Την εντεινόμενη προσπάθεια ενίσχυσης των «πατημάτων» των ΗΠΑ σε Ασία - Ειρηνικό, με στόχο την «αντιμετώπιση» της Κίνας, αποτυπώνει η επικαιροποίηση της Αμυντικής Συμφωνίας ΗΠΑ - Φιλιππίνων, κατά την πρόσφατη επίσκεψη του Φιλιππινέζου Προέδρου, Φέρντιναντ Μάρκος, στην Ουάσιγκτον.

Η επίσκεψη και η «επικαιροποίηση» της συμφωνίας ήρθαν μάλιστα λίγα 24ωρα μετά από τις ευρείες στρατιωτικές ασκήσεις ΗΠΑ - Φιλιππίνων στη Νότια Κινεζική Θάλασσα (ΝΚΘ), κρίσιμη περιοχή στην οποία εντείνονται αντιθέσεις και ανταγωνιστικές διεκδικήσεις από την Κίνα και τα γειτονικά της κράτη.

Σύμφωνα με τις νέες κατευθυντήριες γραμμές της συνεργασίας ΗΠΑ - Φιλιππίνων, «πεδία συνεργασίας κατά προτεραιότητα περιλαμβάνουν την εμβάθυνση της διαλειτουργικότητας του Πολεμικού Ναυτικού των δύο χωρών και τις Ναυτικές Υπηρεσίες επιβολής νόμου (...) τη συνεχιζόμενη διεξαγωγή διμερών ασκήσεων και εκπαίδευσης και συνδυασμένων θαλάσσιων δραστηριοτήτων, που θα περιλαμβάνουν αλλά δεν θα εξαντλούνται σε κοινές περιπολίες...».

Χαρακτηριστικό είναι ακόμα ότι στους στόχους περιλαμβάνεται και «η προώθηση της οικοδόμησης διαλειτουργικότητας και συνεργασίας σε συμβατικούς και μη τομείς, λαμβάνοντας υπόψιν τακτικές συμμετρικού, υβριδικού, ασύμμετρου πολέμου και γκρίζων ζωνών, αλλά και αναδυόμενων πεδίων της τεχνολογίας».

Μεταξύ άλλων η συμφωνία προβλέπει «διατήρηση στενών διαβουλεύσεων όταν απειληθεί η εδαφική τους ακεραιότητα, πολιτική ανεξαρτησία ή ασφάλεια από εξωτερική ένοπλη επίθεση στον Ειρηνικό» και «επιβεβαιώνει ότι οποιαδήποτε (από τις δύο) χώρες θα ζητήσει στήριξη όταν αξιολογήσει ότι επίκειται απειλή ή αυξηθούν οι ενδείξεις για ένοπλη επίθεση...».

Εντονη ήταν, όπως αναμενόταν, η αντίδραση της Κίνας.

Η εκπρόσωπος του κινεζικού ΥΠΕΞ, Μάο Νινγκ, δήλωσε ότι η χώρα της «αντιτίθεται σθεναρά στην ενέργεια οποιασδήποτε χώρας να αναμειχθεί στο θέμα της Νότιας Κινεζικής Θάλασσας, ώστε να βλάψει την εδαφική κυριαρχία και τα θαλάσσια ενδιαφέροντα και συμφέροντα της Κίνας».

«Προσπερνώντας» έντονες διαφορές και αντιθέσεις μεταξύ χωρών της περιοχής που φουντώνουν τα τελευταία χρόνια (μαζί με σύνθετα παζάρια), υποστήριξε ότι μέχρι σήμερα η ΝΚΘ ήταν «κοινό σπίτι των χωρών της περιοχής» και ότι «με τις στοχευμένες προσπάθειες των χωρών της περιοχής, η κατάσταση στη ΝΚΘ διατήρησε συνολικά μια σταθερότητα».

Στέλνοντας δε σήμα σε χώρες της περιοχής που φυσικά σταθμίζουν τον ρόλο και το βάρος της Κίνας σχολίασε πως «όταν οι χώρες της περιοχές δεσμεύονται για αμοιβαία εμπιστοσύνη, αλληλεγγύη, συνεργασία και κατάλληλη διαχείριση των διαφορών τους, κρατούν στο χέρι τους το κλειδί για την ειρήνη και σταθερότητα στη ΝΚΘ».

Την ίδια στιγμή, η Μάο επέκρινε τα σχέδια αναβάθμισης της παρουσίας του ΝΑΤΟ στην περιοχή, μεταξύ άλλων με σχέδια για λειτουργία γραφείων στην Ιαπωνία. Ανέφερε ότι η Ασία είναι «μια υποσχόμενη γη για συνεργασία και ανάπτυξη και δεν θα πρέπει να είναι αρένα μάχης για τη γεωπολιτική» και ότι «η συνεχής επέκταση του ΝΑΤΟ προς ανατολάς στην περιοχή Ασίας - Ειρηνικού, η ανάμειξη σε περιφερειακές υποθέσεις, οι προσπάθειες να καταστραφούν η περιφερειακή ειρήνη και ασφάλεια και η ώθηση για αντιπαράθεση απαιτούν υψηλή επαγρύπνηση από χώρες στην περιοχή».

Μέσα σε αυτές τις συνθήκες, συνεχίζεται σήμερα στην πολιτεία Γκόα της Ινδίας η συνάντηση των υπουργών Εξωτερικών του Οργανισμού Συνεργασίας της Σαγκάης (SCO - συμμετέχουν Ρωσία, Κίνα, Ινδία, Πακιστάν, Ιράν, Ουζμπεκιστάν, Καζακστάν, Κιργιστάν), στο πλαίσιο μάλιστα της οποίας ο Πακιστανός ΥΠΕΞ βρίσκεται στην Ινδία μετά από πολλά χρόνια.

Η κινεζική εφημερίδα «Global Times» μετέδωσε χτες ότι η υπουργική συνάντηση «θα ενισχύσει τη συναίνεση ενόψει της Συνόδου Κορυφής της SCO», τον Ιούλη, καθώς το Πεκίνο εντείνει διεργασίες με στόχο την «αντιστάθμιση» των σχεδίων ενίσχυσης της θέσης των ΗΠΑ.

Σημειωτέον, ο Αμερικανός Πρόεδρος, Τζο Μπάιντεν, φτάνει στην περιοχή τις επόμενες βδομάδες για τις Συνόδους Κορυφής των G7 (Ιαπωνία) και QUAD (Αυστραλία).

Πριν από την Ινδία, ο Κινέζος ΥΠΕΞ, Κιν Γκανγκ, βρέθηκε στη Μιανμάρ, όπου συναντήθηκε και με τον επικεφαλής των πραξικοπηματιών, Μιν Αούνγκ Ιλάνγκ. Σύμφωνα με την αγγλόφωνη βιρμανική αντικαθεστωτική εφημερίδα «The Irrawaddy», ο Κιν δήλωσε μετά τη συνάντηση ότι αυτή «αποκαλύπτει πως η Κίνα στηρίζει τη Μιανμάρ στη διεθνή αρένα». Η ίδια εφημερίδα υπενθύμισε ότι «η Κίνα αποτελεί μεγάλο επενδυτή στη Μιανμάρ και αποδίδει μεγάλη σημασία στα ορυχεία, στους αγωγούς πετρελαίου και αερίου και άλλα σχέδια για υποδομές που θα προσφέρουν πρόσβαση στον Ινδικό. Αυτά περιλαμβάνουν τον Οικονομικό Διάδρομο Κίνας - Μιανμάρ (CMEC) που σχεδιάζεται να ενώσει την Κουνμίνγκ στη νοτιοδυτική Κίνα με τους μεγάλους οικονομικούς κόμβους της Μιανμάρ».

Ενδεικτικές της αποφασιστικότητας με την οποία το Πεκίνο προσπαθεί να διευρύνει τον ρόλο του σε μια σειρά από κρίσιμα ζητήματα είναι και οι απανωτές συναντήσεις για το Αφγανιστάν στις οποίες πρωτοστατεί. Εκτός από νέα συνάντηση του σχήματος των «γειτονικών χωρών στο Αφγανιστάν» (στήθηκε με πρωτοβουλία του Πεκίνου) που έγινε πρόσφατα στη Σαμαρκάνδη του Ουζμπεκιστάν, ο Κινέζος ΥΠΕΞ προήδρευσε προ ημερών και στη δεύτερη ανεπίσημη συνάντηση για το Αφγανιστάν μεταξύ των ΥΠΕΞ Κίνας, Ρωσίας, Πακιστάν και Ιράν, ενώ αύριο αναμένεται νέα συνάντηση των ΥΠΕΞ Κίνας - Πακιστάν, αυτήν τη φορά και με τον ΥΠΕΞ των Ταλιμπάν.