Σάββατο 4 Μάη 2002 - Κυριακή 5 Μάη 2002
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
Σελίδα 6
ΠΟΛΙΤΙΚΗ
Λεπενισμός, Κεντροαριστερά και ο αποδιοπομπαίος τράγος

Οι πολλές διαδηλώσεις στη Γαλλία ενάντια στον Λεπέν δείχνουν ακόμα μια φορά, ότι τα ακραία συμπτώματα δεν παίρνονται χαμπάρι από τον ευρύτερο κόσμο, παρά καθυστερημένα, αφού αντιδρούν σ' ένα φαινόμενο καθόλου ξαφνικό, αλλά αντίθετα μονίμως υπαρκτό στο δικό μας κοινωνικοοικονομικό σύστημα, για τον απλό λόγο ότι αποτελεί συστατικό μέρος του. Τα συνθήματα ενάντια στο πρόσωπο, που ονομάζεται Λεπέν ή τα «Ντρέπομαι, που είμαι Γάλλος» και «Ντροπή σου, Γαλλία» υποδηλώνουν τουλάχιστο ιστορική άγνοια και σίγουρα ιδεολογική - πολιτική ανωριμότητα. Οι αντι-Λεπέν διαδηλώσεις στη Γαλλία δεν είναι παρά μια αφορμή για να διαφωτιστεί ένα γενικότερο φαινόμενο, η αστική δημοκρατία, που συνήθως αποκαλείται απλώς και καταχρηστικά δημοκρατία, αλλά ιδιαίτερα η σοσιαλδημοκρατική, κεντροαριστερή εκδοχή της, που επανειλημμένως στην ιστορία του 20ού αιώνα έγινε η αιτία της ανόδου του φασισμού. Ενας Λεπέν δεν είναι παρά ένα σύμπτωμα, το οποίο οι διαδηλωτές το ξεκόβουν από τις αιτίες του (συνήθως χωρίς να το συνειδητοποιούν).

Οταν η Κεντροαριστερά εφάρμοσε την ιμπεριαλιστική πολιτική ενάντια στη Γιουγκοσλαβία, εδώ και τρία χρόνια, φανερώθηκε ιδιαίτερα βάναυσα και απροκάλυπτα ο ρόλος της σοσιαλδημοκρατίας και των «κομμουνιστών» συγκατοίκων της. Τότε θα έπρεπε να τρανταζόταν η Γαλλία (και όχι μόνο αυτή) από τις διαδηλώσεις και τα «Ντροπή σου, Γαλλία».

Πώς γεννιέται το τέρας;

Μια ματιά στην ιστορία του 20ού αιώνα θα έδειχνε, ότι κάθε φορά που ο μεσαίος πολιτικός χώρος δεν είναι ικανός να αντιμετωπίσει τις κρίσεις του καπιταλισμού, ανεβαίνει η Ακροδεξιά, με οποιαδήποτε ονομασία. Και μπορεί να ανεβεί, αφού της παρέχει όλα τα μέσα (εν ονόματι της δημοκρατίας) η αστική δημοκρατία: εκλογικό σύστημα, νόμοι περί της ελευθερίας έκφρασης κλπ. Ανήκει στις δημοκρατικές ελευθερίες να ανεβούν οι πολιτικές δυνάμεις, που έχουν στο πρόγραμμά τους να καταργήσουν αυτές τις ελευθερίες. Ομως, την ίδια ευαισθησία για την ελευθερία του λόγου και της πράξης δεν την έχει δείξει καθόλου το αστικό κράτος απέναντι στους κομμουνιστές, που θέλουν την ανατροπή της περιορισμένης αστικής δημοκρατίας για να την κάνουν δημοκρατία της αδικημένης πλειοψηφίας. Αντίθετα, τους περιορίζει όσο μπορεί, αν δεν τους κυνηγάει ανελέητα.

Ανοχή, όμως, στη δράση των ακροδεξιών και εθνικιστών, ή και φασιστών, παρ' όλη την επίσημη κατακραυγή, που παρέχει και το άλλοθι μπροστά στις αγανακτισμένες δυνάμεις. Οι Σιράκ, Λεπέν, Ζοσπέν και Ρομπέρ Υ της κάθε χώρας συμφωνούν στο ότι πρέπει να μείνει στο απυρόβλητο το καπιταλιστικό σύστημα. Ισως διαφωνούν στον τρόπο εκμετάλλευσης των μεταναστών, για παράδειγμα. Φυσικά, η εργοδοσία της κάθε χώρας υποδοχής δε θέλει να χάσει το φθηνό, απροστάτευτο αλλοδαπό εργάτη, που δέχεται το ρίξιμό του στα τελευταία σκαλοπάτια της εκμεταλλευτικής κοινωνίας, γιατί δεν έχει άλλη επιλογή. Φυσικά, στην εργοδοσία της κάθε χώρας υποδοχής, συμφέρει να διασπάσει την ενδεχόμενη εργατική ενότητα αλλοδαπών και ντόπιων, που μπορεί να μην υπάρχει, αλλά στο μέλλον ίσως υπάρξει. Φυσικά, συμφέρει να ασκείται, έτσι, πίεση πάνω στα εργασιακά και κοινωνικά δικαιώματα. Φυσικά, συμφέρει το κεφάλαιο να βιώνονται οι αλλοδαποί (μετανάστες, όχι τουρίστες, βέβαια) από τον ντόπιο πληθυσμό σαν απειλή.

Τα συμπτώματα της καπιταλιστικής «δημοκρατίας» - ανεργία, κοινωνική ανασφάλεια, εγκληματικότητα, ανέλεγκτη είσοδος μεταναστών στην ήδη προβληματική χώρα - τρέφουν την ακροδεξιά προπαγάνδα. Αυτή τη στιγμή βλέπουμε, ότι η προπαγάνδα στις προηγμένες καπιταλιστικές χώρες επικεντρώνεται κυρίως στους (λαθρο)μετανάστες. Εκεί θέλει να διοχετεύσει τη λαϊκή οργή.

Ο αποδιοπομπαίος τράγος

Η μετανάστευση από πολλές χώρες του κόσμου προς τις χώρες - μέλη της Ευρωπαϊκής Ενωσης (ΕΕ) έχει γιγαντωθεί τα τελευταία χρόνια. Στη μιζέρια του Τρίτου Κόσμου προστέθηκε η διάλυση των σοσιαλιστικών χωρών. Και τα δύο συνέπεια της ιμπεριαλιστικής πολιτικής. Οι χώρες αυτές (της ΕΕ) εισπράττουν τις συνέπειες μιας παγκόσμιας πολιτικής δικής τους, που αν δεν είναι πάντα πρωτεργάτες της, τουλάχιστον τη συμμερίζονται. Ομως, οι «ορδές των αγρίων» (έκφραση του Λεπέν), που εισχωρούν στον «πολιτισμένο» κόσμο, έρχονται τώρα σε μια φάση κρίσης, ανεργίας και κατεδάφισης δικαιωμάτων στις χώρες υποδοχής. Επόμενο είναι ο κορεσμός, αλλά και ο φόβος του ντόπιου πληθυσμού. Μαζί με την εξαθλίωση, την γκετοποίηση, τα αδιέξοδα, έρχεται και η εγκληματικότητα. Εκεί ακριβώς «πιάνει» η ακροδεξιά προπαγάνδα. Η Γαλλία για τους Γάλλους, λοιπόν, λες και τα παραπάνω προβλήματα δε δημιουργούνται, δεν είναι εγγενές φαινόμενο του ταξικού κοινωνικοοικονομικού συστήματος της ανισότητας.

Υπάρχει και η ελληνική παραλλαγή, η οποία δεν εκδηλώνεται μονάχα στις πολυδιαφημισμένες και πολυπαρουσιαζόμενες δημοσκοπήσεις της «Kappa Research» αμέσως μετά από τα γαλλικά αποτελέσματα. To περιοδικό «Το Ποντίκι» («Γίναμε λοιπόν φασίστες;» 25-4-02) βάζει σοβαρά ερωτηματικά στην έρευνα αυτή, που θέλει 20,9% να βλέπουν το καλό της χούντας και 20% συνολικά να νοσταλγούν λίγο - πολύ ένα κόμμα τύπου Λεπέν. Η αμφισβήτηση τοποθετείται στο φόντο του γεγονότος, ότι, ιστορικά, η Ακροδεξιά στην Ελλάδα βρισκόταν πάντα στη γωνιά, αλλά και κάνει έναν υπονοούμενο συνειρμό σχετικά με το συμφέρον που έχει η ελληνική Κεντροαριστερά να ξαναφουντώσει το αντιδεξιό σύνδρομο στη χώρα, για να αποφευχθεί μια νίλα σαν του ομοϊδεάτη Ζοσπέν.

Υπάρχει, όμως, βάσιμος λόγος να υποθέσουμε, ότι η Ακροδεξιά στην Ελλάδα δε θα μπορέσει να «πιάσει», λόγω του ότι ο Ελληνας δεν είναι φασίστας ούτε εθνικιστής ούτε ρατσιστής; Αλλοι λένε ναι, άλλοι πάλι λένε, ότι το φαινόμενο υπάρχει πλέον και στην ελληνική κοινωνία.

Υπάρχει ή τουλάχιστον υπήρχε ένας βάσιμος λόγος για το πρώτο, χωρίς να μπορούμε να εγγυηθούμε ότι θα μείνει έτσι. Ο λόγος αυτός πρέπει να αναζητηθεί στα ιστορικά - ιδεολογικά βιώματα του τόπου, που το μεγαλύτερο μέρος της Ιστορίας του υπήρξε στόχος-θύμα των εκάστοτε μεγάλων δυνάμεων της εποχής. Γι' αυτό το λόγο, ανέπτυξε απέναντι στην υποταγή και το πνεύμα του απελευθερωτικού αγώνα και γι' αυτό τίθεται ευκολότερα στο πλευρό των θυμάτων του ιμπεριαλισμού, όπου Γης. Απ' αυτή την άποψη στην Ελλάδα ο εθνικισμός - ρατσισμός έχει μεγαλύτερα εμπόδια να εξαπλωθεί, έτσι όπως υπάρχει στις καπιταλιστικές χώρες - μητροπόλεις. Βεβαίως, οι κυρίαρχες ιδέες είναι πάντα οι ιδέες των κυρίαρχων. Και σε κοινωνίες με συγκρουόμενα συμφέροντα ανάμεσα στις τάξεις, που την αποτελούν, γεννιέται και το «αντί».

Η κοινή γνώμη στις χώρες - μητροπόλεις του καπιταλισμού θέτει μια ενδιαφέρουσα διαχωριστική γραμμή ανάμεσα στον ετερόχθονο και τον αυτόχθονο πληθυσμό, η οποία διαπιστώνεται τα τελευταία χρόνια, κυρίως με αφορμή συγκλονιστικά γεγονότα, όπως οι βομβαρδισμοί στη Γιουγκοσλαβία, η δίκη Μιλόσεβιτς, τα χτυπήματα της 11 Σεπτέμβρη, οι Παλαιστίνιοι κλπ. Σε χοντρές γραμμές είναι η διαχωριστική γραμμή ανάμεσα στον αντιιμπεριαλισμό και τον μη-αντιιμπεριαλισμό, είτε συνειδητά, είτε ασυνείδητα. Η κάθε κοινωνική ομάδα αντανακλά στις αντιδράσεις και στις απόψεις της όχι απλώς την τάξη της, αλλά και την προέλευση και την κοινωνική αποστολή της κι ας μην εκφράζεται αυτή ακόμα σε οργανωμένη θετική δράση.

Αν η Ελλάδα, ως μέλος της Ευρωπαϊκής Ενωσης και μάλιστα ως μέρος του καπιταλιστικού ευρωπαϊκού γίγνεσθαι, εξακολουθήσει να συμμετέχει στην πολιτική της, θα αποκτήσει όλο και περισσότερο και τα κοινωνικά δεινά και χαρακτηριστικά της ΕΕ.

Ηδη ένα 31% του πληθυσμού δηλώνει αισθήματα φόβου και απειλής, λόγω των πολλών μεταναστών στη χώρα. Η ακροδεξιά προπαγάνδα σ' όλα τα κράτη - μέλη έχει ένα κοινό σημείο, γύρω από το οποίο εστιάζεται κυρίως αυτή τη στιγμή: το πρόβλημα των (λαθρο)μεταναστών. Οι αιτίες, βεβαίως, δεν αναφέρονται, δηλαδή η ληστρική, πολεμοκάπηλη πορεία του όλο και πιο παγκοσμιοποιημένου καπιταλισμού, που φέρνει (και έφερνε πάντα) στη μητρόπολή του τα αποτελέσματα της πολιτικής του με τη μορφή ολόκληρων μεταναστευόντων πληθυσμών. Και έπειτα αρχίζει η καταπολέμηση αυτού του φαινομένου, που στην ακροδεξιά εκδοχή της λέει, ότι για όλα φταίνε οι μετανάστες. Η προπαγάνδα πιάνει και σαν μέσα από έναν παραμορφωτικό φακό, βλέπουμε και εδώ τις ευρωπαϊκές εξελίξεις. Στο κάτω κάτω της γραφής, το να είσαι μέρος μιας ευρωπαϊκής καπιταλιστικής ενοποίησης, έχει τις συνέπειές του.


Της
Αννεκε ΙΩΑΝΝΑΤΟΥ

ΠΑΡΟΜΟΙΑ ΘΕΜΑΤΑ
Μπροστά στον β' γύρο των γαλλικών εκλογών(2022-04-20 00:00:00.0)
Ρευστό σκηνικό πλησιάζοντας στην τελική ευθεία(2022-02-02 00:00:00.0)
Εμπειρία χρήσιμη για το λαϊκό κίνημα(2011-11-06 00:00:00.0)
Ο «εκπρόσωπος» του Λεπέν...(2009-07-01 00:00:00.0)
«Η αποθέωση της δημοκρατίας!»...(2002-04-30 00:00:00.0)
Κύμα διαδηλώσεων και αντιδράσεων εναντίον του Λεπέν(2002-04-24 00:00:00.0)

Κορυφή σελίδας
Ευρωεκλογές Ιούνη 2024
Μνημεία & Μουσεία Αγώνων του Λαού
Ο καθημερινός ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ 1 ευρώ