Eurokinissi |
Οταν το 2016 ανακαλύφθηκαν τα βαρυτικά κύματα, συνειδητοποιήσαμε όλοι ότι ο Αϊνστάιν - που δεν πίστεψε ποτέ πως ο Θεός «παίζει ζάρια με τον κόσμο» - το είχε προβλέψει πολύ πριν από έναν αιώνα. Κι όμως, κάποτε το ναζιστικό κόμμα κατήγγειλε τη Θεωρία της Σχετικότητας ως ...«εβραϊκή διαστροφή» και «ψευδείς ειδήσεις». Τον παρουσίασε μάλιστα και σαν αρχηγό παράνομης οργάνωσης του «διεθνούς κομμουνισμού και εβραϊσμού».
Ο Αϊνστάιν, που το επώνυμό του χρησιμοποιείται μέχρι σήμερα ως χαρακτηρισμός για κάποιον με υψηλή ευφυΐα, δεν ήταν απλώς ένας κορυφαίος παγκόσμιος επιστήμονας που τον απασχολούσε η επιστήμη του. Ηταν ένας αγωνιστής που χρησιμοποίησε τη φήμη του για να παλέψει ενάντια στον ρατσισμό, στην εκμετάλλευση, στον εθνικισμό, στον ναζισμό, στα πυρηνικά όπλα.
Μέχρι τη στιγμή του θανάτου του, στις 18/4/1955, ο φάκελός του στο FBI - είναι γνωστό πως ήταν στο στόχαστρο του Εντγκαρ Χούβερ - μετρούσε 1.427 σελίδες! Να θυμηθούμε λοιπόν με τι άλλο καταπιανόταν αυτός ο κορυφαίος καθηγητής Μαθηματικών, ο άνθρωπος πίσω από την πιο διάσημη εξίσωση στη Φυσική, εκτός από τη Σχετικότητα;
Εγραφε τότε: «Μια σχεδιασμένη οικονομία, που ρυθμίζει την παραγωγή στην ανάγκη της κοινότητας, θα μοίραζε την εργασία που πρέπει να πραγματοποιηθεί ανάμεσα σε όλους που είναι σε θέση να εργαστούν και θα εγγυόταν σε κάθε άνδρα, σε κάθε γυναίκα και σε κάθε παιδί τα μέσα της ζωής. Η μόρφωση θα είχε στόχο, επιπροσθέτως προς την προαγωγή των φυσικών τους ικανοτήτων, τα άτομα να αναπτύξουν ένα αίσθημα ευθύνης για τους συνανθρώπους, αντί για την εξύμνηση της δύναμης και της επιτυχίας, στην τωρινή κοινωνία μας».
Το 1930 πίστευε πως η Ευρώπη θα μπορούσε να αποφύγει να είναι ένα φρενοκομείο εθνικισμών. «Ο εθνικισμός είναι η ιλαρά της ανθρωπότητας», έλεγε και τόνιζε: «Δεν αποκλείεται η εξέλιξη της κοινωνίας του μέλλοντος να βρίσκεται στην κατεύθυνση που δείχνει ο κομμουνισμός». «Θεωρώ τις ταξικές διαφορές αντίθετες προς τη δικαιοσύνη και ότι σε τελευταία ανάλυση βασίζονται στη βία», έγραφε το 1931.
Για τον Αϊνστάιν ήταν φανερό ότι «τα δεινά και οι ανισότητες του καπιταλισμού δεν εξαλείφονται και δεν διορθώνονται στο πλαίσιο της καπιταλιστικής τάξης. Απαιτούν την αναδιοργάνωση της κοινωνίας πάνω σε νέες, σοσιαλιστικές βάσεις».
Μισούσε τον ρατσισμό. Το 1937, όταν έδιωξαν την Αφροαμερικανίδα τραγουδίστρια Μάριαν Αντερσον από ξενοδοχείο στο Πρίνστον, το ζεύγος Αϊνστάιν την κάλεσε να μείνει στο σπίτι τους.
Ο «Ριζοσπάστης» στις 23/3/1929 δημοσιεύει στο πρωτοσέλιδό του τις δύο επιστολές διαμαρτυρίας του Αϊνστάιν στον Ελευθέριο Βενιζέλο και στη Σύγκλητο του Πανεπιστημίου Αθηνών, με τις οποίες ζητά την επανεγγραφή των φοιτητών και απαιτεί την ελευθερία στην εκδήλωση των σκέψεων ανάμεσα στους φοιτητές...
Ο Αϊνστάιν, 66 χρόνια μετά τον θάνατό του, μέσα από τα κείμενά του υπενθυμίζει ότι ο κόσμος είναι επικίνδυνος όχι εξαιτίας αυτών που κάνουν το κακό, αλλά εξαιτίας αυτών που τους κοιτάζουν χωρίς να κάνουν τίποτα. Θέλει να μην ξεχνάμε πως ο σεβασμός χωρίς σκέψη προς την εξουσία είναι ο μεγαλύτερος εχθρός της αλήθειας. Απευθύνει και σήμερα την πρόσκληση στην ανθρωπότητα - που τραντάζεται, όπως και στην εποχή του - «να σκεφτεί με έναν νέο τρόπο».