φεραίου, του Κούμα, του Δελμούζου, του Γληνού, της Ρόζας Ιμβριώτη, όλων αυτών των "αντιδραστικών" και εχθρών της "έννομης τάξης", το ακούσαμε και αυτό: Να εξισώνεται η δημόσια παιδεία, αναφαίρετο κατακτημένο δικαίωμα του λαού και υποχρέωση του κράτους με... μπακάλικο! Η γνώση να εξισώνεται με φέτα, ελιές Καλαμών, απορρυπαντικά και χαρτιά υγείας και οι δάσκαλοι - αυτοί οι σημερινοί "εχθροί της έννομης τάξης" - με υπαλλήλους εδωδιμοπωλείων! Και το ακούσαμε από τα πιο επίσημα χείλη, από τα χείλη του αρμόδιου επί της Παιδείας υπουργού, εκ των εμπνευστών και εκφραστών της κυβερνητικής πολιτικής στον ευαίσθητο αυτό χώρο.

Φοβόμαστε ότι η σοφότατη αυτή ρήση δεν είναι αστεία: Δεν είναι καν μόνο δηλωτική της απαιδευσίας εκείνου που την εξέφερε. Είναι αποκαλυπτική μιας λογικής που πηγαίνει ακόμα πιο μακριά από τις δηλωμένες προθέσεις της κυβέρνησης και που φανερώνει, όσο τίποτε άλλο, την ίδια την ουσία της αντίληψης του καπιταλιστικού συστήματος για τη γνώση: Η γνώση είναι ένα εμπόρευμα και τίποτε άλλο (ακριβώς το ίδιο με τη φέτα, τις ελιές Καλαμών και τα χαρτιά υγείας). Η κοινή λογική λέει ότι, ως εμπόρευμα, αγοράζεται από εκείνον που έχει τη δυνατότητα να το αγοράσει και, για να πουληθεί, δε χρειάζεται καν ειδίκευση στο μάρκετινγκ: Αρκεί ένας ξύπνιος και ικανός πωλητής, που θα πείσει τον πελάτη για τη χρησιμότητα και την ποιότητα του προϊόντος. Μέσα στα πλαίσια αυτής της λογικής, λοιπόν, ορθά γίνεται ο διαγωνισμός: Ισως ο βαθύτερος - και στρατηγικότερος στόχος του, να είναι ακριβώς το να βρεθούν οι ικανότεροι για να πλασάρουν το συγκεκριμένο προϊόν - την ουσία δηλαδή των όσων καλείται να διδάξει ο δάσκαλος - στην αγορά...

Ο εκχυδαϊσμός και η απαξίωση της γνώσης είναι χαρακτηριστικό δείγμα του εποικοδομήματος του θνήσκοντος καπιταλισμού. Η γνώση δε "χρειάζεται": δε χρειάζεται όμως μόνο για τα παιδιά της εργατικής τάξης και όλων των καταπιεζόμενων στρωμάτων. Αυτά μπορούν να γίνουν "διά βίου" ειδικευόμενοι τεχνίτες, "ευέλικτο εργατικό δυναμικό", χωρίς ουσιαστικά προσόντα και, συνακόλουθα, χωρίς βάση για μισθολογικές και άλλες διεκδικήσεις. (Φυσικά, η γνώση είναι απαραίτητη για τους γόνους της αστικής τάξης, που προορίζονται να διοικήσουν το κράτος τους ή να επεκτείνουν τις επιχειρήσεις τους). Επίσης, τα παιδιά της εργατικής τάξης μπορούν - και πρέπει - να μάθουν πώς να λένε "ναι" σε όλα (εξ άλλου, η φτωχότατη γλωσσική και ανθρωπιστική παιδεία που τους παρέχεται, δεν τους επιτρέπει να μαθαίνουν, να λένε και πολύ περισσότερα πράγματα) πώς να νιώθουν περήφανοι ως Ευρωπαίοι πολίτες, πώς να σκέφτονται ανορθολογικά και αντιεπιστημονικά. Για όλους τούτους τους λόγους, βεβαίως και χρειάζεται να βρεθούν οι καλύτεροι δάσκαλοι: και βεβαίως αυτό δεν το διασφαλίζει η επετηρίδα. Διότι, η επετηρίδα καταξιώνει και δεν απαξιώνει την επιστημονική γνώση, κατοχυρώνοντας το πτυχίο που χορηγούν τα ανώτατα εκπαιδευτικά ιδρύματα (με όλα τους τα προβλήματα, αλλά αυτό είναι μια άλλη συζήτηση) διότι, η επετηρίδα κατοχυρώνει την πραγματική χρησιμότητα της γνώσης, που είναι η σύνδεσή της με την εξασφάλιση εργασίας, διότι, η επετηρίδα ακυρώνει οποιαδήποτε πελατειακού τύπου παρέμβαση στο σύστημα διορισμού των καθηγητών και των δασκάλων. Πώς, λοιπόν, με ένα τέτοιο σύστημα, θα έχει η "συντεταγμένη πολιτεία" (μοντέρνος ευφημισμός για το αστικό κράτος) το Σώμα πραιτοριανών που χρειάζεται, για να περνά αδιαμαρτύρητα την - ωμά ταξική πια - πολιτική της στο σχολείο;

Να, λοιπόν, πώς η λογική του σχολείου - "μπακάλικο" δικαιώνει - και απαιτεί - το διαγωνισμό: το διαγωνισμό που καταργεί όσα η επετηρίδα διασφαλίζει, για να διασφαλίσει μόνο το ότι, μέσα σε δύο ώρες, θα κρίνεται η επιστημονική επάρκεια (και οι παιδαγωγικές ικανότητες, αν είναι δυνατόν!), των υποψηφίων, πάνω σε μια ύλη που περιγράφει σαφώς τις - πολύ μειωμένες γνωστικά - απαιτήσεις του ελληνικού κράτους από το δάσκαλο της πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης. Ωστόσο, η επιστημονική επάρκεια κατακτάται σε μια πορεία ζωής και είναι υποχρέωση της πολιτείας να την εξασφαλίσει στους εκπαιδευτικούς, με όλους εκείνους τους τρόπους που έχει προτείνει το συνδικαλιστικό κίνημα των δασκάλων και των καθηγητών. Οσο για τις παιδαγωγικές ικανότητες, αυτές κατακτώνται στην ίδια την παιδαγωγική πράξη και, σε καμία περίπτωση, δεν περιγράφονται σε μια κόλλα αναφοράς μέσα σε μια δίωρη εξέταση.

Ξεκινήσαμε από τη "σοφή" υπουργική ρήση για το μπακάλικο και γιατί σοκάρει πραγματικά η ωμότητα της παρομοίωσης, αλλά και γιατί νομίζουμε ότι καταδείχνει σαφέστατα τους στρατηγικούς στόχους της αστικής τάξης και τον τρόπο με τον οποίο χρησιμοποιεί την παιδεία για να τους πετύχει. Η φαιδρότητα της λέξης και του παραδείγματος κρύβει, κατά τη γνώμη μας, έναν εφιαλτικό νέο κόσμο, που δεν έχει καμία σχέση με τα οράματα και τις επιδιώξεις του λαού: έναν κόσμο στον οποίο η πλατωνική "Πολιτεία" θα έχει γίνει πραγματικότητα, με την κατοχή της γνώσης αποκλειστικά και μόνο από τους κατόχους των μέσων παραγωγής, ενώ, στη βάση της κοινωνίας, μια μάζα απανθρωποποιημένων πλασμάτων, αδαών και χωρίς συνείδηση - που μόνο το ότι θα είναι νομικά ελεύθεροι θα τους ξεχωρίζει από τους δούλους - θα δουλεύουν για την ευζωία της άρχουσας τάξης. Σ' αυτόν τον κόσμο, ο ρόλος του δασκάλου θα είναι η διδαχή στους "από κάτω" του σεβασμού και της τυφλής υπακοής στους επάνω. Και το ερώτημα είναι: κατά πόσο οι δάσκαλοι, οι φοιτητές των καθηγητικών και διδασκαλικών σχολών, οι μαθητές που οραματίζονται τον εαυτό τους στην έδρα ενός σχολείου,οι γονείς που νοιάζονται για το μέλλον των παιδιών τους, μοιράζονται αυτόν τον - φοβούμαστε όχι και τόσο φανταστικό πια - εφιάλτη; Κατά τη γνώμη μας, αυτός ο απάνθρωπος κόσμος δεν μπορεί παρά να είναι το όραμα μόνο της αστικής τάξης και των εκφραστών της. Και είναι ένας καλός λόγος αυτός, για να συναντηθούμε όλοι εμείς, που δεν τον συμμεριζόμαστε, σ' ένα μέτωπο παιδείας που θα βοηθήσει και αυτό, από το δικό το μετερίζι για την ανατροπή των συσχετισμών, για το χτίσιμο ενός κόσμου που θα καταξιώνει την εργασία και τη γνώση, καθιστώντας τες πηγή δημιουργίας, χαράς, εξανθρωπισμού τελικά, του ανθρώπου.

Δώρα ΜΟΣΧΟΥ,

Εκπαιδευτικός


Κορυφή σελίδας
Ευρωεκλογές Ιούνη 2024
Μνημεία & Μουσεία Αγώνων του Λαού
Ο καθημερινός ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ 1 ευρώ