ΓΕΝΕΥΗ.--

Συνεχίστηκαν και χτες στη Γενεύη οι διαβουλεύσεις ανάμεσα στην Χέλγκα Σμιτ, αναπληρώτρια της επικεφαλής της ευρωενωσιακής διπλωματίας, Κάθριν Αστον, για λογαριασμό της ομάδας των «6» (ΗΠΑ, Γαλλία, Βρετανία, Ρωσία, Κίνα και Γερμανία) και τον επικεφαλής της ιρανικής διαπραγματευτικής ομάδας για το πυρηνικό ενεργειακό πρόγραμμα, υφυπουργό Εξωτερικών, Αμπάς Αραγτσί. Οι συζητήσεις αφορούν στην κατάληξη της ημερομηνίας εφαρμογής της συμφωνίας για το πάγωμα του ιρανικού πυρηνικού προγράμματος για έξι μήνες, με αντάλλαγμα την άρση των κυρώσεων, ωστόσο ως την ώρα που γράφονταν αυτές οι γραμμές δεν είχε γίνει γνωστό το αποτέλεσμά τους.

Ωστόσο χθες σημειώθηκαν ορισμένες αξιοπρόσεκτες εξελίξεις. Στη συνάντηση πήρε μέρος και η διαπραγματεύτρια των ΗΠΑ, Γουέντι Σέρμαν, σε μια στάση από το ταξίδι της προς τη Μόσχα, ενώ ανακοινώθηκε ότι Ιράν και Ρωσία συζητούν συμφωνία που προβλέπει ότι η Ρωσία θα αγοράζει ως και 500.000 βαρέλια ιρανικού πετρελαίου ημερησίως με αντάλλαγμα την προμήθεια του Ιράν με ρωσικά αγαθά και εξοπλισμό. Μια τέτοια συμφωνία θα αυξήσει σημαντικά τις εξαγωγές πετρελαίου του Ιράν που λόγω των αμερικανικών και ευρωπαϊκών κυρώσεων μειώθηκαν ως και 50%.

Δεν είναι σαφές εάν η συμφωνία αυτή θα εφαρμοστεί πριν ρυθμιστούν οι τελευταίες λεπτομέρειες της πυρηνικής συμφωνίας που επιτεύχθηκε το Νοέμβρη και επιχειρείται να κλείσει στη Γενεύη.

Ενδιαφέρον έχει και η παρέμβαση του πρώην υπουργού Εξωτερικών της Βρετανίας Τζακ Στρο (επί κυβέρνησης Τ. Μπλερ) ως επικεφαλής διακομματικής επιτροπής Βρετανών βουλευτών που βρέθηκε αυτές τις μέρες στην Τεχεράνη. Μιλώντας στο ΒΒC, αναφέρθηκε στην ανατροπή το 1953 του Μοχαμάντ Μοσαντέχ, λέγοντας χαρακτηριστικά:

«Εάν ήσουν ένας μέσος Ιρανός δεν θα σε παρεξηγούσαν γιατί θα σκεφτόσουν πως επί δεκαετίες ΗΠΑ και Βρετανία ήταν μία πολύ κακή δύναμη...και πράγματι ήμασταν ...αφού οργανώσαμε μαζί ένα πραξικόπημα για την απομάκρυνση ενός δημοκρατικά εκλεγμένου προέδρου στο Ιράν και παίξαμε πολύ, πολύ άσχημα ενώ έφθινε η λαϊκή υποστήριξη για τον Σάχη στο τέλος της δεκαετίας του '70. Και τότε, για παράδειγμα, η Δύση υποστήριξε τον Σαντάμ Χουσεΐν σε έναν πόλεμο (πόλεμος Ιράκ-Ιράν) που εκείνος προκάλεσε και στον οποίον το Ιράν υπήρξε το θύμα».

Ο Στρο υποστήριξε ότι η βρετανική αντιπροσωπεία έγινε δεκτή «πολύ καλά» στην Τεχεράνη και ότι οι συναντήσεις έγιναν σε «πιο ελαφριά ατμόσφαιρα» απ' την τελευταία του επίσκεψη προ 12ετίας.

Οι ιρανο-βρετανικές σχέσεις παρουσιάζουν σταδιακή βελτίωση από την εκλογή του Χασάν Ρουχανί στην προεδρία του Ιράν και δη από τον περασμένο Οκτώβρη, όταν οι δύο χώρες διόρισαν διπλωμάτες με κύρια αποστολή την αποκατάσταση των διμερών διπλωματικών σχέσεων που έχουν διαταραχθεί από την επίθεση στη βρετανική πρεσβεία στην Τεχεράνη το Νοέμβρη του 2011. Η προσέγγιση αυτή, όπως και αυτή με τις ΗΠΑ, είναι φανερό ότι δείχνουν ένα νέο παζάρι που είναι σε εξέλιξη στην ευρύτερη περιοχή.