«Καλώς ήρθατε στη σεισμόπληκτη και εγκαταλειμμένη Βρίσα...». Το μήνυμα αυτό αναβοσβήνει σε έναν μικρό φωτεινό πίνακα, εκεί που πριν από 5 χρόνια ήταν η κεντρική πλατεία, όταν ο χρόνος σταμάτησε στο χωριό αυτό της Λέσβου που επλήγη από 6,3 Ρίχτερ τον Ιούνη του 2017.

Σαν να μην πέρασε μια μέρα, έκπληκτος ο σημερινός επισκέπτης αντικρίζει εικόνες παρόμοιες με αυτές τη στιγμή της καταστροφής: Μπάζα παντού, ετοιμόρροπα κτίρια, μισογκρεμισμένα, απουσία ζωής, μόνο λίγοι ηλικιωμένοι, επί το πλείστον κάτοικοι, στήνουν πηγαδάκι κάτω απ' τον φωτεινό πίνακα που ενημερώνει τους επισκέπτες για το κακό που βρήκε το χωριό τους.

Συναντάμε τον Απ. Αποστολίδη, πρόεδρο του τοπικού συμβουλίου, ο οποίος μας δίνει μια εικόνα της καταστροφής: 600 σπίτια κρίθηκαν μη κατοικήσιμα, 300 κτίσματα καταστράφηκαν ολοσχερώς και κρίθηκαν κατεδαφιστέα.

Το χωριό τελεί ακόμα, 5 χρόνια μετά, υπό το καθεστώς του «μη κατοικήσιμου» με συνέπεια να μην είναι δυνατή η λειτουργία ούτε ενός καφενείου. Οσοι αναγκάστηκαν να αναζητήσουν στέγη προς ενοικίαση σε γειτονικά χωριά περιμένουν ως και 9 μήνες να εισπράξουν τα ποσά για τα ενοίκιά τους.

Τα χρήματα που δίνονται για την επισκευή όσων σπιτιών κρίθηκαν επισκευάσιμα δεν επαρκούν και οι ιδιοκτήτες τους πρέπει να βάλουν το χέρι στην τσέπη, που όμως είναι άδεια. Οσοι αποζημιώνονται για ανακατασκευή του σπιτιού τους παίρνουν την αποζημίωση με δόσεις, όμως οι εργολάβοι πρέπει να πληρωθούν νωρίτερα, αν φυσικά έχουν να τους εξοφλήσουν. Δάνεια άτοκα οι τράπεζες δεν δίνουν και άρα βρίσκονται μπλεγμένοι σε έναν φαύλο κύκλο.

Το σχολείο στέκει ακόμα όπως την ώρα του σεισμού, μισογκρεμισμένο. Τα παιδιά, 5 χρόνια μετά, συνεχίζουν να κάνουν μάθημα σε προκάτ αίθουσες λίγο πιο πέρα αντικρίζοντας καθημερινά την εικόνα του σχολείου τους που έχει μετατραπεί σε ερείπια.

Στους δρόμους του χωριού συναντήσαμε τον κ. Γιώργο, που θυμήθηκε πόσοι και πόσοι πέρασαν απ' τη Βρίσα. Ο σεισμός έγινε επί ΣΥΡΙΖΑ. Οι δικές του υποσχέσεις για άμεση αποκατάσταση αποδείχτηκαν λόγια του αέρα. Ο σημερινός πρωθυπουργός, παριστάνοντας τότε την αντιπολίτευση, υποσχόταν ότι αν ψηφιστεί, σε έξι μήνες όλα θα γίνονταν όπως πριν. Τέσσερα χρόνια σχεδόν μετά αποδείχτηκε η αξία και των δικών του υποσχέσεων, όπως κι όλων των άλλων παραγόντων που παρήλασαν απ' το χωριό εμπαίζοντας τους σεισμόπληκτους με υποσχέσεις - ακάλυπτες επιταγές.

Η κα Παναγιώτα μάς δείχνει το σπίτι της που ανακατασκευάστηκε, όχι χωρίς να βάλει η ίδια το χέρι στην τσέπη προκειμένου να γίνουν όλα όπως πρέπει.

Λίγο παραπέρα συναντάμε την κα Μαρία, 101 χρόνων, δεν είναι ωραίο να τη βλέπεις να κλαίει. Το σπίτι της, 5 χρόνια μετά, παραμένει μη κατοικήσιμο και η ίδια αγωνιά αν θα προλάβει να ξαναμπεί σε αυτό.

Ο Απ. Αποστολίδης ζητά να επισπευστούν οι διαδικασίες για την απόδοση των χρημάτων στους δικαιούχους, αλλά και να αυξηθούν τα ποσά αφού το κόστος πια επισκευών ή ανακατασκευών έχει ανέβει δραματικά. Ζητά πρώτα να δίνεται η χρηματοδότηση και μετά να γίνεται ο έλεγχος για το αν αυτή έπιασε τόπο και όχι αντίστροφα αφού οι κάτοικοι δεν έχουν να διαθέσουν χρήματα για να προπληρώσουν τις αναγκαίες εργασίες στα σπίτια τους.

Φεύγουμε απ' τη Βρίσα με την εικόνα των βουρκωμένων ματιών της αιωνόβιας γιαγιάς Μαρίας και με την ελπίδα όταν ξαναγυρίσουμε να έχει περάσει το κατώφλι του σπιτιού της. Με την εικόνα του μισογκρεμισμένου σχολείου και με την ελπίδα να ξανακουστούν παιδικές φωνές στο προαύλιό του. Με την εικόνα των διάσπαρτων σε όλο το χωριό μπαζών και με την ελπίδα να βρούμε το χωριό σύντομα καθαρό και τους κατοίκους του στα σπίτια τους, ασφαλείς και θωρακισμένους απέναντι στο ενδεχόμενο μιας νέας καταστροφής.

Με την ελπίδα δηλαδή να συμβούν όλα εκείνα που θα έπρεπε να είναι αυτονόητα αλλά παραμένουν ζητούμενα στο πλαίσιο ενός συστήματος και μιας πολιτικής που δεν δίνουν δεκάρα τσακιστή για τον εργαζόμενο άνθρωπο και τις ανάγκες του, την ανάγκη προστασίας από φυσικές καταστροφές, μέτρων πρόληψης αλλά και αποκατάστασης των ζημιών όταν αυτές συμβαίνουν.