Σε συνδυασμό μέτρων νομισματικής πολιτικής προχώρησε χτες η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα (ΕΚΤ), προκειμένου να διοχετεύσει φρέσκο πακτωλό φτηνής, σχεδόν δωρεάν, χρηματοδότησης προς τις τράπεζες της Ευρωζώνης. Αυτές, με τη σειρά τους, αναμένεται να τη διανείμουν στα τμήματα του ευρωπαϊκού κεφαλαίου, με κεντρικό ζητούμενο την ενίσχυση των ρυθμών της παραπαίουσας ανάκαμψης στην Ευρωζώνη και τις νέες κερδοφόρες επενδύσεις. Το ΔΣ της ΕΚΤ αποφάσισε στη χτεσινή του συνεδρίαση να βάλει σε εφαρμογή τα προγράμματα «ποσοτικής χαλάρωσης», τα οποία συνεπάγονται τη διόγκωση της κυκλοφορίας χρήματος. Ταυτόχρονα, αποφασίστηκε η παραπέρα μείωση των βασικών επιτοκίων του ευρώ, τα οποία πλέον διαμορφώνονται στα χαμηλότερα ιστορικά επίπεδα, μόλις στο 0,05%.

Αναλυτικότερα, σύμφωνα με τις χτεσινές αποφάσεις:

«Ποσοτική χαλάρωση»: Η εφαρμογή του προγράμματος θα ξεκινήσει τον Οκτώβρη, ενώ οι «λεπτομέρειες» του σχεδίου θα ανακοινωθούν στις 2/10. Πρόκειται για μαζική απόσυρση ιδιωτικών «καλυμμένων» ομολόγων και άλλων αξιών που έχουν στην κατοχή τους οι τράπεζες, έναντι των οποίων θα διατίθεται η επιπλέον ρευστότητα. Οι «λεπτομέρειες» του σχεδίου αφορούν ζητήματα, όπως το ποιοι θα είναι οι «επιλέξιμοι» τίτλοι κ.ά., γύρω από το οποία διαγωνίζονται οι τραπεζίτες και τα άλλα τμήματα του ευρωπαϊκού κεφαλαίου. Ο επικεφαλής της ΕΚΤ, Μ. Ντράγκι, απέφυγε να απαντήσει σχετικά με το ύψος του προγράμματος, σημειώνοντας, ωστόσο, ότι «ορισμένα από τα ποσά που συζητήσαμε γα την ποσοτική χαλάρωση ήδη έχουν διαρρεύσει». Λόγος γίνεται για 500 δισ. ευρώ, τα οποία θα αποδίδονται τμηματικά στις τράπεζες, σε τακτά χρονικά διαστήματα. Να σημειωθεί ότι πρόγραμμα «ποσοτικής χαλάρωσης» πρωτοεφαρμόστηκε στην Ιαπωνία και στη συνέχεια από την κεντρική τράπεζα των ΗΠΑ (FED) από το 2008 μέχρι και σήμερα.

Επιτόκια: Το βασικό επιτόκιο καθορίστηκε στο 0,05% (από 0,15%). Σε ακόμη χαμηλότερο, αρνητικό επίπεδο διαμορφώθηκε το επιτόκιο «αποδοχής καταθέσεων» -αφορά στα κεφάλαια που «παρκάρουν» οι τράπεζες στην κεντρική τράπεζα του ευρωσυστήματος-, το οποίο καθορίστηκε στο -0,2% (από -0,1% προηγουμένως). Το αρνητικό επιτόκιο καταθέσεων θεωρείται ότι αποτελεί αντικίνητρο για τα λιμνάζοντα κεφάλαια των τραπεζών και ότι συμβάλλει στη ζητούμενη πιστωτική επέκταση.

Αναθεώρηση προβλέψεων: Οριακά χαμηλότερα διαμορφώνονται οι νέες προβλέψεις της ΕΚΤ σχετικά με την ανάκαμψη στην Ευρωζώνη. Για το 2014 εκτιμάται στο 0,9% (από 1% προηγουμένως) και για το 2015 στο 1,6% (από 1,7%). Ο πληθωρισμός στην Ευρωζώνη εκτιμάται στο 0,6% για το 12μηνο του 2014.

Την ίδια στιγμή, ο επικεφαλής του συμβουλίου των υπουργών Οικονομικών της Ευρωζώνης (συμβούλιο Γιούρογκρουπ), Γ. Ντάισελμπλουμ, δήλωσε χτες ότι «θα ήταν λάθος να αναμένει κανείς ότι η οικονομική ανάπτυξη μπορεί να επιτευχθεί με αποκλειστικώς νομισματικά εργαλεία». Ο ίδιος επισήμανε ότι «η ανάκαμψη είναι προς το παρόν εύθραυστη και άνιση», επισημαίνοντας την ανάγκη συνέχισης των «μεταρρυθμίσεων». Πρόταξε, μάλιστα, την ανάγκη του κεφαλαίου για τη μείωση του «μη μισθολογικού κόστους», δηλαδή των ασφαλιστικών εισφορών της εργοδοσίας, προκειμένου, όπως είπε, να «τονωθεί η απασχόληση».

Υποδείξεις για «χαλάρωση» και της δημοσιονομικής πολιτικής υπέβαλε προς την Κομισιόν το ίδρυμα «Bruegel». Σημειώνει ότι η νομισματική πολιτική θα καθυστερήσει πάρα πολύ να επαναφέρει τον πληθωρισμό στα «επιθυμητά» επίπεδα του 2%, δίνοντας έμφαση στις «δημοσιονομικές και εισοδηματικές πολιτικές». Με στόχο την τόνωση της ανάκαμψης, προτείνουν εφαρμογή μέτρων για την αύξηση της εγχώριας κατανάλωσης στη Γερμανία, την Ολλανδία και τις σκανδιναβικές χώρες, με την «ενίσχυση των δημοσίων και των ιδιωτικών επενδύσεων», καθώς και των μισθών.