Ιδιαίτερα σημαντικές ήταν οι ομιλίες που ανέπτυξαν γνωστοί επιστήμονες στη μεγάλη εκδήλωση που έγινε το βράδυ της Πέμπτης στην Αίθουσα Τελετών του ΑΠΘ, με πρωτοβουλία της Αντιπολεμικής Επιτροπής Φορέων Νομού Θεσσαλονίκης. Θέμα της ήταν «Οι συνέπειες στο φυσικό, κοινωνικό και πολιτιστικό περιβάλλον από τον πόλεμο στη Γιουγκοσλαβία». Με την επιστημονική προσέγγιση των εισηγητών έγινε ένα μεγάλο βήμα για την αποσαφήνιση της κατάστασης, τόσο σχετικά με το απεμπλουτισμένο ουράνιο και τις γενικότερες συνέπειες που είχε ο πόλεμος τόσο στο περιβάλλον όσο και στην ασφάλεια και την υγεία των κατοίκων της περιοχής. Ενα βήμα για να φωτιστούν από ειδικούς επιστήμονες όλοι οι τομείς της ανησυχίας των πολιτών σχετικά με τα όσα πληροφορούμαστε τελευταία για την εγκληματική δράση των ΝΑΤΟικών στα Βαλκάνια.

Μιλώντας στην αρχή της εκδήλωσης εκ μέρους της Αντιπολεμικής Επιτροπής φορέων Νομού Θεσσαλονίκης ο Κ. Δρούτσας, σημείωσε ότι πριν από δύο χρόνια, με τη βάρβαρη επίθεση των ΝΑΤΟικών δυνάμεων κατά της Γιουγκοσλαβίας, οι πολίτες της Θεσσαλονίκης αντέδρασαν μέσω της Αντιπολεμικής Επιτροπής στο πέρασμα των στρατευμάτων, μια στάση, όπως είπε, που έσωσε την τιμή και την υπόληψη του ελληνικού λαού. «Η Αντιπολεμική Επιτροπή είχε επισημάνει τότε -ανέφερε ο Κ. Δρούτσας- ότι οι συνέπειες εκείνου του πολέμου δε θα τελείωναν με την καταγραφή των θυμάτων με το τέλος των βομβαρδισμών, αλλά θα υπήρχαν προεκτάσεις και στο μέλλον, με θύματα το περιβάλλον, το έδαφος, το υπέδαφος, τον αέρα, τον υδροφόρο ορίζοντα, έξω από τις ανθρώπινες ζωές και την καταστροφή της οικονομίας της περιοχής. Ελεγε η Επιτροπή ότι δεν ήταν δυνατόν να εξασφαλιστεί η προστασία της ανθρώπινης ζωής μέσω της καταστροφής του περιβάλλοντος, μέσα από τα υπαρκτά εθνικά σύνορα, διότι οι επικίνδυνοι ρύποι δε σταματούν σε τελωνειακούς φρουρούς, ούτε σε σύνορα εδάφους. Οι πρόσφατες αποκαλύψεις για τη χρήση του απεμπλουτισμένου ουρανίου στις βόμβες που χρησιμοποιηθήκανε μαζικά εκείνες τις μέρες, ανησυχήσανε όχι τόσο τον ελληνικό λαό, που τότε είχε κατηγορηθεί ότι είναι παραπληροφορημένος και η αντίδρασή του δεν ήταν η σωστή, αλλά τους λαούς της υπόλοιπης Ευρώπης οι οποίοι μάθαιναν τα γεγονότα από τα ΜΜΕ της ΕΕ.

Είναι ενθαρρυντικό που έστω και αυτή τη στιγμή αφυπνίστηκαν οι υπόλοιπες ευρωπαϊκές κοινωνίες και κατάλαβαν ότι δεν επρόκειτο για έναν ανθρωπιστικό πόλεμο. Επειδή εμείς είμαστε καλά πληροφορημένοι ζώντας σ' αυτή την περιοχή, γνωρίζουμε ότι ο πόλεμος δεν έχει σταματήσει, μπορεί να έχει σταματήσει η μορφή που άμεσα οι βομβαρδισμοί καταδείξανε, αλλά οι προεκτάσεις συνεχίζονται στην ευρύτερη περιοχή, με στόχο την αποσταθεροποίηση και τη δημιουργία προτεκτοράτου. Θα πρέπει να συμβάλλουμε στην αφύπνιση των λαών της Ευρώπης, να συσπειρώσουμε όσο το δυνατόν πλατύτερες κοινωνικές ομάδες και αν είναι δυνατόν το σύνολο του λαού, ώστε να αντισταθούμε και στα μελλούμενα, αλλά και να αποκαλύψουμε τις συνέπειες εκείνου του τρομερού πολέμου. Δε σταματήσαμε με την καταγραφή εκείνων των θυμάτων, να είμαστε έτοιμοι ώστε διαφορετικές κοινωνικές αντιλήψεις να μη μας εμποδίσουν αυτή τη φορά να είναι πιο μαζικό το κίνημα αντίστασης στον πόλεμο», κατέληξε ο Κ. Δρούτσας.

Ο πρώτος ομιλητής Χρ. Ζερεφός, καθηγητής της Φυσικής της Ατμόσφαιρας του ΑΠΘ, ανέφερε πολλά παραδείγματα σχετικά με τη μετακίνηση επικίνδυνων τοξικών από τις αέριες μάζες. «Τον περασμένο Απρίλη, είπε, μεταφέρθηκε φωτοχημικό νέφος από την Ασία στην Καλιφόρνια μέσα σε λίγες μέρες, κάτι που αποδεικνύει ότι οι ρύποι μεταφέρονται σε πάρα πολύ μεγάλες αποστάσεις».

Πρόσθεσε ότι το διοξείδιο του θείου που βρέθηκε στη Θεσσαλονίκη να είναι αυξημένο και μάλιστα τους καλοκαιρινούς μήνες, οφειλόταν σε μεταφορά νέφους από τη Βουλγαρία, την Τσεχία και την Πτολεμαΐδα. «Ενα νέφος από τη Σαχάρα μας επισκέφθηκε και πρόσφατα. Η καταστροφή του Τσέρνομπιλ οδήγησε ένα υψηλά αιωρούμενο νέφος στη Φιλανδία, ενώ άλλες αέριες μάζες προχώρησαν πάνω από τις Αλπεις και τα Πυρηναία και έφθασαν μέχρι τη Β. Ελλάδα», σημείωσε ο Χρ. Ζερεφός.

Αναφερόμενος στα πρόσφατα γεγονότα με αφορμή τον πόλεμο στα Βαλκάνια τόνισε ότι δόθηκε μικρή αξία στην πλήρη ενημέρωση. «Οπως γνωρίζετε ακόμη και σήμερα υπάρχει μια διαχέουσα δήθεν διχογνωμία μεταξύ επιστημόνων, κατά πόσο είναι επικίνδυνοι οι ρύποι, κατά πόσο έχουν φθάσει στην Ελλάδα και παίζεται γενικά "ένα κρυφτούλι". Ο αέρας δεν καταλαβαίνει εμπόδια, έρχεται και από τη Σαχάρα. Τεράστιες ποσότητες τοξικών εκλύθηκαν στο Πάντσεβο μετά το βομβαρδισμό του πετροχημικού εργοστασίου. Η χώρα μας δεν είναι στο απυρόβλητο. Τα πράγματα είναι πολύ πιο σοβαρά, τουλάχιστον έτσι όπως φαίνονται, είτε μέσω τηλεοπτικών παραθύρων είτε μέσω άλλου είδους ενημέρωσης... Το μεγαλύτερο παράδειγμα που υπάρχει για φυσικές καταστροφές το αναφέρει ο Αριστοτέλης. Πρόκειται για τις Μυκήνες, όπου μετά μια μεγάλη περίοδο ξηρασίας, αφήνει να εννοηθεί ότι σήμανε το τέλος του Μυκηναϊκού πολιτισμού. Οι Ελληνες ας μείνουμε ενωμένοι, ας κοιτάξουμε τι λέει η επιστήμη κι ας κοιτάξουμε το μέλλον της χώρας μας», κατέληξε ο Χρ. Ζερεφός.

Ο επόμενος ομιλητής Ανδρ. Θεοφίλου, ερευνητής του ΕΚΕΦΕ «Δημόκριτος» αναπτύσσοντας το θέμα του «Διασπορά και επιπτώσεις του απεμπλουτισμένου Ουρανίου» είπε μεταξύ άλλων:

«Δεν είναι μόνο ο άνεμος που συμβάλλει στη μεταφορά των κόκκων του απεμπλουτισμένου Ουρανίου. Με λίγα λόγια γύρω από κάθε κόκκο σχηματίζεται μια αρκετά μεγάλη σταγόνα, εφόσον στην περιοχή της ατμόσφαιρας στην οποία εκρήγνυται η σκόνη υπάρχει υγρασία. Το φαινόμενο είναι πιο έντονο όταν οι αέριες μάζες ανεβαίνουν στα υψηλότερα στρώματα της ατμόσφαιρας. Το σχηματιζόμενο νέφος, μπορεί να πέσει σαν μια σύντομη βροχή με μεγάλες σταγόνες πολύ μακριά από την περιοχή της έκρηξης. Τέτοιες βροχές με τεράστιες σταγόνες έχουν παρατηρηθεί στο Κόσσοβο τις ημέρες των βομβαρδισμών.

Οταν η θερμοκρασία της ατμόσφαιρας δεν είναι τόσο χαμηλή, σχηματίζονται μικρότερα σταγονίδια, τα οποία υπό μορφή νέφους μπορεί να ταξιδέψουν σε μεγάλες αποστάσεις και όταν συναντήσουν ψυχρές αέριες μάζες αρχίζουν να συνενώνονται πολλά μαζί, σχηματίζοντας μεγαλύτερες σταγόνες. Τα ηλεκτρικά φορτία που παράγονται από την ακτινοβολία Β του Ουρανίου και πάλι συμβάλλουν στο σχηματισμό μεγάλων σταγόνων, έτσι είναι δυνατό να έχουμε βροχές με μεγάλες σταγόνες, σε μεγάλες αποστάσεις από το σημείο της έκρηξης. Τέτοιες βροχές έχουν παρατηρηθεί και στην Ελλάδα κατά τη διάρκεια των βομβαρδισμών στο Κόσσοβο».

Ο Ανδρ. Θεοφίλου παρατήρησε ότι και η χημική μόλυνση που προέρχεται από το βομβαρδισμό των εργοστασίων μεταφέρεται από τη μια περιοχή στην άλλη με παρόμοιο μηχανισμό. Συμπερασματικά ανέφερε ότι οι επιπτώσεις από έναν πόλεμο σήμερα δεν περιορίζονται στις εμπλεκόμενες χώρες. «Μόνη λύση είναι να λύνονται με άλλα μέσα οι διαφορές μεταξύ των κρατών και όχι με την ωμή βία», σημείωσε.

Αναλύοντας τα γεγονότα που διαδραματίστηκαν πριν δύο χρόνια στα Βαλκάνια, ο διεθνολόγος Β. Καρακωστάνογλου, ανέφερε ότι η Σερβία, όπως και κάθε κυρίαρχο κράτος, δε θα μπορούσε να δεχτεί αμαχητί την αποδιάρθρωσή του, έστω κι αν το ίδιο είχε συμβάλει με λάθη του στην επιδείνωση μιας σύγκρουσης. «Αλλά και ποιος άλλος ηγέτης θα μπορούσε να ενδώσει στα τελεσίγραφα του ΝΑΤΟ στο Ραμπουγιέ, που απειλούσαν αποκλειστικά και μόνο τους Σέρβους, ενώ η άλλη πλευρά, οι Αλβανοί, αφήνονταν ανενόχλητοι στις άκαμπτες διεκδικήσεις τους. Η ηγεσία της Δύσης και μέρος της μονομερώς πληροφορημένης διεθνούς κοινής γνώμης, σκόπιμα παραγνωρίζουν και υποβαθμίζουν τις σοβαρότατες ευθύνες της ηγεσίας των Κοσσοβάρων Αλβανών για τη στρατηγική της μετωπικής σύγκρουσης και των αδιαπραγμάτευτων αιτημάτων που εφάρμοσαν και που οδήγησε το λαό τους στον πόλεμο και στον ξεριζωμό. Αλλά και τους Σέρβους σε απώλεια ιστορικών εδαφών τους και χιλιάδες προσφύγων».

«Μαζί με τη σκληρή καταδίκη των πρακτικών εθνικής εκκαθάρισης που παραβιάζουν το διεθνές δίκαιο είτε διενεργήθηκαν από Σέρβους είτε αργότερα από Αλβανούς, επιβάλλεται η καταδίκη της πρόωρης, μη αναγκαίας και μη νόμιμης διεθνώς προσφυγής στην ένοπλη βία. Η πρακτική των ρωμαϊκών λεγεώνων να ερημώνουν τα πάντα για να επιβάλλουν την ειρήνη, χρησιμοποιήθηκε για να παρομοιαστεί η πρακτική του ΝΑΤΟ στους πρόσφατους βομβαρδισμούς κατά της Γιουγκοσλαβίας. Μια επιχείρηση που θα καταγραφεί στην ιστορία σαν ένας πόλεμος στον οποίο η αναλογία δυνάμεων ανάμεσα στους αντιπάλους ήταν η πιο άνιση από οποιοδήποτε άλλο προηγούμενο πόλεμο. Γίναμε μάρτυρες ενός νέου φασισμού, ενός νέου ολοκαυτώματος εναντίον ενός έθνους, εναντίον των Σέρβων», κατέληξε ο Β. Καρακωστάνογλου.

Τέλος, στην εισήγησή του ο πρόεδρος του Ιατρικού Συλλόγου, Χρ. Παπακωνσταντίνου, υπογράμμισε ότι με τον πόλεμο στη γειτονιά μας τεράστιες ποσότητες τοξικών μόλυναν τον αέρα. «Γνωρίζουμε ότι στο μισό και πλέον όλων των ασθενειών, οι περιβαλλοντικοί παράγοντες παίζουν ουσιαστικό αιτιολογικό ρόλο. Εάν αυτούς τους προκαλέσουμε τη στιγμή που θα πρέπει να τους ελαττώσουμε και εάν είναι δυνατόν να τους εξουδετερώσουμε και να τους εξαλείψουμε, τότε δε θα πρέπει να είμαστε πολύ αισιόδοξοι για τις μακροχρόνιες δυσάρεστες επιδράσεις στην υγεία μας. Και ο πόλεμος στη γειτονιά μας εναντίον των Σέρβων αυτό ακριβώς έκανε. Πέρα από τους νεκρούς, τους τραυματίες, τους ψυχικά καταπονημένους, τους άνεργους, γέμισε όλο το περιβάλλον, το εκεί αλλά και το δικό μας, από εκπομπές ακτινοβολιών που μοιράζουν καρκίνους και από τοξικά κατάλοιπα που δηλητηριάζουν τον αέρα που αναπνέουμε, το νερό που πίνουμε, ό,τι τρώμε, με απρόβλεπτες άγνωστες συνέπειες για την υγεία μας».

Την Ημερίδα παρακολούθησαν εκπρόσωποι δεκάδων φορέων που συμμετέχουν στις εκδηλώσεις που διοργανώνει η Αντιπολεμική Επιτροπή Φορέων του Νομού Θεσσαλονίκης, όπως και εκπρόσωποι σωματείων, συλλόγων και οργανώσεων. Ανάμεσα τους ήταν ο Νομάρχης Θεσσαλονίκης Κ. Παπαδόπουλος, ο πρύτανης του ΑΠΘ Μ. Παπαδόπουλος, ο βουλευτής του ΚΚΕ Αγγ. Τζέκης, ο Θ. Κωνσταντινίδης, μέλος του ΠΓ της ΚΕ του ΚΚΕ, εκπρόσωποι των Δήμων της Θεσσαλονίκης, κλιμάκιο της ΚΟΘ του ΚΚΕ με επικεφαλής το γραμματέα της, Χρ. Κόφφα, ο πρόεδρος της ΕΔΥΕΘ Μιχ. Σπυριδάκης, αντιπροσωπεία του Εργατικού Κέντρου Θεσσαλονίκης, της ΕΔΟΘ, της ΕΝΙΘ κ.ά.