ΝΤΙΛΙ.-

Πόσο πιο εκρηκτική μπορεί να γίνει η ήδη τεταμένη κατάσταση στο Ανατολικό Τιμόρ; Οι φόβοι όσων συμμετείχαν ως παρατηρητές των Ηνωμένων Εθνών στο δημοψήφισμα της περασμένης βδομάδας, που ανέδειξε πως το 78,5% των ψηφοφόρων τάσσεται υπέρ της ανεξαρτησίας,φθάνουν έως του σημείου... να περιγράψουν μία κατάσταση που εν πολλοίς πλησιάζει τον εφιάλτη ενός εμφύλιου πολέμου ή ενός αιματοκυλίσματος - δεδομένων των αναλογιών - παρόμοιου μ' αυτό που εκτυλίχτηκε στη Ρουάντα το 1994! Θα υπέθετε κανείς πως σε μία τέτοια περίπτωση η κινητοποίηση του ΟΗΕ θα ήταν δεδομένη. Εντούτοις, φαίνεται ότι παρά τις εκκλήσεις των αξιωματούχων του ΟΗΕ κάτι τέτοιο δε θα γίνει πολύ σύντομα, κυρίως γιατί ΗΠΑ και Βρετανία είναι απασχολημένες με το να υποκινούν νέες εντάσεις στα Βαλκάνια ή να καμώνονται πως επιβάλλουν την "ειρήνη" στο Κοσσυφοπέδιο...

Σύμφωνα με ρεπορτάζ του BBC, ακόμη και στην περίπτωση που συγκληθεί το Συμβούλιο Ασφαλείας, δεν είναι βέβαιο πως θα ληφθεί κάποια απόφαση. Σθεναρές αντιδράσεις προβάλλονται ιδιαίτερα από ΗΠΑ και Βρετανία, που θεωρούν πως "κάνουν το καθήκον" τους... στο Κοσσυφοπέδιο, και εν γένει στα Βαλκάνια, έχοντας ρίξει "πολύ χρήμα και πολλούς άνδρες". Μία άλλη αποστολή - πόσο μάλλον στο αφιλόξενο περιβάλλον του Ανατολικό Τιμόρ - δε θα ήταν η καλύτερη στην παρούσα φάση, σημειώνει σε σχετικό ρεπορτάζ το BBC, προσθέτοντας πως οι ΗΠΑ αρκούνται στην άσκηση "ύστατων πιέσεων" (όπως έλεγε τελευταία αξιωματούχος του Στέιτ Ντιπάρτμεντ) στην κυβέρνηση της Τζακάρτα, προκειμένου αυτή... να αναλάβει τις ευθύνες της και να προχωρήσει στον αφοπλισμό των παραστρατιωτικών ομάδων στο Ανατ. Τιμόρ.

Οι Βρετανοί, απ' την άλλη πλευρά, δεν ενθουσιάζονται με την ιδέα μίας συμμετοχής σε αποστολή κυανόκρανων στο Ανατ. Τιμόρ γιατί θεωρούν πως κάτι τέτοιο είναι... "χρονοβόρο" και αφ' ετέρου υπάρχει "αρκετός φόρτος εργασίας στα Βαλκάνια"!

Μετά απ' όλα αυτά, η αποστολή ειρηνευτικής δύναμης του ΟΗΕ στο Ανατ. Τιμόρ φαντάζει πρακτικά και βραχυπρόθεσμα ανέφικτη, σύμφωνα τουλάχιστον και με την έως τώρα τυπική και προβλεπόμενη διαδικασία (συνεδρίαση και απόφαση του Συμβουλίου Ασφαλείας, κατόπιν προσφορές των κρατών - μελών για συγκρότηση και αποστολή δύναμης κυανόκρανων).

Ωστόσο, οι πλουσιότεροι γείτονες της Ινδονησίας προς το νότο έχουν ήδη έτοιμη μία άλλη "εναλλακτική λύση" (;). Δεν είναι ανεξήγητες οι συχνές δηλώσεις τόσο του αυστραλού υπουργού Εξωτερικών, Αλεξάντερ Ντόουερ, αλλά και του συναδέλφου του στο υπουργείο Αμυνας, περί της ετοιμότητάς τους να εξαπολύσουν, με στρατιωτική υποστήριξη, επέμβαση "σωτηρίας" των όχι άνω των 200 Αυστραλών που βρίσκονται στο Ανατ. Τιμόρ. Και οι δύο υπογραμμίζουν συχνά τις τελευταίες μέρες πως θα μπορούσαν να αποτελέσουν (όχι δίχως τη συγκατάθεση της Ινδονησίας), την "εμπροσθοφυλακή" μίας μελλοντικής δύναμης στρατιωτών του ΟΗΕ και να αναλάβουν δράση στο νησί. Μία τέτοια κίνηση δε θα μπορούσε παρά να προκαλέσει το "ενδιαφέρον" ενός άλλου γείτονα της Ινδονησίας, της Ν. Ζηλανδίας, καθώς και εκείνη εκδήλωσε παρόμοιο "ενδιαφέρον" με τους Αυστραλούς...

Μετά τα όσα έχουν προηγηθεί σε Κοσσυφοπέδιο και νωρίτερα σε Ιράκ, Σομαλία, Αϊτή, Παναμά κλπ. από υπερδυνάμεις (με ή δίχως τη συγκατάθεση του υποβαθμισμένου αν όχι κατακερματισμένου πλέον ΟΗΕ), δε θα μπορούσε να δει κανείς τέτοιες κινήσεις παρά με επιφυλακτικότητα.

Ωστόσο, ο φαύλος κύκλος της βίας στο Ανατ. Τιμόρ καλά κρατεί, με τους περισσότερους εκ των 850.000 κατοίκων του να είναι στο στόχαστρο των παραστρατιωτικών οργανώσεων (που καταγγέλλεται πως δρουν με την ανοχή αν όχι υποστήριξη των ινδονησιακών δυνάμεων κατοχής, οι οποίες στο παρελθόν είχαν εξοπλιστεί από τις αμερικανικές πολεμικές βιομηχανίες κλπ.). Οσοι δεν είναι νεκροί, όσοι δεν έχουν δει τα σπίτια τους να γίνονται παρανάλωμα του πυρός από τις λεγόμενες "πολιτοφυλακές" ένοπλων οργανώσεων, που τάσσονται υπέρ της αυτονομίας του νησιού, καταφεύγουν σε όρη και βουνά (όσα τουλάχιστον υπάρχουν) στο Ανατ. Τιμόρ. Οι περισσότερες έξοδοι προς τη θάλασσα είναι, μάλλον, "σφραγισμένες"...

Δέσπ. ΟΡΦΑΝΑΚΗ