«

Γνωρίζαμε τις επιπτώσεις των ναρκωτικών. Δεν είχαμε όμως τη δύναμη να αντισταθούμε». Την απάντηση αυτή πήρε πριν από χρόνια η Μ. Χουρδάκη, επίτιμη πρόεδρος του Τμήματος Ψυχολογίας του Πανεπιστημίου Κρήτης, η οποία δούλευε με μια ομάδα τοξικομανών που είχε υψηλό μορφωτικό επίπεδο. Το ερώτημα που τους έθεσε, τότε, ήταν: «Μα πώς εσείς, παιδιά μου, με αυτή τη μόρφωση, καταλήξατε στα ναρκωτικά; Δεν ξέρατε τις επιπτώσεις τους;». Το διάλογο εκείνο διηγήθηκε προχτές η Μ. Χουρδάκη στη διάρκεια συνέντευξης Τύπου της Πανελλήνιας Κίνησης Γονέων για την Πρόληψη των Ναρκωτικών.

Μέγα, λοιπόν, ζητούμενο η πρόληψη απ' τα ναρκωτικά. Ο εφοδιασμός και ο εξοπλισμός των νέων με όλα εκείνα τα απαραίτητα εφόδια ώστε κι όταν τους «ακουμπούν» τα ναρκωτικά να έχουν τη δύναμη να αντιστέκονται και να λένε ΟΧΙ στον κόσμο των ψευδαισθήσεων. Εξίσου μέγα εγχείρημα είναι η οργάνωση της πρόληψης σε όλα τα επίπεδα: Στο σπίτι - με τους γονείς - στο σχολείο - με τους δασκάλους - στη γειτονιά - με όλες τις δραστηριότητες, στη διασκέδαση... Παντού. Η πρόληψη - παρά τις διαπρύσιες διακηρύξεις της κυβέρνησης πως αποτελεί τον πρώτο πυλώνα στην πολιτική της κατά των ναρκωτικών - υποβαθμίζεται μέρα με τη μέρα. Τα κέντρα πρόληψης φυτοζωούν, ενώ προγράμματα για τα σχολεία και τους γονείς γίνονται κυρίως σε εθελοντική βάση. Κι όλα αυτά συμβαίνουν όταν τα παιδιά πέφτουν στα ναρκωτικά από όλο και μικρότερες ηλικίες.

Η κυβέρνηση, υποταγμένη στη λογική της διαχείρισης του προβλήματος, «υπονομεύει» ιδεολογικά και την ίδια την πρόληψη καθώς δίνει έμφαση στα προγράμματα υποκατάστασης. Τα στεγνά προγράμματα στη χώρα μας - που έχουν αξιολογηθεί απ' τον ΟΗΕ ως μεγάλης αποτελεσματικότητας - πορεύονται μονίμως με τον βρόχο των περικοπών. Το ΚΕΘΕΑ, λόγου χάρη, δεν πήρε ακόμα την (κουτσουρεμένη) επιχορήγηση για το 2001, ενώ για το 2002 προϋπολογίστηκαν μόλις 3,4 δισ. δραχμές, παρά τις δεσμεύσεις του πρωθυπουργού, Κ. Σημίτη, πως θα είναι κοντά στα έξι δισ. Ακόμα δεν εξαιρέθηκε απ' το ΑΣΕΠ για να γίνουν οι απαραίτητες προσλήψεις ώστε να λειτουργήσουν τα υπάρχοντα προγράμματα και να γίνουν νέα. Το αποτέλεσμα είναι τρία προγράμματα να είναι υπό αίρεση και να μην μπορούν να γίνουν άλλα τρία στην επαρχία για τους εφήβους. Ολα τα προγράμματα είναι σπουδαία, μα τα προγράμματα για τους εφήβους είναι υψίστης σημασίας: «Οταν προσεγγίσεις το παιδί στα αρχικά στάδια, μπορείς να το βγάλεις πολύ ευκολότερα απ' το λούκι», λένε οι θεραπευτές που δούλεψαν σ' αυτά. Η άλλη υπονόμευση έρχεται απ' τις διάφορες ναρκω-θεωρίες, στις οποίες πρωταγωνιστές είναι αρκετές φορές και κυβερνητικά στελέχη.

Η κυβέρνηση δίνει την προτεραιότητα στα υποκατάστατα για οικονομικούς λόγους και καθώς συμμερίζεται την κοινή ευρωπαϊκή πολιτική αντιμετώπισης των ναρκωτικών. Τα προγράμματα των υποκαταστάτων έχουν υποδιπλάσιο κόστος απ' τα στεγνά προγράμματα. Ενώ τα προγράμματα της πρόληψης στοιχίζουν μόλις το ένα τρίτο απ' τα προγράμματα της αποθεραπείας. Είναι η εποχή που τα «κοστολόγια» και οι «κάθε λογής δόσεις» δίνουν και παίρνουν, ενώ κυριαρχεί ο εθισμός στην έννοια του «εαυτούλη». Πάντα όμως υπήρχαν πλατύτερα ιδανικά, που άνοιγαν τους ορίζοντες των νέων και τους ενέπνεαν με αγωνιστική διάθεση για τη ζωή, απαλλαγμένη από κάθε είδους εξαρτήσεις.