«Οι προσπάθειες που κάνουμε αφορούν τη διαμόρφωση εποικοδομητικών και βιώσιμων δεσμών μεταξύ Τουρκίας και ΕΕ», δήλωσε χτες ο Γερμανός ΥΠΕΞ Χάικο Μάας, από την Αγκυρα όπου συνάντησε τον Τούρκο ομόλογό του Μεβλούτ Τσαβούσογλου, σε μία συνάντηση που έγινε μία μόλις βδομάδα πριν την επανέναρξη των διερευνητικών συνομιλιών Ελλάδας - Τουρκίας και ενώ το ευρωενωσιακό παζάρι με την Τουρκία οξύνεται σε μια σειρά μέτωπα.

«Οι δεσμοί Τουρκίας - ΕΕ βρίσκονται τώρα σε μία πιο θετική θέση χάρη σε εποικοδομητικά βήματα που έγιναν», απάντησε από τη μεριά του ο Τούρκος ομόλογός του, Μεβλούτ Τσαβούσογλου, που επανέλαβε ότι η εποικοδομητική συνεργασία μεταξύ των δύο πλευρών «θα αποβεί προς το όφελος και των δύο πλευρών, αντί να μιλάμε για κυρώσεις. Η διαμόρφωση μιας θετικής ατζέντας στην Ανατολική Μεσόγειο θα μας ευνοήσει. Στο εξής πρέπει να κοιτάμε μπροστά...».

Νωρίτερα, ο Μάας είχε εντοπίσει «μηνύματα αποκλιμάκωσης από την Τουρκία από τις αρχές του έτους» και ξεχώρισε ως «θετικό μήνυμα» την αποχώρηση του «Μπαρμπαρός» από την κυπριακή ΑΟΖ (στα τέλη της περασμένης βδομάδας) όπου συνέχιζε παράνομες έρευνες, μιλώντας για «πρόωρο τερματισμό των σεισμικών ερευνών στα ανοικτά της Κύπρου...». Επιπλέον, σπεύδοντας να σημειώσει τον ρόλο του Βερολίνου στην επανέναρξη του παζαριού για τη συνεκμετάλλευση σε Αιγαίο και συνολικά στη Μεσόγειο, τόνισε ότι «ταχθήκαμε ρητά υπέρ της επανάληψης των απευθείας συνομιλιών μεταξύ της Τουρκίας και της Ελλάδας» και διέκρινε μια «πραγματική ευκαιρία βιώσιμης αποκλιμάκωσης» της κατάστασης στην Ανατολική Μεσόγειο.

Κατά τα άλλα, σχολιάζοντας τη σημασία που έχει η διατήρηση συνοχής και συμμαχίας με την Αγκυρα, επισήμανε ότι «στις σχέσεις ΕΕ - Τουρκίας αφήσαμε πίσω μας μια δύσκολη χρονιά. Η κατάσταση στην Ανατολική Μεσόγειο οξύνθηκε σε κάποιες περιπτώσεις δραματικά. Αυτό το παιχνίδι με τη φωτιά δεν επιτρέπεται να επαναληφθεί. Ως εταίρος στο ΝΑΤΟ, η Τουρκία έχει σαφή υποχρέωση να επιλύει ακόμη και δύσκολες διαφορές μέσω της οδού της διαπραγμάτευσης, σεβόμενη το Διεθνές Δίκαιο και να μη θέτει σε κίνδυνο την ειρήνη στην περιοχή».

Από τη δική του πλευρά, ο Τσαβούσογλου τόνισε ότι η Αγκυρα έκανε βήματα για καλύτερο διάλογο με Ελλάδα και ΕΕ, «όχι επειδή φοβηθήκαμε τις κυρώσεις, αλλά επειδή λάβαμε θετική απόκριση (από την ΕΕ) τον Δεκέμβρη».

Μεταξύ άλλων, Βερολίνο και Αγκυρα συμφώνησαν να επανεκκινήσουν και τον διμερή μηχανισμό διαλόγου, ενώ σε αυτό το πλαίσιο συζητήθηκαν και μια σειρά γερμανικοί εξοπλισμοί που σήμερα δεν έχουν άδεια εξαγωγής τους στην Τουρκία. Τέλος, στην ατζέντα των επαφών Μάας στην Τουρκία αναμενόταν να βρεθούν και οι «διατλαντικές σχέσεις πριν από την ανάληψη των καθηκόντων του Προέδρου των ΗΠΑ από τον Τζο Μπάιντεν».

Συνέχεια στο διπλωματικό παζάρι θα δώσει η άφιξη του Τσαβούσογλου στις Βρυξέλλες, όπου μεθαύριο Πέμπτη 21 Γενάρη, θα συναντήσει τον πρόεδρο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, Σαρλ Μισέλ, και την Παρασκευή τον Ευρωπαίο ομόλογό του Ζοζέπ Μπορέλ.

Χαρακτηριστική της ρευστότητας των ενδοϊμπεριαλιστικών ανταγωνισμών είναι και η επικοινωνία των Προέδρων Γαλλίας και Τουρκίας, Εμανουέλ Μακρόν και Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, που συμφώνησαν, με ανταλλαγή επιστολών, «να ξαναρχίσουν το διάλογο». Σύμφωνα με δηλώσεις, οι δύο ηγέτες θα επικοινωνήσουν σύντομα μέσω τηλεφώνου ή τηλεδιάσκεψης, ενώ θα ακολουθήσει και μεταξύ τους συνάντηση. Η γαλλική προεδρία από την πλευρά της επιβεβαίωσε την ανταλλαγή επιστολών και μίλησε για «απτές χειρονομίες» που «χρειάζονται τώρα» εκ μέρους της Αγκυρας.

Στο μεταξύ, επιστρέφοντας από το Πακιστάν, ο Τσαβούσογλου είπε ότι «θα επιδείξουμε ειλικρινείς προσπάθειες για τη βελτίωση των δεσμών» μας με τις ΗΠΑ και ότι «αναμένουμε την ίδια προσέγγιση από τη διοίκηση Μπάιντεν». Μια μέρα πριν, ο Τούρκος Πρόεδρος Ερντογάν είχε χαρακτηρίσει «σοβαρή αδικία που έκαναν οι Ηνωμένες Πολιτείες σε έναν σύμμαχο στο ΝΑΤΟ» τον αποκλεισμό της χώρας του από το πρόγραμμα παραγωγής των «F-35» και εξέφρασε ελπίδα ότι «αφού διεξαγάγουμε συνομιλίες με τον Μπάιντεν καθώς αναλαμβάνει καθήκοντα, θα κάνουμε πολύ πιο θετικά βήματα και θα το βάλουμε αυτό (σ.σ. το πρόγραμμα κοινής παραγωγής) ξανά σε πορεία». Εξέφρασε πάντως δυσαρέσκεια και επειδή «παρότι έχουμε πληρώσει μία σημαντική αμοιβή για τα "F-35", τα "F-35" εξακολουθούν να μην μας έχουν δοθεί...».

Την ίδια στιγμή, είπε ότι η χώρα του διεξάγει συνομιλίες για να παραλάβει και 2η παρτίδα πυραυλικών συστημάτων «S-400» από τη Ρωσία, σχολιάζοντας ότι «δεν ξέρουμε τι θα πει η κυβέρνηση Μπάιντεν σ' αυτό το στάδιο (σ.σ. για τους "S-400")», αλλά και ότι «καμία χώρα δεν μπορεί να καθορίσει τα βήματα που θα κάνουμε προς την αμυντική βιομηχανία μας, αυτό εξαρτάται πλήρως από τις αποφάσεις που παίρνουμε».

Κομμάτι του ίδιου παζλ και οι εξελίξεις στο Κυπριακό, όπου μπροστά στην άτυπη πενταμερή του Φλεβάρη πληθαίνουν οι φωνές ότι «αλλάζει το πλαίσιο» μέσα στο οποίο θα γίνει η συζήτηση. Ελληνοκυπριακά ΜΜΕ σχολίαζαν και χτες ότι ακόμα και οι εκθέσεις του ΟΗΕ (που γίνονται κάθε χρόνο τέτοια εποχή ενόψει της ανανέωσης της θητείας της ΟΥΝΦΙΚΥΠ) αυτή τη φορά αναφέρονται σε «ελληνοκυπριακή αρχή» (όχι Κυπριακή Δημοκρατία), χωρίς καμία νύξη σε παλιότερα ψηφίσματα του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ που μέχρι πρότινος τα επικαλούνταν πολλά αστικά επιτελεία.

Πάντως, οι διεργασίες για τις προτεραιότητες της τουρκικής αστικής τάξης στην εξωτερική πολιτική συνεχίζονται, ενώ βαθαίνουν και οι ενδοαστικές αντιθέσεις στη χώρα. Είναι χαρακτηριστικές οι δηλώσεις που έκανε ο Αχμέτ Νταβούτογλου (πρώην πρωθυπουργός και συνιδρυτής του ΑΚΡ με τον Ερντογάν), που πλέον ηγείται του «κόμματος του Μέλλοντος» (Future Party), αναφέροντας ότι «ο Ερντογάν εξαρτάται από τα υπολείμματα του μεταμοντέρνου πραξικοπήματος του 1997 που έκανε ο στρατός εναντίον της ισλαμιστικής ατζέντας του Ερμπακάν» και κατέληξε: «Προειδοποιώ. Ο Ερντογάν σύντομα θα εκκαθαριστεί, αυτή τη στιγμή βρίσκεται σε ένα σταυροδρόμι και θα είναι πολύ δύσκολο για τον ίδιο να κερδίσει τις επόμενες εκλογές συμμαχώντας με τον Μπαχτσελί».