Η συζήτηση στη Βουλή για το νέο εξοπλιστικό «πακέτο» έγινε την ώρα που στις Βρυξέλλες συνερχόταν το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο, εξετάζοντας το «στρατηγικό θεματολόγιο για την περίοδο 2024 - 2029» (τη λεγόμενη «στρατηγική ατζέντα» της ΕΕ).

Για άλλη μια φορά η ελληνική κυβέρνηση εμφανίστηκε στη Σύνοδο ως «λαγός» για την παραπέρα στρατιωτικοποίηση της ΕΕ. Στο πλαίσιο της συζήτησης περί «στρατηγικής αυτονομίας», ο Κυρ. Μητσοτάκης επανέφερε την πρόταση που προωθεί σε συνεργασία με τον Πολωνό πρωθυπουργό, Ντ. Τουσκ, «για τη δημιουργία μιας ευρωπαϊκής αντιπυραυλικής ασπίδας ως ενός έργου "φάρου", το οποίο μπορεί να σηματοδοτήσει ένα νέο βήμα στην ευρωπαϊκή αμυντική συνεργασία σε μια εποχή όπου όλοι αναγνωρίζουμε ότι η Ευρώπη πρέπει να κάνει περισσότερα για να θωρακίσει την κοινή της άμυνα».

Σχέδιο για κοινή αντιπυραυλική ασπίδα της ΕΕ υπήρχε και στο παρελθόν, αλλά τώρα φαίνεται πως επιταχύνεται, με φόντο την όξυνση των ανταγωνισμών και τον πολεμικό πυρετό ΝΑΤΟ και ΕΕ.

Το 2001, όταν οι ΗΠΑ ανακοίνωσαν τη μονομερή αποχώρησή τους από την Αντιβαλλιστική Συμφωνία (ΑΒΜ) του 1972, παρουσίασαν ένα σχέδιο περιορισμένης αντιαεροπορικής ασπίδας με ραντάρ στην Αλάσκα, στην Αγγλία και με προοπτική επέκτασης στην Ευρώπη. Το 2013, η κυβέρνηση Ομπάμα ακύρωσε το ευρωπαϊκό σκέλος του προγράμματος και το αντικατέστησε με το «Aegis», που αποτελεί μέρος του ευρωπαϊκού συστήματος αντιπυραυλικής άμυνας του ΝΑΤΟ.

Στη συνέχεια, τον Οκτώβρη του 2022, η Γερμανία ανακοίνωσε την «Πρωτοβουλία Ευρωπαϊκής Αντιαεροπορικής Ασπίδας» (European Sky Shield Initiative - ESSI), με το βλέμμα στην αντιπαράθεση με τη Ρωσία. Η ESSI βασίζεται στο γερμανικό σύστημα «IRIS-T» για την άμυνα μεσαίου βεληνεκούς, στο αμερικανικό «Patriot» για μεγάλου βεληνεκούς και στο εξωατμοσφαιρικό υπερηχητικό αντιβαλλιστικό σύστημα «Arrow 3», που αναπτύσσουν και παράγουν από κοινού το Ισραήλ και οι ΗΠΑ.

Εκείνη τη χρονιά, στο περιθώριο της Συνόδου Κορυφής του ΝΑΤΟ στις Βρυξέλλες, 15 χώρες υπέγραψαν «μνημόνιο κατανόησης» για τη δημιουργία του ευρωπαϊκού συστήματος αεράμυνας (Γερμανία, Βέλγιο, Βουλγαρία, Εσθονία, Φινλανδία, Ηνωμένο Βασίλειο, Λετονία, Λιθουανία, Ολλανδία, Νορβηγία, Ρουμανία, Σλοβακία, Σλοβενία, Τσεχία και Ουγγαρία). Δανία, Σουηδία, Αυστρία και Ελβετία προσχώρησαν αργότερα στην πρωτοβουλία, ενώ τον περασμένο Φλεβάρη εντάχθηκαν η Τουρκία και η Ελλάδα, αυξάνοντας σε 21 τον συνολικό αριθμό.

Απέξω έμειναν Γαλλία και Ιταλία, καταγγέλλοντας ότι το σχέδιο είναι κομμένο και ραμμένο στα συμφέροντα της γερμανικής πολεμικής βιομηχανίας και ότι τα δικά τους μονοπώλια είναι ριγμένα στη μοιρασιά. Οι δύο χώρες, μέσω της κοινοπραξίας «Eurosam», έχουν αναπτύξει ένα εναλλακτικό αντιαεροπορικό σύστημα μεγάλου βεληνεκούς, το SAMP/T, το οποίο δεν περιλαμβανόταν στον γερμανικό σχεδιασμό.

Μέσα σ' αυτό το κλίμα όξυνσης των αντιθέσεων και στο εσωτερικό της ΕΕ, Μητσοτάκης και Τουσκ αναφέρουν στην επιστολή τους προς την Κομισιόν ότι η Ευρώπη, ειδικά μετά τον πόλεμο στην Ουκρανία, χρειάζεται ένα «πρόγραμμα - ναυαρχίδα» που θα αντιμετωπίζει όλες τις εναέριες απειλές. Υποστηρίζουν ότι το πρόγραμμα θα ενισχύσει τις αμυντικές δυνατότητες της ΕΕ και θα δώσει «κίνητρα στις ευρωπαϊκές αμυντικές εταιρείες να αναπτύξουν τεχνολογίες αιχμής και να γίνουν παγκόσμιοι ηγέτες στους τομείς τους», ενώ θα σταλεί και σαφές μήνυμα ότι «η Ευρώπη είναι ενωμένη και αποφασισμένη να προστατεύσει τον εαυτό της, ότι είναι μια παγκόσμια δύναμη της οποίας η οικονομική ισχύς ενισχύεται από τη στρατιωτική ισχύ».