ΟΥΑΣΙΓΚΤΟΝ - ΒΑΓΔΑΤΗ - ΜΟΣΧΑ - ΛΟΝΔΙΝΟ.-

Με αμείωτο ρυθμό και ένταση συνεχίζονταν, χτες, οι αμερικανο-βρετανικές αεροπορικές επιδρομές κατά του Ιράκ για τρίτη συνεχόμενη νύχτα. Το αμερικανικό Πεντάγωνο δίνει λίγες και καλά ελεγχόμενες πληροφορίες, οι οποίες μιλούν για "ικανοποιητική έκβαση των επιδρομών" και για συνέχισή τους, "μέχρις ότου επιτευχθεί ο στόχος της εξάλειψης της ιρακινής ικανότητας παραγωγής όπλων". Ενώ άρχιζε η συζήτηση στο Κογκρέσο για την καθαίρεση του Αμερικανού Προέδρου Μπιλ Κλίντον, εντεινόταν η διπλωματική αντιπαράθεση Μόσχας και Ουάσιγκτον, η οποία, όπως προβλέπουν πολιτικοί αναλυτές, μάλλον δε θα ξεπεράσει τα όρια ενός, περιορισμένου περιεχομένου, λεκτικού διαξιφισμού.

Αλλεπάλληλες εκρήξεις συγκλόνιζαν και χτες τη Βαγδάτη αμέσως μετά τη δύση του ηλίου, οπότε άρχισε η τρίτη επιδρομή των αμερικανο-βρετανικών δυνάμεων στα πλαίσια της "Αλεπούς της Ερήμου". Οι σειρήνες ήχησαν και πάλι και τα ιρακινά αντιαεροπορικά τέθηκαν σε λειτουργία, αμέσως μετά την ολοκλήρωση της μετάδοσης του τελευταίου μηνύματος του Ιρακινού Προέδρου Σαντάμ Χουσεϊν. Ο Ιρακινός Πρόεδρος εξήρε τους άνδρες των ενόπλων δυνάμεων και την "αυτοθυσία που επιδεικνύουν" και κάλεσε εκ νέου τους Ιρακινούς να αντισταθούν μέχρι τέλους "στις επιθέσεις των εχθρών του αραβικού έθνους και του Θεού" και να μην υποχωρήσουν μέχρι την τελική νίκη.

Λίγο νωρίτερα δηλώσεις είχε κάνει και ο Ιρακινός αναπληρωτής πρωθυπουργός Ταρέκ Αζίζ, ο οποίος έδωσε μια πρώτη εικόνα της κατάστασης, τονίζοντας ότι"έχει πληγεί ό,τι είναι πολυτιμότερο για τον ιρακινό λαό". Σύμφωνα με τον Ταρέκ Αζίζ, από τις επιδρομές έχουν πληγεί στρατιωτικές εγκαταστάσεις, τα γραφεία της μυστικής αστυνομίας, τα περισσότερα νοσοκομεία της πρωτεύουσας, το διυλιστήριο της πόλης Βασόρα, το οποίο τέθηκε εκτός λειτουργίας, αλλά και πολλοί τηλεοπτικοί και ραδιοφωνικοί αναμεταδότες, για τους οποίους αναρωτήθηκε, αν αποτελούν χώρους κατασκευής όπλων μαζικής καταστροφής. Δηλώσεις έκανε και ο υπουργός Υγείας Ομέντ Μεντχάτ Μουμπάρακ, ο οποίος ανακοίνωσε ότι επισήμως έχουν καταγραφεί 25 νεκροί και, περίπου, 75 τραυματίες, αν και υπάρχουν φήμες για πολύ περισσότερα θύματα, οι οποίες, όμως, δεν είναι δυνατό να επιβεβαιωθούν.

Την εικόνα της ιρακινής πρωτεύουσας που μετέφερε ο Ταρέκ Αζίζ επιβεβαίωσε με ανακοίνωσή της η γερμανική ανθρωπιστική οργάνωση "Καρίτας", που έχει απεσταλμένους στην ιρακινή πρωτεύουσα. Στην ανακοίνωση υπογραμμίζεται ότι από τους αμερικανο-βρετανικούς βομβαρδισμούς έχουν πληγεί, κυρίως, τα νοσοκομεία, με αποτέλεσμα να είναι σε θέση να λειτουργήσουν μόνο δύο, ενώ καταγγέλλεται ότι στόχος των επιδρομών ήταν, κυρίως, οι κατοικημένες περιοχές του κέντρου της πρωτεύουσας.

Με λακωνικότητα και τη γνωστή κυνικότητα, ενημέρωσαν τους δημοσιογράφους στο Πεντάγωνο, σε κοινή συνέντευξη Τύπου, που παραχώρησαν ο Αμερικανός υπουργός Αμυνας Ουίλιαμ Κοέν και ο αρχηγός του Γενικού Επιτελείου Στρατού στρατηγός Χιουγκ Σέλτον. Ο Κοέν τόνισε ότι οι επιδρομές συνεχίζονται κανονικά, παρότι παραδέχτηκε ότι οι αμερικανο-βρετανικές δυνάμεις συνάντησαν ελάχιστη αντίδραση. Γνωστοποίησε ότι οι στόχοι της τρίτης επιδρομής, που μόλις είχε αρχίσει, είχαν διευρυνθεί και περιλάμβαναν και πολλούς ραδιοτηλεοπτικούς αναμεταδότες και πετρελαϊκές εγκαταστάσεις, ενώ εκτίμησε ότι οι επιδρομές των προηγούμενων ημερών είχαν αρκετά μεγάλη επιτυχία, καθώς αχρήστευσαν, όπως ανέφερε χαρακτηριστικά, τα 19 από τα 27 ιρακινά αντιαεροπορικά συστήματα. Οσο για τις απώλειες, αρκέστηκε να δηλώσει ότι δεν υπάρχει καμία ανάμεσα στις γραμμές των βρετανικών και αμερικανικών δυνάμεων.

Από την πλευρά του, ο Χιουγκ Σέλτον εμφανίστηκε λακωνικότατος, δηλώνοντας μόνο ότι "δεν πήγαν όλα όπως ακριβώς τα σχεδιάσαμε". Λακωνικός εμφανίστηκε και ο σύμβουλος του Αμερικανού Προέδρου Σάντι Μπέργκερ, ο οποίος ανακοίνωσε ότι "οι επιδρομές προφανώς θα συνεχιστούν και κατά τη διάρκεια του Σαββατοκύριακου, παρά το γεγονός ότι αρχίζει το Ραμαζάνι, διότι είναι σαφές ότι δε βρισκόμαστε σε αυτόματη διαδικασία".

Ανάλογες ενημερωτικές δηλώσεις έκανε και ο Βρετανός υπουργός Αμυνας Τζορτζ Ρόμπερτσον, ενώ ο πρωθυπουργός Τόνι Μπλερ αποδύθηκε σε σειρά τηλεφωνικών επαφών με τον Γερμανό Καγκελάριο Γκέρχαρντ Σρέντερ, τον Γάλλο Πρόεδρο Ζακ Σιράκ, τον Ιταλό πρωθυπουργό Μάσιμο ντ' Αλέμα, και τον Αιγύπτιο Πρόεδρο Χόσνι Μουμπάρακ, προκειμένου να εκμαιεύσει μια θετικότερη δημόσια στάση απέναντι στην "αλεπού της Ερήμου".

Εγρήγορση και κινητικότητα επικρατεί στη Μόσχα, της οποίας η πολιτική σκηνή εμφανίζεται, μετά από πολύ καιρό, ενωμένη συμφωνώντας στην καταδίκη των αμερικανικών ενεργειών. Οξύνοντας τους τόνους της αντιπαράθεσης, η Μόσχα ανακάλεσε τους πρεσβευτές της από την Ουάσιγκτον και το Λονδίνο και επιβεβαίωσε τις φήμες ότι τέθηκαν σε κατάσταση ετοιμότητας όλες οι ένοπλες δυνάμεις της. Ο Ρώσος Πρόεδρος Μπορίς Γιέλτσιν απέφυγε να συνομιλήσει με τον Αμερικανό Πρόεδρο στο τηλέφωνο, με αποτέλεσμα ο Μπιλ Κλίντον να του αποστείλει επείγουσα επιστολή, στην οποία, όπως ανακοινώθηκε από το Στέιτ Ντιπάρτμεντ, εκφράζεται η επιθυμία "η πρόσκαιρη διαφωνία σχετικά με το θέμα του Ιράκ να μην επηρεάσει τις καλές αμερικανο-ρωσικές σχέσεις".

Η Δούμα (Κάτω Βουλή) ενέκρινε ομόφωνα πρόταση προς τον Ρώσο Πρόεδρο να άρει μονομερώς τις κυρώσεις σε βάρος του Ιράκ και να αποκαταστήσει την εμπορική και οικονομική συνεργασία με τη Βαγδάτη. Ο υπουργός Εξωτερικών Ιγκόρ Ιβάνοφ, ο οποίος συνομίλησε με την Ολμπράιτ, σε συνέντευξή του στο CNN, κάλεσε τις ΗΠΑ και τη Βρετανία "να επανεκτιμήσουν τη στάση τους και να σταματήσουν άμεσα τις επιδρομές" και διευκρίνισε ότι η Μόσχα θα διαμορφώσει την τακτική της ανάλογα με τις αντιδράσεις τους, αφήνοντας να εννοηθεί ότι δεν είναι απίθανο να πληγούν οι σχέσεις της με τη Δύση. Ο υπουργός Αμυνας Ιγκόρ Σεργκέγιεφ εκτίμησε ότι απειλούνται οι σχέσεις της Ρωσίας με το ΝΑΤΟ και τόνισε χαρακτηριστικά ότι "ίσως θα πρέπει να ξεχαστεί η Συμφωνία ΣΤΑΡΤ - 2" για κατάργηση των αμερικανο-ρωσικών πυρηνικών.

Εντούτοις, παρά τις εντονότατες αυτές αντιδράσεις, θεωρούνταν βέβαιο ότι η Μόσχα δε "θα τεντώσει περαιτέρω το σχοινί", καθώς οι σχέσεις της με τη Δύση είναι, σήμερα, κάτι παραπάνω από απαραίτητες, δεδομένης της τραγικής οικονομικής της κατάστασης. Χαρακτηριστικό παράδειγμα της ρωσικής τακτικής- έντονες λεκτικές διαμαρτυρίες, καμία πράξη - είναι και η δήλωση του εκπροσώπου του Ρώσου Προέδρου Ντμίτρι Γιακούσιν, ο οποίος τόνισε ότι οι επιδρομές είναι πράγματι απαράδεκτες, όμως αυτό δε θα οδηγήσει σε διακοπή των σχέσεων με τη Δύση.

Την καταδίκη και την οργή τους εξέφρασαν, σχεδόν, όλες οι αραβικές κυβερνήσεις, ζητώντας τον τερματισμό των επιδρομών, με εξαίρεση το Κουβέιτ, του οποίου ο υπουργός Εξωτερικών Σέικ Σαμπάχ αλ Αχμέντ αλ Σαμπάχ αρκέστηκε να δηλώσει ότι "πρόκειται για ένα ζήτημα ανάμεσα στο Ιράκ και τις ΗΠΑ". Εντούτοις, όλες οι αραβικές κυβερνήσεις απέφυγαν το έντονο ύφος και προσπάθησαν να ισορροπήσουν την κατάσταση, επιρρίπτοντας τις ευθύνες της κρίσης στην ιρακινή ηγεσία. "Επικίνδυνο προηγούμενο για όλη την ανθρωπότητα", χαρακτήρισε τις εξελίξεις και η Κίνα.

Πολύ πιο μεσοβέζικη στάση τήρησαν και χτες οι ευρωπαϊκές κυβερνήσεις, με χαρακτηριστικά τα παραδείγματα της Γερμανίας και της Γαλλίας. Ο Γερμανός υπουργός Εξωτερικών Γιόσκα Φίσερ εξέφρασε τη "λύπη του γιατί έγινε αναγκαία η επέμβαση" και ζήτησε την άρση των επιδρομών για να δοθεί χρόνος στη διπλωματία. Ο Γάλλος Πρόεδρος Ζακ Σιράκ τόνισε ότι "οι επιδρομές δε θα δώσουν λύση στο πρόβλημα", ενώ την ευρηματικότερη, ίσως, δήλωση έκανε ο πρωθυπουργός Λιονέλ Ζοσπέν, ο οποίος υπογράμμισε ότι "οι επιδρομές ήταν αναπόφευκτες, αλλά όχι αναγκαίες".

Καταδικαστική ανακοίνωση εξέδωσε το Ιρακινό Κομμουνιστικό Κόμμα, το οποίο καλεί τον "εδώ και καιρό βασανιζόμενο ιρακινό λαό, που είναι το πρώτο και μεγαλύτερο θύμα, τόσο των αμερικανικών επιθετικών επιχειρήσεων και της τυχοδιωκτικής και εγκληματικής πολιτικής του Σαντάμ Χουσεϊν, να παραμείνει ενωμένος και να υπερασπίσει τα συμφέροντά του", ενώ απευθύνει έκκληση σε όλες τις χώρες να ασκήσουν πιέσεις για άμεσο τερματισμό των επιδρομών και επίλυση της κρίσης ειρηνικά. Τις αμερικανο-βρετανικές επιδρομές καταδίκασαν απερίφραστα, με ανακοινώσεις τους, το υπουργείο Εξωτερικών της Κούβας, το Συριακό ΚΚ, το Πορτογαλικό ΚΚ, το Κόμμα Δημοκρατικού Σοσιαλισμού (PDS) της Γερμανίας, το ΚΚ Αργεντινής.