Στιγμιότυπο από το επεισόδιο των πολεμικών πλοίων στην Κριμαία, όπως δόθηκε από τις ρωσικές υπηρεσίες

Κλιμακώνεται επικίνδυνα η ενδοϊμπεριαλιστική αντιπαράθεση στην Ανατολική Ουκρανία, μετά το προχτεσινό επεισόδιο στον πορθμό Κερτς (που ενώνει τη Μαύρη Θάλασσα με την Αζοφική), κοντά στη Χερσόνησο της Κριμαίας, όταν ρωσικά περιπολικά σκάφη με τη χρήση όπλων σταμάτησαν και συνέλαβαν τρία ουκρανικά πολεμικά πλοία με 24 ναύτες. Και το συγκεκριμένο περιστατικό γίνεται στο πλαίσιο του εντεινόμενου ανταγωνισμού ΗΠΑ, ΝΑΤΟ, ΕΕ με τη Ρωσία στην περιοχή.

Η ρωσική πλευρά ισχυρίζεται ότι τα τρία πλοία του Πολεμικού Ναυτικού της Ουκρανίας είχαν εισέλθει παράνομα στα χωρικά ύδατα της Ρωσίας στη Μαύρη Θάλασσα και ότι αγνόησαν τις προσπάθειες των Ρώσων συνοριοφυλάκων να επικοινωνήσουν μαζί τους, όπως είπε χτες ο εκπρόσωπος του Κρεμλίνου, Ντμίτρι Πεσκόφ, αλλά και η Ομοσπονδιακή Υπηρεσία Ασφαλείας (FSB) της Ρωσίας. Μάλιστα, η FSB σημειώνει ότι «η ουκρανική πλευρά είναι ενήμερη για τη διαδικασία διέλευσης πολεμικών πλοίων διαμέσου των χωρικών υδάτων της Ρωσίας και κατά μήκος του πορθμού Κερτς - Γενίκαλε» και οι Ουκρανοί «χρησιμοποιούσαν αυτήν τη διαδικασία προηγουμένως για να περνούν ειρηνικά». Τρεις Ουκρανοί ναύτες τραυματίστηκαν και νοσηλεύονταν εκτός κινδύνου, σύμφωνα με τις ίδιες πηγές.

Το Κίεβο υποστήριξε πως τα ουκρανικά πλοία δεν έκαναν «τίποτα επιλήψιμο» και κατηγόρησε τη Ρωσία για «στρατιωτική επιθετικότητα». Το ουκρανικό Συμβούλιο Εθνικής Ασφάλειας και Αμυνας αποφάσισε χτες την κήρυξη στρατιωτικού νόμου, δηλαδή όλες οι μονάδες των ουκρανικών Ενόπλων Δυνάμεων τίθενται σε κατάσταση πλήρους πολεμικού συναγερμού για 60 μέρες. Την πρόταση ενέκρινε ο Πρόεδρος της Ουκρανίας, Πέτρο Ποροσένκο.

Στο μεταξύ, χτες Ουκρανοί εθνικιστές - διαμαρτυρόμενοι για τα γεγονότα στο στενό του Κερτς - διαδήλωσαν μπροστά στο προξενείο της Ρωσίας στο Λβιβ, βάζοντας φωτιά σε ελαστικά αυτοκινήτων, τα οποία κύλησαν έως τον φράκτη του κτιρίου. Στη ρωσική πρεσβεία στο Κίεβο, μέλη διαφόρων ουκρανικών εθνικιστικών οργανώσεων έριξαν δεκάδες καπνογόνα.

Ο Ρώσος ΥΠΕΞ, Σεργκέι Λαβρόφ, χαρακτήρισε το συμβάν σκόπιμη πρόκληση που έγινε κατ' εντολή της ουκρανικής ηγεσίας, «υπολογίζοντας τα πρόσθετα οφέλη που θα αντλήσουν από αυτήν την κατάσταση, προσδοκώντας από τις ΗΠΑ και την Ευρώπη να στηρίξουν τυφλά τους υποκινητές, όπως συνήθως». Αναφερόμενος στους σκοπούς της ουκρανικής κυβέρνησης, ο Λαβρόφ είπε πως «η Σύνοδος Κορυφής του G20 πλησιάζει» και ότι επιπλέον «η Ουκρανία υπέβαλε σχέδιο ψηφίσματος για τη στρατιωτικοποίηση της Αζοφικής Θάλασσας στην περασμένη ΓΣ του ΟΗΕ. Πιθανώς να ήθελαν να συλλέξουν γεγονότα για να στηρίξουν αυτό το χωρίς νόημα ψήφισμα». Επιπλέον, έκανε λόγο για «Δυτικούς σπόνσορες» της Ουκρανίας, εννοώντας το ΝΑΤΟ και την ΕΕ.

Επίσης, η ρωσική πλευρά ισχυρίζεται ότι το προχτεσινό επεισόδιο θα αξιοποιηθεί από την Ουκρανία για αναβολή των προεδρικών εκλογών το 2019.

Σε ανακοίνωσή της, η Ευρωπαϊκή Υπηρεσία Εξωτερικής Δράσης (ΕΥΕΔ) σημειώνει ότι «η κατασκευή της γέφυρας του Κερτς (σ.σ. από τη Ρωσία) έγινε χωρίς τη συναίνεση της Ουκρανίας και αποτελεί νέα παραβίαση της εθνικής κυριαρχίας και της εδαφικής ακεραιότητάς της», προσθέτοντας ότι η ΕΕ «δεν αναγνωρίζει και δεν θα αναγνωρίσει την παράνομη προσάρτηση της Κριμαίας από τη Ρωσία».

Το NATO τόνισε ότι «υποστηρίζει απόλυτα την εθνική κυριαρχία και την εδαφική ακεραιότητα της Ουκρανίας, συμπεριλαμβανομένου του δικαιώματος πλοήγησης στα χωρικά της ύδατα» και προέτρεψε «τη Ρωσία να εγγυηθεί ανεμπόδιστη πρόσβαση στα ουκρανικά λιμάνια στη Θάλασσα του Αζόφ, συμμορφούμενη προς το διεθνές δίκαιο». Αντιδράσεις υπήρξαν ακόμη από τη Γερμανία, την Τουρκία και την Πολωνία.

Ο Γερμανός υφυπουργός Εξωτερικών αρμόδιος για ευρωπαϊκά ζητήματα, Μίχαελ Ροτ, έκανε λόγο για «πολύ επικίνδυνη εξέλιξη». «Θα πρέπει να εξεταστεί τι ακριβώς συνέβη. Και οι δύο πλευρές ωστόσο θα πρέπει να συμβάλουν στην αποκλιμάκωση και να μην καλλιεργήσουν κλίμα έντασης, το οποίο θα είχε καταστροφικές επιπτώσεις», πρόσθεσε.

Στο μεταξύ, μετά από αίτημα της Ρωσίας συνεδρίασε χτες το απόγευμα έκτακτα το Συμβούλιο Ασφαλείας των Ηνωμένων Εθνών, «εξαιτίας της επικίνδυνης εξέλιξης της κατάστασης στη Θάλασσα του Αζόφ και των γεγονότων που την ακολούθησαν».