«Κάτω τα χέρια από τη Γυάρο» διαμηνύουν οι εκατοντάδες εξόριστοι που βρίσκονται στη ζωή, οι απόγονοί τους, μαζικοί φορείς, το ΚΚΕ.

Η Γυάρος των άνω των 21.000 κρατουμένων κομμουνιστών και άλλων λαϊκών αγωνιστών, το θανατονήσι, που οι χαράδρες του ακόμα είναι γεμάτες από τη φρίκη και το αίμα των συστηματικών βασανιστηρίων, μα και την ελπίδα και την αντοχή των αλύγιστων της ταξικής πάλης, δεν χωρά αυτούς που σχεδιάζουν μπίζνες πάνω σε τούτα τα χώματα.

Ενώ έχουν περάσει 23 χρόνια από τότε που κηρύχθηκε ιστορικός τόπος και τα κτίριά της διατηρητέα, καθώς «αποτελεί σημαντικό χώρο ιστορικής μνήμης που έχει αναπόσπαστα συνδεθεί με την Ιστορία της νεότερης Ελλάδας», δεν έχει υπάρξει καμιά μέριμνα και φροντίδα για το πώς θα προστατευθεί και θα αναδειχθεί η Ιστορία του τόπου.

Με ευθύνη όλων διαδοχικά των κυβερνήσεων, τα κτίρια των φυλακών και άλλες εγκαταστάσεις έχουν αφεθεί στη φθορά του χρόνου, έχοντας υποστεί πολλαπλές καταστροφές, ενώ ούτε προβλήτα δεν έχει στηθεί για να μπορεί κανείς να προσεγγίζει πιο εύκολα το νησί που «δέρνεται» από τους ανέμους.

Το ΚΚΕ και αντιστασιακοί φορείς, δεκαετίες τώρα, μέσα από παρεμβάσεις, προτάσεις, δράσεις διεκδικούν και απαιτούν από τα αρμόδια υπουργεία να πραγματοποιηθούν σωστικές παρεμβάσεις, αναστήλωση κτιρίων και να δημιουργηθεί προβλήτα, για να καταστεί το νησί επισκέψιμο. Αυτά τα δίκαια αιτήματα αναδεικνύει και το Μνημείο που έστησε το ΚΚΕ πάνω στο νησί, και στέκει φύλακας απέναντι σε όσους απειλούν τον μαρτυρικό τόπο.

Πάνω σε αυτήν την εγκατάλειψη από το κράτος και τις κυβερνήσεις, επιχειρηματικοί όμιλοι βρίσκουν το έδαφος και σχεδιάζουν την «αξιοποίηση» του νησιού με κερδοφόρες επενδύσεις, προσβάλλοντας την ιστορικότητα του χώρου.

Σε μια τέτοια μεθόδευση, πραγματοποιήθηκε την Παρασκευή 28 Ιούνη στο Μέγαρο Μουσικής η τελετή έναρξης του διεθνούς διεπιστημονικού διαγωνισμού για το μέλλον της Γυάρου με πρωτοβουλία της βιομηχανίας αλουμινίου ALUMIL και συνδιοργανωτή την ΑΜΚΕ Αιγέας, που εκπροσωπήθηκε από τον εφοπλιστή Αθανάσιο Μαρτίνο.

Εκεί επιβεβαιώθηκε πως πρόκειται για το πρώτο βήμα στην υλοποίηση ενός σχεδίου αλλοίωσης του χαρακτήρα του νησιού ως «τόπου ιστορικής μνήμης με διατηρητέα κτίρια», όπως φάνηκε και από την ίδια τη φιέστα που ξεκίνησε με ένα... χολιγουντιανό αγγλόφωνο βίντεο που εμπλέκει την ιστορία με την ομορφιά του τόπου, καθώς και με χαιρετισμούς από εκπροσώπους της εταιρείας ALUMIL, της ΑΜΚΕ Αιγαίας, της κυβέρνησης, του ΤΕΕ και του ΕΜΠ.

Καθόλου τυχαία άλλωστε, παρά τα πολλά μεγάλα, παχιά και γενικόλογα λόγια που ακούστηκαν, από κανέναν δεν αναδείχθηκε η ευθύνη του κράτους για την προστασία και την ανάδειξη της Γυάρου. Αντίθετα, όπως ειπώθηκε από τον Ν. Ταχιάο, ο συγκεκριμένος διαγωνισμός είναι απόδειξη ότι οι επιχειρήσεις... μπορούν να παράγουν έργο για την κοινωνία, ενώ ο πρύτανης του ΕΜΠ δήλωσε «εθελοντής» σε αυτή την προσπάθεια, που εμπλέκει θέματα διατήρησης του περιβάλλοντος αλλά και «ιστορικής μνήμης και λήθης», αφού, όπως είπε, δείχνοντας ότι στόχος είναι και το ξαναγράψιμο της Ιστορίας, «όλοι την εθνική συμφιλίωση επιδιώκουμε».

Εκδηλη στο μεταξύ ήταν και η αγωνία νέων επιστημόνων που έδωσαν το «παρών», αρκετοί εκ των οποίων είχαν ασχοληθεί και στην έρευνά τους με τη Γυάρο. Οπως έλεγαν σε πηγαδάκια, δεν υπάρχει καμία συγκεκριμένη περιγραφή τού τι θα γίνει, αφού ούτε καν οι όροι του διαγωνισμού δεν είναι δημόσια αναρτημένοι...

Εξω από το Μέγαρο Μουσικής, όπου έγινε η εκδήλωση, βρέθηκαν μέλη του Συνδέσμου Φυλακισθέντων - Εξορισθέντων Αντιστασιακών 1967 - 1974 (ΣΦΕΑ), καταγγέλλοντας την επιδίωξη να μετατραπεί σε «αυτάρκη κόμβο νερού και Ενέργειας» το ιστορικό κτίριο των φυλακών της Γυάρου που έχτισαν το 1947 οι τότε πολιτικοί κρατούμενοι και όπου υπεράσπισαν τις ιδέες και τους αγώνες τους οι εξόριστοι δεσμώτες της χούντας.

Οπως σημειώνει ο ΣΦΕΑ, «η Γυάρος και τα άλλα ξερονήσια - τόποι εξορίας δεν πρέπει να παραδοθούν στις "πράσινες" ορέξεις του κεφαλαίου. Πρέπει να αναδειχθεί σε επισκέψιμο τόπο ιστορικής μνήμης, όπως θεσπίστηκε».

Τα μέλη του ΣΦΕΑ μοίρασαν την ανακοίνωση του Συνδέσμου και άνοιξαν πανό. Κάτω από την αποφασιστικότητά τους έγινε κατορθωτό να μπουν και στον χώρο όπου διεξαγόταν η ημερίδα, παρά τις αρχικές αρνήσεις από το προσωπικό φύλαξης και τις κλειστές πόρτες σε παλαίμαχους αγωνιστές, που ήρθαν αντιμέτωποι τουλάχιστον με ασέβεια, ενώ κατά τ' άλλα οι εμπλεκόμενοι στην ημερίδα διακηρύσσουν υποκριτικά τον «σεβασμό» τους στην Ιστορία της Γυάρου.

Στην κινητοποίηση παρευρέθηκε αντιπροσωπεία της Πανεπιστημονικής Μηχανικών. Με ανακοίνωση της ξεκαθαρίζει «Κάτω τα χέρια από τη Γυάρο!», ζητώντας μεταξύ άλλων και άμεση απόσυρση του Τεχνικού Επιμελητηρίου Ελλάδος από τη σχετική διοργάνωση. Παράλληλα υπογραμμίζει ότι «οι εκπρόσωποι της "Πανεπιστημονικής" μπαίνουν μπροστά για τον συντονισμό των αγωνιστικών πρωτοβουλιών το επόμενο διάστημα».

Ειδικότερα, όπως αναφέρει στην ανακοίνωση, «κανένας ιδιωτικός όμιλος δεν δικαιούται να διοργανώνει διεθνείς επιστημονικούς διαγωνισμούς, όχι μόνο για τόπους ιστορικής μνήμης, αλλά και γενικότερα για δημόσια γη και υποδομές που δεν του ανήκουν».

Παραθέτει μάλιστα την «ήδη αρνητική πείρα απ' τον προηγούμενο διεθνή αρχιτεκτονικό διαγωνισμό που συνδιοργανώθηκε απ' την ALUMIL, με τη στήριξη του ΤΕΕ Κ. Μακεδονίας, για την ανάπλαση του Δυτικού Παράλιου Μετώπου της Θεσσαλονίκης», που «αποτέλεσε στην ουσία το "όχημα" για την υλοποίηση κερδοφόρων επενδύσεων συγκεκριμένων ομίλων στην περιοχή».

Θυμίζει ακόμη ότι δεν είναι η πρώτη φορά που ο ιστορικός χαρακτήρας της Γυάρου βρίσκεται στο στόχαστρο επενδυτικών σχεδίων, σημειώνοντας: «Απ' το 2012 έχουν αδειοδοτηθεί αιολικά πάρκα μεγάλης ισχύος. Εντονη είναι και η παρουσία ΜΚΟ για την αξιοποίηση κοινοτικών προγραμμάτων μετά το 2011 που χαρακτηρίστηκε ως περιοχή NATURA 2000 και περιλαμβάνει Ζώνες Απόλυτης Προστασίας της Φύσης.

Στην ουσία πίσω από τις διακηρύξεις για μετατροπή της Γυάρου σε "πράσινο, ενεργειακό αυτόνομο νησί" και σε περιοχή "τουρισμού χαμηλού αντίκτυπου", κρύβονται διάφορα ανταγωνιστικά σχέδια που οδηγούν στην ακύρωση της δυνατότητας αποκατάστασης του νησιού ως χώρου ιστορικής μνήμης.

Αυτό θα είναι και το αποτέλεσμα της λειτουργίας ερευνητικών κέντρων και χώρων ολιγοήμερης παραμονής τουριστών, εκεί που κάποτε υπήρχαν φυλακές».

Η «Πανεπιστημονική» Μηχανικών απαιτεί από την υπηρεσιακή διοίκηση του ΤΕΕ να «αποσύρει την "υπογραφή" της από το κερδοφόρο πρότζεκτ για τη Γυάρο που προσβάλλει τους εκατοντάδες εξόριστους που βρίσκονται στη ζωή, τους απογόνους τους, αλλά και τον λαό και τη νεολαία που τιμούν την Ιστορία της Γυάρου, την Ιστορία του λαού μας. Ολες οι συστημικές παρατάξεις του ΤΕΕ είναι συνένοχες γι' αυτήν την απόφαση.

Να δοθεί άμεσα γενναία κρατική χρηματοδότηση για να προχωρήσουν η αποκατάσταση των ιστορικών κτιρίων και η δημιουργία υποδομών για να καταστεί το νησί επισκέψιμο».

Τέλος, καλεί «τους συναδέλφους να μη νομιμοποιήσουν και να απόσχουν απ' τη διαγωνιστική διαδικασία. Να συμμετάσχουν στις σχετικές αγωνιστικές πρωτοβουλίες. Καλούμε τους Επιστημονικούς Συλλόγους των Μηχανικών και τα Σωματεία των Μισθωτών Μηχανικών να καταδικάσουν τη συμμετοχή του ΤΕΕ σε αυτό το ανοσιούργημα σε βάρος της ιστορικής συλλογικής μνήμης των λαϊκών αγώνων και θυσιών».