"Νάρκη στα θεμέλια του υγειονομικού συστήματος βάζει ο προϋπολογισμός, ενώ ταυτόχρονα αποκαλύπτει το αντικοινωνικό πρόσωπο του ΠΑΣΟΚ απέναντι στην τρίτη ηλικία και τα άτομα που έχουν την ανάγκη πρόνοιας, καθώς το συνολικό κονδύλι για την υγεία και την πρόνοια παρουσιάζει μια αύξηση 7%".

Αυτή ήταν η πρώτη επισήμανση του "Ρ" (13.11.1997), όταν δημοσιοποιήθηκε ο προϋπολογισμός του 1998. Γι' αυτό και δεν πρέπει να εκπλήσσουν οι εξωφρενικές επιλογές της κυβέρνησης του ΠΑΣΟΚ μέσα στο καλοκαίρι:

1. Να περικόψει με έναν αυθαίρετο τρόπο - λες και είναι μέρες άδειας - τις εφημερίες των γιατρών στα δημόσια νοσοκομεία.

2. Να ψηφίσει το νομοσχέδιο για τη διάλυση - και ιδιωτικοποίηση - του εναπομείναντος δημόσιου συστήματος πρόνοιας.

Με το αντικοινωνικό αυτό νομοσχέδιο, ανάμεσα στα άλλα, καταργούνται το ΠΙΚΠΑ - με τα 62 ιατροκοινωνικά κέντρα του - ο Εθνικός Οργανισμός Πρόνοιας και το κέντρο βρεφών "Μητέρα".

Ταυτόχρονα, με την καθιέρωση των εισοδηματικών κριτηρίων για διάφορες παροχές, υπάρχουν κατηγορίες ανθρώπων που δεν έχουν στον ήλιο μοίρα και στερούνται ακόμα και εξευτελιστικά επιδόματα. Είναι χαρακτηριστική η περίπτωση στην Καρδίτσα, όπου έγινε διακοπή του επιδόματος παιδικής προστασίας από άνεργη και διαζευγμένη μάνα με τρία παιδιά, επειδή το εισόδημα του πατέρα της ξεπερνά τα 3.750.000 δραχμές! Η άνεργη μητέρα επανήλθε στην οικογένειά της και ο πατέρας της τη συμπεριέλαβε στη δική του φορολογική δήλωση. Το επίδομα που της κόπηκε ήταν 15.000 δραχμές το μήνα για κάθε παιδί (δηλαδή 45.000 δραχμές)!

Ομως, σε όλες αυτές τις επιλογές αποτυπώνεται ο... εξορθολογισμός του προγράμματος "σύγκλισης", καθώς η ΟΝΕ έχει αναγορευτεί σε εθνικό στόχο. Και οι περικοπές στις εφημερίες είναι ένας απ' τους κρίκους της αλυσίδας αυτών των μέτρων που συνθλίβουν την υγεία και την πρόνοια.

Ιδού ορισμένες χαρακτηριστικές αποφάσεις:

• Στις 26.3.1998 έγινε το Υπουργικό Συμβούλιο που αποφάσισε περαιτέρω μείωση των δημόσιων δαπανών. Ετσι στις 7.4.1998 ο υφυπουργός Οικονομικών Ν. Χριστοδουλάκης και ο υπουργός Υγείας, Κ. Γείτονας, συνυπέγραψαν κοινή Υπουργική Απόφαση για την "καθιέρωση νυχτερινής εργασίας ως και παρόμοιας κατά το νόμο εξαιρέσιμες ημέρες". Με την απόφαση αυτή έγιναν τρομακτικές περικοπές στη νοσηλευτική υπηρεσία των νοσοκομείων, τη στιγμή που υπάρχουν πάνω από 25.000 κενές οργανικές θέσεις. Στον "Ευαγγελισμό", λόγου χάρη, ένα απ' τα νοσοκομεία αιχμής για όλη την Ελλάδα, η εργασία τις Κυριακές περικόπτεται κατά 53,9% και τις νύχτες κατά 66,7%.
• Στις 16.4.1998 ο υφυπουργός Οικονομικών Ν. Χριστοδουλάκης εξέδωσε εγκύκλιο προς όλα τα υπουργεία με θέμα την "εξοικονόμηση δαπανών Τακτικού Προϋπολογισμού" κατά 3%. Την εγκύκλιο αυτή κοινοποίησε ο υπουργός Υγείας, Κ. Γείτονας, προς τους εποπτευόμενους οργανισμούς με την υπόδειξη ότι γίνεται στα "πλαίσια της ασκούμενης δημοσιονομικής πολιτικής και της συνολικής προσπάθειας για τη μείωση των δημοσίων δαπανών και την εξοικονόμηση περαιτέρω πόρων, ώστε να δημιουργηθούν οι κατάλληλες προϋποθέσεις για τη συμμετοχή μας στο πρόγραμμα σύγκλισης".Σε άλλο σημείο η εγκύκλιος ανέφερε: "Επισημαίνεται ότι οι εγγεγραμμένες πιστώσεις του προϋπολογισμού μας στους υπό κατανομή κωδικούς αριθμούς θα περιοριστούν κατά 10% και θα διατεθούν κυρίως για την αντιμετώπιση δαπανών προσλήψεων προσωπικού. Μικρό μόνο μέρος των πιστώσεων αυτών ενδέχεται να διατεθεί για την κάλυψη δραστηριοτήτων μείζονος πολιτικής σημασίας".
• Η κυβέρνηση ψήφισε το νόμο 2606 για το Ιατρικό Μισθολόγιο (ΙΜ) που δημοσιεύτηκε στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως (22.4.1998).

Πέρα από το ότι το μισθολόγιο απείχε απ' τις προσδοκίες των νοσοκομειακών γιατρών, άρχισε και η πληρωμή τους "με έναντι" - στο ύψος των αποδοχών της 31.12.1997 - μέχρι και 31.7.1998. Εκτός απ' την εκκρεμότητα υπήρξε και ένα μπαράζ από Υπουργικές Αποφάσεις - όπου η μία διόρθωνε την άλλη για διάφορες πλευρές του μισθολογίου.

Ηδη οι νοσοκομειακοί γιατροί είχαν αντιδράσει απ' το Μάη στην κάλυψη των εφημεριών με ποσοστά γιατρών και όχι με τον αριθμό που χρειάζονται τα νοσοκομεία. Και ήρθε η κυβέρνηση να εκδώσει σειρά Υπουργικών Αποφάσεων μέσα στο καλοκαίρι για τις εφημερίες, όπου άφηνε ακάλυπτα τα Κέντρα Υγείας και - στην αρχή - περιέκοπτε κατά 50% τις εφημερίες στην Α Ζώνη. Στη συνέχεια υπήρξε άλλη απόφαση όπου οι συνολικές περικοπές φτάνουν στο ένα τρίτο (βλέπε και πίνακα).

Οι υπουργοί Οικονομικών και Υγείας για να δικαιολογήσουν τις περικοπές χρησιμοποιούν την καραμέλα των "πλασματικών εφημεριών", όταν στα γραφεία τους έχουν φτάσει επιστολές των διορισμένων - απ' την κυβέρνηση - προέδρων των νοσοκομείων, που τους εξηγούν ότι τα προγράμματα των εφημεριών συντάχτηκαν σε απόλυτο πνεύμα λιτότητας και κατ' εφαρμογή του γράμματος του νόμου για το ΙΜ. Μάλιστα σε ορισμένα νοσοκομεία με τις "έναντι πληρωμές" τα κονδύλια για τις εφημερίες εξαντλήθηκαν, ενώ υπάρχουν και περιπτώσεις όπου μπορεί να ζητηθούν απ' τους γιατρούς να επιστρέψουν χρήματα!

Γιώργος ΜΟΥΣΓΑΣ