Μέχρι και πριν από μερικά χρόνια το στοιχείο της προσμονής, λίγο πριν εκφωνηθεί ο πρωθυπουργικός λόγος στη Θεσσαλονίκη από το βήμα της ΔΕΘ, ήταν έκδηλο. Οι πάντες υποτίθεται πως περίμεναν να ακούσουν τις κεντρικές κατευθύνσεις για την οικονομική πολιτική της επόμενης χρονιάς. Μάθαιναν τις κυβερνητικές επιλογές για τη φορολογία, τις τιμές, τα επιτόκια, τα επιχειρηματικά κίνητρα και από εκεί και πέρα ο καθένας κανόνιζε την πορεία του.

Σήμερα, ...καμία σχέση. Οι βασικές πολιτικές είναι γνωστές και το ευαγγέλιο του «Προγράμματος Σταθερότητας και Ανάπτυξης» δεδομένο. Ετσι, το μόνο που μπορεί να περιμένει κανείς από τον Κ. Σημίτη είναι οι πινελιές με τις οποίες θα επιχειρήσει να προπαγανδίσει την εφαρμοζόμενη αντιλαϊκή πολιτική. Βέβαια, η άνευ προηγουμένου συνθηματολογία που διακρίνει τις παρεμβάσεις των κυβερνώντων και οι ταξικά άχρωμες γενικολογίες θα επιστρατευτούν και πάλι προκειμένου να εξασφαλιστεί ο αποπροσανατολισμός των θυμάτων και ο καθαγιασμός των θυτών. Οι πομφόλυγες όμως για «ανταγωνιστικότητα», «ανάπτυξη», «απασχόληση» και «κοινωνική δικαιοσύνη», που θα εκτοξευτούν και πάλι, δεν έχουν πια τόσο πέραση. Ολόκληρη η κοινωνία γνωρίζει και τα θύματα και τους κερδισμένους της νεοφιλελεύθερης πολιτικής, της Οικονομικονομισματικής Ενωσης και των αναδιαρθρώσεων στα πλαίσια της ΕΕ. Οπως επίσης γνωρίζει πως κάθε κυβερνητικός στόχος έχει τουλάχιστον δύο όψεις. Ετσι, ο Κ. Σημίτης στη ΔΕΘ:

Θα κλίσει σε όλους τους τόνους τα περί «εθνικής ανταγωνιστικότητας», δηλαδή της ανταγωνιστικότητας της ντόπιας ολιγαρχίας. Ο τρόπος εξασφάλισής της ήταν ανέκαθεν γνωστός και συναθροίζεται στη λογική που λέει ότι πρωταρχικός στόχος των πολιτικών πρέπει να είναι η ενίσχυση και η μεγέθυνση των επιχειρήσεων που δραστηριοποιούνται στη χώρα, ώστε να μπορέσουν να αντεπεξέλθουν στον διεθνή ανταγωνισμό. Επειδή όμως αυτό πρώτα και κύρια σημαίνει υψηλή κερδοφορία και εξασφάλιση γιγαντιαίων κεφαλαίων για τους εκπροσώπους της ολιγαρχίας, αυτό στοχεύουν τα επιμέρους μέτρα που συνθέτουν το παζλ της οικονομικής πολιτικής.

Θα διατυμπανιστεί η «διατήρηση υψηλών ρυθμών ανάπτυξης». Πρόκειται για την παρουσιαζόμενη αύξηση του ΑΕΠ, δηλαδή την αύξηση των συνολικών εισοδημάτων που παράγονται στη χώρα, αλλά τα οποία κατανέμονται με το γνωστό ληστρικό, σε βάρος των λαϊκών στρωμάτων, τρόπο. Ετσι, οι μεν μεγαλοεπιχειρηματίες εμφανίζουν κέρδη και εισοδήματα που αυξάνονται κάθε χρόνο με αστρονομικούς ρυθμούς, ενώ η συντριπτική πλειοψηφία του λαού -οι μοναδικοί παραγωγοί του πλούτου - εξαναγκάζεται να ζει σε συνθήκες λιτότητας, με εισοδήματα η εξέλιξη των οποίων υπολείπεται σε ποσοστά ακόμα του ρυθμού αύξησης του επίσημου τιμαρίθμου.

Ειδική αναφορά θα γίνει στα κονδύλια του Τρίτου Κοινοτικού Πλαισίου Στήριξης, τον «κινητήριο μοχλό της ανάπτυξης» όπως αρέσκεται να λέει ο πρωθυπουργός. Είναι τα 15 τρισεκατομμύρια που θα παραδοθούν τα επόμενα χρόνια στα «αρπαχτικά» του ντόπιου και ξένου κεφαλαίου, για έργα τα οποία στην απόλυτη πλειοψηφία τους υπαγορεύονται από τις ανάγκες του δυτικοευρωπαϊκού - και όχι μόνο - κεφαλαίου ή θα χαριστούν με τη μορφή κινήτρων σε διάφορους μεγαλοεπιχειρηματίες. Την ίδια στιγμή, όλοι εμείς οι υπόλοιποι θα κληθούμε για δεκαετίες να πληρώνουμε ακριβότατα τις υπηρεσίες που θα μας «προσφέρονται» από τα έργα υποδομής, ενώ στα σπλάχνα τους θα αναπτύσσονται -καλή ώρα όπως στο αεροδρόμιο της «Χόχτιφ» - δυσβάστακτες εργασιακές σχέσεις.

Θα επισημανθεί η ανάγκη διατήρησης της δημοσιονομικής πειθαρχίας. Αυτό για τους εργαζόμενους και τα άλλα λαϊκά στρώματα σημαίνει περικοπές των κρατικών δαπανών κοινωνικού χαρακτήρα (Παιδεία, Υγεία, Κοινωνική Περίθαλψη κ.ο.κ.) και παραπέρα αύξηση της υψηλής φορολογικής τους επιβάρυνσης. Για τους εκπροσώπους του μεγάλου κεφαλαίου σημαίνει μείωση των φορολογικών συντελεστών για τα κέρδη των επιχειρήσεων, μείωση του ανώτατου φορολογικού συντελεστή για τους μεγαλοεισοδηματίες, θέσπιση νέων φορολογικών απαλλαγών για εξαγορές και συγχωνεύσεις επιχειρήσεων κ.ο.κ.

Θα διατυπωθούν νέοι όρκοι για τις περιβόητες διαρθρωτικές αλλαγές. Ούτε εδώ αναμένονται εκπλήξεις. Για την πλουτοκρατία, διαρθρωτικές αλλαγές είναι η «απελευθέρωση» της αγορών, οι ιδιωτικοποιήσεις, η δυνατότητά τους να αποκτήσουν επιχειρήσεις στρατηγικής σημασίας, η ακόμα πιο αποτελεσματική ένταξη κάθε δημόσιας υπηρεσίας στην υπόθεση της στήριξής της. Για το λαό, όλα αυτά σημαίνουν απολύσεις, μαζική μετατροπή των εργαζομένων σε απασχολήσιμους, επαναφορά του εργασιακού μεσαίωνα στις επιχειρήσεις, εξοντωτική εντατικοποίηση της εργασίας στις διάφορες υπηρεσίες, ένταση του αυταρχισμού και της εργοδοτικής ασυδοσίας. Και όχι μόνο αυτά. Εδώ ακριβώς εντάσσονται οι κυβερνητικές επιλογές για πλήρη ανατροπή του κοινωνικοασφαλιστικού συστήματος, η κατεύθυνση των οποίων -παρά τους πρόσφατους ελιγμούς - εξακολουθεί να είναι όπως παρουσιάστηκε την άνοιξη.

Από εκεί και πέρα τα πάντα θα συνδεθούν με τις πενταροδεκάρες που θα δοθούν αποκλειστικά στις λεγόμενες ευπαθείς ομάδες του πληθυσμού. Ορισμένους από τους πολίτες, δηλαδή, που η κυβερνητική πολιτική έχει καταδικάσει να ζουν στο περιθώριο της κοινωνίας, με ετήσιο εισόδημα που, πολλές φορές, δεν αρκεί για την πληρωμή μιας νύχτας στα ξενοδοχεία που περνούν τις διακοπές τους υπουργοί και άλλα κυβερνητικά στελέχη.

Το πρωθυπουργικό μοτίβο σε κάθε περίπτωση θα κινηθεί μεταξύ απειλών και εκβιασμών για την «ιστορική ευθύνη» που έχει η κυβέρνηση να ασκήσει μια τέτοια πολιτική ώστε να μην «τεθούν σε κίνδυνο και αμφισβήτηση οι κατακτήσεις που εξασφαλίστηκαν τα τελευταία χρόνια και να συνεχιστεί η από κοινού πορεία της χώρας με τις άλλες χώρες - μέλη της ΕΕ». Η εργατική τάξη και οι άλλοι εργαζόμενοι από την πλευρά τους κατανοούν όλο και περισσότερο πως η δική τους ιστορική ευθύνη, το όραμα της δικής τους τάξης και των δικών τους συμφερόντων, δεν μπορεί παρά να είναι η ένταση και η όξυνση της αγωνιστικής τους αντιπαράθεσης, μέχρι την οριστική ανατροπή των επιλογών που προβάλλει η οικονομική ολιγαρχία και εκτελούν οι εκάστοτε κυβερνώντες.