Αιτήματα για ένταξη στο ΝΑΤΟ ετοιμάζονται να αποστείλουν Φινλανδία και Σουηδία, σε μια κίνηση κλιμάκωσης του γεωπολιτικού ανταγωνισμού ΗΠΑ - ΝΑΤΟ - ΕΕ και Ρωσίας, που απλώνεται σε όλη την Ανατολική Ευρώπη, εν μέσω της ιμπεριαλιστικής σύγκρουσης στην Ουκρανία.

Η Φινλανδία σκοπεύει να θέσει υποψηφιότητα για ένταξη στο ΝΑΤΟ, ανακοίνωσε και επίσημα την Κυριακή η κυβέρνηση, ενώ χτες συνεδρίασε το Κοινοβούλιο της χώρας γι' αυτό το θέμα.

Το Σάββατο το Σοσιαλδημοκρατικό Κόμμα της Φινλανδής πρωθυπουργού, Σάνα Μάριν, ανακοίνωσε πως υποστηρίζει την ένταξη στο ΝΑΤΟ (από τα 60 μέλη της ηγεσίας, 53 ψήφισαν υπέρ, 5 κατά και δύο απείχαν). Τις επόμενες μέρες αναμένεται να σταλεί επισήμως η υποψηφιότητα της χώρας στην έδρα του ΝΑΤΟ στις Βρυξέλλες.

Μιλώντας στα μέλη της ηγεσίας του κόμματος, η Μάριν, επικαλούμενη ότι η Ρωσία έδειξε πως δεν σέβεται τις διεθνείς συμφωνίες, ανέφερε ότι μόνο ένα συμπέρασμα μπορεί να εξαχθεί: Είναι καιρός η χώρα να ενταχθεί στο ΝΑΤΟ.

«Ελπίζουμε ότι θα μπορέσουμε να στείλουμε τις υποψηφιότητές μας αυτήν την εβδομάδα, μαζί με τη Σουηδία», δήλωσε.

Η δε σοσιαλδημοκρατική κυβέρνηση της Σουηδίας αποφάσισε χτες επισήμως να υποβάλει αίτημα ένταξης στο ΝΑΤΟ, ανακοίνωσε η πρωθυπουργός, Μαγκνταλένα Αντερσον, μετά τη συνεδρίαση του Κοινοβουλίου, όπου συζητήθηκε η πολιτική ασφαλείας της χώρας. Η Στοκχόλμη σχεδιάζει να υποβάλει το αίτημά της σήμερα ή αύριο.

«Το καλύτερο για την ασφάλεια της Σουηδίας και του σουηδικού λαού είναι η ένταξη στο ΝΑΤΟ», ισχυρίστηκε η Αντερσον, προσθέτοντας πως η χώρα «χρειάζεται τις επίσημες εγγυήσεις ασφαλείας που συνοδεύουν την ένταξη στο ΝΑΤΟ», αν και συμπλήρωσε πως «δεν βλέπει» κάποια στρατιωτική απειλή εναντίον της χώρας αυτήν τη στιγμή. «Αναμένουμε ότι (η διαδικασία της ένταξης) δεν θα πάρει πάνω από έναν χρόνο», πρόσθεσε.

Το κυβερνών Σοσιαλδημοκρατικό Κόμμα έδωσε την έγκρισή του στην υποψηφιότητα της χώρας για την ένταξή της στο ΝΑΤΟ, διευκρινίζοντας ότι παραμένει αντίθετο στην εγκατάσταση μόνιμων βάσεων του ΝΑΤΟ και πυρηνικών όπλων σε σουηδικό έδαφος. Η σουηδική δεξιά υποστήριζε ήδη την ένταξη στη Συμμαχία, ενώ οι ακροδεξιοί Δημοκράτες τάσσονταν επίσης υπέρ αν η κίνηση γινόταν από κοινού με τη Φινλανδία.

Τα υπόλοιπα σκανδιναβικά κράτη χαιρέτισαν την απόφαση των δύο κυβερνήσεων. «Μαζί με τη Δανία και την Ισλανδία, η Νορβηγία είναι έτοιμη να βοηθήσει τους Σκανδιναβούς γείτονές της με όλα τα αναγκαία μέσα, εάν δεχτούν επίθεση στο έδαφός τους προτού να γίνουν μέλη του ΝΑΤΟ», τόνισε ο Νορβηγός πρωθυπουργός, Γιόνας Γκαρ Στέρε.

«Οι πόρτες του ΝΑΤΟ είναι ανοιχτές και θα υποδεχτούμε τη Σουηδία και τη Φινλανδία», δήλωσε η ΥΠΕΞ της Γερμανίας, Αναλένα Μπέρμποκ, και διαβεβαίωσε ότι τα κράτη - μέλη θα φροντίσουν για την όσο το δυνατόν συντομότερη διαδικασία επικύρωσης.

«Η Σουηδία και η Φινλανδία είναι σαν να έχουν γίνει ήδη μέλη, απλώς δεν έχουν πάρει ακόμη την κάρτα μέλους», δήλωσε χαρακτηριστικά η Μπέρμποκ μετά την άτυπη συνάντηση των ΥΠΕΞ του ΝΑΤΟ το Σαββατοκύριακο στο Βερολίνο, προσθέτοντας ότι η Ρωσία δημιούργησε ακριβώς την κατάσταση που προσπαθούσε να αποτρέψει.

Ο δε γγ του ΝΑΤΟ, Γ. Στόλτενμπεργκ, είπε ότι όσο διαρκεί η διαδικασία, το ΝΑΤΟ θα ενισχύσει την παρουσία του «στην περιοχή της Βαλτικής και γύρω από τις δύο χώρες, σε συνεννόηση βεβαίως μαζί τους». «Η ένταξή τους θα ενισχύσει τη σταθερότητα της Φινλανδίας και της Σουηδίας, της Ευρώπης και του ευρωατλαντικού χώρου», πρόσθεσε. Σχετικά με τις απειλές της Ρωσίας προς Φινλανδία και Σουηδία, επισήμανε ότι έχουν αυξηθεί η στρατιωτική παρουσία της Συμμαχίας στην ανατολική περιοχή και στη Βαλτική, καθώς και η επιτήρηση του εναέριου χώρου, η ετοιμότητα για ενδεχόμενη υβριδική επίθεση ή κυβερνοεπίθεση.

Στο μεταξύ, η συζήτηση για το ΝΑΤΟ έχει ενταθεί ακόμη και στην Ελβετία. Το υπουργείο Αμυνας συντάσσει έκθεση σχετικά με τις «επιλογές ασφαλείας», που περιλαμβάνουν κοινές στρατιωτικές ασκήσεις με χώρες του ΝΑΤΟ, δήλωσε στο «Ρόιτερς» ο P. Pulli, επικεφαλής πολιτικής ασφαλείας στο υπουργείο. «Τελικά, θα μπορούσαν να υπάρξουν αλλαγές στον τρόπο ερμηνείας της ουδετερότητας», πρόσθεσε.

Μάλιστα, σύμφωνα με ελβετικά ΜΜΕ, σε πρόσφατο ταξίδι της στην Ουάσιγκτον η υπουργός Αμυνας, Viola Amherd, είπε ότι η Ελβετία πρέπει να συνεργαστεί με το ΝΑΤΟ.

Με προειδοποιήσεις και απειλές «υποδέχτηκε» η Ρωσία τις ανακοινώσεις για ένταξη της Φινλανδίας και της Σουηδίας στο ΝΑΤΟ, ξεκαθαρίζοντας πως θα λάβει αντίστοιχα στρατιωτικοτεχνικά μέτρα, ακόμη και με ανάπτυξη πυρηνικών δυνάμεων.

Η Μόσχα θα λάβει επαρκή προληπτικά μέτρα «που θα διασφαλίσουν τη βιωσιμότητα της αποτροπής» αν το NATO αναπτύξει πυρηνικές δυνάμεις και υποδομή πιο κοντά στα σύνορα της Ρωσίας, επισήμανε ο αναπληρωτής ΥΠΕΞ, Αλ. Γκρούσκο, ενώ πρόσθεσε πως η Ρωσία δεν έχει εχθρικές προθέσεις προς τη Φινλανδία και τη Σουηδία και δεν βλέπει «πραγματικούς» λόγους για να ενταχθούν στο NATO.

«Γενικά το επίπεδο της στρατιωτικής έντασης θα αυξηθεί, η προβλεψιμότητα θα μειωθεί», επισήμανε ο Ρώσος υφυπουργός Εξωτερικών, Σ. Ριαμπκόφ, και εκτίμησε πως η απόφαση της Φινλανδίας και της Σουηδίας να ενταχθούν στο ΝΑΤΟ είναι «ακόμη ένα σοβαρό λάθος με εκτεταμένες επιπτώσεις», καθώς «η ασφάλεια της Σουηδίας και της Φινλανδίας δεν θα ενισχυθεί μετά την απόφαση αυτή». Οι δύο χώρες «δεν θα πρέπει να έχουν αυταπάτες ότι απλώς θα το ανεχθούμε», πρόσθεσε.

Την απόφαση της Φινλανδίας να καταθέσει υποψηφιότητα ένταξης στο ΝΑΤΟ ανακοίνωσε ο Πρόεδρος της χώρας, Σ. Νιινίστο, στον Ρώσο ομόλογό του, Βλ. Πούτιν, σε τηλεφωνική τους επικοινωνία. Ο Νιινίστο είπε στον Πούτιν πως οι απαιτήσεις της Μόσχας για πάγωμα της επέκτασης του ΝΑΤΟ και η εισβολή στην Ουκρανία άλλαξαν «θεμελιωδώς το περιβάλλον ασφαλείας της Φινλανδίας».

Το τέλος της στρατιωτικής ουδετερότητας της Φινλανδίας θα ήταν «λάθος», «εφόσον δεν υπάρχει καμιά απειλή για την ασφάλεια της Φινλανδίας» και «μπορεί να έχει αρνητικό αντίκτυπο στις ρωσο-φινλανδικές σχέσεις», δήλωσε ο Ρώσος Πρόεδρος στον Φινλανδό ομόλογό του.

Πάντως ο Πούτιν ισχυρίστηκε χτες πως η ένταξη της Φινλανδίας και της Σουηδίας στο ΝΑΤΟ δεν αποτελεί «απειλή» από μόνη της, αλλά η Μόσχα θα αντιδράσει σε επέκταση των στρατιωτικών υποδομών στα εδάφη των δύο χωρών: Μια τέτοια «διεύρυνση του ΝΑΤΟ δεν αποτελεί άμεση απειλή (...) αλλά η ανάπτυξη στρατιωτικών υποδομών στα εδάφη αυτών των χωρών θα οδηγήσει φυσικά σε απάντηση».

Σε αυτό το φόντο η ρωσική επιχείρηση «RAO Nordic» σταμάτησε τις εξαγωγές ηλεκτρικού ρεύματος από τη Ρωσία στη Φινλανδία με την αιτιολογία ότι δεν έχει πληρωθεί από τις 6 Μάη. Σύμφωνα με τον φορέα διαχείρισης του φινλανδικού δικτύου ηλεκτροδότησης, το δίκτυο βρίσκεται σε ισορροπία χάρη σε εισαγωγές από τη Σουηδία. Η Φινλανδία εισάγει περίπου το 10% του ηλεκτρικού ρεύματος που καταναλώνει από τη Ρωσία.

Η Ρωσία επιδιώκει από την πλευρά της να ενισχύσει τις δικές της ιμπεριαλιστικές συμμαχίες. Με ατζέντα τη «βαθύτερη στρατιωτική συνεργασία και τη βιοασφάλεια» έγινε χτες στη Μόσχα η Σύνοδος Κορυφής του Οργανισμού Συνθήκης για τη Συλλογική Ασφάλεια (CSTO), το αμυντικό σύμφωνο όπου συμμετέχουν εκτός από τη Ρωσία, οι Λευκορωσία, Αρμενία, Καζακστάν, Κιργιστάν, Τατζικιστάν.

Η σύνοδος επικεντρώθηκε στην «πιο αποτελεσματική αλληλεπίδραση σε μια σειρά τωρινών και νέων προκλήσεων και απειλών, συμπεριλαμβανομένων εκείνων που προέρχονται από το Αφγανιστάν».

Οι ηγέτες συζήτησαν τρόπους «ενίσχυσης του συστήματος συλλογικής ασφάλειας» και «των μηχανισμών ταχείας απόκρισης σε κρίσεις, λαμβάνοντας υπόψη την εμπειρία του Οργανισμού» στο Καζακστάν, με τη συμβολή του στην καταστολή των μαζικών λαϊκών διαδηλώσεων.

Είναι ενδεικτικό, με φόντο τον οξυμένο ανταγωνισμό, πως ο Λευκορώσος Πρόεδρος, Αλ. Λουκασένκο, ζήτησε πιο στενή πολιτική συνεργασία των μελών: «Θα πρέπει να μιλάμε πιο συχνά εκ μέρους του CSTO σε διεθνείς πλατφόρμες». «Πρέπει να υπάρχει κοινή φωνή και κοινή στάση, όπως είναι στη Δύση» και «χωρίς ένα ενωμένο μέτωπο, η συλλογική Δύση θα εντείνει την πίεση στον μετασοβιετικό χώρο».

Οι κυρώσεις κατά της χώρας του και της Ρωσίας θα μπορούσαν να είχαν αποφευχθεί αν η συμμαχία μιλούσε με μία φωνή, τόνισε ο Λευκορώσος Πρόεδρος, με σαφείς αιχμές κατά του Καζακστάν και την ώρα που ΗΠΑ και ΕΕ ρίχνουν βάρος στην περιοχή της Κεντρικής Ασίας.

Για την ιμπεριαλιστική σύγκρουση στην Ουκρανία ο Λουκασένκο τόνισε πως οι ΗΠΑ και άλλες δυτικές χώρες επιδιώκουν να παρατείνουν τον πόλεμο όσο το δυνατόν περισσότερο.

Το G7 «δεν θα αποδεχθεί ποτέ» τα νέα σύνορα που επιδιώκει η Ρωσία στην Ουκρανία και θα συνεχιστεί επ' αόριστον η προμήθεια του ουκρανικού στρατού με όπλα, αναφέρουν σε κοινή δήλωσή τους οι ΥΠΕΞ, μετά τη διήμερη συνάντηση στη Γερμανία.

«Δεν θα αναγνωρίσουμε ποτέ αλλαγές στα σύνορα που θέλει η Ρωσία να επιβάλει με στρατιωτική δύναμη», τόνισε η προεδρεύουσα Γερμανίδα ΥΠΕΞ.

Οι χώρες του G7 «θα διατηρήσουν τη στήριξή τους στην κυριαρχία και την εδαφική ακεραιότητα της Ουκρανίας - συμπεριλαμβανομένης της Κριμαίας - και όλων των κρατών και θα συνεχίσουν να προμηθεύουν τις ουκρανικές Ενοπλες Δυνάμεις με όπλα και στρατιωτικό εξοπλισμό και τα επόμενα χρόνια», αναφέρεται στην κοινή δήλωση των υπουργών και τονίζεται ότι οι χώρες της Ομάδας «θα συνεχίσουν την παροχή στρατιωτικής και αμυντικής βοήθειας προς την Ουκρανία για όσο διάστημα χρειαστεί».

Η Μπέρμποκ εκτίμησε πως ο πόλεμος δεν θα τελειώσει σύντομα και επισήμανε ότι «δεν πρέπει να σταματήσουμε τις προσπάθειές μας για στήριξη της Ουκρανίας - για όσο μας χρειάζεται».

Σε κάποιες από τις συνομιλίες συμμετείχαν οι ΥΠΕΞ της Ουκρανίας, Ντμ. Κουλέμπα, και της Μολδαβίας, Ν. Ποπέσκου.

Την ίδια ώρα, παρά τους ισχυρισμούς ότι «η Γερμανία δεν θα λάβει καμία απόφαση, η οποία θα μπορούσε να οδηγήσει σε αντιπαράθεση ΝΑΤΟ - Ρωσίας», ο Γερμανός καγκελάριος, Ολ. Σολτς, ανέφερε πως «η Ουκρανία δεν έχει κατακτηθεί, αλλά αμύνεται με μεγάλη επιδεξιότητα, θάρρος και αυτοθυσία, το ΝΑΤΟ δεν έχει αποσυρθεί - στην πραγματικότητα αύξησε τις δυνάμεις του στο ανατολικό σκέλος και θα γίνει ακόμη ισχυρότερο όταν ενταχθούν η Φινλανδία και η Σουηδία».

Σε ερώτηση εάν τα σύνορα της Ουκρανίας θα πρέπει να επιστρέψουν στα προ του 2014, ο Σολτς επανέλαβε ότι η Ρωσία πρέπει να αποσύρει τα στρατεύματά της και «για όλα τα άλλα θέματα αποφασίζει η Ουκρανία». Μέχρι τότε, πάντως, η Γερμανία θα εξακολουθήσει να ενισχύει την Ουκρανία στρατιωτικά, πολιτικά και οικονομικά, πρόσθεσε.

«Περισσότερα όπλα και άλλη βοήθεια είναι καθ' οδόν προς την Ουκρανία», δήλωσε από τη σύνοδο των ΥΠΕΞ του ΝΑΤΟ ο Αμερικανός ΥΠΕΞ, Αντ. Μπλίνκεν, που συναντήθηκε με τον Ουκρανό ομόλογό του. Ο Κουλέμπα ενημέρωσε τους ομολόγους του για την κατάσταση επί του πεδίου και για περαιτέρω στρατιωτική βοήθεια που χρειάζεται το Κίεβο.

Ο Μπλίνκεν ενημέρωσε τον Ουκρανό ΥΠΕΞ για την «τελευταία παρτίδα της αμερικανικής αρωγής ασφαλείας για την ενίσχυση της άμυνας της Ουκρανίας», σύμφωνα με το Στέιτ Ντιπάρτμεντ.

Η Ουκρανία έχει αναπτύξει στις γραμμές του μετώπου πολλά από τα νέα αμερικανικά οβιδοβόλα «Χόβιτσερ M-777» που έχει παραλάβει, ανακοίνωσε η αμερικανική πρεσβεία στο Κίεβο, διευκρινίζοντας πως επρόκειτο να σταλούν 90 τέτοια πυροβόλα και έχουν παραδοθεί όλα εκτός από ένα. Τα M-777 θεωρούνται ιδιαίτερα σημαντικά λόγω του μεγάλου βεληνεκούς και της ακρίβειάς τους.

Μάλιστα, η αμερικανική πρεσβεία ανήρτησε βίντεο των ουκρανικών Ενόπλων Δυνάμεων, όπου Ουκρανοί στρατιώτες εκπαιδεύονται στη χρήση των πυροβόλων αυτών. «"Μ-777 Howitzers" εν δράσει. Τμήμα του τελευταίου πακέτου ύψους 800 εκατ. δολαρίων των ΗΠΑ για τις ουκρανικές Ενοπλες Δυνάμεις», αναφέρει.

Σε κινήσεις για ενσωμάτωση εδαφών προχωρά η Μόσχα, με την «κυβέρνηση» της Νότιας Οσετίας να ανακοινώνει δημοψήφισμα στις 17 Ιούλη για ένωση με τη Ρωσία.

Η Μόσχα αναγνώρισε την ανεξαρτησία της Νότιας Οσετίας και της Αμπχαζίας μετά τον πόλεμο - αστραπή με τη Γεωργία, τον Αύγουστο του 2008. Παρέχει οικονομική στήριξη στις δύο περιοχές, πρόσφερε τη ρωσική υπηκοότητα στους κατοίκους τους, ενώ χιλιάδες στρατιώτες σταθμεύουν εκεί.

Η μικρή, ορεινή επαρχία έχει πληθυσμό περίπου 60.000 κατοίκους και συνορεύει με τη Βόρεια Οσετία, η οποία αποτελεί τμήμα της Ρωσίας.

«Επιστρέφουμε στο σπίτι», σχολίασε ο απερχόμενος Πρόεδρος, Αν. Μπιμπίλοφ, που υπέγραψε το σχετικό διάταγμα.

Στο μεταξύ, στη Χερσώνα παραμένουν τα σενάρια για διοργάνωση δημοψηφίσματος για ένωση της περιφέρειας με τη Ρωσία. Σύμφωνα με ισχυρισμούς του βρετανικού υπουργείου Αμυνας, η ηγεσία που επιβλήθηκε από τις ρωσικές δυνάμεις σκοπεύει να υποβάλει σχετικό αίτημα στη Ρωσία.

Η Χερσώνα, όπου βρίσκεται η ομώνυμη πόλη - λιμάνι, προσφέρει ένα μέρος της χερσαίας σύνδεσης ανάμεσα στην Κριμαία, που ενσωματώθηκε στη Ρωσία το 2014, και το Ντονμπάς. Το Κρεμλίνο έχει ανακοινώσει ότι εναπόκειται στους κατοίκους της περιοχής να αποφασίσουν αν θέλουν να ενωθούν με τη Ρωσία.

Την εκτίμηση ότι η Ουκρανία «μπορεί να κερδίσει» τον πόλεμο με τη Ρωσία εξέφρασε ο γγ του ΝΑΤΟ, Γ. Στόλτενμπεργκ, καθώς τα κράτη - μέλη του συμμετέχουν ενεργά στην αποστολή εξοπλισμών, στην εκπαίδευση στρατιωτών από το 2014 μέχρι σήμερα, στην παροχή πληροφοριών, αλλά και μέσω μισθοφόρων «εθελοντών».

«Ο πόλεμος της Ρωσίας στην Ουκρανία δεν πηγαίνει όπως είχε σχεδιάσει η Μόσχα. Απέτυχαν να πάρουν το Κίεβο», δήλωσε, «αποσύρονται από το Χάρκοβο και η μεγάλη επίθεσή τους στο Ντονμπάς βρίσκεται σε τέλμα».

Αντίστοιχα, η στρατιωτική υπηρεσία πληροφοριών της Βρετανίας ισχυρίστηκε πως η ρωσική επίθεση στο Ντονμπάς «έχει χάσει την ορμή της και έχει μείνει σημαντικά πίσω από το πρόγραμμα». Η Ρωσία «δεν είναι πιθανόν να επιταχύνει σημαντικά τον ρυθμό προέλασής της τις επόμενες 30 ημέρες», πρόσθεσε, ενώ «έχει πιθανότατα χάσει περίπου το 1/3 των χερσαίων δυνάμεων που ανέπτυξε στην Ουκρανία». Τον τελευταίο μήνα «η Ρωσία δεν έχει καταφέρει να επιτύχει ουσιαστικά εδαφικά κέρδη», σύμφωνα με το βρετανικό υπουργείο Αμυνας.

Στο μεταξύ, ενώ εντείνονται οι ρωσικές επιχειρήσεις στο Ντονμπάς, το Κίεβο ανακοίνωσε ότι τα ουκρανικά στρατεύματα έχουν απωθήσει τις ρωσικές δυνάμεις στο Χάρκοβο και έχουν προελάσει μέχρι τα ρωσικά σύνορα.

Οι ουκρανικές επιθέσεις συνεχίζονται στη ρωσική περιφέρεια Μπελγκορόντ, δήλωσε ο περιφερειάρχης.

Η Ρωσία επιτέθηκε και κατέστρεψε με τέσσερα πυραυλικά χτυπήματα στρατιωτική υποδομή στην περιοχή της Γιαβορίβ, στη δυτική Ουκρανία, κοντά στα σύνορα με την Πολωνία.

Χτες στο χαλυβουργείο «Αζοφστάλ» στη Μαριούπολη ξεκίνησε διαδικασία απομάκρυνσης των τραυματιών, σύμφωνα με το ρωσικό υπουργείο Αμυνας. Αργότερα, ρωσικά ΜΜΕ και το πρακτορείο «Ρόιτερς» ανέφεραν ότι αναχώρησαν περίπου 12 λεωφορεία με Ουκρανούς στρατιωτικούς που ήταν οχυρωμένοι στο εργοστάσιο, ενώ δηλώσεις του ναζιστικού Τάγματος Αζόφ ερμηνεύονταν και ως ένδειξη παράδοσης των δυνάμεών του.