Συμφωνία για την έναρξη της διαδικασίας κατασκευής διεθνούς πειραματικού θερμοπυρηνικού αντιδραστήρα σύντηξης (ΙΤΕR) υπογράφτηκε προχτές στο Παρίσι από εκπροσώπους της ΕΕ (που χρηματοδοτεί το σχέδιο κατά 50%), της Ρωσίας, της Κίνας, της Ινδίας, των ΗΠΑ, της Ιαπωνίας, της Νότιας Κορέας που θα συμβάλουν στη χρηματοδότηση του σχεδίου με περίπου 10% έκαστος...

Απώτερος στόχος του Διεθνούς Πειραματικού Θερμοπυρηνικού Αντιδραστήρα Σύντηξης (ITER), που θα κατασκευαστεί στο Κανταράς της νοτιοανατολικής Γαλλίας είναι, αφ' ενός, η «εργαστηριακή» αναπαραγωγή αυτού που συμβαίνει στο κέντρο του Ηλιου με τη σύντηξη μικροσωματιδίων, αφ' ετέρου, η παραγωγή άφθονης και καθαρής ενέργειας με τη χρήση φθηνών υλικών, όπως το νερό και το λίθιο, που θα καλύπτει τις ανάγκες του ανθρώπινου πολιτισμού περί τα μέσα του 21ου αιώνα... Φυσικά, αυτά είναι σε πειραματικό στάδιο και οπωσδήποτε στις σημερινές συνθήκες του ιμπεριαλιστικού ανταγωνισμού είναι αντικείμενο σκληρής διαπάλης. Αλλωστε, η ιδέα της θερμοπυρηνικής σύντηξης είχε ξεκινήσει τη δεκαετία του '60 στην ΕΣΣΔ αλλά δεν προχώρησε, λόγω του υψηλού κόστους, των πιέσεων και των μετέπειτα εξελίξεων.

Το ερευνητικό σχέδιο εκτιμάται πως θα κοστίσει τουλάχιστον 10 δισ. ευρώ. Η διαδικασία κατασκευής του αναμένεται να ξεκινήσει το 2008 - 2009 και να ολοκληρωθεί μετά από περίπου μία δεκαετία. Μετά την ολοκλήρωση κατασκευής του αντιδραστήρα πυρηνικής σύντηξης οι έρευνες μίας πολυμελούς ομάδας επιστημόνων από κάθε γωνιά του πλανήτη θα διαρκέσουν τουλάχιστον μία 20ετία. Ετσι, εκτιμάται πως η πρώτη επίδειξη της λειτουργίας του αντιδραστήρα δε θα είναι εφικτή πριν το 2040...

Η μέθοδος της θερμοπυρηνικής σύντηξης δεν έχει καμία σχέση με τους συμβατικούς πυρηνικούς αντιδραστήρες σχάσης, όπως επισημαίνει στο «Ρ» ο αναπληρωτής καθηγητής στο Πανεπιστήμιο Αθηνών Θανάσης Γεράνιος, ενώ έχει τρία βασικότατα πλεονεκτήματα:

• Το υδρογόνο που χρησιμοποιεί ως πρώτη ύλη είναι μια ανεξάντλητη πηγή καυσίμου που βρίσκεται στα νερά, με αποτέλεσμα να μην προκαλεί στρατηγική εξάρτηση από ορισμένες περιοχές που την κατέχουν, όπως αντίστοιχα το πετρέλαιο ή το ουράνιο.
• Αυτού του τύπου οι αντιδραστήρες δεν παράγουν σχεδόν καθόλου πυρηνικά απόβλητα.
• Μέσα από τις διαδικασίες της σύντηξης είναι αδύνατο να παραχθούν πρώτες ύλες που να μπορούν να χρησιμοποιηθούν για πυρηνικά ή ραδιενεργά όπλα (π.χ. απεμπλουτισμένο ουράνιο κ.ά.).

Οπως, όμως, επισημαίνει ο Θ. Γεράνιος, για την αξιοποίηση της μεθόδου θα περάσουν 2 - 3 δεκαετίες.