Νέες συγκρούσεις σημειώνονται τις τελευταίες μέρες στα σύνορα Αρμενίας - Αζερμπαϊτζάν, τα οποία παραμένουν ακαθόριστα μετά τη λήξη του περσινού πολέμου στο Ναγκόρνο Καραμπάχ και την εύθραυστη «ειρηνευτική» συμφωνία που υπέγραψαν τα δύο κράτη με τη Ρωσία.

Ιδιαίτερα στη μεθοριακή περιοχή Σιουνίκ, από την περασμένη άνοιξη καταγράφονται επεισόδια με νεκρούς και τραυματίες, οι δύο πλευρές αλληλοκατηγορούνται για παραβιάσεις συνόρων, ενώ το τελευταίο διάστημα αναφέρουν ένοπλα περιστατικά με θύματα.

Από το Σάββατο η κατάσταση έχει κλιμακωθεί και μέχρι χτες τα ξημερώματα η κατάσταση παρέμενε τεταμένη, με το αρμενικό υπουργείο Αμυνας να αναφέρει «τοπικές συγκρούσεις» με χρήση «πυροβολικού, τεθωρακισμένων και πυροβόλων όπλων» από τις αζέρικες Ενοπλες Δυνάμεις, ενώ ισχυριζόταν ότι ο αρμενικός στρατός έχει την κατάσταση υπό έλεγχο.

Την Κυριακή η Αρμενία ανακοίνωσε πως οι δυνάμεις του Αζερμπαϊτζάν επιχείρησαν επίθεση προς τα ανατολικά κατά μήκος των συνόρων, προκαλώντας σφοδρή ανταλλαγή πυροβολισμών, ενώ τη Δευτέρα ο πρωθυπουργός της Αρμενίας, Ν. Πασινιάν, δήλωσε ότι τα στρατεύματα του Αζερμπαϊτζάν εισήλθαν στην Αρμενία από τα ανατολικά σύνορα. Μετά το περιστατικό αποπέμφθηκε ο Αρμένιος υπουργός Αμυνας, Αρσάκ Καραπετιάν.

Χτες το Κοινοβούλιο της Αρμενίας ανακοίνωσε ότι 15 Αρμένιοι στρατιώτες έχασαν τη ζωή τους στις συγκρούσεις, «σύμφωνα με ανεπιβεβαίωτες πληροφορίες». Νωρίτερα το αρμενικό υπουργείο Αμυνας είχε ανακοινώσει ότι 12 στρατιώτες αιχμαλωτίστηκαν.

Από την πλευρά του, το ΥΠΕΞ του Αζερμπαϊτζάν κατηγορεί την Αρμενία για σκόπιμη κλιμάκωση της έντασης στα σύνορα.

Η Αρμενία κάλεσε τη Ρωσία και τα κράτη - μέλη του Οργανισμού Συνθήκης για τη Συλλογική Ασφάλεια (CSTO) - Ρωσία, Λευκορωσία, Αρμενία, Τατζικιστάν, Καζακστάν, Κιργιστάν - καθώς και τα κράτη της Ομάδας Μινσκ του ΟΑΣΕ - Γαλλία, ΗΠΑ, Ρωσία - να αντιδράσουν «στις πρόσφατες ενέργειες του Αζερμπαϊτζάν» και να λάβουν «ενεργά μέτρα για την απόσυρση των δυνάμεων του Αζερμπαϊτζάν από το κυρίαρχο έδαφος».

Σύμφωνα με τον πρόεδρο του Αρμενικού Συμβουλίου Ασφαλείας, η χώρα κάλεσε τη Ρωσία «να προστατεύσει την εδαφική ακεραιότητα της Αρμενίας» βάσει της συμφωνίας του 1997 (CSTO) και «ετοιμάζεται έγγραφη έκκληση». Ρωσία και Αρμενία βρίσκονται σε διαβουλεύσεις μέσω διπλωματικών και στρατιωτικών διαύλων.

Ο Ρώσος Πρόεδρος, Βλ. Πούτιν, και ο Αρμένιος πρωθυπουργός, Ν. Πασινιάν, είχαν χτες τηλεφωνική επικοινωνία και συμφώνησαν να βρίσκονται σε διαρκή επαφή.

Αργότερα, το πρακτορείο TASS μετέδωσε ότι μετά από τηλεφωνικές επαφές του Ρώσου υπουργού Αμυνας, Σ. Σόιγκου, με τον Αρμένιο και τον Αζέρο ομόλογό του, οι δύο πλευρές «έλαβαν μέτρα για τη σταθεροποίηση της κατάστασης. Οι εχθροπραξίες κοντά στο όρος Κιλισάλι σταμάτησαν, η κατάσταση εξομαλύνθηκε και βρίσκεται υπό έλεγχο».

Σύμφωνα με το πρακτορείο «Reuters», το υπουργείο Αμυνας της Αρμενίας ανακοίνωσε ότι μετά από ρωσική διαμεσολάβηση υπήρξε «κατάπαυση πυρός στον ανατολικό τομέα» των συνόρων.

Πάντως, η κατάσταση παραμένει τεταμένη και στα τμήματα του αυτοκινητόδρομου που συνδέει την Αρμενία με το Ιράν, εδάφη που τέθηκαν υπό αζερικό έλεγχο με την «ειρηνευτική» συμφωνία Αρμενίας - Αζερμπαϊτζάν - Ρωσίας πέρσι τον Νοέμβρη.

Οι τελευταίες αυτές εξελίξεις συνδέονται με ευρύτερες γεωπολιτικές αντιθέσεις και επιδιώξεις στο Νότιο Καύκασο, μεταξύ άλλων και της Τουρκίας, η οποία στηρίζει το Αζερμπαϊτζάν, αλλά και της Ρωσίας, του Ιράν, της Γεωργίας, με την τελευταία να αναβαθμίζει τον ρόλο της στηριζόμενη από ΗΠΑ - ΕΕ.

Σε αυτή, λοιπόν, τη συγκυρία ο Ρώσος υφυπουργός Εξωτερικών, Α. Ρουντένκο, και ο Τούρκος ομόλογός του, Σ. Ονάλ, επιβεβαίωσαν τη Δευτέρα τη σημασία ταχείας έναρξης του μηχανισμού συνομιλιών 3+3 (Αζερμπαϊτζάν, Αρμενία, Γεωργία, Ρωσία, Τουρκία και Ιράν) για τον Νότιο Καύκασο.

Η ιδέα της πλατφόρμας 3+3 για τον Νότιο Καύκασο, ιδιαίτερα για το Ναγκόρνο Καραμπάχ και την αποκατάσταση των οικονομικών και μεταφορικών δεσμών στην περιοχή, προωθείται ιδιαίτερα από τον Πρόεδρο του Αζερμπαϊτζάν, Ι. Αλίεφ, και τον Τούρκο Πρόεδρο, Ρ. Τ. Ερντογάν, ενώ το Ιράν καλωσόρισε την πρόταση.

Για το Ναγκόρνο Καραμπάχ και τα μέτρα που «λαμβάνει η Ρωσία» για τη διατήρηση της εκεχειρίας και την αποκατάσταση των οικονομικών και μεταφορικών δεσμών συνομίλησαν χτες ο Ρώσος Πρόεδρος, Βλ. Πούτιν, και ο Ιρανός ομόλογός του, Ε. Ραϊσί.