Με ανατολίτικο παζάρι έμοιαζαν οι διαβουλεύσεις που συνεχίζονταν έως αργά τη νύχτα στις Βρυξέλλες, ανάμεσα στην ΕΕ και την Τουρκία, στη Σύνοδο Κορυφής των δύο πλευρών για το Προσφυγικό, αποτυπώνοντας και με αυτόν τον τρόπο την ένταση των ενδοκαπιταλιστικών αντιθέσεων.

Η κυβέρνηση της Τουρκίας φέρεται να διεκδικούσε αύξηση της οικονομικής βοήθειας, διευκόλυνση της διαδικασίας απόκτησης βίζας για τους Τούρκους πολίτες που επιθυμούν να επισκεφτούν το χώρο Σένγκεν, ξεπάγωμα κεφαλαίων που αφορούν στην ενταξιακή πορεία της Τουρκίας, αλλά και μια αντιστοιχία 1 προς 1 ανάμεσα στους ανθρώπους που επαναπροωθούνται στην Τουρκία και εκείνους που θα μετεγκαθίστανται απ' την Τουρκία στην Ευρώπη.

Σύμφωνα με διπλωματικές πηγές, ο Τούρκος πρωθυπουργός, Α. Νταβούτογλου, είπε ότι η Αγκυρα είναι πρόθυμη να δεχτεί την επαναπροώθηση στο έδαφός της όλων των μη Σύρων μεταναστών στους οποίους δεν θα χορηγηθεί άσυλο στην Ευρώπη, καθώς και όλων όσοι εντοπιστούν στα χωρικά ύδατά της. Δεσμεύτηκε, επίσης, ότι θα εφαρμοστούν σκληρότερα μέτρα σε βάρος των διακινητών ανθρώπων.

Προσερχόμενος στη Σύνοδο, τόνισε πως η χώρα του «είναι έτοιμη να εργαστεί με την ΕΕ, και η Τουρκία είναι έτοιμη επίσης να γίνει μέλος της ΕΕ (...) Σήμερα ελπίζω, αυτή η Σύνοδος να εστιάσει όχι μόνο στην παράνομη μετανάστευση, αλλά επίσης και στη διαδικασία ένταξης της Τουρκίας στην ΕΕ. Ελπίζω να είναι επιτυχημένη, να αποτελέσει σημείο καμπής στις σχέσεις μας».

Για το σφοδρό «παζάρι» προμήνυαν και διαρροές σε τουρκικά ΜΜΕ, που συνέδεαν την καθυστέρηση της λήξης της Συνόδου ΕΕ - Τουρκίας με «νέες προτάσεις» που κατέθεσε η Αγκυρα. Αλλωστε, εδώ και βδομάδες απανωτά δημοσιεύματα σε τουρκικά, κυπριακά και διάφορα άλλα ΜΜΕ σημειώνουν ότι η Αγκυρα επιδιώκει «ανταλλάγματα» σε μια σειρά «μέτωπα», μεταξύ των οποίων η ενταξιακή διαδικασία, η «αναβάθμιση της τελωνειακής ένωσης με την ΕΕ», το Κυπριακό, αλλά και τα Ελληνοτουρκικά. Ενδεικτικά, στον τουρκικό Τύπο εμφανίστηκαν άρθρα με τίτλους όπως «Ελλάδα και Τουρκία: αδιέξοδο ή μια ευκαιρία εξαγοράς;»

Οι αξιώσεις της Αγκυρας ανέτρεψαν το πρόγραμμα της Συνόδου, καθώς «απαιτούσαν περισσότερη συζήτηση», σύμφωνα με αξιωματούχους της ΕΕ. Αρνητικές στα τουρκικά αιτήματα ήταν οι χώρες της ομάδας Βισενγκράντ (Πολωνία, Σλοβακία, Ουγγαρία και Τσεχία), ενώ πληροφορίες έφεραν τον Ούγγρο πρωθυπουργό, Β. Ορμπαν, να θέτει βέτο. Οι ίδιες πληροφορίες χαρακτήριζαν απρόθυμη και την Αυστρία να συνεισφέρει με περισσότερα χρήματα για την ικανοποίηση των τουρκικών αιτημάτων.

Κατά την άφιξή του στη Σύνοδο Κορυφής, ο Αλ. Τσίπρας ζήτησε να υπάρξουν «ευρωπαϊκές λύσεις» στο πλαίσιο των αποφάσεων της ΕΕ που επιτείνουν το πρόβλημα, ενώ εξέφρασε τη λύπη του που «υπήρξαν συμφωνίες που δεν εφαρμόστηκαν από όλους».

«Περιμένω σημαντικά αποτελέσματα σε αυτή τη συνάντηση ΕΕ - Τουρκίας, προκειμένου να εφαρμοστεί το σχέδιο δράσης, προκειμένου να μειωθούν σημαντικά οι ροές και να διαλυθεί το δίκτυο των διακινητών. Την ίδια στιγμή, είναι απαραίτητη η επιτάχυνση της διαδικασίας μετεγκατάστασης, (είναι απαραίτητο) να έχουμε μία αξιόπιστη διαδικασία μετεγκατάστασης, γιατί νομίζω ότι ο καθένας θα μπορούσε να κατανοήσει ότι στην Ευρώπη έχουμε κάποιες αρχές, κάποιες αξίες. Μία από τις θεμελιώδεις μας αρχές ήταν ο επιμερισμός της ευθύνης (...) οι κανόνες είναι για όλους και όλοι πρέπει να εφαρμόζουμε τις κοινές μας αποφάσεις», ανέφερε, «κουκουλώνοντας», για άλλη μια φορά, το χαρακτήρα της ΕΕ και των αντιθέσεων στο εσωτερικό της.

Αργά το βράδυ κυβερνητικές πηγές διέρρεαν την αντίθεση της κυβέρνησης στο άνοιγμα κεφαλαίων της ενταξιακής διαδικασίας της Τουρκίας, εάν δεν υπάρξουν βήματα προόδου απ' την πλευρά της στην εφαρμογή του πρωτοκόλλου της Αγκυρας και στο θέμα του «casus belli».

Πριν ξεκινήσει η Σύνοδος, ο Αλέξης Τσίπρας συναντήθηκε διαδοχικά με τον Κύπριο Πρόεδρο, Ν. Αναστασιάδη, τον Ολλανδό πρωθυπουργό, Μ. Ρούτε, τον Τούρκο πρωθυπουργό, Α. Νταβούτογλου, και τη Γερμανίδα καγκελάριο, Αγκελα Μέρκελ. Οι τρεις τελευταίοι είχαν συναντηθεί και το βράδυ της Κυριακής στην πρεσβεία της Τουρκίας στις Βρυξέλλες.

Στο επίκεντρο της συνάντησής του με την Γερμανίδα καγκελάριο φέρεται να βρέθηκε το σημείο του προσχεδίου συμπερασμάτων της Συνόδου, το οποίο προέβλεπε κλείσιμο του «βαλκανικού διαδρόμου» (ανέφερε συγκεκριμένα: «Οι παράνομες ροές μεταναστών κατά μήκος της οδού των Δυτικών Βαλκανίων πλησιάζουν στο τέλος. Αυτή η οδός είναι πλέον κλειστή»). Πληροφορίες απ' τις Βρυξέλλες λένε πως αυτό το σημείο αποτέλεσε αντικείμενο παζαρέματος στη Σύνοδο, ενώ η Α. Μέρκελ φέρεται να τάχτηκε υπέρ της απάλειψής του. Εξέλιξη, βέβαια, που ούτως ή άλλως δεν ανατρέπει το δεδομένο του εγκλωβισμού δεκάδων χιλιάδων προσφύγων στην Ελλάδα, το οποίο «εγγυώνται» συνολικά οι αποφάσεις της ΕΕ...

Προς επιβεβαίωση, η δήλωση της Α. Μέρκελ, ότι «είναι σημαντικό να βελτιωθούν οι συνθήκες ζωής των προσφύγων κοντά στη χώρα καταγωγής τους και να μειωθεί ο αριθμός των παράτυπων μεταναστών που φθάνουν στην Ευρώπη (...) Στόχος μας είναι μια βιώσιμη λύση για τους πρόσφυγες, με ταυτόχρονη προστασία των εξωτερικών συνόρων της ΕΕ, σε συνεργασία με την Τουρκία. Καταπολέμηση της παράτυπης μετανάστευσης μπορεί να υπάρξει μόνο σε συνεργασία με την Αγκυρα. Θέλουμε λύση η οποία να μην είναι απλά διμερής, αλλά πολυμερής».

Ο προεδρεύων στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο, Μ. Ρούτε, δήλωσε πως «πρέπει επίσης να μιλήσουμε για το ζήτημα της Ελλάδας και των Δυτικών Βαλκανίων και το πώς μπορούμε να τερματίσουμε αυτήν τη ροή ανθρώπων, πώς να κλείσουμε το διάδρομο των δυτικών Βαλκανίων». Δηλώνοντας «μετριοπαθώς αισιόδοξος για επίτευξη κοινής προσέγγισης», ο Ολλανδός πρωθυπουργός αναφέρθηκε και στην επιλογή απευθείας μεταφοράς προσφύγων από την Τουρκία στη δυτική Ευρώπη.

Ο Γάλλος Πρόεδρος, Φρ. Ολάντ, υπεραμύνθηκε των δεσμεύσεων που έχουν αναλάβει τα κράτη - μέλη της ΕΕ και διαμήνυσε: «Ο διάδρομος των Βαλκανίων είναι κλειστός (...) Η Ελλάδα υποδέχεται τον μεγαλύτερο αριθμό προσφύγων και πρέπει να την βοηθήσουμε. Για να επιτευχθεί η μείωση των προσφυγικών ροών πρέπει να συνεργαστούμε με την Τουρκία. Αυτό δεν σημαίνει ότι θα δεχτούμε όλες τις απαιτήσεις της Τουρκίας».

Με τη «φωνή» των αναγκών του βρετανικού κεφαλαίου, ο Βρετανός πρωθυπουργός, Ντ. Κάμερον, δήλωσε: «Δεν θα μπούμε σε μία κοινή διαδικασία ασύλου στην Ευρώπη, έχουμε δική μας νομοθεσία».