Οδός Τάκοφσκα, αριθμός 10.Ακριβώς στην καρδιά, στο κέντρο του Βελιγραδίου.Εκεί οι δολοφόνοι, που αυτοαποκαλούνται ανθρωπιστές, έπληξαν το βράδυ της προηγούμενης Πέμπτης έναν ακόμα στόχο τους. Κι αυτή τη φορά ο στόχος δεν ήταν στρατιωτικός. Ηταν το κτίριο της κρατικής τηλεόρασης της Σερβίας. Εκεί όπου δεκάδες εργαζόμενοι - παρότι γνώριζαν πως πιθανά τα γραφεία τους θα χτυπιούνταν απ' τους ΝΑΤΟικούς - αρνήθηκαν εκείνο το βράδυ να πάνε σπίτια τους. Το ραντεβού με το θάνατο είχε ήδη κλειστεί. Συνειδητά κι αντρίκεια. Ισως γι' αυτό και η Σέρβα δημοσιογράφος Λίλιαν Χόκαλι,με δάκρυα στα μάτια έλεγε και ξανάλεγε, με ύφος "αυτοκριτικής": "Δεν τους αξίζουν τα δάκρυά μας. Ηταν ήρωες. Είναι ήρωες. Αξίζουν τιμές και χειροκρότημα. Αξίζουν τον αγώνα μας...".

Μεσημέρι Σαββάτου - δύο μόλις μέρες μετά το άνανδρο χτύπημα. Εξω απ' το κτίριο του κρατικού ραδιοτηλεοπτικού σταθμού "Πολίτικα". Εκτός απ' την Λίλιαν, είναι εκατοντάδες οι Γιουγκοσλάβοι που καταφθάνουν στο προαύλιο του άλλοτε ζωντανού οργανισμού για να αφήσουν ένα μπουκέτο λουλούδια, να ανάψουν ένα κερί προς τιμήν των νέων ανθρώπων που χάθηκαν. Των ανθρώπων που μέχρι και εκείνη την ημέρα δεν είχαν ανασυρθεί απ' τα συντρίμμια του κτιρίου. Και σαν ο καιρός να θέλει να κάνει το "χατίρι" στους ζωντανούς, σταματά να βρέχει. Ενας περίεργος ήλιος, κι αυτός θλιμμένος, φωτίζει τα γεμάτα πόνο πρόσωπά τους. Τα κεριά ανάβουν. Καμιά βροχή, καμιά καταιγίδα δεν μπορεί να σβήσει αυτές τις φλόγες. "Σύμμαχος" των ζωντανών και η εποχή. Η άνοιξη που γεμίζει τα χέρια τους με πασχαλιές, που γεμίζει το προαύλιο με το μοβ τους άνθος. Με το χρώμα του πένθους και του θανάτου...

Τα Σάββατα, από τότε που ξεκίνησε ο πόλεμος, οι Γιουγκοσλάβοι τα ονομάζουν "Ημέρα Παραπόνων". Ολες οι εκδηλώσεις που γίνονται αυτή τη μέρα στο Βελιγράδι είναι σιωπηλές. Χωρίς συνθήματα, χωρίς συναυλίες, χωρίς τραγούδια. Είναι εκατοντάδες αυτοί που περιμένουν τη μεγάλη πορεία απ' την πλατεία της Δημοκρατίας. Είναι χιλιάδες αυτοί που θα φτάσουν μετά από λίγες ώρες, γύρω στις 2 μ.μ., έξω απ' το κτίριο της κρατικής τηλεόρασης. Χωρίς συνθήματα. Μόνο με κεριά αναμμένα και με μάτια γεμάτα δάκρυα. Ομως επί δύο ώρες το πρωινό του προηγούμενου Σάββατο, έξω απ' το κτίριο της "Πολίτικα" - εκτός απ' τον εφιαλτικό ήχο της σειρήνας, που ακούστηκε μέρα μεσημέρι στο Βελιγράδι - ακούστηκε και κάτι άλλο. Υπήρξαν φωνές, υπήρξαν συνθήματα, υπήρξαν τραγούδια. Κι ήταν όλα ελληνικά...

Ηταν οι φωνές των 150 Ελλήνων φιλειρηνιστών, που πραγματοποίησαν από την προηγούμενη Πέμπτη αποστολή διεθνιστικής αλληλεγγύης στο Βελιγράδι. Ηταν οι Ελληνες - μέλη της ΕΕΔΥΕ, δήμαρχοι και άλλοι εκπρόσωποι της Τοπικής Αυτοδιοίκησης, καθώς και πολλοί συνδικαλιστές και εργαζόμενοι που θέλησαν να βρεθούν στο πλευρό των Γιουγκοσλάβων συνανθρώπων. Για να εκφράσουν με την παρουσία τους την αλληλεγγύη του ελληνικού λαού προς τον ηρωικό γείτονα λαό μας. Για να καταδικάσουν με τα συνθήματά τους την εγκληματική επέμβαση των ιμπεριαλιστών και τον βρώμικο πόλεμο που διεξάγουν. Για να χαρίσουν στους Σέρβους το περίσσευμα της ψυχής τους. Οχι πως το χρειάζονται, μια και η δική τους ψυχή είναι η πιο δυνατή βόμβα αυτή τη στιγμή στον πόλεμο, αλλά να, ήταν ο μόνος τρόπος για να γίνει αντιληπτό πως δεν είναι μόνοι τους. Πως δίπλα τους έχουν όλους όσοι αντιστέκονται, όλους όσοι δεν υποτάσσονται στη "νέα τάξη πραγμάτων" των ιμπεριαλιστών.

Ηταν λίγο μετά τις 10 το πρωί, όταν οι 150 Ελληνες έφτασαν με τα πανό τους, με ελληνικές και σέρβικες σημαίες έξω απ' το κατεστραμμένο κτίριο της Ραδιοτηλεόρασης. Παρατάχτηκαν κατά μήκος του προαυλίου και επί δύο ώρες δε σταμάτησαν να φωνάζουν: "Από την Ελλάδα στη Γιουγκοσλαβία, εμείς δεν πολεμάμε για ΗΠΑ - Γερμανία","Δεν είναι τρομοκράτης ο σέρβικος λαός, είναι και θα είναι ο ιμπεριαλισμός","Εδώ είναι Βαλκάνια, δεν είναι Περσικός, εδώ δε θα περάσει ο ιμπεριαλισμός","Η νίκη της Σερβίας, νίκη των λαών, κάτω η νέα τάξη των ιμπεριαλιστών" και "ΝΑΤΟικοί φονιάδες και Αμερικανοί, ο τάφος σας θα γίνει στη Βαλκανική".

Οι Σέρβοι πολίτες πλησίαζαν τους Ελληνες διαδηλωτές για να τους ευχαριστήσουν, να σφίξουν τα χέρια τους, να τους φιλήσουν τρεις φορές στο μάγουλο, να ενώσουν τα δάκρυα του πόνου τους με τα δικά τους δάκρυα συγκίνησης. Κι όταν έφτασαν στο χώρο οι γονείς, οι φίλοι και οι συγγενείς των θυμάτων και αγνοούμενων, για να αφήσουν λίγα λουλούδια και ν' ανάψουν έναν κερί, οι Ελληνες άρχισαν να τραγουδούν το "Επέσατε θύματα αδέλφια εσείς".Οι γροθιές υψώθηκαν, τα χαρακτηριστικά των προσώπων αλλοιώθηκαν από τη συγκίνηση και το πείσμα. Ελληνες και Γιουγκοσλάβοι έγιναν ένα. "Γιουγκοσλάβια - Γκρέτσια" ήταν το σύνθημα που ακούστηκε και ξανακούστηκε. Και το χειροκρότημα έγινε μια διαρκής "καταιγίδα", όταν οι Ελληνες ξεκίνησαν για τα πούλμαν τους, ξεκίνησαν για το ταξίδι της επιστροφής...

Προηγουμένως, όταν οι Ελληνες είχαν γεμίσει το προαύλιο της κρατικής ραδιοτηλεόρασης, την αντιπροσωπεία επισκέφτηκε και χαιρέτισε ο Ντόμπροσαντ Γκάιτς,ένας από τους αρχισυντάκτες της "Πολίτικα". "Η μεγαλύτερη βοήθεια που μπορείτε να μας δώσετε είναι να γίνετε πρεσβευτές ειρήνης και πρεσβευτές δικοί μας σε όλο τον κόσμο. Οι ιμπεριαλιστές και οι ΝΑΤΟικοί φονιάδες μπορούν και χτυπούν διάφορους στόχους εδώ στο Βελιγράδι. Δεν μπορούν, όμως, να χτυπήσουν την ψυχή αυτού του λαού", είπε στους Ελληνες ο Γιουγκοσλάβος δημοσιογράφος, για να ακουστεί το σύνθημα: "Ηρθαν οι φονιάδες στη γειτονιά μας, αν δεν ξεσηκωθούμε θα 'ρθεί κι η σειρά μας".

Ο Ανδρέας Ζαζόπουλος,πρόεδρος της Ομοσπονδίας Οικοδόμων Ελλάδας, υποσχέθηκε στον Ντ. Γκάιτς πως το σύνθημα που ήταν γραμμένο στα Γιουγκοσλάβικα, σ' ένα απ' τα πανό των διαδηλωτών, και έγραφε "Ενάντια στον ιμπεριαλισμό, μαζί σας μέχρι τη νίκη", όλοι οι Ελληνες θα το εκφράσουν με κάθε τρόπο στην πράξη. Για να 'ρθει πάλι απ' τα στόματα των 150 Ελλήνων η απάντηση: "Ζήτω η διεθνής αλληλεγγύη".

Ο γενικός γραμματέας της ΕΕΔΥΕ Θανάσης Παφίλης επισήμανε πως όλος ο αγωνιζόμενος κόσμος γνωρίζει ότι το χτύπημα των ΝΑΤΟικών στην κρατική τηλεόραση έγινε γιατί οι ιμπεριαλιστές θέλουν να κρύψουν τα εγκλήματά τους και να μειώσουν τη φωνή του γιουγκοσλάβικου λαού. "Εμείς υποσχόμαστε ότι θα ενημερώνουμε ακόμα περισσότερο το λαό της Ελλάδας για το δίκιο της Γιουγκοσλαβίας, στον πόλεμο κατά του ΝΑΤΟ και του ιμπεριαλισμού", ήταν η υπόσχεση του Θ. Παφίλη.

Φορώντας μαύρα και κρατώντας στην αγκαλιά της ένα μπουκέτο πασχαλιές κι ένα αναμμένο κερί, η Λίλιαν Χόκαλι δεν μπορεί να σταματήσει να κλαίει. Τα αναφιλητά της γίνονται κραυγή, γίνονται οργή και κατάρες. "Δε θέλω να μιλήσω για τον Κλίντον και για όλους αυτούς που κάθονται γύρω απ' το τραπέζι. Μου είναι δύσκολο. Γιατί ό,τι και να πω θα είναι λίγο. Ας είναι όλοι τους καταραμένοι. Κι είναι όλοι τους χειρότεροι και από τον Χίτλερ", λέει χωρίς συγκρατημό.

Η Λίλιαν είναι δημοσιογράφος εδώ και 25 χρόνια. Τα τελευταία 18 εργάζεται στον κρατικό ραδιοτηλεοπτικό σταθμό. Ολοι όσοι ανασύρθηκαν νεκροί ή αγνοούνταν κάτω απ' τα συντρίμμια του κτιρίου ήταν συνάδελφοί της. "Ηταν νέα παιδιά, γεμάτα αγάπη και λαχτάρα για τη δουλιά τους. Γεμάτα δίψα για ζωή. Οταν το απόγευμα της Πέμπτης οι παλιοί συνάδελφοι φύγαμε απ' το σταθμό, τους είπαμε να πάνε κι αυτοί στα σπίτια τους. Τους είπαμε - το ξέρανε άλλωστε - πως κάποια απ' αυτές τις μέρες θα χτυπήσουν και το δικό μας κτίριο. Πως ήταν επικίνδυνο να μείνουν μέχρι αργά στο κτίριο. Δεν έφυγε κανείς τους. Ηθελαν να τελειώσουν τη δουλιά τους, να επιτελέσουν το χρέος τους. Ηταν ήρωες, ήταν παιδιά με θάρρος και ψυχή", συνεχίζει την αφήγηση. "Οσα συμβαίνουν τον τελευταίο μήνα στη χώρα μας είναι τραγικά. Μόνο που αυτό το χτύπημα με πονά πιο πολύ. Ηταν οι άνθρωποί μου, ήταν το σπίτι όπου κινούμαι, ζω και εργάζομαι σχεδόν δύο δεκαετίες", λέει η Λίλιαν. Μόνο που και αυτή τη φωνή αυτοί που πρέπει δεν πρόκειται να την ακούσουν...

Στο απέναντι πεζοδρόμιο στέκεται βουβός ο Μπόιαν Μπόσιρτιτς,καλλιτεχνικός επιμελητής της "Πολίτικα". Φορά μαύρα γυαλιά για να κρύψει τα δάκρυα. Και βλέπει επί ώρα το κατεστραμμένο κτίριο, σαν να περιμένει να συμβεί κάποιο θαύμα. Τον πλησιάζουμε την ώρα που αρχίζει να ηχεί μανιασμένα η σειρήνα. Και με έκπληξη του επισημαίνουμε πως δεν κουνήθηκε ούτε πόντο απ' τη θέση του στο άκουσμά της. "Είναι ντροπή να φύγουμε από δω, όταν μέσα στο κτίριο υπάρχουν ακόμα νεκροί συνάδελφοί μας", έρχεται αποστομωτική η απάντηση. Του ζητάμε να μας περιγράψει πώς είναι το ηθικό των Γιουγκοσλάβων τον τελευταίο μήνα. "Οι άνθρωποι δεν μπορούν να ηρεμήσουν, είναι πολύ νευρικοί. Τα συναισθήματα που σήμερα επικρατούν στην πλειοψηφία του κόσμου είναι η απογοήτευση και ο φόβος. Απογοήτευση για τη στάση του "πολιτισμένου κόσμου", που λύνει τις όποιες διαφορές με τον χειρότερο, με τον πιο γκανγκστερικό τρόπο. Και φόβος για τους τρόπους που χρησιμοποιούν για να μας εξουδετερώσουν. Παρ' όλα αυτά είμαστε προετοιμασμένοι και για τα χειρότερα. Και θα τα αντιμετωπίσουμε με το ίδιο θάρρος. Εδώ που φτάσανε τα πράγματα, δεν πρόκειται να κάνουμε ούτε ένα βήμα πίσω", λέει ο Μπόιαν. Και προειδοποιεί: "Τονίστε στο λαό σας - τον οποίο αγαπάμε και ευχαριστούμε - πως πρέπει να κατανοήσει πως αυτός ο πόλεμος δεν αφορά μόνο τη Γιουγκοσλαβία. Θεωρούμε πως είναι η αρχή για έναν γενικευμένο πόλεμο τόσο στα Βαλκάνια, όσο και σε όλο τον κόσμο".

Βουβή, παγωμένη σαν νεκρή, στέκει δίπλα του η συνάδελφος Σμένιτσαν Σμινιέλιτς.Ζητάμε και απ' αυτή δύο λόγια. Σχεδόν ψιθυριστά θα πει: "Δεν έχω λόγια για να περιγράψω αυτό που νιώθω. Δεν έχω τρόπο για να περιγράψω τα συναισθήματά μου γι' αυτούς που μας χτυπούν και μας πολεμάνε. Είναι ύπουλοι και βρώμικοι οι τρόποι τους. Νιώθω ντροπή κι αηδία. Και νιώθω απερίγραπτο πόνο για όλους τους συναδέλφους μου που χάθηκαν με αυτόν τον τρόπο".