Δραματική επιδείνωση σημείωσε στο οκτάμηνο Γενάρη-Αυγούστου 2000 το έλλειμμα του ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών, στο οποίο αποτυπώνονται οι εμπορικές και κάθε είδους συναλλαγές της Ελλάδας με τις άλλες χώρες του κόσμου. Σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία της Τράπεζας της Ελλάδας, που δόθηκαν χτες στη δημοσιότητα, στο φετινό οκτάμηνο το συνολικό έλλειμμα ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών της Ελλάδας με το εξωτερικό αυξήθηκε κατά 81%, ήτοι κατά 2 δισ. δολάρια συγκριτικά με το αντίστοιχο οκτάμηνο του 1999. Η επιδείνωση των ελλειμμάτων του ισοζυγίου δεν οφείλεται μόνο στις αυξημένες δαπάνες για εισαγωγές πετρελαίου και υγρών καυσίμων, αλλά και στο γεγονός ότι οι δαπάνες για εισαγωγές λοιπών προϊόντων αυξήθηκαν σε ποσοστό πολύ μεγαλύτερο από τις εισπράξεις εξαγωγών ελληνικών προϊόντων. Οπως ομολογεί δημόσια και η διοίκηση της Τράπεζας της Ελλάδας με τη σχετική ανακοίνωση, που συνοδεύει τα στοιχεία του ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών, μόνο «το 41% περίπου της διεύρυνσης του ελλείμματος οφείλεται στην αυξημένη δαπάνη για καθαρές εισαγωγές καυσίμων».

Η δυσμενής πορεία των ελλειμμάτων του ισοζυγίου, που έρχεται αμέσως μετά την αναζωπύρωση του πληθωρισμού, αποτελεί μια ακόμη χειροπιαστή απόδειξη για το ότι - παρά τις σκληρές θυσίες που επέβαλαν στα πλατιά λαϊκά στρώματα οι κυβερνήσεις της ΝΔ και του ΠΑΣΟΚ τη τελευταία δεκαετία, στο όνομα της ισχυρής οικονομίας, και παρά τα μεγάλα κέρδη που αποκόμισαν οι μεγαλοβιομήχανοι και μεγαλοεπιχειρηματίες - τα θεμέλια της οικονομίας παραμένουν σαθρά και η παραγωγική υποβάθμιση της χώρας συνεχίζεται.

Σύμφωνα με τα αναλυτικά στοιχεία της Τράπεζας της Ελλάδας για τις εξελίξεις στο ισοζύγιο, προκύπτει ότι στο οκτάμηνο Γενάρη- Αυγούστου 2000:

• Η συναλλαγματική δαπάνη γιαεισαγωγές (μαζί με τα υγρά καύσιμα) ξεπέρασε τα 20 δισ. δολάρια. Συγκεκριμένα, για τις κάθε είδους εισαγωγές δαπανήθηκαν φέτος 20,2 δισ. δολάρια, έναντι 16,6 δισ. δολαρίων το αντίστοιχο περσινό οκτάμηνο, που σημαίνει ότι ξοδέψαμε ως χώρα για εισαγωγές 21,7%, ήτοι 3,6 δισ. δολάρια παραπάνω από πέρσι. Η δαπάνη για «εισαγωγές καυσίμων» αυξήθηκε κατά 120,3%, ήτοι κατά 1,7 δισ. δολάρια και για τα «λοιπά προϊόντα» 12,7% ή 1,9 δισ. δολάρια.
• Οι συναλλαγματικές εισπράξεις από τις εξαγωγές ελληνικών προϊόντων, συμπεριλαμβανομένων των υγρών καυσίμων, μόλις ξεπέρασαν τα 6,6 δισ. δολάρια. Συγκεκριμένα, ανήλθαν στο ποσό των 6,61 δισ. δολαρίων, από 5,54 δισ. δολάρια το οκτάμηνο του 1999 και ήταν αυξημένες κατά 19,3% ή κατά 1,1 δισ. δολάρια συγκριτικά με το οκτάμηνο του 1999. Οι εισπράξεις από εξαγωγές υγρών καυσίμων αυξήθηκαν κατά 138,5% ενώ για τα υπόλοιπα ελληνικά προϊόντα η αύξηση ήταν μόλις... 4,7%!
• Το συνολικό εμπορικό έλλειμμα σε βάρος της Ελλάδας άγγιξε τα 13,6 δισ. δολάρια, από 11 περίπου δισ. δολάρια του αντίστοιχου οκταμήνου του 1999. Συγκεκριμένα, το εμπορικό έλλειμμα διαμορφώθηκε σε νέα επίπεδα-ρεκόρ, φτάνοντας τα 13,560 δισ. δολάρια από 11,026 δισ. δολάρια το 1999. Αυξήθηκε δηλαδή κατά 23% ή κατά 2,5 δισ. δολάρια. Χωρίς τα υγρά καύσιμα, το εμπορικό έλλειμμα παρουσιάζει στο φετινό οκτάμηνο αύξηση κατά 1,7 δισ. δολάρια ήτοι κατά 16,6%.

Το αποτέλεσμα από τις παραπάνω εξελίξεις στο εμπορικό ισοζύγιο αλλά και τις υπόλοιπες συναλλαγές της Ελλάδας με το εξωτερικό (ισοζύγιο υπηρεσιών, ισοζύγιο εισοδημάτων, ισοζύγιο μεταβιβάσεων), ήταν να τιναχτεί στα ύψη το έλλειμμα του ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών και να ξεπεράσει τα 4,4 δισ. δολάρια. Συγκεκριμένα, διαμορφώθηκε στο ποσό-ρεκόρ των 4,44 δισ. δολαρίων από 2,45 δισ. δολάρια, παρουσιάζοντας αύξηση συγκριτικά με το οκτάμηνο του 1999 κατά 2 δισ. δολάρια ήτοι κατά 81%.

Είναι φανερό, ότι εκτός από τις αυξημένες διεθνείς τιμές πετρελαίου, που επιβάρυναν τα ελλείμματα, σημαντικό μερίδιο είχαν και οι αυξημένες εισαγωγές λοιπών - εκτός καύσιμων - εμπορευμάτων. Το μεγάλο πρόβλημα του ελληνικού ισοζυγίου ήταν και παραμένει η μεγάλη διαφορά των εισαγωγών με τις εξαγωγές. Οπως σημειώνει και η Τράπεζα της Ελλάδας, η μεγάλη αύξηση του ελλείμματος στο ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών οφείλεται - εκτός από τα καύσιμα - και στον «ταχύτερο ρυθμό ανόδου των εισαγωγών απ' ό,τι των εξαγωγών και της μεγάλης διαφοράς μεταξύ των δύο μεγεθών», αφού - όπως αναφέρεται - «οι εισαγωγές είναι περίπου τριπλάσιες των εξαγωγών».

Οι παραπάνω εξελίξεις στο ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών και τις χρηματοοικονομικές συναλλαγές είχαν ως αποτέλεσμα τη διαμόρφωση του ύψους των συναλλαγματικών διαθεσίμων σε 15,4 δισ. δολάρια (17,2 δισ. ευρώ).